Morgunblaðið - 17.02.1993, Qupperneq 22

22
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 17. FEBRÚAR 1993
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 17. FEBRÚAR 1993
23
pJiargmmMWftiífr
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Árvakur h.f., Reykjavík
Flaraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Björn Vignir Sigurpálsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar: Aðal-
stræti 6, sími 691111. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 691122. Áskriftar-
gjald 1200 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 110 kr. eintakið.
Bolungarvík
Iáratugi var atvinnurekstur
Einars Guðfinnssonar og
fjölskyldu hans í Bolungarvík
glæsilegt tákn um það hvað
dugnaður og djörfung, atorka
o g framsýni einstaklinga geta
áorkað miklu í atvinnulífi og
uppbyggingu heilla byggðar-
laga. Þótt þessi fyrirtæki hafi
nú verið lýst gjaldþrota breyt-
ir það engu um afrek frum-
heijans og samverkamanna
hans. Gjaldþrot Einars Guð-
finnssonar hf. og dótturfyrir-
tækis er hins vegar eitt dæmi
af mörgum á undanförnum
misserum um þá sviptibylji,
sem ganga yfír atvinnulíf
landsmanna um þessar mund-
ir.
Á langri vegferð verða
mönnum á mistök í atvinnu-
rekstri sem í öðru. í sjávarút-
vegi getur misheppnuð fjár-
festing, hvort sem er í skipum
eða fískvinnslustöðvum verið
afdrifarík. Sumum fiskiskip-
um fylgir mikil gæfa, óheppn-
in eltir önnur. Ekki er ólík-
legt, að á einhveiju tímabili
hafi fyrirtækin í Bolungarvík
lagt út í fjárfestingar, sem
ekki hafa skilað nægilegum
arði og þess vegna orðið
þungar í skauti, þegar fram
liðu stundir.
Á tímum óðaverðbólgu og
neikvæðra vaxta sá verðbólg-
an um að draga úr afleiðing-
um óarðbærra fjárfestinga
eða annarra mistaka í rekstri.
Öðru máli gegnir hins vegar
um síðasta áratug og það
efnahagsumhverfi, sem við
höfum búið við frá því að
verðtrygging varð almenn
1979 og raunvextir ekki bara
jákvæðir heldur háir eins og
þeir urðu um miðjan síðasta
áratug. Verðtrygging og háir
raunvextir hafa orðið til þess,
að óarðbær fjárfesting, eða
offjárfesting hefur orðið at-
vinnufyrirtækjum dýrkeypt,
svo að vægt sé til orða tekið.
Atvinnulífið var lengi að
átta sig á þeirri gjörbreyt-
ingu, sem varð í efnahagslífi
landsmanna á síðasta áratug.
Fyrirtæki, sem í upphafi verð-
tryggingar og hárra raun-
vaxta voru mjög skuldsett eða
gættu ekki að sér í fjárfest-
ingum fyrri hluta þessa tíma-
bils að ekki sé talað um fyrir-
tæki, sem rekin hafa verið
með tapi að einhveiju leyti,
hafa átt mjög undir högg að
sækja. Þegar kreppir að, eins
og gert hefur undanfarin
misseri, standa þau ekki af
sér þá sviptibylji, sem yfir
ganga.
Til viðbótar almennt erfið-
um rekstrarskilyrðum hafa
komið sérstakir erfíðleikar í
sjávarútvegi síðustu árin
vegna mikils samdráttar í
afla. Þegar allt þetta kemur
saman, aflasamdráttur, mikl-
ar skuldir, verðtrygging og
háir raunvextir og margvísleg
önnur vandamál, getur niður-
staðan orðið sú, sem nú blas-
ir við í Bolungarvík. Sú niður-
staða er unnendum einka-
framtaks og fijáls atvinnu-
rekstrar harmsefni.
En því má ekki gleyma, að
atvinnurekstur Einars Guð-
finnssonar reis úr rústum fyr-
irtækis, sem hafði gefízt upp
í Bolungarvík snemma á öld-
inni. Þá sögu er hægt að end-
urtaka. Leið Bolvíkinga við
þessar aðstæður getur ekki
verið sú að efna til bæjarút-
gerðar um rekstur togaranna.
