Morgunblaðið - 08.07.1992, Qupperneq 1

56 SIÐUR B/C
152. tbl. 80. árg.
MIÐVIKUDAGUR 8. JÚLÍ 1992
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Fundur sjö helstu iðnríkja heims:
Rússum verði veitt
Harðnandi bardagar í Sara-
jevo og fleiri borgum í Bosníu
Sar^jevo, MUnchen, Belgrad. Reuter, The Daily Telegraph.
SKRIÐDREKAR skutu í átt að bústað forseta Bosníu-Herzegovínu
í Sarajevo í gærkvöldi, þegar harðir bardagar brutust út í miðborg-
inni. Þrátt fyrir bardagana komu 17 flugvélar með hjálpargögn til
borgarbúa i gær og hafa aldrei komið fleiri síðan gæsluliðar Samein-
uðu þjóðanna opnuðu flugvöllinn í fyrri viku. Fyrr um daginn höfðu
leiðtogar sjö helstu iðnríkja heims varað deiluaðila í Bosníu við að
trufla flutninga hjálpargagna í lofti eða á landi og sagt að yrði það
gert gæti öryggisráð Samcinuðu þjóðanna heimilað utanaðkomandi
valdbeitingu í landinu.
tómhentur frá fundinum og að
nauðsynlegt væri að styrkja hann
í sessi.
Breskir fulltrúar sögðu hins veg-
ar að Jeltsín myndu vera boðin efna-
hagsleg tengsl en engin útsöiukjör
og háttsettur þýskur embættismað-
ur sagði að varast þyrfti að henda
peningum í „botnlaust díki“. Marg-
ir vísuðu í leiðtogafundinn fyrir
ári, þegar Míkhaíl Gorbatsjov Sov-
étforseti heimsótti leiðtogana án
haldbærrar áætlunar um efnahags-
umbætur.
Búist er við að nýsamþykkt lán
Alþjóðagjaldeyrissjóðsins til Rússa
upp á einn milljarð doliara auðveldi
viðræður um afborganir erlendra
lána Rússlands, sem nema um 74
milljörðum dollara. Sumir vestrænir
embættismenn sögðu þó að van-
efndir Rússa að undanfömu við
endurgreiðslur lána settu stein í
götu samkomulags.
Leiðtogarnir komu sér ekki sam-
an um stofnun sjóðs til að bæta eða
leggja niður rússnesk kjarnorkuver
af sömu gerð og Tsjernobyl-verið,
Aður en skriðdrekaárás Serba á
miðborgina hófst í gær var skipst
á skotum í nágrenni flugvallarins
og franskir gæsluliðar undir merkj-
um SÞ hafa tvisvar svarað skothríð
leyniskyttna á leið með hjálpargögn
frá flugvellinum inn í miðborg
Sarajevo. Alija Izetbegovic, forseti
Bosníu-Herzegovínu, neitaði í gær
að sveitir múslíma og Króata í
Sarajevo hygðu á sókn til að sam-
einast liði Króata vestur af borg-
inni. Varnarmálaráðherra landsins
hafði hótað því að slíkt yrði reynt,
en forsvarsmenn sveita SÞ óttast
að það muni stefna flutningi hjálp-
argagna í voða.
Hart hefur verið barist víða í
Bosníu-Herzegovínu að undanfömu
og ástandið víða sagt vera síst betra
en í Sarajevo, sem athygli heimsins
hefur beinst að. I borginni Goradze
hafa sveitir Serba haldið um 50.000
Ungverski minnihlutinn í Slóvak-
íu hefur látið í ljós ótta um að hag-
ur hans verði fyrir borð borinn í
væntanlegu sjálfstæðu ríki Slóvaka
og hefur krafíst takmarkaðrar sjálf-
stjómar.
Meciar sagði að áætlun Ungverja
gerði ráð fyrir að fyrst fengi fólk
af ungverskum uppmna sjálfstjórn
flóttamönnum, flestum múslímum,
í herkví síðan í byrjun stríðsins í
Bosníu í apríl. Matur er sagður þar
á þrotum og farsótta hefur orðið
vart. „Ef ástandið í Sarajevo er
slæmt er það kolsvört martröð í
Goradze," sagði maður sem vann
þar við hjálparstörf. Sjónvarp
Króatíu segir Serba hafa náð undir
sig borginni Derventa í norðurhluta
Bosníu í hörðum bardögum og að
þeir sæki nú í átt að landamærum
Ankara. The Daily Telegraph.
