Morgunblaðið - 22.08.1992, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 22. ÁGÚST 1992
23
Kosið í fastanefndir Alþingis
VARAFORSETAR Alþingis voru kjörnir á árdegisfundi þingsins á
fimmtudag. Einnig var kosið í fastanefndir. Varaforsetar voru kos-
in Valgerður Sverrisdóttir (F-Ne), Gunnlaugur Stefánsson''(A-Al),
Guðrún Helgadóttir (Ab-Rv), Sturla Böðvarsson (S-Vl), Kristín Ein-
arsdóttir (Sk-Rv) og Pálmi Jónsson (S-Nv).
í fastanefndir Alþingis fór kjör
sem hér segir:
Allsheijarnefnd
í allsherjamefnd voru af hálfu
meirihlutans kosin Sólveig Péturs-
dóttir (S-Rv), Bjöm Bjamason
(S-Rv), Sigbjöm Gunnarsson
(A-Ne), Eyjólfur Konráð Jónsson
(S-Rv) og Ingi Bjöm Albertsson
(S-Rv). Fulltrúar minnihlutans í
allsheijarnefnd eru Jón Helgason
(F-Sl), Kristinn H. Gunnarsson
(Ab-Vf), Ólafur Þ. Þórðarson
(F-Vf) og Anna Ó. Bjömsson (Sk-
Rn).
Fjárlaganefnd
Meirihluta fjárlaganefndar skipa
Sturia Böðvarsson (S-Vl), Einar
K. Guðfinnsson (S-Vf), Karl Stein-
ar Guðnason (A-Rn), Ami Johnsen
(S-Sl), Árni M. Mathiesen (S-Rn)
og Gunnlaugur Stefánsson (A-Al).
Fulltrúar minnihlutans í fjárlaga-
nefnd eru Guðmundur Bjarnason
(F-Ne), Margrét Frímannsdóttir
(Ab-Sl), Jón Kristjánsson (F-Al),
Jóna Valgerður Kristjánsdóttir (Sk-
Vf) og Guðrún Helgadóttir (Ab-
Rv).
Utanríkismálanefnd
í utanríkismálanefnd þingsins
sitja af hálfu meirihluta Geir H.
Haarde (S-Rv), Bjöm Bjarnason
(S-Rv), Rannveig Guðmundsdóttir
(A-Rn), Lára Margrét Ragnars-
dóttir (S-Rv) og Ámi R. Ámason
(S-Rn). Utanríkisnefnd af hálfu
minnihlutans skipa þau Steingrím-
ur Hermannsson (F-Rn), Olafur
Ragnar Grímsson (Ab-Rn), Páll
Pétursson (F-Nv) og Ingibjörg Sól-
rún Gísladóttir (Sk-Rv). Varamenn
meirihlutans í utanríkismálanefnd
„Þennan vafa tel ég svo mikinn
að ekki megi taka áhættuna af því
að lögfesta EES-samninginn að
óbreyttri stjómarskrá," segir Björn
í greinargerð sinni.
Greinargerð Guðmundar er
byggð á fyrirlestri sem hann flutti
á fundi Lögfræðingafélagsins 20.
júní sl. um þetta efni og hann ger-
ir auk þess athugasemdir við sjón-
armið sérfræðinganefndar sem ut-
anríkisráðherra skipaði.
eru Tómas Ingi Olrich (S-Ne), Árni
M. Mathiesen (S-Rv), Karl Steinar
Guðnason (A-Rn), Vilhjálmur Eg-
ilsson (S-Nv) og Sólveig Péturs-
dóttir (S-Rv). Varamenn minni-
hluta í nefndinni era Guðmundur
Bjamason (F-Ne), Hjörleifur Gutt-
ormsson (Áb-Al), Jón Helgason
(F-Sl) og Ánna Olafsdóttir Bjöms-
son (Sk-Rn).
Sjávarútvegsnefnd
Sjávarútvegsnefnd skipa af
hálfu meirihluta Matthías Bjarna-
son (S-Vf), Ámi R. Ámason
(S-Rn), Össur Skarphéðinsson
(A-Rv), Guðmundur Hallvarðsson
(S-Rv) og Vilhjálmur Egilsson
(S-Nv). Minnihluta sjávarútvegs-
nefndar skipa Halldór Ásgrímsson
(F-Al), Jóhann Ársælsson (Ab-Vl),
Stefán Guðmundsson (A-Al) og
Steingrímur J. Sigfússon (Ab-Ne).