Bæjarfélagið hefur ekkert
fjárhagslegt bolmagn til þess
og reynslan af bæjarútgerð-
um er slæm. Sízt af öllu ætti
þetta vígi einkaframtaksins í
áratugi að leita slíkrar lausn-
ar.
Vel má vera, að Bolvíking-
ar verði að draga saman segl-
in um skeið meðan nýtt sjáv-
arútvegsfyrirtæki er byggt
upp. En það eiga þeir að gera
undir merkjum einkafram-
taks en ekki bæjarútgerðar.
I Bolungarvík býr harðdug-
legt fólk, sem kann vel til
verka, bæði í útgerð og fisk-
vinnslu. Þá þekkingu og
hæfni eiga Bolvíkingar að
nota til nýrra átaka. Þeir eiga
að stilla saman krafta sína
og leita að nýjum forystu-
manni. Bæjarfélagið getur
verið bákhjarl slíks framtaks.
Það er þrátt fyrir allt marg-
falt auðveldara en þegar Ein-
ar Guðfinnsson ungur með
tvær hendur tómar hóf upp-
bygginguna í Bolungarvík,
sem breytti þessu plássi úr
fátæku sjávarþorpi í glæsileg-
an kaupstað.
Saga Einars Guðfinnssonar hf. nær yfir 70 ára tímabil
Þijú hlutafélög störfuðu á
grunni fyrirtælda Einars
ÞRJÚ hlutafélög sem fyrir rúmum tveimur árum voru stofn-
uð upp úr fyrirtækjunum sem Einar Guðfinnsson útgerðar-
maður og síðar einnig synir hans byggðu upp hafa verið
starfandi í Bolungarvík fram á þennan dag. Eitt fyrirtækið
er um sjávarútvegsreksturinn, annað um verslunina og það
þriðja er eignarhaldsfélag. Tvö þessara fyrirtækja hafa nú
verið úrskurðuð gjaldþrota.
Stofnandinn
Fyrirtækin eru kennd við stofnand-
ann, Einar Guðfinnsson útgerðar-
mann í Bolungarvík. Einar varð ung-
ur formaður á bátum í ísafjarðardjúpi
og hóf eigin útgerð. Hann miðaði
ávallt stofnun fyrirtækis síns við 1.
nóvember 1924 og nær saga þess því
ýfir nálægt sjötíu ára tímabil. Á þeim
degi sem Einar miðar upphaf atvinnu-
rekstrar síns við var undirritaður
samningur um kaup hans á eignum
sem Hæstikaupstaður hf. átti á Búð-
arnesinu í Bolungarvík. Eignirnar
voru verbúð, fiskhús og verslunarbúð,
auk skúra, skemmu, uppsáturs fyrir
tvo báta og leiguréttar á reitum.
Á þessum grunni byggði Einar upp
útgerðar-, fískvinnslu og verslunar-
fyrirtæki í Bolungarvík og varð það
eitt af stærstu fyrirtækjum landsins.
Reksturinn var í nokkrum hlutafélög-
um sem Einar og fjölskylda hans áttu.
Einar lést fyrir nokkrum árum. Þrír
synir hans, Guðfinnur, Jónatan og
Guðmundur Páll, höfðu þá fyrir all-
löngu tekið við daglegum rekstri fyr-
irtækjanna og síðar komu synir þeirra
einnig inn í stjórnunina.
Sér félag um sjávarútveginn
Eftir skipulagsbreytingar á rekstri
fyrirtækjanna í Bolungarvík tóku
hlutafélög með nýjum nöfnum við
starfseminni 1. janúar 1991.
Stofnað var sérstakt félag um sjáv-
arútvegsreksturinn. Fékk það nafnið
Einar Guðfinnsson hf. Þau fyrirtæki
sem sameinuðust undir hatti sjávarút-
vegsfyrirtækisins voru Baldur hf.,
sem gerði út togarann Dagrúnu,
Völusteinn hf., sem gerði út togarinn
Heiðrúnu, Ishúsfélag Bolungarvíkur
hf., sem var eitt af stærstu frystihús-
um landsins og var auk þess með
rækjuvinnslu, og sjávarútvegsþáttur-
inn í rekstri Einars Guðfinnssonar hf.
(eldra félagsins með því nafni) en það
var saltfiskverkun og loðnuverk-
smiðja. Auk þess áttu þessi fyrirtæki
saman 47,5% hlut í loðnuskipinu Júp-
iter.
