Morgunblaðið - 24.10.1990, Blaðsíða 44

44
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 24. OKTÓBER 1990
Ást er...
... að vera í kallfærí nótt
sem dag.
TM Rag. U.S. Pat Off.—all ríghts rasarved
• 1990 Los Angoles Times Syndicate
Ég ætla að giska. - Þú
hefur slökkt á ísskápnum
tU að spara rafmagnið.
Með
morgunkaffinu
Hvert eigum við að fara?
HÖGNI HREKKVfSI
JÁKVÆÐUR ÁRÓÐUR
Til Velvakanda.
Ég hef fengið hugmynd sem ég
vil gjarnan skrifa um sem kalla
mætti Jákvæðan áróður“ - það er
að segja að með samverkan af fal-
legri klassískri músík og fallegum
stuttum hugnæmum köflum úr
kvikmyndum eða sjónvarpsþáttum
(svipað og í gömlu Búnaðarbanka
auglýsingunum sem voru sýndar
fyrir nokkrum árum) og með hjálp
tækni er ætlunin að koma boð-
skapnum til skila. Boðskapurinn er
eiginlega útfærsla af bókinni Vin-
sældir og áhrif eftir Dale Camegie
með nokkrum viðbótum. Hugmynd-
in er að útfæra það fyrir stutta sjón-
varpsþætti.
Fyrst ætla ég að segja dæmisög-
una um sólina og vindinn. Þau
deildu um það hvort þeirra væri
sterkara og vindurinn sagði: „Ég
skal sanna að ég er sterkari. Sérðu
gamla manninn þarna í frakkanum?
Ég skal veðja að ég verð fljótari
en þú að láta hann fara úr frakkan-
um.“ Sólin faldi sig þá bak við ský
og vindurinn herti á sér upp í hrein-
asta fárviðri. En því meir sem
hvessti, því fastar sveipaði gamli
maðurinn að sér frakkanum. Að
lokum gafst vindurinn upp og datt
í dúnalogn. Þá kom sólin fram og
skein brosandi á gamla manninn.
Og ekki leið á löngu þar til hann
þurrkaði sér um ennið og fór úr
frakkanum. „Þarna sérðu að gæska
og góðvild era alltaf sterkari en
ofsi og ofbeldi," sagði sólin við vind-
inn.
Innihaldið í dæmisögunni er að
ef þú sinnir velvild og góðsemi þá
er hægt að komast hjá öllum deilum
og illindum. Það er einmitt það sem
jákvæða áróðrinum er ætlað að
gera, að áminna okkur um að sýna
tillitssemi og hlýju jafnt í'einkalífi
sem og á vinnustaðnum. Meiningin
er að koma af stað and-ofbeldisá-
róðri með mörgum dæmisögum og
áminningum í formi texta. T.d.: Það
er athygli þín sem er það dýrmæt-
asta sem þú getur gefið þínu
barni. Velgengni í hjónabandi er
mikið meir en það að finna góðan
félaga, það er mikið frekar það að
vera góður félagi. Hver skilur hvers
vegna menn leggja sig alla fram
að ná frama innan starfs eða við-
skipta en láta tilviljun ráða hvort
hjónabandið (eða sambúðin), mikil-
vægasta ákvörðun lífs þeirra, steiti
á skeri eða gangi vel.
Síðar er ætlunin að flytja boð-
skapinn út fyrir landsteinana. Ætl-
unin er að koma með hlýju á mörg-
um sviðum í lífinu. Og styðja og
sameina fjölskylduna sem er horn-
steinn þjóðfélagsins.
Ef jákvæði áróðurinn verður að
veruleika hef ég þá trú að hann
komi til með að hafa mikil áhrif á
samfélagið í framtíðinni.
Það er staðreynd að næstum
annaðhvert hjónaband endar með
skilnaði. Oft er ástæðan deilur og
ósættanleg sjónarmið sem oft væri
hægt að milda ef áminnt er nægi-
lega oft um tilgangsleysi deilna.
Ég hafði hugsað mér tveir til þrír
stuttir þættir á dag með miklu úr-
vali þegar þetta er að fullu komið
í gagnið.
Og ennfremur að berjast gegn
ofurvaldi sjónvarpsins. Þeir sem
mest þurfa á svona áróðri að halda
horfa mjög mikið á sjónvarp. Ef
það tekst að byggja upp og sameina
fjölskylduna mun glæpum og af-
Til Velvakanda.
