Morgunblaðið - 25.10.1991, Blaðsíða 14

MORGUN.BLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 25. .OKTÓBER 1991
-14
Súlurnar við Sólfar:
Ætlað að afmarka lista-
verkið frá umferðinni
Hannað 1 samraði við erfingja lista-
mannsins, segja hönnuðirnir
SÚLURNAR, sem settar hafa verið upp við Sólfar, höggmynd
Jóns Gunnars Arnasonar, þjóna meðal annars því hlutverki að
afmarka listaverkið frá umferðinni á Sæbraut og í súlunum
eru Ijóskastarar, sem lýsa munu verkið upp að næturlagi. Þetta
segir Baldur Svavarsson, arkitekt hjá teiknistofunni Úti og
inni, sem sá um hönnun umhverfis listaverksins.
Eiríkur Þorláksson, myndlist-
argagnrýnandi Morgunblaðsins,
gerði súlur þessar að umræðu-
efni í dáiki sínum síðastliðinn
sunnudag og segir þar meðal
annars: „Stórar súlur, sem
marka inngang að svæðinu,
minna á öndvegissúlur og gjör-
breyta þar með inntaki verksins;
það breytist úr tákni fyrir flug
hugans um sólkerfið í ómerkileg-
an víkingadall. Hvað ræður slíkri
umgjörð? Voru gefendur verks-
ins hafðir með í ráðum? Voru
erfingjar listamannsins og/eða
handhafar höfundarréttar spurð-
ir álits? Var leitað til listamanna
eða listráðunauta um þessa
framkvæmd? Eða er hér á ferð-
inni einkamál arkitekta eða verk-
fræðinga, sem ekki þurfa að taka
tillit til eins eða neins?”
Baldur Svavarsson sagði í
samtali við Morgunblaðið að
umgjörð verksins hefði verið
hönnuð í samráði við dætur lista-
mannsins og samstarfsmann
hans, Kristin Hrafnsson, áður
en verkið var sett upp. Aðaltil-
gangur þeirra væri að bera ljósk-
astara til að lýsa verkið upp, en
jafnframt ættu súlurnar að vera
eins konar hlið að verkinu. „Þær
eiga að aðskilja umhverfi bílanna
og umferðarinnar og umhverfi
verksins, sem ekki tilheyrir bíln-
um,” sagði Baldur. „Menn eiga
að geta horfið frá umferðinni og
nálgast verkið.”
Hann sagði að á lægri stöllum
til hliðar við súlurnar væri ætlun-
in að koma fyrir útsýnisskífu og
upplýsingum um verkið. Einnig
yrðu settir upp bekkir, þar sem
hægt væri að sitja og virða lista-
verkið fyrir sér.
Sulurnar við listaverkið.
Morgunblaðið/Páll Steingrímsson
Sólfar Jóns Gunnars Árnasonar.
Síðasta sýn-
ingarhelgi
hjá Hörpu
Björnsdóttur
NÚ fara í hönd síðustu dagar
sýningar Hörpu Björnsdóttur í
Austursal Kjarvalsstaða.
Sýningin ber yfirskriftina „ And-
lit daganna” og má líta á verkin
sem hugleiðing-
ar um svipi
daganna og
andblæ.
Sýningin er
opin kl. 11-18
og lýkur sunnu-
daginn 27.
október.
Á Kjarvals-
stöðum eru
fleiri sýningar;
Einar Hákon-
arson sýnir
málverk í vest-
ursal, Hall-
steinn Sigurðs-
son sýnir höggmyndir og auk þess
stendur yfir sýning á tillögum
listamanna að listskreytingum í
hinu nýja ráðhúsi Reykjavíkur-
borgar.

Ilarpa Björnsdóttir
Sigurbjörn Aðalsteinsson, leiksljóri Ókunnra dufla, ræðir við aðal-
leikara kvikmyndarinnar, þá Valdimar Örn Flygenring og Þröst Leó
Gunnarsson.
Stuttmyndin Okunn dufl
frumsýnd í Háskólabíói
Kristján Jóhannsson óperusöngvari:
Umræðan um listir hálf-
gert kaffibollakjaftæði
„MER ER það ljúft og skylt að svara bréfi Sigrúnar Davíðsdóttur
og mér þykir það leitt að ég skyldi eigna henni þessa slæmu grein
Morgunblaðsins sem verður alltaf til skammar vegna slakrar
vinnslu og lélegrar þýðingar,” sagði Krislján Jóhannsson óperu-
söngvari í samtali við Morgunblaðið í gær.
