Morgunblaðið - 26.02.1991, Page 1

56 SIÐUR B
>
Ovænt tiikynning útvarpsins í Bagdad seint í gærkvöldi:
Hernámssveitir Iraka
í Kúveit kallaðar heim
„Stríðið heldur áfram,“ segir talsmað-
ur Bandaríkj af or seta og kveður Ir-
aksstjórn ekki hafa flutt SÞ nein frið-
arboð — Scud-flaug banar 12 Banda-
ríkjamönnum í Saudi-Arabíu
Washington, Bagdad, Khobar, Kiyadh, Dhahran, París. Reuter, Daily Telegraph.
UTVARPIÐ í Bagdad sagði seint í gærkvöldi að Irakar hefðu ákveð-
ið að herliðið í Kúveit skyldi halda á brott „með skipulögðum hætti“.
Oljóst var hvort tilkynningin var birt í nafni Saddams Husseins for-
seta. Sagt var að írakar hygðust hlíta ályktun Sameinuðu þjóðanna
nr. 660, hinni fyrstu um Persaflóadeiluna þar sem kveðið er á um
skilyrðislausan og tafarlausan brottflutning og samninga Iraka og
Kúveita um deilumál ríkjanna þar sem Arababandalagið skuli gegna
Iykilhlutverki. Bandamenn hafa krafist þess að Irakar samþykki allar
síðari ályktanir SÞ, þ. á m. um skaðabætur til Kúveita og aðgerðir til
að tryggja varanlegan frið og öryggi í Mið-Austurlöndum og skilji
eftir þungavopn sín í Kúveit. íraska útvarpið sagði að Tareq Aziz
utanríkisráðherra hefði aflient sovéska sendiherranum í Bagdad orð-
sendingu til Míkhaíls Gorbatsjovs Sovétleiðtoga þar sem hann var
beðinn um að reyna að fá landhernaðinn stöðvaðan. Marlin Fitzwat-
er, talsmaður George Bush Bandaríkjaforseta, sagði bandarísk yfir-
völd ekki hafa fengin nein skilaboð frá írökum. „Við teljum ekki að
neitt hafi gerst sem við þurfum að bregðast við. Stríðið heldur áfram.“
Bandarísk stjórnvöld sögðu að SÞ hefði ekki verið tilkynnt um neina
breytingu á afstöðu íraka. Sjónvarpsstöðin CNN hafði eftir banda-
rískum embættismönnu'm að skriðdrekar og vörubílar Iraka sæjust á
leið í norðurátt frá Kúveit og héldu flugvélar bandamanna uppi árás-
um á farartækin.
ráðamenn ríkjanna sagt að hlutverk
hermannanna yrði eingöngu að vetja
Saudi-Arabíu. Franskar og banda-
rískar sveitir höfðu sótt um 160 km
inn í írak um nónleytið í gær. Ljóst
er að markmið bandamanna er að
sækja í norður- og síðan austurátt
og loka öllum aðdráttarleiðum íraska
herliðsins í Kúveit. Er síðast fréttist
voru herir bandamanna farnir að
nálgast fljótið Efrat.
Irakar skutu Scud-fiaug á banda-
ríska herbækistöð í Saudi-Arabíu í
gærkvöldi og féllu a.m.k. 12 manns
auk þess sem um 50 særðust.
Bush Bandaríkjaforseti flutti
ávarp í gær og sagði að allt virtist
ganga samkvæmt áætlun, mannfall
í röðum bandamanna væri enn afar
lítið og frelsun Kúveits væri tryggð.
Forsetinn varaði samt við of mikilli
bjartsýni og lýsti hryggð sinni yfir
því að ekki hefði verið komist hjá
því að hefja innrás. „Þessu stríði var
þröngvað upp á okkur, við báðum
ekki um það. En bregðast verður
við þessari ósvífnu árásarstefnu svo
að hún breiðist ekki út.“
Fangafjöldi veldur vanda
í gær var skýrt frá því að búið
væri að taka yfir íraska 20.000
fanga og var fangamergðin í fyrstu
sögð eitt erfiðasta verkefni banda-
manna sem þurfa að útvega þeim
mat og flytja þá af vígstöðvunum.
Vitað var fyrirfram að framlínusveit-
ir íraka í Kúveit væru lítils megnug-
ar og virðist sem heilir herflokkar
hafi gefist upp bardagalaust enda
höfðu margir hermennirnir ekki
fengið mat svo dögum skipti. Sums
staðar komu hermenn upp úr sand-
byrgjum sínum með hvíta fána strax
og þeir heyrðu í herþyrlum banda-
manna.
Sjá fréttir á bls. 18, 20 og 22.
Irösk stjórnvöld skipuðu í gær-
kvöldi Lýðveldisverðinum, úrvals-
sveitum Saddams Husseins forseta,
að hefja gagnrárás og „brenna jörð-
ina undir fótum“ liðsafla óvinanna.
