Morgunblaðið - 12.11.1992, Qupperneq 1

80 SIÐUR B/C/D
259. tbl. 80. árg.
FIMMTUDAGUR 12. NÓVEMBER 1992
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Hættaá
blóðugu
uppgjöri
í Kosovo
Belgrad. Reuter.
ÓTTAST var í gær að blóðugt
uppgjör væri í uppsiglingu milli
Serba og Albana í Kosovo-héraði
eftir að átök blossuðu upp fyrir
utan höfuðstöðvar serbneska
hersins í Pristina, höfuðstað hér-
aðsins.
Að sögn serbneskra yfirvalda í
héraðinu réðust þrír Kosovo-búar
af albönskum uppruna á serbneskan
hermann með hnífí og notuðu riffil
hans til að skjóta á annan hermann.
Einn af árásarmönnunum hefði ver-
ið skotinn til bana og hinir flúið.
Albanska lýðræðisbandalagið í
Kosovo sagði að hermenn fyrir utan
höfuðstöðvamar hefðu ógnað gang-
andi vegfarendum og einn þeirra
hefði náð byssu af hermanni og
hafið skothríð.
Stjórnvöld í Serbíu hafa fjölda
her- og lögreglumanna í Kosovo til
að koma í veg fyrir óeirðir á meðal
Albana í héraðinu. Albanir eru átta
sinnum fleiri en Serbar í Kosovo,
sem var sjálfstjómarhérað þar til
Slobodan Milosevic, forseti Serbíu,
færði það undir stjóm Serbíu. Það
olli miklum óeirðum í héraðinu árið
1990 og í fyrra, sem kostuðu 70
manns lífið.
Leiðtogar albanska meirihlutans
hafa ekki haft samband við serb-
nesk yfirvöld undanfarin þijú ár.
Flestir Albanir hafa sniðgengið
stofnanir undir stjórn Serba, svo
sem skóla og sjúkrahús, og hunsað
kosningar og þjóðaratkvæðagreiðsl-
ur sem Serbar hafa boðað til. Alban-
irnir hafa á hinn bóginn varast að
beita ofbeldi til að ná fram pólitísk-
uin markmiðum sínum. Erlendir
stjómarerindrekar telja þó að al-
banski meirihlutinn sé nú að missa
þolinmæðina. „Albönsku leiðtogun-
um hefur ekkert orðið ágengt und-
anfarin þrjú ár. Serbar hafa sterk-
ari tök á héraðinu en nokkru sinni
fyrr, en neyð albönsku íbúanna fer
síversnandi,“ sagði vestrænn stjórn-
arerindreki. „Ef til vill hafa hófsömu
öflin á meðal Albana orðið undir í
baráttunni við þau herskáu."
Enska biskupakirkjan kann að klofna vegna umdeildrar ákvörðunar
Konum leyft að
taka prestvígslu
Páfagarður segir ákvörðunina
hindra sættir við kaþólsku kirkjuna
Lundúnum, Páfagarði. Reuter.
KIRKJURÁÐ ensku biskupakirkjunnar samþykkti í gær að heim-
ila konum að taka prestvígslu. Þessi ákvörðun markar tímamót
hjá kirkjunni og er talin sú mikilvægasta sem hún hefur tekið
frá því hún klofnaði frá kaþólsku kirkjunni fyrir um 450 árum.
í yfirlýsingu frá Páfagarði sagði að ákvörðunin væri „ný og
alvarleg hindrun fyrir sáttum við kaþólsku kirkjuna".
Tillagan um að heimila konum tveimur atkvæðum, að tillagan
að taka prestvígslu var samþykkt
með tilskildum meirihluta, tveim-
ur þriðju hluta atkvæða, í öllum
þremur deildum kirkjuráðsins,
þ.e. deildum biskupa, presta og
leikmanna. Heitar umræður voru
í ráðinu í fimm klukkustundir
áður en gengið var til atkvæða
og margir af stuðningsmönnum
tillögunnar grétu af gleði þegar
úrslitin lágu fyrir.
Fyrsta konan tekur ekki prest-
vígslu fyrr en í fyrsta lagi eftir
18 mánuði. Búist er við hörðum
viðbrögðum þúsunda leikmanna,
sem eru andvígir því að konur
fái að taka prestvígslu, og því
hefur jafnvel verið spáð að kirkj-
an klofni vegna þessá máls.
Litlu munaði, eða aðeins
yrði felld í leikmannadeild kirkju-
ráðsins. Biskupadeildin sam-
þykkti hana með 75% atkvæða,
prestadeildin með 70,5% og leik-
mannadeildin 67,3%.
Áður en gengið var til atkvæða
var þögn um stund í kirkjuráðinu
á meðan leitað var leiðsagnar
guðs. Algjör þögn var einnig
þegar úrslitin voru tilkynnt, að
beiðni erkibiskupsins af Kantara-
borg, George Carey.