Efnahags- og viðskiptanefnd
Fulltrúar meirihlutans í efna-
hags- og viðskiptanefnd era Vil-
hjálmur Egilsson (S-Nv), Ingi Bjöm
Albertsson (S-Rv), Rannveig Guð-
mundsdóttir (A-Rn), Sólveig Pét-
ursdóttir (S-Rv) og Guðjón Guð-
mundsson (S-Vl). Af hálfu minni-
hlutans sitja í efnahags- og við-
skiptanefnd Halldór Asgrímsson
(F-Al), Steingrímur J. Sigfússon
(Ab-Ne), Jóhannes Geir Sigurgeirs-
son (F-Ne) og Kristín Ástgeirsdótt-
ir (Sk-Rv).
Félagsmálanefnd
Félagsmálanefnd þingsins af
hálfu meirihlutans skipa Guðjón
Guðmundsson (S-Vl), Eggert
Haukdal (S-Sl), Rannveig Guð-
mundsdóttir (S-Rn), Einar K. Guð-
fínnsson (S-Vf) og Gunnlaugur
Stefánsson (A-Ál). Minnihluti fé-
Guðmundur er ósammála niður-
stöðum sérfræðinganefndarinnar
um mörg einstök atriði. Hann bend-
ir m.a. á að sérfræðinganefndin
hafí haldið því fram að hugsanlega
megi skýra fyrirmæli í 2. grein
stjómarskrárinnar um fram-
kvæmdavaldið þannig að það geti
verið í höndum alþjóðastofnana á
vel afmörkuðum og takmörkuðum
sviðum. „Þessi skoðun þeirra er al-
gjörlega úr lausu lofti gripin og á
lagsmálanefndar er skipaður Ingi-
björgu Pálmadóttur (F-Vl), Kristni
H. Gunnarssyni (Ab-Vf), Jóni
Kristjánssyni (F-Al) og Ingibjörgu
Sólrúnu Gísladóttur (Sk-Rv).
Heilbrigðis- og
trygginganefnd
Heilbrigðis- og tiygginganefnd
skipa af hálfu meirihluta Lára
Margrét Ragnarsdóttir (S-Rv),
Guðmundur Hallvarðsson (S-Rv),
Sigbjörn Gunnarsson (A-Ne), Sól-
veig Pétursdóttir (S-Rv) og Sigríð-
ur A. Þórðardóttir (S-Rn). Minni-
hluta heilbrigðis- og trygginga-
nefndar skipa Ingibjörg Pálmadótt-
ir (F-Vl), Margrét Frímannsdóttir
(Ab-Sl), Finnur Ingólfsson (F-Rv)
óg Ingibjörg Sólrún Gísiadóttir (Sk-
Rv).
Iðnaðarnefnd
Iðnaðamefnd þingsins af hálfu
meirihluta skipa Pálmi Jónsson
Formenn, þingflokksformenn og
lögvísir þingmenn stjómarandstöðu-
flokkanna, hafa undanfama daga
verið að móta tillögur um breytingar
á 21. gr. íslensku stjórnarskrárinn-
ar. En jafnframt vilja þeir breyta
stjórnarskránni þannig að þriðjung-
ur alþingismanna geti krafíst þjóðar-
sér enga stoð í íslenskum stjóm-
skipunarrétti. Þetta er ævintýra-
mennska í lögfræði og það breytir
engu hvort framsalið nær til milli-
ríkjaviðskipta eingöngu eða til ann-
arra málaflokka,“ segir Guðmund-
ur.
Björn bendir m.a. á að með EES-
samningnum sé íslenskt refsivald
framselt að hluta. „Slíkt vald er svo
mikilsvert að óveijandi er að það
verði fengið öðram en dómstólum
og stjómvöldum þeim, sem getur
nú í stjómarskránni, nema þá að
breyta henni,“ segir hann. Bjöm
hefur miklar efasemdir um að sú
niðurstaða sérfræðinganefndarinn-
ar sé rétt að túlka megi EES-samn-
inginn þannig að dómar EB-dóm-
stólsins séu einungis leiðbeinandi
en ekki bindandi fyrir íslenska dóm-
stóla og stjómvöld. Hann leggur
áherslu á að fram þurfí að fara
tæmandi rannsókn á því hvort og
þá í hve ríkum mæli framsal ríkis-
valds hefur átt sér stað til erlendra
aðila eða þjóðréttarstofnana.
(S-Nv), Guðjón Guðmundsson
(S-Vl), Össur Skarphéðinsson
(A-Rv), Sigríður A. Þórðardóttir
(S-Rv) og Tómas Ingi Olrich
(S-Ne). í iðnaðamefnd sitja af hálfu
minnihlutans Páll Pétursson
(F-Nv), Svavar Gestsson (Ab-Rv),
Finnur Ingólfsson (F-Rv) og Kristín
Einarsdóttir (Sk-Rv).