ÍSLENSKA stuttmyndin Ókunn
dufl verður frumsýnd í Háskóla-
bíói á morgun, laugardag. Sigur-
björn Aðalsteinsson leikstýrir
myndinni, en með aðalhlutverk
fara Þröstur Leó Gunnarsson og
Valdimar Örn Flygenring.
Kvikmyndin Ókunn dufl, sem er
30 mínútna löng, fjallar um Hrólf
(Þröst Leó), sem býr einn á sjávar-
jörð. Hann finnur tundurdufl, sem
rekið hefur á land og ætlar sér að
nopta það í skúlptúr, þrátt fyrir
sprengihættuna. Um svipað leyti
kemur lögfræðingur (Valdimar
Örn) í heimsókn. Hann vill hefja
byltingarkennt þorskeldi á jörð
Hrólfs og beitir allra bragða til að
hrekja hann af jörðinni.
Leikstjórinn, Sigurbjörn Aðal-
steinsson, hefur leikstýrt þremur
stuttmyndum. Sú síðasta var Hund-
ur, hundur, sem sýnd var í sjónvarp-
inu fyrir skömmu. Hugmyndina að
Ókunnum duflum á Jón Ásgeir
Hreinsson, sem skrifaði handritið
ásamt Sigurbirni. Kvikmyndatöku-
maður var Baldur Hrafnkell Jóns-
son. Ivar Sigurbergsson samdi tón-
listina, fyrir utan lagið Dufl, sem
Sýningu Sig-
runar Ols-
ens lýkur
Sigrún Olsen sýnir olíumálverk í
Ásmundarsal v/Freyjugötu. Verkin
eru unnin í Bandaríkjunum undan-
farin tvö ár. Sýningunni lýkur á
sunnudagjnn 27. október.
samið er og flutt af Breka Brodda-
syni.
Helgarmyndir úff framieiða
myndina ásamt Winther film í
Kaupmannahöfn. Kvikmyndasjóður
íslands og Norræni kvikmynda-
sjóðuirnn styrktu gerð hennar að
hluta.
Samkvæmt íslenskum lögum, er
íslenskukunnáttu krafist til að eftir-
taldir fá starfsleyfi: læknar, tann-
læknar, ljósmæður, hjúkrunarfræð-
ingar, sjúkranuddarar, matvæla-
fræðingar, talmeinafræðingar og
flugliðar aðrir en einkaflugmenn og
svifflugmenn. Að sögn Berglindar
Ásgeirsdóttur ráðuneytisstjóra fé-
lagsmálaráðuneytisins, er ekki litið
svo á-gð krafa um íslenskukunnáttu
mismuni einstaklingum á efnahags-
svæðinu.
Þrátt fyrir sameiginlegan evrópsk-
an vinnumarkað, þá mun íslensk
vinnulöggjöf áfram gilda, að sögn
Berglindar Ásgeirsdóttur. Þannig
geti útlendingar ekki undirboðið inn-
lend laun, eða erlend stórfyrirtæki
boðið í íslensk verk á þeim forsendum
„Það var ekki órökrétt af mér
að álíta að Sigrún hefði þýtt þessa
nafnlausu grein en mér vitandi var
enginn annar blaðamaður á Morg-
unblaðinu sem skrifaði um þetta
margumtalaða „debut” í Veróna.
Það var rangt og ég biðst afsökun-
ar á því, en sá blaðamaður er mér
ennþá huldumaður. Sigrún þýðir
orðið „provinsíal” sveitó og gerir
mjög lítið úr því, en orðið er mikið
notað alþjóðaorð og erfitt er að
finna orð yfir það á íslensku. í leik-
að þau flytji inn vinnuafl til verks-
ins, sem þyggi lægri laun en íslensk-
ir kauptaxtar gera ráð fyrir.
Þá hafa íslensk stjórnvöld lýst því
sérstaklega yfir, að þau muni beita
öryggisákvæði EES-samninganna,
ef hætta er á röskun vegna hópflutn-
inga starfsfólks, eða ef ójafnvægi
verður á fasteignamarkaði. Ekki
hafa fengist upplýsingar um hvernig
öryggisákvæðið hljóðar í endanlegri
gerð samninganna, en samkvæmt
uppkasti frá í sumar geta samnigns-
aðilar gripip til öryggisráðstafana,
ef alvarlegir efnahagslegir, félags-
legir eða umhverfíslegir erfiðleikar
steðja að á ákveðnum svæðum eða
landshlutum. Slíkar ráðstafanir verði
þó að einskorðast, með tilliti til þessa
ákveðna vandámáls og_ hve bað sé
húsum á Ítalíu er provinsíal ekki
mjög neikvætt heldur hlutur út af
fyrir sig og um hann er fjallað á
annan hátt en t.d. leikhús í Mílanó,
Róm eða Plórens. Á Ítalíu eru þijár
tegundir leikhúsa: „Ente au-
tonomo” sem eru alþjóðaleikhús,
„traditionaT’-leikhús sem í mörg-
um tilfellum svipar til „autonomo”-
leikhúss og síðan er talað um „the-
atro de provinca”, það er leikhús
sem eru meira þjóðarleikhús og
gilda þar strangari reglur um ráðn-
varanlegt, við það sem sé bráðnauð-
synlegt til að koma ástandinu í samt
lag.
