Morgunblaðið - 02.06.1992, Blaðsíða 1

64 SIÐUR B
STOFNAÐ 1913
123. tbl. 80. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 2. JUNI 1992
Prentsmiðja Morgunblaðsins
*
Israel:
Rabin vill afhenda
hernumdu svæðin
Jcrúsalem. Daily Telegraph.
ÍSRAELSKI Verkamannaflokk-
urinn, sem er í stjórnarandstöðu,
vill afhenda Palestínumönnum
stóran hluta hernumdu svæðanna
gegn friðarsamningum við araba-
ríkin komist hann til valda að
EB hættir
veiðum við
A-Kanadá
__ Brussel. Reuter.
ÖLLIJM þorskveiðum fiskiskipa
frá Evrópubandalagsríkjunum,
EB, við austurströnd Kanada
verður hætt frá og með morgun-
deginum. Var skýrt frá þessu í
Brussel í gær en Kanadamenn
telja, að veiðar EB-ríkjanna, sem
þau stunda á iandgrunninu en
rétt utan 200 mílnanna, eigi mik-
inn þátt í hruni fiskstofna á þess-
um slóðum.
í yfirlýsingu framkvæmdastjórnar
EB segir, að ákveðið hafi verið að
hætta mest öllum veiðum EB-flotans
á svæðinu, sem Norðvestur-Atlants-
hafsfiskveiðinefndin, NAFO, hefur
haft eftirlit með. Verður þorskveið-
unum hætt á morgun, 3. júní, en
veiðum á öðrum tegundum, til dæm-
is lúðu, nokkru síðar. EB úthlutaði
sjálfu sér 27.000 tonna þorskkvóta
á þessu svæði og að því best er vitað
er þegar búið að veiða hann að
mestu.
í yfirlýsingu framkvæmdastjórn-
arinnar sagði, að ákvörðunin yrði
endurskoðuð fyrir árslok og lögð er
áhersla á, að bágt ástand fiskstofna
við Austur-Kanada sé að kenna of-
veiði Kanadamanna sjálfra innan 200
mílnanna en ekki veiðum EB-ríkja.
EB-ríkin hafa samt lengi verið sökuð
um að taka lítið tillit tii tillagna
NAFO um veiðiþol stofnanna, sér-
staklega þó Spánveijar og Portúgal-
ar.
loknum kosningunum í ísrael eft-
ir þrjár vikur. Yitzhak Rabin, for-
maður flokksins, lýsti þessu yfir
í viðtali í gær.
„Ég mun aldrei gefa eftir þuml-
ung hvað varðar öryggis Ísraelsríkis
en ég er reiðubúinn að gefa eftir
marga þumlunga af landi fyrir frið,“
sagði Rabin í viðtali við blaðið Jeru-
salem Post, sem gefið er út á ensku.
Verkamannaflokkurinn hefur lengi
verið hlynntur einhverri málamiðlun
en skorinorð yfirlýsing Rabins hefur
vakið mikla athygli.
í skoðanakönnunum að undan-
förnu hefur Verkamannaflokkurinn
heldur haft vinninginn á stjórnar-
flokkinn, Likudflokkinn, en flestir
telja líklegast, að hvorugur stóru
flokkanna fái meirihluta. Veðja
flestir á, að við taki samstjóm þeirra
að kosningunum loknum.
Nokkur hópur manna kom saman fyrir framan rússneska sendiráðið i Belgrad í gær til
stuðningi Rússa við refsiaðgerðirnar. Á spjöldunum má þó sjá, að helsti sökudólgurinn að
er Bandarikin.
Reuter
að mótmæla
mati fólksins
Bosnía-Herzegovína:
Ekkert lát á hernaði Serba
þrátt fyrir refsiaðgerðirnar
Belgrad, Dubrovnik, London.
SERBAR hófu aftur stórskotaliðsárásir á Sarajevo, höfuðborg
Bosníu-Herzegovínu, og króatísku borgina Dubrovnik í gær en
þá höfðu þær legið niðri í sólarhring. Sjást þess engin merki enn,
að serbneski sambandsherinn og stjórnin í Belgrad ætli að hætta
hernaðinum í Bosníu og Króatíu þrátt fyrir refsiaðgerðirnar, sem
öryggisráð Sameinuðu þjóðanna samþykkti á laugardag. í gær
tilkynntu mörg ríki, að þau ætluðu að framfylgja refsiaðgerðunum
og víða voru bankainnstæður Serba og Svartfellinga erlendis fryst-
ar. Serbíustjórn tilkynnti í gær um olíuskömmtun en talið er, að
olíubirgðirnar geti enst í tvo mánuði.
