Morgunblaðið - 30.11.1990, Blaðsíða 26
26
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 30. NÓVEMBER 1990
HVAÐ SEGJA ÞEIR UM AFSTÖÐU SJÁLFSTÆÐISFLOKKSINS TIL BRÁÐABIRGÐALAGANNA
Víglundur
Þorsteinsson:
Trúi ogtreysti
að þessi af-
staða verði
endurskoðuð
„Mér finnst þetta fljótfærnis-
leg vinnubrögð. Ég trúi því og
treysti að Sjálf-
stæðisflokku-
rinn, sem ábyrg-
ur og leiðandi
stj órnmálaflokk-
ur í þessu landi,
endurskoði þessa
afstöðu," sagði
Víglundur Þor-
steinsson, for-
maður Félags ís-
lenskra iðnrek-
enda.
Víglundur sagði að menn yrði
að láta svona „stráksskap og
augnabliks skammsýna stjórnar-
andstöðuhagsmuni víkja og láta
heildarhag þjóðarinnar sitja í fyrir-
rúmi.“
Páll
Halldórsson;
Fagna því ef
þingið hafnar
lögunum
„ÉG fagna því mjög ef það er
að gerast að þingið hafnar þess-
um lögfum,“ segir
Páll Halldórsson,
formaður BHMR.
„Við hvöttum
eindregið til þess
við þingsetningu
í haust að þessum
ólögum yrði af-
létt,“ segir hann.
Páll kvaðst þó
ekki vilja ganga
út frá því sem vísu
að afstaða þingflokks Sjálfstæðis-
manna þýddi það að lögin væru
endanlega fallin. „Við vitum það
ekki fyrr en upp er staðið en við
höfum hvatt þingmenn til að
hnekkja bráðabirgðalögunum því
með þeim hafi bæði verið brotin
stjómarskrá og gengið á samnings-
rétt og eðlilegar venjur í þjóðfélag-
inu,“ sagði hann.
Vilhjálmur
Egilsson:
Efnahagslegt
slys sem
verður að
afstýra
„MÉR finnst þetta óskynsam-
legt,“ sagði Vilhjálmur Egilsson,
framkvæmda-
sljóri Verslunar-
ráðs íslands er
hann var inntur
álits á þeirri
ákvörðun þing-
flokks Sjálfstæð-
isflokksins að
greiða atkvæði á
móti bráðabirgð-
alögunum á BH-
MR-samninginn.
„Ef það ástand á að skapast, sem
iögunum var ætlað að upphefja; það
er að segja að allir fái fjögurra og
hálfs prósents launahækkun, sem
Þórarinnsson
Vinnuveit-
Vilhjáimur
Egilsson
tekin verður til baka jafnharðan
með gengisfellingu og verðbólgu,
er það efnahagslegt slys, sem ég
tel að þurfi að afstýra."
Vilhjálmur sagðist hins vegar
ekki sjá „hvernig ríkisstjórnin hefur
andlegt þrek til að sitja áfram ef
hennar stuðningsmenn greiða þess-
um lögum ekki atkvæði. Það er þá
með ólíkindum hvað þessir menn
láta yfir sig ganga.“
Þórarinn V. Þórarinsson:
Forsenda
þjóðarsáttar
að viðsemj-
endur okkar
yrðu ekki
skildir eftir
ÞÓRARINN V.
framk væmdastj ór i
endasambanda
íslands, segir að
þegar gengið var
til samninga við
verkalýðshreyf-
inguna í janúar
siðasliðnum hafi
forsenda þeirra
kjarasamninga
verið að launþeg-
ar, viðsemjendur
VSÍ, yrðu ekki
skildir eftir í launaþróun. Því sé
ekki hægt að segja að VSÍ hafi
í hendi sér hvort verðbólguskrúf-
an fari aftur á stað ef samningar
BHMR tali gildi. Hann segir
spurninguna um siðleysi fremur
varða sjálfan samninginn milli
ríkisvaldsins og BHMR, heldur
en bráðabirgðalögin á samning-
inn.