Samgöngunefnd
Meirihluta samgöngunefndar
skipa Pálmi Jónsson (S-Nv), Ámi
M. Mathiesen (S-Rn), Sigbjörn
Gunnarsson (A-Ne), Ámi Johnsen
(S-Sl) og Sturla Böðvarsson (S-Vl).
Fyrir minnihlutann sitja í nefndinni
Stefán Guðmundsson (F-Nv), Jó-
hann Ársælsson (Ab-Vl), Guðni
Ágústsson (F-Sl) og Jóna Valgerð-
ur Kristjánsdóttir (Sk-Vf).
Umhverfisnefnd
í umhverfísnefnd sitja af hálfu
meirihluta Tómas Ingi Olrich
(S-Ne), Ámi M. Mathiesen (S-Rn),
Gunnlaugur Stefánsson (A-Al),
Árni R. Árnason (S-Rn) og Lára
Margrét Ragnarsdóttir (S-Rv).
Minnihluta umhverfisnefndar skipa
atkvæðagreiðslu um samninga er
varða þessa grein. Stjórnarandstæð-
ingar munu einnig leggja fram þing-
sályktunartillögu um þjóðarat-
kvæðagreiðslu um aðild íslands að
EES.
21. grein stjómarskrárinnar er
nú svohljóðandi: „Forseti lýðveldis-
ins gerir samninga við önnur ríki.
Þó getur hann enga slíka samninga
gert, ef þeir hafa í sér fólgið afsal
eða kvaðir á landi eða landhelgi eða
ef þeir horfa til breytinga á stjórn-
arhögum ríkisins, nema samþykki
Alþingis komi til.“ Stjómarandstað-
an vill að 21. grein orðist svo: „For-
seti lýðveldisins gerir samninga við
önnur ríki. Þó getur hann enga slíka
samninga gert, ef þeir hafa í sér
fólgið afsal eða kvaðir á landi eða
á hvers konar fullveldisrétti í ís-
lenskri lögsögu, framsal einhvers
hluta ríkisvalds til fjölþjóðlegrar
stofnunar eða samtaka eða ef þeir
horfa að öðra leyti til breytinga á
stjómhögum ríkisins, nema sam-
þykki Alþingis komi til. Slíkt þing-
mál telst því aðeins samþykkt, að
þrír fjórðu alþingismanna greiði því
atkvæði."
Einnig mun stjómarandstaðan
gera tillögu um nýja grein í stjórn-
arskrána á eftir 45. gr. svohljóð-
andi: „Nú hefur samningur sem háð-
ur er samþykki Alþingis, sbr. 2.
málsl. 21. gr., hlotið jákvæða af-
greiðslu í þinginu og getur þá þriðj-
ungur alþingismanna krafíst þess,
að hann sé borinn undir atkvæði
allra kosningabærra manna í landinu
til samþykktar eða synjunar. Meiri
hluti atkvæða ræður úrslitum máls-
ins.
Þriðjungur alþingismanna getur
krafist þess, að frumvarp til laga
eða þingsályktunar sé borið undir
atkvæði allra kosningabærra manna
í landinu, áður en það hlýtur fullnað-
Jón Helgason (F-Sl), Hjörleifur
Guttormsson (Ab-Al), Kristín Ein-
arsdóttir (Sk-Rv) og Ólafur Ragnar
Grímsson (Ab-Rn).
Landbúnaðarnefnd
Landbúnaðamefnd er af hálfu
meirihluta skipuð Agli Jónssyni
(S-Al), Eggert Haukdal (S-Sl),
Össuri Skarphéðinssyni (A-Rv),
Einari K. Guðfíimssyni (S-Vf) og
Áma R. Ámasyni (S-Rn). Mirini-
hluta landbúnaðarnefndar skipa
Guðni Ágústsson (F-Sl), Ragnar
Amalds (Ab-Nv), Jóhannes Geir
Sigurgeirsson (F-Ne) og Kristín
Ástgeirsdóttir (Sk-Rv).
Menntamálanefnd
Menntamálanefnd skipa af hálfu
meirihluta Sigríður Á. Þórðardóttir
(S-Rn), Ámi Johnsen (S-Sl), Rann-
veig Guðmundsdóttir (A-Rn), Bjöm
Bjamason (S-Rv) og Tómas Ingi
Olrich (S-Ne). Minnihluta mennta-
málanefndar skipa Valgerður
Sverrisdóttir (F-Ne), Svavar Gests-
son (Ab-Rv), Ólafur Þ. Þórðarson
(F-Vf) og Kristín Ástgeirsdóttir
(Sk-Rv).
umEES
arafgreiðslu. Úrslit atkvæðagreiðsl-
unnar era ráðgefandi.
