Morgunblaðið - 03.02.1991, Side 16

16
MORGUNBLA'ÐIÐ SUNNUDAGUR 3. FEBRÚAR 1991
ÞER Æ TTUÐ
AÐ SEGJA
YÐUR
Hússein Jórdaníukonungur.
FRANSKI rithöfundurinn Ma-
rek Halter, sem kunnur er fyr-
ir baráttu sína í mánnréttinda-
málum, hefur skrifað opið bréf
til Hússeins Jórdaníukonungs,
þar sem hann skorar á hann
að segja af sér og afhenda Pa-
lestínu-aröbum land sitt. Það
gæti orðið til þess að leysa hin
torveldu vandamál í Miðaust-
urlöndum. Bréfið, sem hér fer
á eftir, birtist fyrst í byrjun
janúar í „Le Monde“ í París,
„The New York Times“ í New
York og „Aftenposten" í Ósló.
ðar hátign!
Við hittumst fyrir
sautján árum. Það
var í mars 1973 í
ísrael, í sjálfri Tel-
Aviv. Þetta var
skömmu fyrir Jom-Kippúr-stríðið.
Þér voruð þarna í leynilegri heim-
sókn í boði frú Goldu Meir.
Að eigin ósk fenguð þér tæki-
færi til þess að láta aka yður, án
þess að nokkur mætti taka eftir
því, eftir sjálfu höfuðstræti borgar-
innar, „Champs-Elysées Tel-Aviv-
borgar", Dizengoff-breiðgötunni.
Þér höfðuð lofað að skrifa undir
sáttmála um friðargjörð við ísrael.
Síðar gáfu þér Shimon Peres sama lo
forð, svo Yitzhak Rabin, þar næst
Moshe Dayan, seinna Chaim
Herzog, forseta ísraels, og enn síð-
ar Moshe Árens og að lokum Yitz-
hak Shamir ... Ög þér hafið aldrei
staðið við loforð yðar. Það gátuð
þér ekki, yðar hátign, því að síðan
1953 hafíð þér verið konungur yfir
landi, sem þér eigið ekki; yfir landi,
sem er ekki yðar land, og það vitið
þér.
í Jórdaníu búa rúmlega þrjár
milljónir manna. Nákvæmar tölur
eru ekki í mínum höndum, en að
áliti alþjóðlegra sérfræðinga eru
72% landsmanna nú Palestínu-
menn. Sjálfir viðurkennið þér 56%.
Fjölskylda yðar kemur einnig að
utan. í fyrri heimsstyrjöld samdi
langafi yðar, sem ættaður var frá
Hedjaz á Arabíuskaga, við Stóra-
Bretland um stuðning í stríðinu við
hið ósmanníska heimsveldi Tyrkja-
soldáns. Arabíu-Lawrence hét hon-
um að launum víðlendu konungsríki
araba í Miðausturlöndum. Hann
hélt síðan í uppreisnarstríðið gegn
Tyrkjum ásamt þremur sonum sín-
um. Einn þeirra var Abdúlla, afi
yðar.
Hinn 16. maí 1916 skiptu Frakk-
ar og Bretar ýmsum lendum
Tyrkja milli sín í áhrifasvæði. Þeir
gerðu með sér hinn svonefnda Sy-
kes-Picot-samning. Langafí yðar
varð að láta sér nægja konungstign
í Bagdad. Winston Churchill var þá
nýlendumálaráðherra’ Breta. Fund-
ur var lagður með honum og Abd-
úlla, afa yðar, í Jerúsalem. Niður-
staðan varð sú að Abdúlla fékk
konungsríki fyrir austan ána Jórd-
án, og nefndist það Transjórdanía.
Gyðingar höfðu fengið loforð fyrir
landinu vestan árinnar. Skömmu
síðar börðust gyðingar með vopn í
hendi við enska hernámsliðið. Eftir
seinni heimsstyijöldina neyddust
Bretar til þess að leggja þrætuna
í dóm hinna sameinuðu þjóða. Þar
var ákveðið 23. nóvember 1947, að
hin gamla, tyrkneska Palestína
skyldi nú skiptast í tvö ríki: ísraels-
ríki og Palestínuríki.
Gyðingar samþykktu úrskurð
Sameinuðu þjóðanna og stofnuðu
ísraelsríki 14. maí 1948, Með því
viðurkenndu þeir í raun (de facto)
tilvist Palestínuríkis, sem þeir ættu
sameiginleg landamæri með. Hins
vegar höfnuðu arabaríkin úrskurði
SÞ og þeirra á meðal var Transjórd-
anía. Þau neituðu að viðurkenna
skiptingu landsins og lýstu yfir al-
geru stríði á hendur Israel. Vestur-
bakki Jórdánar hafði verið úthlutað-
ur Palestínumönnum, en afí yðar
notaði þetta tækifæri til þess að
hernema hann og innlima í kon-
ungsríki sitt.