Kirkjuráðið gerði sér augljós-
lega grein fyrir möguleikanum á
því að fjöldi presta segði af sér
vegna þessarar ákvörðunar. Ráð-
ið ræddi meðal annars fjárhags-
aðstoð við þá presta sem kynnu
að segja af sér.
Reuter
Konur fagna sigri
Mikil fagnaðarlæti brutust út fyrir utan fundarstað kirkjuráðs ensku
biskupakirkjunnar í gær þegar það samþykkti að heimila konum að
taka prestsvígslu. Hætta er talin á að kirkjan klofni vegna þessarar
samþykktar.
Israelar í vígahug
Bjartsýni ríkir um GATT-
samning strax í næstu viku
Reuter
Liðsmenn ísraelskrar skriðdrekasveitar mynda sigurmerki með
fingrunnm er þeir fóru yfir landamærin til Suður-Líbanons í gær.
Sidon, Ottawa. Reuter.
HER ísraels var með mikinn viðbúnað í suðurhluta Líbanons
í gær og sendi þangað stórskotalið og skriðdreka.
Israelar hótuðu að gera árás
á múslimska skæruliða í Líbanon
ef þeir hættu ekki flugskeytaá-
rásum sínum á norðurhluta ísra-
els. Skæruliðarnir héldu að sér
höndum í gær en hótuðu sjálfs-
morðsárásum á ísrael. „Þeir
verða að drepa okkur öll, eyði-
leggja húsin okkar og jafnvel
myrða yngstu börnin okkar ef
þeir vilja binda enda á andstöðu
okkar,“ sagði leiðtogi Hizbollah-
hreyfingarinnar í Líbanon.
Fulltrúar ísraels tilkynntu í
gærkvöldi að þeir myndu ekki
taka þátt í ráðstefnu um flótta-
menn í Miðaustúrlöndum, sem
haldin er í Ottawa með þátttöku
35 ríkja. Þeir sögðu ástæðuna
þá að formaður palestínsku
sendinefndarinnar væri félagi í
Frelsissamtökum Palestínu-
manna (PLO).
þegar hann.strandaði á skilgrein-
ingaratriði, sem getur vissulega
skipt máli. Bandaríkjamenn vildu
að niðurskurðurinn yrði í tonnum
en EB í landi sem tekið yrði úr
ræktun.
Helmut Kohl, kanslari Þýska-
lands, og John Major, forsætisráð-
herra Bretlands, sögðu að loknum
fundi sínum í Oxford í gær að það
sem efnahagslífið í heiminum
þyrfti nú á að halda væri nýr
GATT-samningur en ekki vopna-
skak og stóryrði. Sögðust þeir viss-
ir um að „skynsamleg málamiðlun"
næðist fljótt en Kohl vildi ekki
kenna Frökkum fremur en öðrum
um viðræðuslitin í fyrri viku. Þá
lýsti Kohl einnig miklum skilningi
á þeirri ákvörðun bresku stjómar-
innar að fresta staðfestingu Maas-
tricht-sáttmálans.
Brussel, Genf. Frá Kristófer M. Kristinssyni, fréttaritara Morgunblaðsins. Reuter.
BUIST er við að viðræður milli Bandaríkjanna og Evrópubandalags-
ins, EB, um nýjan GATT-samning verði teknar upp aftur í næstu
viku og virðast flestir bjartsýnir á árangurinn. Þá hefur verið
ákveðið að Ray MacSharry, sem fer með landbúnaðarmál í fram-
kvæmdastjórn EB, taki aftur við samningsforystunni fyrir banda-
lagið en hann baðst undan henni þegar viðræðurnar við Bandarík-
in fóru út um þúfur fyrir rúmri viku. Helmut Kohl, kanslari Þýska-
lands, og John Major, forsætisráðherra Bretlands, áttu með sér
fund í Oxford á Englandi í gær og kváðust að honum loknum vera
vissir um að nýr GATT-samningur væri á næstu grösum.
Bruno Dethomas, talsmaður
framkvæmdastjórnar EB, sagði í
Brussel í gær að líklega hæfust
viðræðurnar við Bandaríkjamenn
aftur í næstu viku og hefur Frans
Andriessen, sem sér um viðskipta-
samninga EB, verið falið að skipu-
leggja þær. MacSharry, formaður
samninganefndarinnar, sagði í gær
að hann væri bjartsýnn á nýjan
GATT-samning strax í næstu viku
og þykja þau ummæli og ákvörðun
hans um að taka aftur við samn-
ingsforystunni fyrir EB benda til
þess að Frakkar muni ekki standa
í veginum að þessu sinni.
Viðræður Bandaríkjanna og EB
í síðustu viku slitnuðu á ágreiningi
um fræolíuframleiðslu, sem er mik-
ið niðurgreidd innan Evrópubanda-
lagsins. Hafði EB failist á að draga
verulega úr henni og mátti heita
að samningurinn lægi á borðinu