Morgunblaðið - 23.01.1993, Síða 10

10
rr~
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. JANUAR 1993

:!
EIGMMIÐIXMN
Sínii 67-90-90 - Síðunuila 21
Nýi miðbærinn
Tvílyft 234 fm raðhús á mjög góðum stað ásamt inn-
byggðum bílskúr. Húsið skiptist m.a. í 4 svefnherb.,
sjónvarpsherb., stofur o.fl. Verð 19,5 millj. 2889.
Ásholt - Reykjavík
Glæsileg eign á 2. hæð ca 114 fm. íb. er í nýrri, glæsi-
legri sambyggingu við Túnin í Austurborginni. Stofur,
eldhús, 3 herb., 2 snyrtingar. Vandaðar innr. Hlutdeild
í góðri sameign. Húsvarðaríbúð. Bílskýli o.fl.
Lyfta, garður, næg bílastæði.
Byggjandi: Ármannsfell hf. Verð 11,5 millj. 3943.
Upplýsingar hjá eiganda í síma 627088.
Gpið virka daga kl. 9-18, laugardaga kl. 11-14.
ifS: 685009-685988
ÁRMÚLA21
DAN V. S. WIIUM, LÖGFRÆÐINGUR,
ÓLAFUR GUÐMUNDSS0N, SÖLUSTJ.,
DAVÍÐ SIGURÐSSON, SÖLUMAÐUR
Keilufell - einbýli
Mikið endurnýjað timburhús, um 150 fm, hæð og ris
ásamt sérbyggðum bílskúr. Stofa og 4 svefnherb., 2
snyrtingar. Góð staðsetning. Fallega ræktuð lóð. Verð
13,8 millj. Ath. möguleg skipti á minni eign. 4020.
Opið virka daga kl. 9-18, laugardaga kl. 11-14.
if S: 685009 -685988
ÁRMÚLA 21
riroinn l DAN vs- whum, lögfræðingur,
Vyl C/lvJI 11 ÓLAFUR GUÐMUNDSSON, SÖLUSTJÓRI,
‘ 1 DAVÍÐ SIGURÐSSON, SÖLUMAÐUR.
21150-21370
Góðar eígnir nýkomnar á söluskrá:
Glæsileg eign við Selvogsgrunn
Steinhús ein hæð rúmir 170 fm. Bílskúr tæpir 30 fm. Lóð 560 fm.
Eignin er vel byggð og mikið endurnýjuð. Teikn. og uppl. á skrifst.
Við Háaleitisbraut með útsýni
Stór og góð 5 herb. íbúð á 2. hæð 112 fm. Stórar stofur. Svalir. Sér-
hiti. 40 ára húsnæðislán kr. 2,4 millj. Eignaskipti æskileg.
í fjórbýlishúsi við Hofsvallagötu
Lítil 3ja herb. ibúð á 2. hæð rúmir 50 fm nettó. Nýtt parket. Gott fönd-
urherb. auk geymslu í kjallara. Góð lán fylgja.
Endaíbúð við Stóragerði
Mjög góð 4ra herb. íbúð tæpir 100 fm á 1. hæð í vesturenda. Ágæt
sameign. 40 ára húsnæðislán kr. 2,3 millj.
í hinu vinsæla Stekkjahverfi
Vel byggt og vel með farið steinhús, ein hæð, rúmir 130 fm. Bílskúr
30,2 fm. Stór ræktuð lóð. Úrvals staður í hverfinu. Gott verð.
Hveragerði - einbýlishús - eignaskipti
Gott timburhús við Borgarheiði, ein hæð, tæpir 120 fm. 4 góð svefn-
herb. Bílskúr með geymslu um 30 fm. Eignaskipti möguleg.
Sanngjarnt verð.
Með frábærum greiðslukjörum
Einstaklingsfbúð á 4. hæð i lyftuhúsi við Kríuhóla. Góð innrétting.
Sólsvalir. Laus strax.
Fjöldi fjársterkra kaupenda
Sérstaklega óskast nýtt og rúmgott einbýlishús í Kópavogi. Ennfremur
lítið sérbýli í borginni eða á Nesinu svo og miðsvæðis í borginni ósk-
ast 3ja og 4ra herb. íbúðir og lítið einbýli. Eignirnar mega þarfnast
endurbóta.
