Morgunblaðið - 16.12.1990, Blaðsíða 40

40
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 16. DESEMBER 1990
SVERRIR 06
Hjá Hörpuútgáfunni er komin út Þá hló þingheimur,
þar sem þeir leggja saman Arni Johnsen og Sigmund
í sögnum, kviðlingum og skopmyndum af íslenskum
stjórnmálamönnum. Hér fer á eftir lýsing Sverris
Hermannssonar á viðureign hans við lyftu eina á ein-
hverju virðulegasta hóteli Norðmanna:
Við látum einnig fljóta með frásögn af viðskiptum
þeirra Halldórs Blöndals og Sverris.
Sverrir
Hermannsson
Karlmannaskór
Litur: Svartur
Stærðir: 40-45
Verð: 3.495,-

TOPP,
VELTUSUNDI 1
21212

Sverrir Hermannsson er
með allra bestu sögu- ji
mönnum og ræður 1
jafnt við stuttar sög-
ur sem langar. Ein af
lengri sögunum sem ég
hef heyrt Sverri segja
frá því er hann festist í lyftu í
einu af betri hótelum Oslóborgar.
Ósjaldan þegar Sverrir segir sögur
af skandinavískum atvikum, hefst
sagan á því að han segir: „Eg
þoli ekki þetta helvítis kjære
brödre og venner, það er óþol-
andi.“ En gefum sögumanninum
orðið og látum hann komast á
skrið í sögunni „Norska hissan“.
„Það var hásumarið 1979 að til
stóð að haida fund í Norræna
menningarsjóðnum, en í stjórn
hans átti ég sæti ásamt Birgi
Thorlacius, ráðuneytisstjóra um
sjö ára skeið af Islands hálfu.
Tveir voru aðalmenn í stjóm sjóðs-
ins frá hveiju landi, pólitíkus kos-
inn á þingi Norðurlandaráðs og
embættismaður, sem undantekn-
ingarlítið var ráðuneytisstjóri
menntamálaráðuneytis viðkom-
andi lands. Fundinn skyldi halda
í Röros, gamla koparnámubæn-
um hæst í fjöllum upp af Aust-
urdal.
Og þessara erinda vorum
)j við Birgir komnir til Oslóar
og gistum á hóteli sem hét
og heitir Globetrotte Hotel í
nágrenni Fornebuflugvallar.
Gistum við þar eina nótt, en í
rauðabítið morguninn eftir var
svo ráð fyrir gert að vinur okk-
ar, Olav Hove, ráðuneytisstjóri
Kirke- og undervisningsde-
partementet, sækti okkur, en
hann bauðst til að aka
okkur alla leið til Rö-
ros.
Segir ekki fleira af að-
draganda uppákomu minnar,
en um morguninn snæddum við
Birgir morgunverð, en að því búnu
fór ég upp á herbergi mitt á 6.
hæð að ná í föggur mínar. Ör-
skömmu eftir að ég er lagður af
stað niður í lyftunni, einsamall sem
betur fór, snarstansar hún og ljós
slokkna. Ég ályktaði sem svo, að
rafmagn hefði farið af húsinu, en
raunar veit ég ekkert um hvað
kom fyrir. Ég sá enga ástæðu til
að grennslast fyrir um það eftir
á. En tíminn leið og ekkert gerð-
ist. Ég hafði á mér eldspýtur og
gat fylgst með klukkunni og sá
hvar neyðartakkinn var. Að 10
mínútum liðnum hugsa ég með
mér að skaðlaust sé að hringja
eina neyðarhringingu, en enginn
svaraði. Að korteri liðnu kvikna
ljósin, en lyftan bifaðist ekki
hvernig sem ég spilaði á takkana.
Þá lagðist ég á neyðarbjölluna.
Og viti menn: í hátalara í lyftunni
kemur rödd sem spyr: „De ön-
sker?“
Ég sagði manninum að ég ósk-
aði eftir að því komast út úr „hisg-
en“, einsog fyrirbrigðið heitir á
norsku.
„Hvad mener De?“ spurði röddin.
Ég reyndi að gera manninum
skiljanlegt hvernig högum mínum
væri háttað.
„Et öjeblik", sagði röddin og
hvarf. Og ekkert gerðist um langa
Halldór Blöndal
hríð. Ég heyrði fólk einhvers stað-
ar í námunda við hissuna vera að
spjalla saman um daginn og veg-
inn og prísa veðurblíðuna, sem var
mikil í Osló þennan júlídag.
Ég gerði enn eina tilraun með
neyðarbjölluna og kurteis maður
spurði:
„De önsker?“ í hárri falsettu
eins og Oslóbúar nota og er ekki
traustvekjandi.
„Jeg önsker at komme ud af
hissen,“ svara ég með Oslóar-
hreim.
„Hvad mener De?“
Ég sagði honum skpðun mína
tæpitungulaust.
„Hvor finder De dem?“
„Jeg fínder mig i en hisse i
Globetrottehotellet,“ svara ég.
„Öjeblik," segir röddin og er
farin. Svo kemur rödd sem kallar:
„Hallo — hallo! Hvem er De?“
Ég segist vera Hermannsson fra
Island.
„Hvor er De?“
„Jeg er i en hisse i Globetrotte