Skotdrunurnar frá hæðunum
fyrir ofan Sarajevo hófust aftur
skömmu fyrir hádegi en klukkan
18 í gær átti að hefjast nýtt vopna-
hlé fyrir milligöngu Sameinuðu
þjóðanna. Höfðu árásirnar þá legið
niðri í sólarhring og notuðu borg-
arbúar hléið til að reyna að verða
sér úti um mat. í Dubrovnik tókst
að semja um vopnahlé á sunnudag
við yfirmenn sambandshersins en
þeir rufu það í gær með nýju
sprengjuregni á borgina. Um
50.000 manns hafast nú við innan
múra gamla borgarhlutans, sem
er frá 15. öld, og um 20.000 í
hótelkjöllurum.
Þjóðaratkvæðagreiðsla um Maastricht-samkomulagið:
Samþykki Dana talið í höfn
DANIR ganga í dag til kosninga um Maastricht-samkomulagið,
en kannanir benda til að öruggur meirihluti sé fyrir því að það
verði samþykkt. Christian Fischer, ritari Sósíaliska þjóðarflokks-
ins, sem er andvígur samkomulaginu, sagði í samtali við Morgun-
blaðið að „hræðsluáróður" dönsku stjórnarinnar hefði borið
árangur, en hún hefur haldið þvi fram að Danir muni tapa 200.000
störfum og verða settir út í hom í Evrópubandalaginu ef þeir
felli samkomulagið.
Síðustu skoðanakannanir Gall-
up-stofnunarinnar benda til þess
að 56 prósent kjósenda greiði at-
kvæði með staðfestingu, en 44
prósent á móti. Þetta er mikil
breyting frá könnunum fyrir viku,
sem bentu til að mjótt yrði á
mununum og jafnvel að andstæð-
ingar Maastricht væru ívið fleiri
en hinir.
Henning Christophersen, full-
trúi Dana í framkvæmdastjórn
Evrópubandalagsins (EB), sagði í
gær að það væri misskilningur
ef menn héldu að hin 11 ríkin í
EB myndu ganga til móts við
Dani ef þeir felldu samkomulagið;
þau myndu semja á sömu nótum
sín á milli og Danmörk myndi
einangrast. Þá yrði viðræðum um
inngöngu annarra Norðurlanda
frestað í bili, en þær myndu að
óbreyttu hefjast þegar Danir taka
við formennsku í ráðherraráði EB
í janúar 1993.
Þessu mótmælti Christian
Fischer og sagði að það myndi
þvert á móti auka líkurnar á inn-
göngu hinna Norðurlandanna ef
Maastricht væri fellt. Almenning-
ur í Noregi og Svíþjóð væri and-
vígur mynteiningu, sameiginleg-
um seðlabanka og samræmdri
stefnu í öryggismálum og myndi
koma í veg fyrir inngöngu í EB
nema sú þróun yrði stöðvuð. Hann
sagði andstæðinga Maastricht
einkum vera á móti sameiginlegri
stefnu í vamarmálum, aukinni
miðstýringu og ólýðræðislegum
vinnubrögðum í Brussel og sam-
eiginlegum seðlabanka, sem yrði
gert að beijast gegn verðbólgu
en ekki atvinnuleysi.
Sjá ennfremur á bls. 27.
Refsiaðgerðirnar, sem öryggis-
ráðið samþykkti á laugardag, fela
í sér viðskipta- og olíusölubann
að öðru leyti en því, að matvæla-
og lyfjainnflutningur verður leyfð-
ur. Allt flug til og frá Serbíu og
Svartfjallalandi verður bannað
nema með hjálpargögn og hætt
verður íþrótta-, vísinda- og
menningarlegum samskiptum við
ríkin. Þá verður einnig fækkað
verulega í sendiráðum Serba er-
lendis.
Mörg ríki tilkynntu í gær, að
þau ætluðu að framfylgja banninu
og breska utanríkisráðuneytið vís-
aði einnig júgóslavneska sendi-
herranum úr landi. Sendiherra
Júgóslavíu í Kanada, Goran Kap-
etanovic, sagði hins vegar af sér
embætti og skoraði á stjórnina í
Belgrad að gera það einnig og
greiða þannig fyrir friði.
Stjórnin í Belgrad ákvað í gær
að grípa til eldsneytisskömmtunar
en ekkert kom þó fram með hvaða
hætti hún yrði. Miklar biðraðir
voru við bensínstöðvar í Serbíu og
Svartfjallalandi í gær og almenn-
ingur var einnig farinn að hamstra
ýmiss konar matvæli. Talið er, að
olíubirgðir í landinu séu til 15-20
daga miðað við venjulega notkun
en með skömmtun megi láta þær
endast í tvo mánuði. Lítil hætta
er talin á matarskorti þar sem
Serbía er mikið landbúnaðarland
en sérfræðingar telja, að iðnfram-
leiðslan, sem hefur dregist mikið
saman að undanförnu, muni stöðv-
ast að mestu fljótlega. Svo verður
einnig með alla útflutningsstarf-
semi og fyrirtæki í innflutningi.