• • •
Opið ídag frá ki. 10-16.
Teikn. á skrifst.
Almenna fasteignasalan sf.
var stof nuð 12. júlí 1944.
LARUS Þ. VALDIMARSSON FRAMKVÆMDASTJÓRI
KRISTINN SIGURJÓNSSON, HRL. lóggiltur fasteignasali
AIMENNA
FASTEIGHASAl AW
LAUGAVEG118 SÍMAR 21150 - 21370
tii,iA.tný»ufvrir.u
Felix Eyjólfsson við nokkur verka sinna.
Sýnir
lakk-
myndir
FELIX Eyjólfsson
sýnir 11 lakkmyndir
í kaffistofu verslun-
arinnar 17 við Lauga-
veg.
Þetta er 6. sýning
hans og sölusýning
sem opin er á verslun-
artíma til 15. febrúar.
Allra síðustu
sýningar
á Sögum úr
sveitinni
UM ÞESSA helgi stóð til að sýn-
ingum á verkum Antons Tsjek-
hovs, Platanov og Vanja frænda,
sem undanfarna mánuði hafa
verið sýnd á Litla sviði Borgar-
leikhússins undir samheitinu
Sögur úr sveitinni, yrði hætt.
Uppselt hefur verið á þessar
sýningar og hafa margir þurft
frá að hverfa og biðlistar verið
fyrir hverja sýningu.
Vegna þessa mikla áhuga á
Sögum úr sveitinni mun Leikfélag
Úr Platanov
Reykjavíkur bæta fjórum sýning-
um við í næstu viku: Platanov verð-
ur sýndur miðvikudagskvöld 26.
og laugardagskvöld 30. janúar en
Vanja frændi föstudagskvöld 29.
og sunnudagskvöld 31. janúar.
(Úr fréttatilkynningu.)
ÍDaiEOsö ooáD
Umsjónarmaður Gísli Jónsson
Málfregnir, hið vandaða tíma-
rit Islenskrar málstöðvar, er
nýlega komið út í 12. sinn. Þetta
síðasta hefti er í senn fróðlegt og
skemmtilegt. Ritstjórinn, próf.
Baldur Jónsson, hefur leyft um-
sjónarmanni að birta úr því smá-
greinar sem þar voru undir fyrir-
sögninni Spurningar og svör.
Hér er fyrsta grein:
„Spurning: Nýlega heyrðist
sagt í sjónvarpsfréttum: „efna-
hagsmálin báru á góma“ þar sem
ég hefði sagt..... bar á góma“.
Hvort er réttara?
Svar: Hið rétta er: „efnahags-
málin bar á góma“.
Oft er rangt farið með sögnina
bera á góma og þess þá ekki
gætt að hún er ópersónuleg sem
kallað er. Það merkir að gerand-
inn, sá sem ber eitthvað á góma,
er ótilgreindur eða óskilgreinan-
legur, en sagnorðið haft í 3. per-
sónu eintölu. Þá má ekki láta það
villa sig að andlag sagnarinnar,
það sem borið er, getur verið í
fleirtölu eins og efnahagsmálin í
þessu dæmi. Til skýringar mætti
orða það svo að setningin „efna-
hagsmálin bar á góina“ merki að
einhver ótiltekinn (eða eitthvað
ótiltekið) hafi borið efnahagsmál-
in á góma, þ.e. fært þau í tal.
Hér eru gómar nefndir fyrir munn
líkt og hluti fyrir heild, en það
er alþekkt bragð í skáldskap, svo
sem kunnugt er, og einnig í mæltu
máli. Um rætur þessarar sagnar,
„bera á góma“, er mér ekki kunn-
ugt. Hún gæti vel átt upptök sín
í einhvetjum kveðskap sem nú er
gleymdur, en svo þarf ekki að
vera. Kann einhver lesandi að
fræða okkur um þetta?“
★
Miðmynd sagna táknar ekki
aðeins það sem menn gera við
sjálfa sig, heldur líka hvað menn
gera hvor við annan. Það nefnist
gagnvirk merking, og er þessa
stundum áður getið í pistlum þess-
um, svo og þolmyndarmerkingar-
innar sem í miðmyndinni getur
falist. Allt auðgar þetta málið, en
miðmynd er reyndar í sýnilegri
hættu.
