Morgunblaðið - 21.07.1992, Qupperneq 44

44
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 21. JÚLÍ 1992
r
-erUvigt þángat 'é/'l aa snÁkar-
/nrt ketnur upp ? "
handlegg opnast munnurinn
og þó ertu ekki drykkjumað-
ur.
Sæl frænka. Þakka þér fyr-
ir.
BRÉF TIL BLAÐSINS
Aðalstræti 6 101 Reykjavík - Sími 691100 - Símbréf 691222
Hvaladráp
Frá Ingvari Agnarssyni:
Þær ljótu fréttir hafa borist, að
Norðmenn séu í þann veginn að
hefja hvalveiðar og íslendingar
hafa þegar sagt sig úr hvalveiði-
ráðinu tii þess að geta hafið
hrefnuveiðar hvenær sem þeim
þóknast. Vonandi er að hvorug
þjóðin komi þessum áformum sín-
um í framkvæmd, enda engar líkur
á, að hún yrði þeim til heilla.
Margt mælir gegn veiðum stór-
hvala: Þeir munu vera með skyn-
sömustu dýrum, og annað veiga-
mesta atriðið er það, að ekki er
hægt að drepa þá á mannúðlegan
hátt. Ávallt verða þeir að þola
hræðilegar kvalir á meðan verið
er að murka úr þeim lífið á löngum
tíma. Þetta er ákaflega veigamikið
atriði og ekki mönnum samboðið
að bjóða nokkurri skepnu upp á
slíkan dauðdaga.
En hér eru menn ekki á sömu
skoðun, því miðun
Umhverfisverndarsinnar tala
um „ómanneskjulegar“ hvalveiðar
sem ætti að banna skilyrðislaust
og Manuel Marin, fiskveiðifulltrúi
talar um „viðbjóðslegar veiðiað-
ferðir“, sem ekki ætti að láta við-
gangast.
En forsætisráðherra Noregs,
Gro Harlem Brundtland, er á önd-
verðum meiði. Hún segir að slíkar
skoðanir sé kerlingabækur og
byggðar á tilfinningasemi og eigi
ekkert skylt við náttúruvernd. Hér
virðist forherðing hugans hjá
æðsta manni norsku þjóðarinnar
vera í algjöru hámarki, gagnvart
kvaladauða fórnardýra, og er illt
til þess að vita. Hún segir ennfrem-
ur: „Allt of margir hvalir éta nú
hinn dýrmæta fisk okkar" og þess-
vegna vill hún fækka þeim. Þeir
hvalir, sem veiða á, eru ekki
grimmir tannhvalir, heldur hrefn-
ur, sem eru skíðishvalir, en sem
kunnugt er lifa þeir lítið sem ekki
á fiski, heldur á svifi, ljósátu, sem
meira en nóg er af um allan sjó,
og er því hér um meiriháttar mis-
skilning eða blekkingar að ræða
hjá hvalveiðisinnum.
Norskir framfarasinnar hafa
margsinnis bent á, að Norðmenn
hafi um allmörg ár stundað hvala-
skoðunarferðir þ.e. farið með
ferðamenn, erlenda og innlenda, á
hvalaslóðir og sýnt þeim lífshætti
hvalanna, er þeir t.d. stökkva upp
úr sjónum og sýna ýmsar fleiri list-
ir sínar. Hefur þessi atvinnugrein
farið stórum vaxandi ár frá ári,
öllum til ánægju, og telja þeir þessa
grein gefa af sér meiri hagnað en
þann, sem vænta mættr af veiðum
hvala. íslendingar hafa einnig lagt
nokkra stund á þessa atvinnugrein,
og er alveg víst, að slíkt gæti gef-
ið meira í aðra hönd en hinar
ógeðslegu veiðar þessara gæfu
dýra.
Og hvernig eru svo notaðar þær
afurðir sem fást af vinnslu hvala?
Lítt eða ekki til manneldis, svo sem
margur mundi ætla. Afurðirnar
eru fyrst og fremst: fegrunarlyf,
hundamatur og áburður á akra!
Hvílík sóun og misþyrming á þró-
uðu lifí til framleiðslu þeirra hluta,
sem eins er hægt að vinna úr
ýmsum öðrum hráefnum.
Enn er eitt atriði, sem fáir hugsa
um, en er e.t.v. hið alvarlegasta:
Hin ómannúðlega stórhvalaveiði
dregur úr orkustreymi frá lífheim-
um annarra stjarna til jarðarinnar
og við því megum við síst af öllu.
