Morgunblaðið - 26.03.1992, Qupperneq 52
MORGUNBLAÐID, AÐALSTRÆTI 6, 101 REYKJAVlK
SlMI 601100, SÍMBRÉF 691181, PÓSTHÓLF 1555 / AKUREYltl: UAFNARSTRÆTI 85
EIMSKIP
VIÐ GREIÐUM ÞÉR LEIÐ
' V /___________’
FIMMTUDAGUR 26. MARZ 1992
VERÐ í LAUSASÖLU 110 KR.
Ríkisbönkum
brátt breytt
~*í hlutafélög?
Líklega strangar tak-
markanir á eignarhlut
JÓN Sigurðsson viðskiptaráð-
herra gerir sér vonir um að
frumvarp um að breyta Lands-
banka Islands og Búnaðar-
banka íslands i hlutafélög verði
lagt fram á Alþingi á næst-
unni. Viðskiptaráðherra. sagði
í samtali við Morgunblaðið í
gær að hann gerði ráð fyrir því
að í lögunum um að breyta
__ ^Landsbanka og Búnaðarbanka
í hlutafélög yrðu strangar tak-
markanir á eignarhlut ein-
stakra aðila í sölu ríkisins.
Samkvæmt upplýsingum Morg-
unblaðsins mun það vera sameig-
inlegur skilningur stjórnarflokk-
anna að ekki verði frekar hafst
að hvað varðar breytingar á rekstri
ríkisbankanna, eftir að þeim hefur
verið breytt í hlutafélög, fyrr en
fram er komin löggjöf sem trygg-
ir vamir gegn einokun og hringa-
- ynvndun.
„Ég vona að þetta frumvarp líti
brátt dagsins ljós, en þetta er
umdeilt mál í báðum stjórnarflokk-
um og það em ekki allir sammála
um það,“ sagði viðskiptaráðherra.
* s
Morgunblaðið/Árni Sæberg
VIÐ LÖNDUNÁ HÖFN
Samdráttur í einka-
flugi um fjórðungur
Innflutningur véla hefur nánast lagst af
VERULEGA hefur dregið úr flugi einkaflugvéla hér við land á þessu
ári og sömuleiðis hefur dregið úr að lofthæfisskírteini einkavéla séu
endumýjuð. Björn Björnsson l\já Loftferðaeftirliti Flugmálastjórnar
kveðst telja að einkaflug hafi dregist saman um allt að fjórðung síð-
ustu mánuði og kennir hann þar einkum um auknum kostnaði við flug.
Þá hefur innflutningur einkaflugvéla nánast lagst af en á árinu 1988
vom fluttar inn um 50 slíkar vélar.
Bjöm sagði að eftir að virðisauka-
skattur var tekinn upp hér á landi
hefði mjög dregið úr innflutningi
einkavéla. Þegar svo virðisauka-
skattur var lagður á viðhald og vara-
hluti hefði mátt merkja enn meiri
samdrátt. Heldur dró úr nýskráning-
um véla á síðasta ári miðað við 1990
en hins vegar voru 24 vélar afskráð-
ar þá en 12 á síðasta ári.
„Vélar standa núna með ógilt loft-
hæfisskírteini í mun meiri mæli en
áður var. Menn leggja ekki út í það
að endurnýja þau. Það er kannski
stærsti þátturinn í samdrættinum.
Flug einkaflugvéla hefur dregist
saman um að minnsta kosti 25% og
þar eru það peningamálin sem skipta
sköpum. Bæði er um meiri útgjöld
að ræða og minni tekjur," sagði
Björn.
Björn sagði að það væri greinileg-
ur samdráttur í einkafluginu. Árið
1982 voru gefin út 242 skírteini ein-
staklinga en 1991 voru þau 232 og
hafði því fækkað um tíu. I árslok
1990 voru 1.659 skírteini einstak-
linga í gildi en í árslok 1991 voru
þau 1.642. 104 flugnema- og ein-
staklingsskírteini voru gefin út eftir
flugskólum 1982, 77 árið 1990 og
58 á síðasta ári.