Þórarinn segir sú stefnumörkun
í kjaramálum, sem mótuð var í jan-
úar síðastliðnum, hafi leitt til þess
að „verðbólga á þessu ári er sú
minnsta í tvo áratugi og kaupmátt-
arrýmun allra mati minni en ella
hefði orðið.“
Hann segir. forsendur þess að
þetta tækist hafi verið að VSÍ gæfi
fyrirheit um það 'að viðsemjendur,
það er verkalýðshreyfingin, yrðu
ekki skildir eftir. „Að þeir mundu
ekki dragast aftur úr, að þeir þyrftu
ekki að bera þyngri byrðar heldur
en aðrir. Þetta er skráð í okkar
kjarasamning, í forsendur samn-
ingsins, að þar sé við það miðað
að aðrir launþegar hækki ekki
meira,“ segir Þórarinn.
„Það er alveg hárétt að það er
ekki samið um víxlgengi í okkar
samningum, slíkur samningur var
gerður af fjármálaráðherra við
BHMR. Þar var um það samið að
félagsmenn í því stéttafélagi ættu
að njóta meiri hækkunnar heldur
en allir aðrir og fá allar hækkanir
sem aðrir kynnu að semja um. Það
var samningur um vaxandi launa-
mun og fullkomið víxlgengi ef aðrir
reyndu að höggva á þann mun.
Svoleiðis samning höfum við ekki
gert. En við höfum játað því að
þetta hafi verið forsenda fyrir
samningunum og grundvöllurinn.
fyrir þeim í febrúar.
BHMR hefur réttilega beint á það
að þeir hefðu leitað eftir og fengið
samning um breytt launahlutföll sér
í vil. Þeir sömdu um það við fjár-
málaráðherra og forsætisráðherra,
en þeir náðu ekki samningum um
það við aðra hópa launþega í þessu
landi og þó að það sé ekki formleg-
ir samningsaðilar við BHMR, þá er
það nú einu sinni þannig að drif-
kraftur launabreytinga á íslandi
hefur alltaf verið samanburðurinn
og ef ekki er sátt miíii launþeganna
um launahlutföllinn þá liggur það
fyrir að hóparnir hafa alltaf og
munu alltaf reyna hver um sig að
jafna það sem þeir telja á sig hallað.
Spurningin um það hvort bráð-
birgðalögin séu siðlaus eða ekki sið-
Ögmundur
Jónasson
laus er frekar spurning um það
hvort samningurinn sem gerður var
á sínum tíma standist nokkra sið-
ferðismælikvarða. Mér er það mjög
til efs, að einn hópur geti samið
um það að hann setjist ofaná axlirn-
ar á öllum öðrum og sitji þar hið
fastasta sem hvað á gengur. Okkur
hefur ekki lánast hér í Vinnuveit-
endasambandinu að gera svoleiðis
samninga svo að friður væri um,“
sagði Þorannn V. Þórarinnson.
Ögmundur
Jónasson:
Alþingis að
leysa úr mál-
inu
„OKKAR afstaða hefur alltaf
verið skýr. BSRB lýsti andstöðu
við bráðabirgða-
lögin áður en þau
voru sett og eftir
að þau komu
fram,“ segir Ög-
mundur Jónas-
son, formaður
BSRB. „Þetta
gerðum við á op-
inberum vett-
vangi og í við-
ræðum við ríkis-
stjórnina," segir hann.
„Áður en lögin voru sett bentum
við á þann víxlverkunarhnút sem
fólst í að bæði launafólk á almenn-
um markaði og háskólamenntaðir
ríkisstarfsmenn hafa ákvæði um
það í sínum samningum að fá allt
það sem áðrir kynnu að fá, en ef
þeim ákvæðum yrði fylgt til hins
ítrasta myndu kaupmáttartrygg-
ingar í okkar samningum bresta,
því fastgengisstefna og verðlags-
forsendur samninga eru háð þessu,“
sagði Ögmundur.