Hotel, sem stár fast. Hotellet er i
udkanten af Oslo, i nærheten af
Fornebuflyplass. De kan höre
drönnen i jetmotorene nár maskin-
er tager af og lander."
Nú varð löng og ískyggileg
þögn. Svo hvíslaði maðurinn:
„Vil De vær sá venlig og
gentage hvad De sagde?“
„Nej, ellers tak,“ svaraði ég í
fússi.
Þetta var farið að verða dálítið
þreytandi, en þó tók alveg steininn
úr þegar enn kom rödd í hátalar-
ann sem spurði:
„De önsker?“
„Viskí og soda, takk,“ svaraði
ég og um leið setti að mér slíkan
hlemmihlátur að ég var að vona
að hissu-helvítið hökti af stað. Þá
bað röddin Guð að hjálpa sér á
nýnorsku og vakti það von mína
um að ljós væri að renna upp fyr-
ir fólkinu. Að það sæi að minnsta
kosti nauðsyn þess að handsama
þennan geðveika mann og koma
honum af höndum sér.
Nú kom kvartett í hátalarann
og talaði hver upp í annan og
sumir grátklökkir og spurðu enn
hvar ég væri, á hvaða hæð eða
milli hvaða hæða, hvað langur tími
hefði liðið frá því hissan fór af
stað þar til hún stoppaði, en ég
hafði ekki hugmynd um neitt af
þessu nema ég taldi mig enn alltaf
vera í sömu hissunni, á þessu
fræga hóteli, milli þess sem ég
sagði þeim til andskotans á ís-
lensku og vestfirsku. Raunar var
þetta allt farið að líkjast fáránlega
heimskulegum draumi. Nú var
hálftími liðinn og vænti ég þess
sagaúrbók-
ínníþáhló
þingheimur
eítirárna
Juhnsen
að Hove og Birgir væru famir að
undrast um mig.
Nú tók frændþjóðin að berja
utan hissu-göngin til að vita hvar
í þeim hissan væri stödd og allt í
einu heyrðist hol rödd langt
að neðan eins og úr öðrum
heimi, sem kallaði:
„Kan De höre mig?“
Mér þótti betra að þeir skyldu
þéra mig allan tímann, en röddin
minnti mig skyndilega á anda-
fundinn hjá Pétri Þríhrossi, þegar
skúr prestsins kom fram og hafði
fokið árið áður, en var orðinn að
höll á gullsúlum hinumegin. Fór
ekki á milli mála að þessa rödd
átti maður sem kominn var inn í
hissu-göngin neðst niðri í kjallara
og var tekinn til við að kallast á
við mig, hveiju svo sem það átti
að þjóna.
„Ja, det kan jeg godt,“ orgaði
ég á móti, en maðurinn lét sér
ekki segjast og hélt lengi og lát-
laust áfram að hrópa:
„Kan De höre mig?“ Og ef mér
leiddist þófið og svaraði ekki,
æpti hann í stjórnlausri örvænt-
ingu hvort ég ikke kunne höre sig,
hvað jeg kunne. Og tíminn leið.
Nú tóku að berast hróp ofan
frá. Þar hóf maður nokkur að
brýna annan hástöfum á því að
nú yrði hann að leggja sig allan
fram og vinda upp hissuna. Og
allt í einu tók hissan að skakast
til og mjakast uppávið í smá rykkj-
um. Og alltaf skrækti fyrirliðinn
uppi hærra og hærra þar sem
hann rak vinduþrælinn áfram til
skiptis með hrósyrðum eða bull-
andi skömmum. Éftir langa mæðu
hafði hissan þokast upp á 4. hæð.
Þá var kúbein notað til að spenna
upp dyrnar og út stormaði hr.
Hermannsson og gekk snúðugt
með tösku sína niður stigann.
Þar biðu þeir Birgir og Hove
og var ekkert óvenjulegt á þeim
að merkja, en fólkið í afgreiðsl-
unni virtist allt lamað, náfölt og
titrandi þegar ég bað um reikning-
inn. Ung lítil stúlka gekk frá reikn-
ingnum, en áður en hún rétti mér
hann bætti hún þremur krónum
við.
„Jasá, sagði ég, „de tre kroner
má vera hisse-lejen. Det er ikke
mye for privatbrug af hissen i en
hel time“.
Litla stúlkan beygði af og er
þetta í eina skiptið sem ég hef
skammast min fyrir að hafa verið
kuldalegur við Norðmenn.
Svo héldum við til Röros þar
sem Norðmenn grófu kopar úr
jörðu í 333 4r samfleytt.
— oOo —
í þingveislu þegar Sverrir Her-
mannsson var einn af forsetum
orti Halldór Blöndal í tilefni þess
að hreindýrakæfa var á boðstólum:
Finnst mér Sverrir fremur snerrulegur
og sýnist þunnur þrettándinn
þegar þeir kæfa hreindýrin.
Sverrir svaraði fyrir sig með
eftirfarandi vísu:
Þrumar hinn þekkti raftur
þakkir í ljóði nettu.
Hættu nú, Halldór kjaftur,
hreindýrakæfu éttu.
I