Áfangaskýrsla nefndar um skattlagningu eigna og eignatekna:
Allar eiguatekjur skattlagðar
_og eignarskattur lækkaður
SKATTFRELSI vaxtatekna
verður afnumið og tekin upp
samræmd skattheimta á öllum
eignatekjum, sérstakur skattur
af skrifstofu- og verslunarhús-
næði felldur niður og eignar-
skattur lækkaður verulega ef
farið verður að tillögum nefndar
um samræmda skattlagningu
eigna og eignatekna, en nefndin
hefur skilað áfangaskýrslu til
Eignatekjur:
'Fimmtán hjón
með 10 millj.
FIMMTÁN hjón voru með yfir
10 milljónir í eignatekjur á árinu
1990 samkvæmt skattframtölum.
Þar af voru 13 með vexti af inni-
stæðum og verðbréfum sem að
stórum hluta eru skattfijáls.
í nefndaráliti eignatekjunefndar
er birtur listi yfir fjölda framtelj-
:nda eftir tegund og fjárhæð eigna-
tekna. Þar kemur fram að af 53.594
hjónum alls hafði mikill meirihluti
innan við 50 þúsund i eignatekjur
á árinu 1990. Og ef tekinn er allur
hópurinn sem er með innan við 150
þúsund í eignatekjur, sem nefnt
hefur verið að gæti orðið fríeigna-
tekjumarkið, kemur í ljós að 47.926
hjón falla þar undir en 5.668 hjón
þurfa þá að greiða eignatekjuskatt-
inn. Einungis 58 hjón voru með
eignatekjur yfír 5 milljónir kr.
fjármálaráðherra. Nefndin telur
að fremur eigi að skattleggja
eignatelyur en eignir. Hins veg-
ar muni skattlagning eigna-
tekna ekki ná að skila þeim tekj-
um að unnt verði að fella skatt-
lagningu eigna niður að fullu
án tekjutaps fyrir ríkissjóð.
Friðrik Sophusson fjármálaráð-
herra sagði á blaðamannafundi
í gær að ríkisstjórnin ætti eftir
að móta afstöðu sína til hug-
mynda nefndarinnar en hann
sagðist af ýmsum ástæðum geta
tekið undir með nefndinni.
Nefndin leggur til að allar eigna-
tekjur einstaklinga verði skattlagð-
ar með sama hætti. Þær myndi
skattstofn með launatekjum og
öðrum tekjum og á þær lagður
tekjuskattur í sama hlutfalli. Ein-
ungis raunvaxtaþáttur vaxtatekn-
anna myndar skattstofn. Gert er
ráð fyrir frítekjumarki, 100 til 150
milljónum kr. á einstakling, sem
hefur í för með sér að fólk getur
haft skattfrjálsar tekjur af eignum
að verðmæti innan við 1,3 til 2
miiljónir kr.
I nýja eignarskattinum verða
allar eignir skattskyldar með sama
hætti. Verður því afnumið skatt-
frelsi bankainnstæða og ríkisverð-
bréfa.
Þá er lagt til að lögfest verði
upplýsingaskylda fjármálastofn-
ana, þær skyldaðar til að láta
skattyfirvöldum í té upplýsingar
um innstæður og vexti á sama
hátt og laun eru talin fram nú.
Lögfest verði skylda til að skrá
innlánsreikninga og verðbréf á
nafn.
Ríkisstjórnin hefur rætt skýrsl-
una á þremur fundum og farið
vandlega yfir hana með nefndar-
mönnum að sögn fjármálaráðherra
og í gær var hún kynnt í þingflokk-
um stjórnarflokkanna. Nefndin
vinnur áfram að undirbúningi laga-
breytinga. Friðrik sagðist vona að
niðurstaða ríkisstjómarinnar feng-
ist fljótlega þannig að hægt verði
að leggja nauðsynleg lagafrum-
vörp fyrir Alþingi í vor. Hann sagði
að stefnt væri að því að breyting-
arnar tækju gildi um næstu ára-
mót þannig að nýi eignatekjuskatt-
urinn yrði lagður á tekjur ársins
1993 og innheimtur 1994.
Sjá ennfremur á miðopnu.
6% útdreg-
inna hús-
bréfa ekki
innleyst
6% af nafnverði útdreginna
húsbréfa Húsnæðisstofnunar
ríkisins hafa ekki verið inn-
leyst þó komið sé fram yfir
innlausnardag bréfanna.