Hann sagði að að BSRB hefði
viljað standa vörð um tryggingar i
samningnum og því hvatt deiluaðila
til að leysa sín mál með samkomu-
lagi. „Með því móti einu væri tryggt
að samningsrétturinn yrði ekki fót-
um troðinn. Þetta gekk ekki eftir,
því miður. Lærdómurinn er að sami
samningsaðili semji ekki í tvær
gagnstæðar áttir og beiti síðan
lagaboði á eigin samninga. Þetta
dæmi gengur einfaldlega ekki upp.“
-Hvað þýðir afstaða Sjálfstæðis-
manna um að greiða atkvæði gegn
bráðabirgðalögunum að þínu mati?
„Það er þingsins að leysa málið.
Við höfum skýrt okkar 'áfstöðu,
erum andvíg bráðabirgðalögunum,
en munum standa vörð um okkar
samninga,“ sagði Ögmundur.
Guðmundur J.
Guðmundsson:
Þjóðarsáttin
er endanlega
úr sögunni
„ÞETTA er óskiljanlega afstaða.
Það þýðir lítið fyrir Sjálfstæðis-
flokkinn að segja
að hann styðji
þjóðarsáttina og
eyðileggja hana
svo með þessum
hætti,“ segir
Guðmundur J.
Guðmundsson,
formaður Verka-
mannasamb-
andsins. „Þjóðar-
sáttin er þar með
endanlega úr sögunni og það
þýðir ekki að reyna hana næstu
árin,“ segir hann.
Guðmundur sagði að ef háskóla-
menn fengju 4,5% launahækkun þá
fylgdu aðrir launþegar í kjölfarið
sem þýddi að þeir hækkuðu þá aft-
ur um sama hlutfall og svo koll af
kolli. „Þá fer allt úr böndum. Þetta
er hnefahögg framan i alla sem
stóðu að þjóðarsáttinni. Þetta er dýr
pólitískur leikur og verði Sjálfstæð-
isflokknum góðu ef hann ætlar að
spila svona út. Ef ég væri í sporum
forsætisráðherra myndi ég rjúfa
þing þegar í stað og efna til kosn-
inga,“ sagði Guðmundur.
Hann sagðist hafa talið að Sjálf-
stæðisflokkurinn stæði vel fyrir
kosningarnar í vor en nú spilaði
hann einkennilega úr þeirri stöðu.
„Grundvallaratriði þjóðarsáttarinn-
ár var að enginn hópur keyrði fram
úr öðrum. Öll verkalýðsfélögin inn-
an Alþýðusambandsins hafa sam-
þykkt þetta og öll félög innan BSRB
sem er einsdæmi. Að ætla að eyði-
leggja þetta er pólitísk geggjun og
ævintýramennska. Ég er stórundr-
andi á að jafn hæfír menn og foryst-
umenn Sjálfstæðisflokksins eru
skuli fara út í svona ævintýri," sagði
Guðmundur.
Arnar
Sigmundsson:
Trúi ekki öðru
en alþingi
staðfesti
bráðabirgða-
lögin
„ÞESSI viðbrögð koma manni
verulega á óvart, því er ekki að
neita. Ég hef
staðið í þeirri
meiningu að
þessi bráðabirgð-
arlög færu nokk-
uð auðveldlega í
gegnum þingið
og við sem höfum
tekið þátt í þess-
um kjarasamn-
ingum, sem
kenndir eru við
þjóðarsátt, álitum það alménnt,“
sagði Arnar Sigmundsson, form-
aður Samtaka fiskvinnslustöðva.