Mikið gladdi það mig, þegar
Kristófer í sjónvarpsfréttunum fór
rétt með orðtakið að berast á
banaspjót, því að þetta er svo oft
ranglega haft „berast á bana-
spjótum". Þegar menn áttu í ófriði
í gamla daga og börðust með
spjótum, merkti þetta orðtak auð-
vitað að bera banaspjót hvor á
annan. Nærri má geta hvort bar-
dagamenn hafi „borist á bana-
spjótunum“ eitthvað út í buskann.
Nú leyfi ég mér að vitna í Orð-
takasafn Halldórs Halldórssonar
rétt einu sinni. Hann rekur sögu
þessa orðtaks vandlega og segir
að lyktum:
„Berast á banaspjót er þannig
í rauninni „bera drápsspjót hvor
á annan, beita vopni hvor gegn
öðrum“. Síðan hafa menn skilið
svo (eða misskilið), að á væri for-
setning sem stýra ætti banaspjót
og þá kemst þgf. banaspjótum
eðlilega inn. Hér er þannig um
alþýðuskýringu að ræða ...“ (fsl.
orðtakasafn, bls. 41.)
Enn er hægt að nota þetta lík-
ingamál, þótt menn beijast með
öðrum tólum en spjótum, en þá
verða menn líka að fara rétt með
orðtakið, eins og Kristófer gerði.
★
Ættstór og frændmargur á
eftirmáls von, segir málsháttur.
Þetta er svo að skilja, að dráp
slíkra manna, sem í upphafi grein-
ir, muni leiða til málareksturs eða
hefndar. Merking orðsins eftir-
mál hefur mildast og rýmkað með
breyttum háttum. í Orðabók
Menningarsjóðs er það skilgreint
svo: „eftirköst, afleiðing, reki-
stefna vegna e-s atferils; lögsókn,
mál (einkum vegna mannvíga).“
676. þáttur
Eftirmáli er allt annað, eða
með orðum OM: „niðurlagsorð,
texti aftan við meginmál." Þetta
er ekki rifjað upp að tilefnislausu.
í blaði mátti lesa, er sagt var frá
formannskjöri í Sjómannasam-
bandi íslands: „Aðspurður [Kon-
ráð Alfreðsson] hvort einhverjir
eftirmálar (auðk. hér) yrðu sagði
hann það verða að koma í ljós.“
★
Skötulíki er talsvert tískuorð
um þessar mundir. I eiginlegri
merkingu er það lögun skötunnar,
en mörgum hefur víst þótt hún
ólöguleg, því að snemma fær orð-
ið niðrand) merkingu. í Þjóðsög-
um Jóns Árnasonar er talað um
skrímsli í skötulíki sem sést hafi
í Grímsey, og í bréfum sínum rit-
ar Jón Sigurðsson forseti um það
sem sé „í skömm og skötulíki",
og er þá á slíku hin mesta ómynd.
Þá er þess eins að gæta, að skötu-
líki verði ekki ofnotað eins og
stakkurinn sem menn eru ekki
búnir í.
Og svo rifja ég aðeins upp hér
frá því í fyrra fjögur orð um áhald
til að kæfa kertaljós. Þau voru
skarklofí, skaraklofi, skar-
hjálmur og Ijósabani. Ekki er
að efa að fleiri séu til, því eins
og Bólu-Hjálmar kvað, er íslensk-
an „orða frjóust móðir“.
★
Inghildur austan kvað:
Með björpm fram Brynjólfur leyndist,
í baráttu tvístígur reyndist,
vó oftastnær salt
og vildi ekki allt-
af það sem sannara reyndist.
★
P.s. Mikill höfuðsnillingur á
óbundið íslenskt mál var Sverrir
Kristjánsson.
P.p.s. Vek athygli á góðri grein
Önnu S. Smáradóttir hér í blaðinu
sl. þriðjudag.