í Morgunblaðinu hinn 14. október
er löng grein um Petsamo-farana
sem komu með Esju fyrir 50 áram
síðan. Það var auðvitað mikil gleði
hjá allri íslensku þjóðinni þegar
Esja lagðist að bryggju hér. Það
mér finnst skrítið við þessa grein
er hve lítið er getið hinn djörfu og
hugrökku sjómanna okkar sem fóru
þessa ferð. Jafnvel eftir 50 ár gætu
einhveijir þeirra verið á lífi. Alla
brotum fækka fljótlega í kjölfarið.
Ég hef boðið báðum sjónvarpstöðv-
unum þetta efni en báðar afþökk-
uðu.
Ég hef ekki hugmynd að svo
mörgum þáttum í höfðinu nú þess
vegna er það mikilvægt að sem
flestir leggi fram sinn skerf og
skrifi niður fái hann hugmynd að
stuttum kafla úr skáldsögu, kvik-
myndum eða leikriti sem mögulegt
sé að nota í sambandi við jákvæða
áróðurinn. Það er einnig mikilvægt
að fjárhagstuðningur komi til til að
teikna dæmisöguna um sólina og
vindinn. Það skildi þó ekki vera að
þetta sé ljósið í spádómnum hans
Steingríms.
Björgvin Ómar Ólafsson.
vega hefðu nöfn þessara manna
átta að koma fram. Það eru reynd-
ar þijár myndir í þpssari grein en
mjög óskírar - merkilegt hve nútím-
amyndir er oft óskírar en myndir
sem teknar voru um aldamótin mik-
ið betri. Það var líka stutt fregn
um Petsamoferðina í Sjónvarpinu
og myndin þar mjög fljót að líða
hjá en það er oft með íslenskar
Guðný Jónsdóttir Bieltvedt.
Petsamoferðin:
Hugrakkir sjómenn
Víkverji skrifar
egar Steingrímur Hermanns-
son var forsætisráðherra
1983-87 hleypti hann af stað viða-
miklu starfi, sem átti að verða til
leiðsagnar um framtíðarviðfangs-
efni þjóðarinnar til ársins 2010.
Voru þá gefnar út skýrslur um
ýmsa málaflokka. Starfinu lauk
ekki að fullu áður en Steingrímur
hætti sem forsætisráðherra en eftir
að hann tók við embættinu að nýju
í september 1988 sagði hann að
unriið yrði áfram að málinu.
Á sínum tíma var þetta starf
notað töluvert til að draga athyglina
að forsætisráðherranum og skýrt
frá því, að hann hefði fengið þessa
hugmynd frá Jimmy Carter Banda-
ríkjaforseta og mönnum sem störf-
uðu á hans vegum.
Fyrir skömmu kom út skýrsla í
þessari ritröð. Víkveiji hefur ekki
orðið var við blaðamannafund henn-
ar vegna eða annað hefðbundið
auglýsingastarf á vegum ráðherra
og ráðuneyta.
xxx
Skýrslan sem hér um ræðir heitir
Menntun og skólastarf á ís
landi í 25 ár 1985-2010 og er Jón
Torfi Jónasson lektor við Háskóla
íslands höfundur hennar. Hann
lauk við að rita skýrsluna í mars
1988 og segir í einskonar eftirmála
við formála sinn frá þeim tíma: „Af
ýmsum ástæðum hefur útgáfa þess-
arar ritgerðar dregist. Síðan hún
var skrifuð hafa ýmsar breytingar
orðið í menntamálum þjóðarinnar.
Ritgerðin er hér samt sem áður
birt í upphaflegri mynd, en ráðgert
er að endurskoða hana innan fárra
ára.“
Víkveiji þekkir það af eigin raun
að ákaflega leiðigjarnt er að skrifa
eitthvað um samtímann svo að ekki
sé talað um framtíðina, sem síðan
fæst ekki birt fyrr en eftir dúk og
disk. Sú staða myndast fljótt, að
höfundi finnst annað hvort nauð-
synlegt að umskrifa verkið allt eða
hrófla ekki við neinu en nota aðferð
Jóns Torfa Jónassonar og setja al-
mennan fyrirvara við verkið.
XXX
Almennt er Víkveiji þeiiTar
skoðunar að gildi framtíðar
spár af þessu tagi felist einkum í
því að menn leita að staðreyndum
um samtímann og reyna að gera
sér grein fyrir þeim og draga af
þeim skynsamlegar ályktanir um
framtíðina. Hitt er alveg vonlaust
að sjá 25 ár fram í tímann. Væri
það hægt hefði áætlunarbúskapur
marxismans ekki kallað þær hörm-
ungar yfir hundruð milljónir
manna, sem nú blasa við öllu mann-
kyni.
\