Fregnir höfðu áður borist af því að
liðsmenn sveitanna væru komnir á
kreik en þeir hafa flestir hafst við
í öruggurn neðanjarðarbyrgjum í
suðurhluta íraks. Um 80 skriðdrekar
þeirra sáust halda í átt til vígstöðv-
anna. Bandaríski hershöfðinginn
Patrick Neal sagði að bandamenn
hefðu þegar tekist á við flokka úr
verðinum og unnið auðveldan sigur.
Stjórnendur heija bandamanna
skýrðu frá mörgum sigrum í bardög-
unum fyrstu tvo sólarhringa innrás-
arinnar en sóknin inn í Kúveit og
suðurhéruð íraks hófst um kl. eitt
að íslenskum tíma aðfaranótt sunnu-
dags. Beitt var fjölmörgum skrið-
drekum og öðrum brynvörðum farar-
tækjum auk þess sem gerð var mesta
þyrluárás sögunnar á stöðvar íraka.
Síðdegis í gær var sagt að tekist
hefði að eyðileggja 270 íraska skrið-
dreka, þ.á m. 45 af gerðinni T-72,
sem eru fullkomnustu drekar íraka.
300 km víglína
Bandarískir landgönguliðar sækja
m.a. inn í suðurhluta Kúveits um
strandhéruð til norðurs, studdir her-
mönnum frá Kúveit, Saudi-Arabíu,
Sýrlandi og Egyptalandi. Öflugustu
vélahersveitir í heimi, sjöundi her
Bandaríkjamanna sem ræður yfir
1.300 skriðdrekum, sækir ásamt
breskum og frönskum hersveitum
inn í norðvesturhluta dals sem skilur
Saudi-Arabíu og Kúveit. Samkvæmt
1 síðustu tölum höfðu bandamenn
misst samanlagt 12 menn fallna í
innrásinni og nokkrir tugir manna
höfðu særst. Athygli vakti að her-
sveitir Egypta og Sýrlendinga tóku
þátt í aðgerðunum en áður höfðu
Reuter
Bandarískur landgönguliði (t.h. með vopn í hendi) gætir hóps íraskra stríðsfanga. Liðsmenn framlínu-
sveita Iraka í Kúveit gáfust víða upp bardagalaust.
Irakar sakaðir um hryðju-
verk og spellvirki í Kúveit
Skipulegar aftökur á Kúveitum á götum höfuðborgarinnar
Washington, Nice, Kiyadh. Reuter.
ÍRASKIR hermenn sprengdu
þinghúsið og fimm lúxushótel í
Kúveitborg í loft upp eftir að
hersveitir bandamanna hófu sókn
sína í átt að borginni, að því er
sendiherra Kúveits í Bandaríkjun-
um skýrði frá í gær. Áður höfðu
yfirmenn fjölþjóðahersins sakað
íraka um að hafa tekið íbúa Kúv-
eits af lífi á skipulegan hátt.
Sendiherra Kúveits í Bandaríkjun-
um, Nasir al-Sabah, kvaðst hafa
staðfestar heimildir fyrir því að ír-
askir hermenn hefðu sprengt margar
opinberar byggingar í Kúveitborg í
loft upp, þar á meðal þinghúsið, og
fimm iúxushótel. „írakar vinna því
skipulega að því að eyðileggja mann-
virki í borginni," sagði hann. Heim-
ildarmaður innan kúveiska hersins í
Saudi-Arabíu sagði að óttast væri
að írakar hefðu í hyggju að leggja
180 byggingar í borginni í rúst.
Richard Neal, talsmaður- fjöl-
þjóðahersins, sagði á laugardag að
Iraksher hefði framið ýmis hryðju-
verk í Kúveit að undanförnu. „Fjöl-
margir Kúveitar hafa verið teknir
af lífi. Þetta virðist skipulögð her-
ferð, sem beinist einkum að fólki er
hefur áður sætt pyntingum íraka.
Það er eins og þeir vilji þannig eyði-
leggja sönnunargögn. Ef til vill telja
þeir að ósigur íraka sé óhjákvæmi-
legur,“ sagði Neal. Hann bætti við
að írösku hermennirnir liefðu einnig
myrt kúveisk ungmenni af handa-
hófi.
Kúveiskír útlagar í Frakklandi
sögðust í gær hafa heimildir fyrir
því að kólera væri að breiðast út í
Kúveitborg vegná vatnsleysis og
versnandi hreinlætisaðstöðu. Mikill
matarskoitur er einnig í borginni
og bandarískar hjálparstofnanir búa
sig nú undir að senda þangað mat-
væli um leið og stríðinu lýkur. Enn-
fremur undirbúa þau’ aðstoð við end-
uruppbyggingu í borginni og gert
er ráð fyrir því að Kúveitar greiði
fyrír hana síðar.
Endalok Varsjárbandalagsins staðfest
Dmítríj Jazov, varnarmálaráðherra Soýétríkjanna (t.v.), undirritar skjal
til staðfestingar því að hernaðarsamstarf Varsjárbandalagsríkjanna
hafi verið lagt niður. Sovéski utanríkisráðherrann Alexander Bess-
mertnyk fylgist með og bíður þess að skrifa undir.