Stjórn Einars Guðfinnssonar hf.
skipa, samkvæmt upplýsingum frá
Hlutafélagaskrá en upplýsingarnar
eru frá því eftir aðalfund 2. maí 1991:
Einar Benediktsson, Jónatan Einars-
son, Bjarni Snæbjörn Jónsson, mark-
aðsstjóri Oiíufélagsins Skeljungs hf.
sem á hlut í fyrirtækinu, Ásgeir Sól-
bergsson, Guðmundur Ásgeirsson,
Guðfinnur Einarsson og Guðmundur
P. Einarsson. Einar Benediktsson,
sem verið hefur stjórnarformaður,
sagði nýlega af sér embættinu og
gegnir Ásgeir Sólbergsson því til
bráðabirgða. Einar Jónatansson er
framkvæmdastjóri og með honum í
framkvæmdastjórn eru Jónatan og
Guðfinnur. Hlutafé er 95,3 milljónir
kr.
Eignarhaldsfélagið Hólar
Annað fyrirtæki upp úr eignum
Einars Guðfinnssonar heitir Hólar hf.
og er það nánast eignarhaidsfélag.
Það á saltfiskverkun, en rekstur
hennar hefur verið aflagður, og físk-
mjölsverksmiðju sem Einar Guðfinns-
son hf. leigir og rekur. Hólar hf. eiga
verslunarhúsnæðið á Vitastíg 1 til 3
sem Verslun E. Guðfinnssonar hf.
ieigir og skrifstofuhúsnæði í Aðal-
stræti 21 sem Einar Guðfinnsson hf.
leigir, auk húsnæðis á Hafnargötu
56 til 58 þar sem EG hf. er með ver-
búð og VEG hf. rekur veiðarfæra-
verslun.
Upplýsingar hlutafélagskrár um
Hóla hf. eru komnar nokkuð til ára
sinna, eða frá því eftir aðalfund 26.
júní 1984. Guðfinnur Einarsson er
þar skráður stjórnarformaður og með
honum í stjórn Jónatan Einarsson og
Guðmundur P. Einarsson. Skráð
hlutafé er 600 þúsund krónur.
Verslunin utan við skiptin
Verslunarfyrirtæki EG-manna
heitir Verslun E. Guðfinnssonar hf.
en það var áður heiti verslunar fyrir-
tækisins um árabil. Félagið hefur
ekki verið í greiðslustöðvun eða gjald-
þrotameðferð með hinum félögunum
tveimur. Félagið rekur mat- og ný-
lenduvöruverslun og samhliða henni
bakarí og kjötdeild. Einnig fataversl-
un, sportvörudeild og gjafavörudeild,
auk veiðarfæraverslunarinnar.
Félagið var stofnað 20. desember
1990. Auk EG hf., sem á innan við
helming hlutafjár, eru meðal hluthafa
í verslunar- og heildsölufyrirtæki í
Reykjavík og á ísafirði. í þeim hópi
eru O. Johnson & Kaaber hf. og Fáik-
inn hf. í Reykjavík. í stjórn Verslunar
E. Guðfinnssonar hf. eru, samkvæmt
tilkynningu til hlutafélagaskrár eftir
aðalfund 20. september síðastliðinn:
Jónatan Einarsson formaður, Einar
K. Guðfinnsson, Páll Bragason, Einar
Guðmundsson, Friðþjófur Ó. Johnson
og Kristján Jónatansson. Kristján er
framkvæmdastjóri félagsins. Hlutafé
er 16 milljónir kr.
Tveir togarar og hlutur
í loðnuskipi
Hér að framan hefur verið greint
frá helstu fasteignum félaganna. Eins
og fram kemur einnig á Einar Guð-
fmnsson hf. tvo togara og tæplega
helming í loðnuskipi. Fyrirtækið hætti
bátaútgerð fyrir mörgum árum.
Togarinn Dagrún ÍS-9 var smíðað-
ur i Frakklandi 1974. Þetta er 500
brúttólesta skip sem hefur tæplega
2000 tonna kvóta í þorskígildum.
Togarinn Heiðrún ÍS-4 var smíðað-
ur á ísafirði 1977. Skipið er 294 brútt-
órúmlestir að stærð og hefur 1420
tonna kvóta í þorskígildum. Togarar
þrotabúsins hafa því samtals um
3.420 þorskígildistonna kvóta í bol-
fiski.
