Morgunblaðið - 20.02.1991, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAJ3IÐ MIÐyiKUDAGUR 20. FKBRÚAR 1991
Nýr leiðtogi komm
únista í Georgíu
Moskvu. Reuter. *
Kommúnistaflokkur Ge-
orgíu kaus sér í gær nýjan
leiðtoga og er það öðru sinni
á aðeins fjórum mánuðum að
flokkurinn velur sér nýjan
formann.
Avtangíl Margíaní sagði af sér
flokksformennsku á mánudag en
í gær var Janí Migiladze, 47 ára
lögregluforingi, valinn eftirmað-
ur hans. Er hann fyrrverandi
flokksleiðtogi í Tíflis, höfuðborg
Georgíu.
Margíaní var kosinn formaður
kommúnistaflokksins í Georgíu
í nóvember sl. og sagðist segja
af sér vegna stöðugra ásakana
í sinn garð og flokksins. Út-
skýrði hann þau ummæli ekki
frekar en blaðamenn segja að
Margíaní hafa m.a. verið sakaður
um að hafa tekið 10 milljónir
rúblna úr sjóðum ríkisins til að
fjármagna starfsemi flokksins.
Kommúnistaflokkur Georgíu
sagði sig úr lögum við móður-
flokkinn í Moskvu í desember sl.
og lýsti yfir stuðningi við þjóð-
emissinna. Flokkurinn missti
völd í lýðveldinu í kosningum í
október þar sem þjóðemissinnar
undir forystu Zviads Gamsak-
húrdía forseta fóru með sigur
af hólmi.
Thatcher veitt
Frelsisorðan
Wshington. Reuter.
MARGARET Thatcher fyrrum
forsætisráðherra ' Bretlands
verður sæmd bandarísku Frels-
isorðunni fyrir framlag hennar
í þágu samstarfs og öryggis vest-
rænna rílya, að því er talsmaður
Hvíta hússins skýrði frá í gær.
Thatcher verður veitt orðan við
hátíðlega athöfn í Hvíta húsinu 7.
mars næstkomandi. Frelsisorðan
er æðsta borgaralega heiðursmerk-
ið sem Bandaríkjaforseti getur
veitt.
Síðastur Breta til að hljóta heið-
ursviðurkenningu þessa er Carr-
ington lávarður fyrrum fram-
kvæmdastjóri Atlantshafsbanda-
lagsins (NATO) en hann hlaut hana
1988. Aðrir sem nýlega hafa verið
sæmdir henni eru Lech Walesa for-
seti Póllands og leikkonan Lueille
Ball.
Lægsta verð a
olíu í sjö mánuði
London. Reuter.
OLÍUFATIÐ kostaði um tíma
16 dollara á markaði í London
í gær og hefur verðið ekki ver-
ið lægra frá því í fyrrasumar.
Verðið hækkaði þó lítillega aft-
ur eftir að George Bush Banda-
Samþykkt þings Lith-
áens á síðasta ári:
Fyrirheit
um hús fyr-
ir sendiráð
DAÍVA Meile, blaðafulltrúi
vinafélags Bandaríkjanna og
Litháens, sagði í samtali við
Morgunblaðið í gær að þing
Litháens hefði á síðasta ári
samþykkt að það ríki sem fyrst
yrði til að taka upp stjórnmála-
samband við Litháen fengi hús
að gjöf fyrir sendiráð.
Meile sagði að þetta hefði kom-
ið fram í máli Stasys Kasautkas,
þingmanns frá Litháen, á hátíðar-
samkomu í Chicago sl. laugardag.
Hann hefði einnig sagt að Island
hefði unnið til hússins í Vilnius,
höfuðborg Litháens. Meile sagðist
telja að ekki væri um neitt tiltek-
ið hús í Vilnius að ræða sem tek-
ið hefði verið frá enda hlyti það
að ráðast af því hvaða land þar
væri um að ræða og hversu stórt
húsnæði það þyrfti undir sendi-
ráð.
ríkjaforseti hafði lýst yfir því
að tillaga Sovétmanna til lausn-
ar Persaflóadeilunni gengi of
skammt.
Svokölluð Brent-olía úr Norð-
ursjó, sem notuð er til viðmiðunar
við verðlagningu á olíu, var seld
um tíma á 16 dollara miðað við
afhendingu í apríl. Hafði verðið
ekki verið lægra frá 10. júlí í fyrra
og hafði fatið lækkað um 50 sent
frá því daginn áður.
Eftir yfirlýsingu Bush hækkaði
fatið aftur í 17,05 dollara en hafði
Iækkað aftur í 16,75 dollara við
lok viðskipta.
Olíuverðið hefur hækkað og
Iækkað síðustu daga í takt við
þróun Persaflóadeilunnar. Þannig
lækkaði fatið í einni svipan um
2,50 dollara sl. föstudag í 16,30
dollara þegar útvarpið í Bagdad
sagðiiað Irakar væru tilbúnir að
draga innrásarher sinn frá Kú-
veit. Þegar stöðin tók skömmu
síðar að skýra frá alls kyns skil-
yrðum því samfara hækkaði verð-
ið fljótt aftur.
Offramboð er nú á olíu í heimin-
um og þykir sýnt að fljótlega eft-
ir að friður kæmist á við Persaf-
lóa lækkaði verðið frekar. Eftir
innrás Iraka í Kúveit juku ýmis
olíuríki framleiðslu til þess að
vega upp á móti því að útflutning-
ur frá Irak og Kúveit stöðvaðist.