Dregið er úr 4 af 7 flokkum
húsbréfa 4 sinnum á ári.
„Miðað við útdráttinn er ekki
mjög mikið um að fólk leysi
ekki út útdregin húsbréf," sagði
Sigurður Geirsson, í húsbréfa-
deild, þegar hann var inntur eft-
ir því hvort algengt væri að fólk
leysti ekki út útdregin húsbréf
þegar þau væru innleysanleg.
„Nefna má að þegar við auglýst-
um síðasta útdrátt var rúm 21
af 330-340 milljónum útdreg-
inna húsbréfa óinnleyst þó kom-
ið væri til innlausnar. Hlutfallið
er þannig um 6%.“
Sigurður sagði að 7 flokkar
húsbréfa væru nú í gangi, einn
frá árinu 1989, tveir frá 1990,
þrír frá 1991 og einn frá því í
ár. Einungis er þó dregið úr 4
flokkum þar sem 3 hefur ekki
verið lokað enn. Útdráttur hús-
bréfa til innlausnar er 4 sinnum
á ári og innlausnardagur um 2
mánuðum síðar. Þess má geta
að útdregin óinnleyst húsbréf
bera hvorki vexti né verðbætur
frá innlausnardegi.
Óljós staða í viðræðum
um nýja kjarasamninga
BRUGÐIÐ getur til beggja vona um kjarasamninga eftir að launþega-
hreyfingin fékk í gær afdráttarlaust svar stjórnvalda að þau kæmu
ekki frekar að viðræðum um kjarasamninga fyrr en á lokastigum þeirra.
í meginatriðum er talið, samkvæmt heimildum Morgunblaðsins, að um
tvo kosti sé að ræða, að ganga til viðræðna á þeim grundvelli sem
fyrir liggur eða fara út I átök og tóku menn sér umhugsunartíma til
að fara yfir stöðuna, enda nokkuð skiptar skoðanir. Viðræðufundir eru
fyrirhugaðir í dag við vinnuveitendur og Samninganefnd ríkisins, en
stóru samninganefndir Alþýðusambandsins, Bandalags starfsmanna
ríkis og bæja og Kennarasambandsins cru ekki boðaðar til fundar fyrr
en á morgun, föstudag.
„Það er nánast óhjákvæmilegt að
við endurmetum stöðuna og tökum
okkur aðeins umhugsunartíma þann-
ig að við höfum frestað fundi í stóru
samninganefndinni til föstudags að
höfðu samráði við félaga okkar i
BSRB og Kennarasambandinu,"
sagði Ásmundur Stefánsson, forseti
Alþýðusambands íslands eftir fund
stóru samninganefndar ASÍ í gær-
kvöldi.
„Við höfum ákveðið að hitta við-
semjendur okkar og heyra hvort við-
horf þeirra hafa eitthvað breyst frá
síðasta fundi með þeim,“ sagði Ög-
mundur Jónasson, formaður BSRB,
í gærkvöldi. „Við lítum svo á að það
séu komnar nýjar aðstæður með
þessari þvergirðingslegu afstöðu rík-
isvaldsins. Við ætlum að gefa okkur
rúman sólarhring til að meta stöð-
una,“ sagði hann ennfremur.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins fór forseti Alþýðusambands-
ins yfir þá kosti sem fyrir hendi eru
í samningamálunum eftir svar ríkis-
stjórnarinnar á fundinum með stóru
samninganefndinni í gærkvöldi. í
fyrsta lagi væri hugsanlegt þar sem
ekki hefði náðst sá árangur gagn-
vart stjómvöldum sem vonast hefði
verið eftir að samningaumboðið færi
aftur til aðildarfélaga ASÍ og þau
sæju um framhald samninga. I öðru
lagi kæmi til greina að efna til að-
gerða til að þrýsta á um kröfur gagn-
vart vinnuveitendum og bæta upp
það sem ekki hefði náðst fram gagn-
vart stjórnvöldum. í þriðja lagi að
vinna áfram á þeim grundvelli sem
fyrir lægi og freista þess að ná fram
niðurstöðu og í fjórða lagi að fresta
samningum fram á vor eða jafnvel
fram á haust.