Loðnuskipið Júpiter RE-161 er 747
brúttórúmlestir að stærð. Skipið var
smíðað Þýskalandi 1957 fýrir Bæjar-
útgerð Neskaupstaðar og hét þá
Gerpir NK. Skipið var selt til Júpiters
hf. í Reykjavík og siðan keypti Hrólf-
ur Gunnarsson það. Árið 1989 keyptu
Einar Guðfínnsson hf. og Lárus
Grímsson hlut í skipinu. EG og Hrólf-
ur eiga 47,5% hvor aðili og Lárus 5%.
Júpiter veiddi 20.760 tonn af loðnu
á síðustu vertíð og er auk þess með
62 þorskígildistonna kvóta og rækju-
kvóta.
Ketill Helgason fiskverkandi í Bolungarvík
Okkur eru ekki all-
ar bjargir bannaðar
KETILL Helgason, fiskverkandi í Bolungarvík, rekur eigið
fyrirtæki Djúpfang hf. og er með á milli 20 og 30 manns
í vinnu, er þeirrar skoðunar að Bolvíkingum beri að leggja
aukna áherslu á línubátaútgerð og rækjuveiðar. Hann telur
að jafnvel Iínubátaútgerð frá Bolungarvík geti nægt til
þess að halda uppi nægri atvinnu í frystihúsi staðarins.
Ketill kaupir fisk til verkunar að
mestu leyti á fiskmörkuðum. „Ætli
ég hafi ekki keypt hátt í 3.000 tonn
af fiski til verkunar og þar af voru
um 1.000 tonn keypt á markaði á
liðnu ári og það sem af er þessu 'ári
hef ég keypt allan minn físk á mark-
aði,“ sagði Ketill í samtali við Morg-
unblaðið í gær.
Togaraútgerð gengur
ekki upp
Ketill var spurður hvort hann teldi
að Bolvíkingar og þá hugsanlega
hann í samvinnu við aðra myndu
reyna að kaupa annan togara EG
og hefja togaraútgerð: „Nei, það
kemur ekki til greina. Mig langar í
fyrsta lagi ekkert til þess og svo
hefði ég ekkert bolmagn til þess að
ráðast í slíka fjárfestingu. Togarar
eru einfaldlega allt of dýrir. Kvóti
þeirra er svo hátt metinn og sá sem
vildi kaupa togara með umtalsverð-
an kvóta þarf að punga út nokkur
hundruðum milljóna króna og útgerð
togarans verður einfaldlega ekki
rekstrarhæf eining eftir slíka fjár-
festingu, því togarinn, þótt hann
fiski vel, stendur ekki undir því að
borga laun, afborganir af lánsfénu
og fjármagnskostnaðinn. Að kaupa
togara og ætla að skulda hann geng-
ur einfaldlega ekki upp.“
En hvað sér Ketill þá framundan
í atvinnulífi Bolvíkinga, ef hann er
vantrúaður á að togararnir haldist
í plássinu? „Ég er voðalega hræddur
um að togararnir verði seldir og
kvótinn með þeim. Ef þeim hins
vegar tekst að halda togurunum
hérna í bæjarfélaginu, þá vil ég nú
bara flokka það undir kraftaverk.
Það er rétt að taka það fram að ég
er mikill bjartsýnismaður að eðlis-
fari, en í þessum efnum er ég mjög
svartsýnn. Hér er rækjuverksmiðja
og það þarf enga togara til þess að
reka hana. Ég hugsa að gáfulegast
væri í stöðunni að reyna að koma
henni í gang. Þar gætu unnið 15 til
20 manns. Hér er fullt af rækjubát-
um. Fyrirtækið okkar á einn þriðja
í rækjubát á móti tveimur öðrum.
Við lönduðum rækjunni hjá EG allt
síðastliðið sumar og það er alltaf
hægt að kaupa rækju af hverjum
sem er,“ segir Ketill.
Fólk má ekki drepast
ofan í klof sér
En gætir þú bætt við þig mann-
skap í fiskvinnslunni hjá þér?