Boðað hefur verið til fundar
olíuráðherra OPEC-ríkjanna 11.
mars næstkomandi og er búist við
að eitt helsta mál hans verði að
gera ráðstafanir til að koma í veg
fyrir verðhrun á olíu.
Blóðsúthellingamar í Riga og Vilnius:
Sovétmenn segja að hin-
um seku verði refsað
Helsinki. Reuter.
SOVÉSK stjórnvöld hafa svar-
að fyrirspurn Finna um ofbeld-
isverk í Eystrasaltsríkjunum í
síðasta mánuði og þar kemur
fram að rannsókn sé hafin á
málinu og hinum seku verði
refsað.
Finnska ríkisstjórnin spurðist
fyrir um atburðina í Vilnius og
Riga í bréfi 24. janúar síðastlið-
inn. Svar kom frá Sovétmönnum
á sl. mánudag og þar kemur fram
að verið sé að kanna allar stað-,
reyndir málsins og þær verði
metnar í ljósi gildandi laga og
hinum seku verði refsað.
í yfirlýsingu Perttis Paasio,
utanríkisráðherra Finnlands, er
því fagnað að Sovétríkin hafí gef-
ið efnislegt svar við fyrirspurn
Finna.
Reuter
Sundurskotin brú
Mynd þessi sem tekin var 12. febrúar af Moualak-brúnni í írak gefur
einhveija vísbendingu um eyðilegginguna þar í íandi, a.m.k. hvað hernaðar-
skotmörk varðar. Myndin var ekki birt opinberlega fyrr en í gær.
Gjörbreytt
tækni við
björgun
flugmanna
Washington. Reuter.
ÞEGAR björgunarþyrlur Banda-
ríkjamanna fóru um 60 km inn í
Irak í fyrradag til að sækja banda-
rískan flugmann, er skotinn hafði
verið niður, var búnaður þeirra
mun þróaðri en tíðkaðist í Víet-
namstríðinu.
Talsmenn bandaríska flughersins
segja að tæknibúnaður björgunar-
sveitanna hafi tekið miklum stakka-
skiptum á þeim 25 árum sem hafa
liðið frá Víetnamstríðinu. Þyrlurnar
og leitartækin hafi breyst gífurlega.
Þyrlurnar eru nú búnar tækjum,
sem varpa frá sér innrauðum geisl-
um, þannig að hægt er að leita að
flugmönnunum á nóttunum. Þeim er
stjómað með hjálp gervihnatta og
sérstakur búnaður tryggir að þær
séu í öryggri hæð frá jörðu. Flug-
mennimir hafa á sér örsmáan bún-
að, sem gefur frá sér hljóðmerki.
í Víetnam-stríðinu voru notaðar
stórar og þunglamalegar þyrlur og
björgun að næturlagi var ekki mögu-
leg. Þá var stuðst við talstöðvar við
leitina. Þótt björgunarsveitimar
næðu talstöðvarsambandi við flug-
mennina fór oft svo að þeir fundust
ekki.
Samt sem áður fylgir því enn mik-
il áhætta að bjarga flugmönnum,
sem skotnir hafa niður á yfirráða-
svæði óvinarins.
Richard Neal stórfylkisforingi
sagði á blaðamannafundi í Riyadh í
gær að björgunin hefði verið „stór-
brotin“ og hann lýsti björgunar-
mönnunum sem „hetjum“.
Bandaríkin:
Stjórnin vfll enn að Irakar
greiði stríðsskaðabætur
Washington. Reuter.
Bandaríkjastjórn telur enn að írökum beri að greiða skaðabætur
vegna þess tjóns sem þeir hafa valdið í Kúveit.
Margaret Tutwiler, talsmaður
bandaríska utanríkisráðuneytisins,
svaraði því játandi þegar hún var
spurð í gær hvort Bandaríkjastjóm
vildi enn að írökum yrði gert að
greiða stríðsskaðabætur. Hún vildi
ekki tjá sig nánar um það.
Talsmaðurinn sagði þetta nokkr-
um klukkustundum eftir að George
Bush Bandaríkjaforseti hafði hafnað
friðaráætlun Míkahíls Gorbatsjovs
Sovétfórseta. Samkvæmt fregnum
evrópskra fjölmiðla lagði Gorbatsjov
meðal annars til að hvorki írökum
né Saddam Hussein, forseta þeirra,
yrði refsað frekar þegar stríðinu lyki.
Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna
samþykkti ályktun 29. október, þar
sem Irakar vom varaðir við því að
þeir kynnu að þurfa að greiða bætur
vegna hverskonar tjóns og mannsk-
aða sem þeir myndu valda í Kúveit.
Ef ákveðið verður að standa við
þessa viðvömn gætu hundmð þús-
unda erlendra starfsmanna fyrir-
tækja í Kúveit, sem neyddust til að
flýja landið vegna stríðsins, krafist
skaðabótna, svo og erlend fyrirtæki
sem hætta þurftu starfsemi í
landinu.
Ummæli Tutwiler virtust benda
til þess að Bandaríkjastjórn hyggist
ekki sína írökum neina linkind.
Nokkrir fréttaskýrendur telja að
Bush hafi ekki lengur áhuga á frið-
samlegri lausn deilunnar um Kúveit
og vilji frekar tortíma því sem eftir
er af stríðsvél Saddams Husseins.
Hænuhernaður
Bandarískir hermenn í Saudi-Arabíu sjást hér hlúa að hænsnum sem herinn heldur. Þær gegna því hlutverki að
vara við eiturgasi. Hænurnar eru látnar vera útivið og yrði skyndilegur og ótímabær dauði þeirra talinn til
marks um eiturhernað af hálfu íraka. ...........................