„Við fiskvinnslumenn höfum
auðvitað staðið mjög að baki þess-
um kjarasamningum og talið að
lækkun verðbólgu og vaxta væri
besta leiðin til að gera okkur mögu-
legt að lifa áfram. Þess vegna ótt-
umst við að ef BHMR fái launa-
hækkun umfram aðra muni það á
mjög skömmum tíma flæða yfir
allt þjóðfélagið og verðbólga muni
aukast. Þá reyni á gengið og það
hljóti að láta undan síga. Þess
vegna, meðal annars, höfum við
stutt þessa þjóðarsátt mjög dyggi-
lega og lýst ánægju okkar yfir að
samningar skuli hafa tekist milli
aðila vinnumarkaðarins um að
framlengja þessum kjarasamning-
um. Ég trúi því ekki öðru en að
alþingi muni staðfesta bráðabirgða-
lögin og vona bara að tíminn fram
að jólum verði notaður til að menn
nái sáttum," sagði Arnar.
Kristján
Ragnarsson:
Bráðabirgða-
lögin eiga að
standa
„MITT viðhorf í þessu hefur ver-
ið það að þegar menn gera kjara-
samning eiga
þeir að standa
við hann; það er
ómerkilegt að
rifta samningi.
Hins vegar var
þessi samningur
svo vitlaus og
með þeim hætti
gerður að ef
þjóðarsáttin átti
að geta staðið þá
varð að taka hann úr sambandi,"
sagði Krislján Ragnarsson, form-
aður Landssambands íslenskra
útvegsmanna.
„Það er miklu meira virði að við
séum að ná tökum á efnahagslífinu
heldur en þeir flokkshagsmunir að
greiða atkvæði á móti bráðabirgða-
lögunum. Mér finnst það rangt.
Mér finnst að þessi bráðabirgðalög
eigi að standa þótt þau gangi gegn
gerðum samningi, vegna þess með
hve vitlausum hætti hann var gerð-
ur. Það er ekki hægt að veita ein-
hveijum einum hópi launahækkanir
með samningum af þessum tagi.“
Kristján
Ragnarsson
Arsfundur Vísindaráðs og
Rannsófcnaráðs ríkisins
Veitt verða hvatningarverðlaun
Guðmundur J.
Guðmundsson
ÁRSFUNDUR Vísindaráðs og
Rannsóknaráðs ríkisins verður
haldinn föstudaginn 30. nóvem-
ber í fyrirlestrasal 2 í Háskóla-
bíói. Fundurinn stendur frá
9.00-17.00.
Heiðursgestur fundarins verður
frú Vigdís Finnbogadóttir forseti
Islands. Svavar Gestsson mennta-
málaráðherra mun setja ráðstefn-
una og kynna yfirlýsingu ríkis-
stjórnarinnar um vísinda- og
tæknistefnu.
Eugen Seibold forseti Vísinda-
stofnunar Evrópu heldur erindi um
ný viðhorf í vísindasamstarfi í
Evrópu. Jóhannes Nordal formað-
ur Vísindaráðs og Vilhjálmur Lúð-
víksson framkvæmdastjóri Rann-
sóknaráðs halda erindi um stöðu
pg horfur í vísindum og tækni á
íslandi.
Þarna verða veitt hvatningar-
verðlaun Rannsóknaráðs að upp
1,5 milljón en þau ganga til ungs
vísindamanns sem sýnt hefur
framúrskarandi árangur í starfi.
Klukkan 17 verður móttaka í
boði menntamálaráðherra í Ársal
Hótel Sögu. /r/l
(Fréttatilkynmng)
Stúlkur
rændu lít-
inn dreng
SJÖ ára drengur, sem sendur
var út í verzlun í fyrrakvöld
með 250 krónur í buddu,
sagði farir sínar ekki sléttar
þegar hann kom heim. Tvær
unglingsstúlkur veittust að
sögn drengsins að honum og
hrifsuðu af honum budduna.
Drengurinn gat lýst stúlkun-
um, en þær hafa ekki fundizt.
Að sögn Ómars Smára Ár-
mannssonar aðstoðaryfirlög-
regluþjóns er óalgengt að stúlk-
ur geri sig sekar um athæfi af
þessu tagi - þær hafi hingað
til látið piltunum það eftir að
ræna fólk.