„Já, já. Ég gæti bætt við mig ein-
hveijum mannskap, en ég er þá
ekki að tala um neina tugi. Miklu
fremur nokkra menn. Ég er nú þeg-
ar með á milli 20 og 30 manns í
vinnu. Fólk hér má ekki drepast
ofan í klof sér og segja bara það
kemur enginn að hjálpa mér, þótt
nú syrti í álinn. Fólkið verður að
hjálpa sér sjálft líka.“ Telur þú
að það væri möguleiki að halda
frystihúsinu gangandi í Bolungarvík,
með því að treysta einvörðungu á
afla línubáta?
„Ja, hvers vegna ekki? Einar Odd-
ur gerir það á Flateyri. Hér er
óhemjumikill fiskur á sumrin, sem
mikill fjöldi línu- og færabáta sækir.
Togararnir hafa ekki verið að fiska
neitt mikið hér í vetur. Hér þarf
ekki allt að fara í auðn. Auðvitað
verða hér minni umsvif og það verð-
ur erfiðara en hingað til að fá at-
vinnu héma. Hér verður líka minna
að gera hjá öllum þjónustufyrirtækj-
um og þess háttar, þannig að áhrif-
in af þessu gjaldþrotamáli verða
örugglega keðjuverkandi. En að vera
með vangaveltur um að Bolungarvík
fari í eyði eins og Hesteyri, Grunna-
vík og Aðalvík gerðu hér á árum
áður, ég tek ekki einu sinni þátt í
slíkum umræðum og tel þær vera út
í hött. Alla vega er ég ekkert að
fara héðan,“ segir Ketill.
Dreg ekki úr áfallinu
Ketill bendir á að það sé heilmik-
Ekki á leið brott
KETILL Helgason, fiskverkandi
í Bolungarvík, telur vangaveltur
um að Bolungarvík fari í eyði út
í hött.
il önnur vinna í Bolungarvík. Við
hliðina á honum sé Fiskiðja Jakobs
Valgeirs, þar sem starfi um einn
tugur manna og það fýrirtæki reki
tvo línubáta, sem í kringum 15
manns vinni á. í öðru húsi þar fýrir
ofan sé einnig fiskvinnsla, með sjö
til átta starfsmönnum. Það fyrirtæki
geri út 3 línubáta. „Ég hef því ekki
alveg áttað mig á þessum tölum, að
um 70% vinnufærra manna verði
atvinnulausir, við það að EG lokar.
Ég ætla síður en svo að draga úr
því áfalli sem þetta er fyrir byggðar-
lagið, en ég vil nú eindregið halda
því fram að okkur séu ekki allar
bjargir bannaðar," segir Ketill
Helgason.
Il=i |
l1—'Mi aaam
Punktap úp sögu
f yrirtækja EG
1924: Upphaf atvinnurekstrar
Einars Guðfinnssonar. Þann 1.
nóvember kaupir hann eignir
Hæstakaupstaðar hf. á Búðarnesinu í
Bolungarvik.
1925: Á skírdag flytur Bnar til Bolungarvíkur með fjölskyldu sína. Hann gerir út tvo eigin báta og kaupir fisk af fimm árabátum og selur fiskinn óunninn. Um haustið kaupir hann afla af 15-16 árabátum og skektum og hefur tliótlega eiqin fiskvinnslu.
1925: Verslunarrekstur hafinn 2. nóvember.
1928: Kaupir Rauða húsið og norðurendann niðri af Norska húsinu til að geyma fisk.
1929: íshúsfélag Bolungarvíkur stofnað 17. júni og vélfrystihús byggt.
1930-35: Fimm bátar keyptir.
1933: Keypt tvö fiskhús í Ögurnesi. |
1933: Keyptar fasteignir og skip úr dánarbúi Péturs Oddssonar.
1939: Hafin vinnsla I fiskimjöls- verksmiðju.
1941: Hraðfrystihús íshúsfélagsins tekur til starfa.
1944: Vélsmiðja Bolungarvikur hf. stofnuð með bátttöku íshúsfélaqsins.
1946: Útgerðarfélagið Rún hf. stofnað um kauoin á Hugrúnu.
1947: Útgerðartélagið Völusteinn hf. stofnað og nýr Bnar Háifdáns kevotur.
1947: Hafin síldarsöltun á Norðurlandi, 5-8 bátar á síldveiðum.
1949: Fiskmjölsverksmiðja Bolungarvikur hf. stofnuð og byggð' beinamiöisverksmiðia.