HÓPUR tyrkneskra liðsforingja,
sem hættir eru störfum þjá
tyrkneska hernum, hefur undan-
farið aðstoðað Azera í baráttu
þeirra við Armena í Nagomo-
Karabakh, að því er heimildir
innan Slóvakíu og síðan yrðu héruð
þeirra sameinuð Ungveijalandi. Um
600.000 manns af ungversku bergi
brotið búa í Slóvakíu og teljast rúm-
ur tíundi hluti landsmanna. Þeir
hafa löngum litið á sambandsríki
Tékka og Slóvaka sem tryggingu
gegn slóvakískri þjóðernishyggju.
Króatiu.
Franskir og ítalskir embættis-
menn sögðu í Munchen í gær að
ríkin tvö væru tilbúin að senda her-
lið til Bosníu í umboði Sameinuðu
þjóðanna til að tryggja flutning
hjálpargagna landleiðina. Colin
Powell, yfirmaður herráðs Banda-
ríkjanna, sagði að skip úr sjötta
flota Bandaríkjanna færu líklega
aftur inn á Adríahaf til að vera við-
búin að aðstoða við hjálparstarf.
innan tyrkneska stjórnkerfisins
herma.
Til skamms tíma átti azerski
herinn, sem aðallega samanstendur
af sjálfboðaliðum og er mjög illa
vopnum búinn, verulega undir högg
að sækja gegn Armenum, sem eru
mun betur þjálfaðir. Þetta hefur þó
verið að breytast á síðustu vikum
og hefur sveitum Azera tekist að
endurheimta marga hernaðarlega
mikilvæga staði.
Heimildir innan tyrkneska stjórn-
kerfisins hafa staðfest að um 150
fyrrum tyrkneskir liðsforingjar
starfi nú með Azerum en nöfnum
þeirra er haldið leyndum. Þeirra á
meðal er þó stórdeildarhershöfðingi
sem skipaður hefur verið hernaðar-
legur ráðgjafi Abulfaz Eltsjíbej,
forseta Azerbajdzhans. Liðsforingj-
arnir eru sagðir hafa verið valdir
sérstaklega af tyrkneska herráðinu
eftir að beiðni um aðstoð barst frá
Eltsjíbej.
Sigltað breska þinginu
Breskir sjómenn sigldu í gær bátum sínum upp ána Thames að þing-
húsi Bretaveldis í Lundúnum til að hafa áhrif á þingmenn sem eiga
að greiða atkvæði innan skamms um frumvarp um takmörkun sóknar-
daga. Frumvarpið er liður í áætlun Evrópubandalagsins um að draga
úr ofveiði í lögsögu þess, en sjómennirnir eru andvígir sóknartakmörk-
unum.
Ungverjar sakaðir um
land vinningastefnu
Prag. Tlie Daily Telegraph.
VLADIMIR Meciar, forsætisráðherra Slóvakíu, sakaði í gær Ung-
verja um að ætla að leggja undir sig sneið úr landinu.
Tyrkneskir liðsforingjar
aðstoða sveitir Azera
efnahagsaðstoð
með skilyrðum
Miinchen. Reuter.
BORÍS Jeltsín Rússlandsforseti kom á fund leiðtoga sjö helstu iðn-
ríkja heims í Miinchen í gær og sagði við það tækifæri að þó að
kalda stríðið væri búið væru ekki komin á efnahagsleg tengsl Rúss-
lands og Vesturlanda. John Major, forsætisráðherra Breta, sagði að
viðræðurnar við Jeltsín yrðu „vingjarnlegar en hreinskilnar" og
embættismenn sögðu að ákveðnum skilyrðum yrði að fullnægja til
að Rússar gætu fengið stórfellda efnahagsaðstoð. Ólíklegt var talið
að samkomulag næðist um frestun afborgana erlendra skulda Rússa
og stjórnmálaskýrendur vöruðu við að væntingar Jeltsins og Rússa
um vestræna aðstoð kynnu að vera mun meiri en iðnríkin vildu láta
í té.
Leiðtogarnir lýstu yfir áhyggjum
vegna hins bága efnahagsástands
í Rússlandi, meðal annars skýrði
Jacques Delors, framkvæmdastjóri
Evrópubandalagsins, frá því að
verðbólga hefði mælst 650 prósent
í Rússlandi fyrstu fjóra mánuði árs-
ins. Franskir embættismenn í
Miinchen sögðu að allir væru sam-
mála um að Jeltsín mætti ekki fara
sem sérfræðingar segja að hljóti
að leiða til stórslyss innan 15 ára.
Þá sagði Major að samkomulag um
GATT-viðræðurnar um tollfrelsi í
alþjóðaviðskiptum myndi ekki nást
á fundinum.
Borís
Leiðtogar iðnríkjanna
Jeltsín kannar heiðursvörð á flugvellinum í Miinchen við komuna þangað í gærkvöldi. Reutcr
hóta valdbeitingu í Bosníu: