Morgunblaðið - 30.01.1993, Síða 44

44
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 30. JANÚAR 1993
Það þurfti svo sem ekki mikla Þetta er síðasta viðvörunin sem
hetju til að landa honum! þú færð!
HÖGNI HREKKVÍSI
BRÉF TTL BLAÐSINS
Aðalstræti 6 101 Reykjavík - Sími 691100 - Símbréf 681811
JltaymiMbiPw
Lög eða ólög?
Frá Aðalheiði Jónsdóttur:
VARLA verður sagt að fyrsti mán-
uður þessa árs væri tíðindalaus hér
á Islandi. í sambandi við margt
af því sem gerst hefír hlýtur sú
spurning að vakna hvort allt geti
gerst á Alþingi — samþykkt var
frumvarp til laga um aðild að
EES, þótt prófessor í stjórnarfars-
rétti við Háskóla íslands skýrði
Alþingi frá því að hann teldi ekki
hægt að samþykkja frumvarpið til
laga óbreytt. En nú vaknar spum-
ing: Geta lög sem byggð era á
röngum forsendum haft gildi? Eng-
inn getur efast um að prófessorinn
hafi vit á þessu máli.
Gagnfræðaskóli
Davíð Oddsson líkti hinu háa
Alþingi eitt sinn við gagnfræða-
skóla. Getur ekki verið að ríkis-
stjórn Davíðs Oddssonar hefði gott
af því að hvíla sig frá stjómarstörf-
um og fara í framhaldsskóla? Það
er ekki hægt að ætlast til þess að
menn á gagnfræðaskólastigi geti
stjómað þjóðfélagi svo í lagi sé,
enda er hér orðið allt í rúst eins
og allir vita.
Sumir hafa ótrú á tölunni 13;
fram að þessu hefi ég ekki haft
það, en ég veit ekki hvað kann að
verða eftir það sem á undan er
gengið. Var það ekki einmitt 13.
janúar sem unnt hefði verið að
bjarga þessum mönnum, ef skiln-
ingur hefði verið fyrir hendi á
vandamálum þeirra? Það var vissu-
lega dapurlegt hversu illa tókst þá
til. En um það dugir ekki að sak-
ast. Þjóðin verður að taka til sinna
ráða og leiða vesalings mennina
út úr völundarhúsinu sem þeir
flæktust inn í án þess að kunna
fótum sínum forráð.
Ríkisráðsfundur
Fölir og skjálfandi menn gengu
upp tröppur Stjómarráðsins 13.
jan. Ekki trúi ég öðra en það hafi
vafíst fyrir mörgum að átta sig á
sviðsetningunni, sem fram fór.
Enda mun þetta óvenjulega ástand
hafa valdið taugatitringi ráðherr-
anna, sem ætluðu að láta forseta
íslands samþykkja lögin strax að
atkvæðagreiðslu lokinni, en urðu
að bíða fram á næsta dag. Og auk
þess þetta, sem aldrei hafði gerst
áður í sögu embættisins, að for-
seti færi fram á ríkisráðsfund við
samþykkt laga. „Það sem að helst
hann varast vann varð þó að koma
yfír hann.“ Skyldi fleira í þeim dúr
fylgja í kjölfarið, hafa þeir trúlega
hugsað. En fljótlega fuku allar
áhyggjur út í veður og vind fyrir
fagurlega hönnuðu versi, sem for-
seti las yfír ráðherram ríkis-
stjómarinnar áður en hún sam-
þykkti lögin. Þar sem skyldu-
rækni, skilningur og fögur fyrirhe-
it fylltu loftið unaði. En saman
dregið er efni þess eitthvað á þessa
leið: Að virða hefðir og venjur og
efna drengskaparheit sitt við þjóð-
ina, rækja sameiningarhlutverk
forsetaembættisins. „Enginn for-
seti hefur gripið fram fyrir hendur
á lýðræðislega kjörnu Alþingi, sem
tekið hefur ákvarðanir sínar með
löglegum hætti.“ Þetta var alveg
sérstaklega fagurt stef í versinu.
En er þetta alveg svona einfalt
með hefð og lög? Er nokkur hefð
fyrir því að samþykkja slík lög sem
hér er um að ræða, sem dæmd
hafa verið óhæf í óbreyttri mynd,
hvort sem er til synjunar eða sam-
þykkis? Og hefír nokkur fyrrver-
andi forseti samþykkt lög sem fela
í sér víðtækt fullveldisafsal? — Ef
forseti trúir því að annar eins
gjörningur og þetta sameini þjóð-
ina er ég hrædd um að þrátt fyrir
alla menntun, menningu og ferða-
lög utan lands og innan, að hún
þekki íslendinga lítið. Ég efast um
að þeir séu komnir svo langt niður
að þeir láti berja sig til hlýðni,
þótt erfítt hafi vafalaust mörgum
verið að lifa á þessum síðustu og
verstu tímum.
Endurmat á nýársávarpi
Þegar ég hlustaði á ávarp for-
seta Islands á nýársdag var ég
ekki nógu skyggn á þann boðskap
sem hyggst sætta tvö ósættanleg
sjónarmið. Eftir það sem þú hefur
gerst fór ég að endurmeta þetta
faglega hannaða ávarp og sá það
í alveg nýju ljósi. „Fullveldið er
ekki þess eðlis að því sé náð og
síðan megi setjast um kyrrt.“ Þetta
hélt ég í einfeldni minni að tákn-
aði það, að þess yrði að gæta vand-
lega, svo að það glataðist ekki.
Það er auðvitað kjánalega ályktað
og kemur að sjálfsögðu af mennt-
unarskorti. „Fullveldið er þróunar-
ferli síbreytilegt eins og annað í
heimi hér. Auðvitað átti fullveldið
að þroskast og kanna eitthvað
nýtt, sjá sig um í veröldinni. Því
heimskt er heimaalið barn.
í tileffni af því, að forsetinn
sagði um lífbeltin tvö sem umlyktu
okkur og Kristján Eldjárn hefði
nefnt svo, flaug sú spurning elds-
nöggt um huga minn: Hvers vegna
skyldi ekki EES-samningurinn
hafa getað verið dálítið fyrr á ferð-
inni?
AÐALHEIÐUR JÓNSDÓTTIR,
Kaplaskjólsvegi 55,
Reykjavík.
Víkverji skrifar
að getur verið dálítið skrítið
hvernig fariðer með klukkuna
í ljósvakamiðlum. Á dögunum, þeg-
ar sýnt var frá innsetningarhátíð
Bills Clintons, hófst bein útsending
í sjónvarpinu alllöngu áður en kom
að sjálfum eiðstafnum. Klukkuna
vantaði 10 mínútur í fímm og þulur-
inn sagði: Eftir um það bil 10 mínút-
ur eða klukkan 17.00 sver Clinton
eið að stjórnarskránni og verður
42. forseti Bandaríkjanna.
Það er þetta með að segja klukk-
an 17. Hvers vegna gat þulurinn
ekki sagt klukkan 5, sem er mun
eðlilegra talmál? Víkveiji telur þó
að hann viti af hveiju þetta stafar.
Hin ágæta útvarpsstöð BBC notar
ávallt 24 klukkustunda talninguna
í sólarhring, þegar sagt er hvað
klukkan er á GMT, eða „Greenwich
Mean Time“. Og það er oft, sem
BBC minnist á klukkuna. Þetta
getur því verið smitandi fyrir út-
varpsmenn, sem þykir kannski fínt
að hafa þetta eftir BBC.
Hins vegar telur Víkveiji að það
gegni nokkuð öðra máli hvað varð-
ar BBC. Sú útvarpsstöð heyrist um
víða veröld og klukkan getur verið
mjög ólík hjá hlustanda og þul. Það
er því nauðsynlegt að gera greinar-
mun á því, hvort klukkan er 2 eða
14. Hins vegar eru allir hlustendur
litla bróður, Ríkisútvarpsins, með
það á hreinu væntanlega, hvort
dagur sé eða nótt.
xxx
Eigi alls fyrir löngu fór kunningi
Víkveija norður í land. Hann
kom til baka og hafði verið alllengi
á leiðinni, ekki vegna þess að fann-
fergi var svo mikið, heldur vegna
þess að hálkan var svo gífurleg að
hann gat aðeins ekið fetið og var
þó á fiórhjóladrifnum bíl og negld-
um á öllum hjólum. Hann lýsti svell-
inu á þjóðveginum norður - þjóð-
vegi 1 - og sagðist hafa getað far-
ið á skautum alla leið, ef svo hefði
borið undir.
Þetta sýnir í raun, hve hættulegt
getur verið að leggja út á íslenzka
þjóðvegi að vetrarlagi, akstursskil-
yrði geta verið með þeim hætti að
fólk er nánast í lífshættu hveija
einustu sekúndu, sem það er á leið-
inni. Það er því aldrei nógsamlega
brýnt fyrir fólki að sýna fyllstu
aðgætni og sumir aka alit of hratt
miðað við slíkar aðstæður.
xxx
Jón Sæmundur Siguijónsson,
fyrram alþingismaður, skrifar
í Fréttabréf Siglfírðingafélagsins í
Reykjavík „Hugleiðingar um salt
og súrt“. Eins og Víkveijalesendur
minnast var fjallað um niðurfellingu
skemmtunar á vegum Siglfirðinga-
félagsins hér í þessum dálkum. Jón
Sæmundur segir um það: „Ástæðan
er ef til vill glaðvært kæruleysi rit-
stjóra vors, sem gaf þá skýringu á
niðurfellingu haustfagnaðar félags-
ins í síðasta blaði, að nú sætu Sigl-
fírðingar við sút í sínum heima-
ranni og mættu sig hvergi hreyfa
til dansiballs vegna efnahagskreppu
og annarri heimsins óáran. Þetta
var auðvitað skýring, sem fyrst og
fremst var ætluð til heimabrúks.
Ritstjóri vor áttaði sig ekki á því
hversu gífurlega víðlesið okkar
ágæta félagsrit er. Þessi skýring
var hent á lofti í Víkveija Morgun-
blaðsins og komið inn á hvert ein-
asta heimili landsins. Þannig var
kyrfílega auglýst linka okkar Sigl-
fírðinga gagnvart heimsins böli og
héidu þó ýmsir mjög svo réttilega,
að það væru einmitt við sem engir
aðrir, sem kynnum að lifa af þá
eldraun sem efnahagssveiflur bera
með sér. Nú er ljótt í efni og gaman-
ið orðið grátt.
Það láir því enginn Víkveija
Morgunblaðsins þótt honum hafi
bragðið í brún. Að vísu er ástandið
slæmt en að það skyldu vera Sigl-
fírðingar, sem fyrstir lögðu upp
laupana, var auðvitað ástæða til að
býsna. Það er því löngu tímabært
að koma öllu á réttan kjöl í trausti
þess að Víkveiji sé enn traustur
lesandi blaðsins okkar og segja frá
því að þetta er allt á misskilningi
byggt. Ný stjórn félagsins vísaði
því til aðalfundar að breyeta aðeins
til um haustfagnaðinn að þessu
sinni og brydda upp á einhveiju
nýju í félagslífínu. Sameiginleg nið-
urstaða á aðalfundi varð svo sú að
við skyldum blóta þorra með glæsi-
brag nú í febrúar."
Svo mörg voru orð Jóns Sæ-
mundar Siguijónssonar. Víkveiji
óskar Siglfirðingum til hamingju
með þessa merku „nýjung" - þorra-
blót.
(
i
i
i
í
í
i
í
i
i
i
í