Nánari reglur um framkvæmd
þjóðaratkvæðis skulu settar með lög-
um.“
Ef tillaga til breytinga eða við-
auka á stjómarskrá hlýtur sam-
þykki, kveður 79. grein stjómar-
skrárinnar þannig á um það: „Skal
ijúfa Alþingi þá þegar og stofna til
almennra kosninga að nýju. Sam-
þykki Alþingi ályktunina óbreytta,
skal hún staðfest af forseta lýðveld-
isins, og er hún þá gild stjómskip-
unarlög."
Samhliða þessum tveimur frum-
vörpum til breytinga á stjómskipun-
arlögum um stjómarskrá lýðveldis-
ins mun stjómarandstaðan leggja
fram þingsályktunartillögu um að
aðild Island að EES, skuli borín
undir atkvæði allra kosningabærra
manna í landinu til samþykktar eða
synjunar áður en Alþingi tekur af-
stöðu til fyrirliggjandi framvarps til
laga um Evrópska efnahagssvæðið,
EES.
Stjómarandstæðingar segja að
krafan um þjóðaratkvæði eigi víða
hljómgrunn í þjóðfélaginu, m.a. hafí
Alþýðusamband íslands, ASÍ og
Bandalag starfsmanna ríkis og þæja,
BSRB, og ennfremur neytendasam-
tökin ályktað í þessa vera.
Þótt tillagan um þjóðaratkvæði
sé ekki í beinum tengslum við fram-
vörpin um stjómarskrárbreytingam-
ar, fer ekki hjá því að stjómarand-
stæðingar bendi á að ef annað hvort,
eða bæði þessi frumvörp hljóti sam-
þykki á Alþingi, verði að ijúfa þing
og boða til kosninga. Samhliða slík-
um kosningum væri hagfellt að
halda þjóðaratkvæðagreiðslu um
EES. Þar með væru meiri líkur til
að sjálfar þingkosningamar snerast
um stjómarskrárbreytingarnar og
sjálfvirk tengsl milli þeirra og EES-
samningsins væur rofin. Á það beri
líka að líta að það sé alls ekki sjálf-
gefið að frambjóðendur einstakra
flokka hafi allir sömu afstöðu til
EES-samningsins.
Tvö lögfræðiálit um stjórnskipulegt gildi EES
Sairniingurínn verði ekki lög-
festur að óbreyttrí stjórnarskrá
ÞINGMENN fengu á fimmtudag í hendur álitsgerðir tveggja lögfræð-
inga til utanríkismálanefndar Alþingis um stjómskipulegt gildi EES-
samningsins. Er þar annars vegar um að ræða greinargerð dr. Guð-
mundar Alfreðssonar, sérfræðings í þjóðarrétti, sem skrifuð var að
beiðni utanríkismálanefndar, og álit Bjöms Þ. Guðmundssonar, pró-
fessors í stjómarfarsrétti við lagadeild Háskóla tslands, sem hann
sendi nefndinni að eigin frumkvæði. Meginniðurstaða Guðmundar
er sú að breyta þurfi íslensku stjórnarskránni og beita til þess 79.
grein hennar, þegar frumvarpið til laga um EES kemur til af-
greiðslu Alþingis. Niðurstaða Bjöms er nokkuð á sömu lund. Hann
telur að á grundvelli viðurkenndra lögskýringaraðferða stjómskip-
unar- og stjómsýsluréttar leiki vafi á að framsal á framkvæmdar-
og dómsvaldi sem felist í EES-samningnum standist gagnvart gild-
andi réttarreglu 2. greinar stjórnarskrárinnar.
Sljórnarandstaðan vill
stj órnar skrárbreytingu
o g þjóðaratkvæði
ÞINGFLOKKAR stjómarandstöðu munu eftir helgi leggja fram tvö
fmmvörp um breytingu á stjómarskrá lýðveldisins íslands. Einnig
verður lögð fram tillaga til þingsályktunar um þjóðaratkvæðagreiðslu
um aðild Islands að Evrópska efnahagssvæðinu, EES.
Opió kl. 10-14 aa r' ú1 iA/ rSALA » hummel ^
20-50 i% a fsláttur SPORTBUÐIN " Ármúla 40T sími 813555 !