Alveg er víst að með hrefnuveið-
um köllum við yfir okkur fordæm-
ingu og óvild mikils fjölda manna
í öðrum löndum, en sú óvild mun
óhjákvæmilega stilla okkur til illra
lífsambanda við helstefnumannkyn
annarra hnatta. Framhjá stillilög-
málinu verður ekki gengið, svo
stór þáttur sem það er í lífi okkar
allra.
Við megum aldrei, hvorki sem
einstaklingar né þjóð, aðhafast
neitt það sem greiðir helstefnunni
leið, heldur ber okkur ávallt að
stefna eftir mætti til réttrar áttar
og þar með stuðla að aukningu líf-
stefnuáhrifa þeirra, sem hingað er
beint frá lengra komnum íbúum
stjarnanna.
INGVAR AGNARSSON
Hábraut 4, Kópavogi
Morgunblaðið/Ólafur K. Magnússon
SÓLSKÝJAFAR
HÖGNI HREKKVÍSI
/y PjP/"M£ UBMPOR. TH- /t£> V/hJHA /OO /CCST
Fy&t/Z BæjY/R.FdLAGtÐ."
Víkverji skrifar
Um helgina var mikið um að
vera í Hesteyrarfirði í Jökul-
fjörðum, sem ganga inn af ísa-
íjarðardjúpi, þegar skúta strandaði
þar og björgunarbátur festi sig
síðan eftir að skútan hafði losnað
af strandstað. Engum varð meint
af þessu óhappi en hins vegar er
sigling skútunnar inn í Hesteyrar-
fjörð skiljanleg. Að sumarlagi, þeg-
ar sólin skín og blæjalogn er á firð-
inum, er fegurð þessa svæðis ólýs-
anleg.
Raunar má segja, að Hesteyrar-
fjörður breytist á slíkum stundum
í sólarströnd eins og þær gerast
beztar í suðlægum löndum. Þar er
mikil _og falleg fjara og hrein að
auki. Ibúarnir við Djúp hafa komið
sér upp myndarlegum flota
skemmtibáta, sem eru mikið á
ferðinni á þessum slóðum í góðu
veðri á sumrin og þorpið vaknar
til lífsins, þegar húsráðendur, sem
hafa haldið húsum sínum vel við
koma þangað um helgar. Á slíkum
dögum er Hesteyrarijörður sann-
kölluð paradís og full ástæða til
að hvetja ferðafólk til að leggja
leið sína þangað.
Vestfirðir eru ennþá vanrækt
svæði í ferðaþjónustu, ef svo má
að orði komast. Þær ferðaskrifstof-
ur, sem vinna að því að selja ferð-
ir hingað til lands hafa gert lítið
af því að „markaðssetja" Vest-
firði. Hvað veldur?
xxx
Atli Heimir Sveinsson, tónskáld,
vakti athygli á því í bréfi til
Morgunblaðsins fyrir helgina, að
flutningur Sinfóníuhljómsveitar
æskunnar á Baldri Jóns Leifs væri
kominn út á geisladiski. Víkveiji
tekur undir ummæli Atla Heimis
um þennan flutning og útgáfu
disksins.
Tónverk Jóns Leifs vekja vax-
andi athygli erlendis og hérlendis
og nauðsynlegt að vinna að því að
fleiri verka hans verði flutt hér á
næstu árum.
xxx
að er óhugsandi að halda hér
uppi menningarstarfi án
öflugs opinbers stuðnings. Og þó
er kannski rangt að tala um
„stuðning" í því sambandi. Hvað
skyldi Reykjavíkurborg hafa haft
miklar tekjur af starfsemi íslenzku
óperunnar á undanförnum áratug?
Óperan laðar fólk af landsbyggð-
inni til Reykjavíkur, sem kaupir
farseðla hjá Flugleiðum eða öðrum
flugfélögum, gistir á hótelum,
sækir matsölustaði, notar tækifær-
ið og fer í verzlanir en af allri
þessari starfsemi hefur Reykjavík-
urborg umtalsverðar tekjur. Samt
sem áður hafnar meirihluti borgar-
ráðs að veita óperunni ferðastyrk
upp á tæpar tvær milljónir króna.
Eru nokkur rök fyrir þessari af-
greiðslu, þegar grannt er skoðað?