1. desember 1950 lét hann hylla
sig í Jeríkó sem krýndan landsdrott-
in yfir hinni palestínsk-jórdönsku
ríkiseiningu, sem hét nú Jórdanía.
Og nákvæmlega eins og þér reyndi
hann að fá ísraelska viðurkenningu
á gerðum sfnum með því að eiga
mörg leynileg stefnumót við Goldu
Meir. Hann vildi fá samþykki ísra-
els við skiptingu landsins. 20. júlí
1951 stakk Palestínu-arabi hann til
bana í Al-Aqsa-moskunni í Jerúsal-
em. Þetta gerist í viðurvist yðar,
yðar konunglega hátign. Hvort
skyldi þetta hafa verið gert vegna
þess að hann var að semja við Isra-
el, eða af því að hann hafði látið
útnefna sig drottnara yfir Palest-
ínu?
5. september 1951 var faðir yðar
hylltur konungur. Það stóð ekki
lengi. Hann varð yfirfallinn af
ólæknandi sinnisveiki. Honum var
komið úr hásæti. Þér urðuð konung-
ur 2. maí 1953.
Yðar hátign! Ég minni á þessa
atburði, því að ég trúi því, að sögu-
leg reynsla hafi sitthvað að kenna
okkur. Það, sem nú er að gerast
fyrir augum okkar, á svo sannar-
lega rætur að rekja til hins liðna.
Eftir krýninguna fóruð þér, ekki
hugdirfskulaust, að reyna að takast
á við óleysanlegt vandamál: Fólkið,
sem þér eigið að vera fulltrúi fyrir,
vill ekki sætta sig við þann frið, sem
voldugasta nágrannaríkið vill óaf-
látanlega fá sér og því til handa,
jafnvel með vopnum.
Þér grípið til harkalegra aðgerða
gegn Palestínumönnum á Vestur-
bakkanum: Fjöldamorð, pyndingar,
fangelsun. Háskólanum í Bir-Zeit
er lokað. Skólalífið þagnar. Iðnaðar-
fyrirtækin eru flutt austur í héraðið
umhverfis höfuðborg yðar, Amman.
Vegna kringumstæðnanna hafið
þér neyðzt til þess að finna upp
kerfi stjómvizku og herfræði, sem
hefur gert yður kleift að lifa og
ríkja í bráðum þijátíu ár, mót öllum
sennileika. Þetta er merki um næst-
um því snilldarlegan dugnað og
úthald.
Þegar þér hafið hitt stjórnmála-
menn í ísrael, hafið þér alltaf hald-
ið lífi í blekkingunni um það, að
hægt væri að gera friðarsamninga.
Við þessa friðargjörð áttuð þér
sjálfir að fara fremstir í flokki ann-
arra arabafursta. Til endurgjalds
treystið þér á, að ísraelar og einkum
leyniþjónusta þeirra, Mossad,
vemdi yður fyrir Palestínu-aröbum,
og öllum þeirra uppreisnum, sam-
særum og morðárásum. Nefnum
apríl 1957, júlí 1958, mars 1959,
ágúst 1960, júlí 1966, apríl
1967 ... í hvert einasta skipti var
það Mossad, sem varaði yður við.
Egyptalandsforsetinn Gamal
Abdel Nasser manaði fram
stríðið 1967. Eins og vanalega
drógust þér inn í stríðið aftan í
tagli hatramle gustu öfgasinnanna.
ísraelsmenn vöruðu yður við.
Norski hershöfðinginn Odd Bull,
yfirmaður eftirlitssveita Sameinuðu
þjóðanna, bar yður skilaboð þeirra.
Samt létuð þér kasta sprengjum á
byggðir gyðinga í Kefar Ya’Avetz
og Nataníu. Samt létuð þér hertaka
Scophus-hæð í Jerúsalem. Þetta
vora mistök yðar: Þér misstuð Vest-
urbakkann úr greipum yðar, og
Egyptar urðu að hörfa frá Gaza og
Sínaí-skaga. Afleiðingarnar urðu
einnig þær, að þér sátuð uppi með
tvö hundruð þúsund Palestínumenn
í viðbót í ríki yðar. Þeir höfðu flúið
austur frá vesturbakka Jórdánar,
þegar ísraelski herinn náði honum
í gagnsókn sinni.
Þessi fáránlegi stríðsleiðangur
yðar ávann yður ekki einu sinni
samúð Palestínumanna. Ég hitti
Abú Ajad að máli í ritstjórnarskrif-
stofum egypzka stórblaðsins A1
Ahram í maí 1970. Hann sagði mér
frá því, að hann væri að skipu-
leggj'a palestínsk-jórdanska hreyf-
ingu, sem taka ætti öll völd í sínar
hendur í Amman, höfuðborg yðar.
Uppreisnin var síðan gerð f sept-
ember 1970:: Svarti september.
Ég hvatti þá til stuðnings við
uppreisn Palestínu-araba í ísraelska
ríkisútvarpinu. Tveir þekktir ísrael-