í samningsuppkastinu kemur
einnig fram, að ef þessar öryggisráð-
stafanir skapa ójafnvægi réttar og
skyldu samkvæmt EES-samningn-
um, geti aðrir samningsaðilar gripið
til gagnaðgerða til að ná því jafn-
vægi.
Ekki fengust heldur upplýsingar
um nákvæmt orðalag á yfirlýsingu
ríkisstjórnarinnar. En að sögn Berg-
lindar Ásgeirsdóttur er orðalagið
svipað og í öryggisákvæði í samningi
um samnorrænan vinnumarkað.
I þeim samningi segir orðrétt:
„Samningurinn skal ekki vera því til
fyrirstöðu, (...) að íslensk stjómvöld
geti, í sérstökum tilvikum og að
höfðu samráði við hin samningslönd-
in, áskilið atvinnuleyfi í því skyni,
að koma í veg fyrir röskum jafnvæg-
is vegna hópflutninga starfsfólks eða
meiri háttar flutninga einstaklinga
sem beinast að sérstökum svæðum,
ÉÉHLEfá átyipnugreinum.”
ingu listamanna og varla um ráðn-
ingu útlendinga að ræða. Ég myndi
því ekki þýða orðið sveitó nema þá
í slangi eða gríni.
Mín skoðun á greininni hefur í
raun ekkert breyst og mér finnst
umfjöllunin vera fátækleg og vanta
alla breidd, listræn umfjöllun er
sama og engin. Varla er t.d. minnst
á óperuna, þ.e.a.s. Turandot, hvað
þá höfundinn sjálfan Puccini. Hún
fjallar lítið um frammistöðu lista-
manna, að vísu er minnst á að
mér hafí verið klappað lof í lófa.
Mér finnst að ijalla hefði mátt um
kollega mína svo ég tali nú ekki
um leikstjórann sem er heims-
þekktur kvikmynda- og óperuleik-
stjóri og heitir Montaldo. Greinin
fannst mér vera á frekar lágu
plani.
I greininni um „debutið” í Ver-
óna er gert mjög lítið úr góðum
dómum í blöðum í Breccia. Það
komu dómar í tveimur blöðum í
Breccia og þau eru bæði stærri að
upplagi heldur en Morgunblaðið
og það er farið með dylgjur um
að ástæða hinna góðu dóma sé sú
að _ég búi í borginni.
Ég óska ekki eftir daðri eða
skjalli en mér finnst einfaldlega
að Morgunblaðið sem einn virtasti
fjölmíðill landsins eigi að hafa á
sínum snærum skynsaman kunn-
áttumann sem getur fjallað fag-
lega um leikhús og listir, málefna-
lega, óhlutdrægt og með góðri
samvisku. Þetta vantar á þetta
ágæta blað og hefur vantað lengi.
Við eigum þó nokkra listamenn á
háu plani erlendis og það er alltaf
verið að senda á okkur eitthvert
fólk sem varla veit um hvað hlutur-
inn fjallar.
Mér þykir leitt hvað það hefur
orðið mikil umræða um þetta og
hávær en samt vona ég að hún
eigi eftir að skilja eftir sig árangur
og verði til þess að listrænn skrif-
ari í hæsta gæðaflokki verði ráðinn
að blaðinu. Þessi umræða hefur
hingað til verið hálfgert kaffíbolla-
kjaftæði og það má kannski skrifa
það á fámennið á Islandi,” sagði
Kmtjáu.... ..............
Sam-evrópskur vinnumarkaður á efnahagssvæði:
A
Islenskukunnátta skilyrði fyr-
ir atvinnu í heilbrigðisstéttum
ÞRÁTT fyrir að ein grundvallarreglan á evrópsku efnahagssvæði verði
frjáls atvinnu- og búseturéttur, eru atvinnumöguleikar útlendinga liér
á landi takmarkaðir í nokkrum löggiltum starfsgreinum, þar sem kraf-
ist er íslenskukunnáttu. Þá gildir atvinnurétturinn ekki um opinbera
starfsmenn. Islensk stjórnvöld hafa einnig lýst því yfir, að þau muni
beita svonefndu öryggisákvæði EES-samninganna, verði meiriháttar
röskun á atvinnuástandi.