1952: Hafnar rækjuveiðar.
1954-55: Byqgt verslunarhús.
1958: Útgerðarfélagið Baldur hf. stofnað um kaup á „tappatogaran- um” Guðmundi Péturs.
1962: Jappatogararnir” Sólrún og Hafrún kevotir.
1963: Sildarverksmiðja Einars
Guðfinnssonar hf. stofnuð og
bræðsla byggð.
1964: Ný Hugrúnkeypt.
1972-73: Byggt verslunar- og
skrifstofuhúsnæði.
1975: Skuttogarinn Dagrún ÍS-9
kemur til landsins.
1977: Skuttogarinn Heiðrún ÍS-4
.smíðuð, .
1989: Keyptur 47,5% hlutur í
loðnuskipinu Júoiter RE-161. •
1991:1. janúar taka til starfa þrjú
hlutafélög sem stofnuð eru upp úr
fyrirtækjum Einars Guðfinnsonar. Til
verða sjávarútvegsfyrirtækið Einar
Guðfinnsson hf., eignarhaldsfélagið
Hólar hf. og Verslun E. Guðfinns-
sonarhf.........................
1992: í október er sótt um greiðslu-
stöðvun fyrir Einar Guðfinnsson hf. og
Hóla hf.
1993:15. febrúar eru bú Einars
Guðfinnssonar hf. og Hóla hf. gefin
upp til gjaldþrotaskipta.
Byggt m.a. 6 {jrtare aðgu öoðtniasonaf, eftlr JakoÞsson.
Jóhann Bergþórsson keypti meðeigendur út úr Hagvirki-Kletti
mér að berjast
á mína ábyrgð
Tókað
í þessu
í OKTÓBERMÁNUÐI síðast-
liðnum urðu þær breytingar
hjá Hagvirki-Kletti að Svavar
Skúlason og Gísli J. Friðjóns-
son gengu úr stjórn þess og
Aðalsteinn Hallgrímsson úr
varastjórn en Jóhann G.
Bergþórsson settist einn í aðal-
sljórn en Bergþór Jóhannsson
situr í varastjórn. Jóhann
sagði í samtali við Morgun-
blaðið að hann hefði ásamt
Svavari keypt Gísla og Aðal-
stein út úr félaginu um þetta
leyti og þeir tveir ættu það
einir eins og Hraunvirki í upp-
hafi. „Ég tók það að mér að
berjast með þetta alfarið á
fulla ábyrgð mína,“ sagði Jó-
hann, aðspurður um ástæður
fyrir eignabreytingunni. Jó-
hann sagði að þeir Svavar
hefðu greitt nokkrar milljónir
fyrir hlut Gísla og Aðalsteins
í félaginu.
Nafn Hraunvirkis, sem stofnað hafí
verið vegna virkjanaframkvæmda á
Þjórsársvæðinu, breyttist í Hagtölu
eftir að tölvufyrirtæki með því nafni
var keypt af Hagvangi. Jóhann sagði,
að ástæðan fýrir kaupunum hafi verið
skattatap sem Hagtala átti en félögin
hafi verið sameinuð undir nafni þess
fýrirtækis vegna þess að um þetta
leyti gekk Ellert Skúlason út úr því
samstarfi. Aðalsteinn og Gísli hafi
gengið inn í Hagtölu árið 1991.
Jóhann sagði að þessi uppskipti á
Hagvirki-Kletti hafi farið fram í miklu
bróðerni milli hans sjálfs og Svavars,
sem verið hafi upphaflegu aðaleigend-
umir, annars vegar og Aðalsteins og
Gísla hins vegar og þeir ættu enn í
ýmsu samstarfi. „Menn hafa skipt
með sér verkum. Aðalsteinn rekur
fyrirtæki sem við eigum með sænska
í ályktuninni segir: „Einnig lýsum
við furðu okkar og áhyggjum á aðför
þeirri sem bústjóri þrotabús Fómar-
lambsins með fjármálaráðuneytið að
bakhjarli gerir nú að Hagvirki-Kletti
hf.,“ Þar segir einnig að þessi aðför
vegi verulega að möguleikum fyrir-
tækisins til að halda áfram starfsemi
og þar með atvinnuöryggi og lífsaf-
komu starfsfólksins. Skorað er á ráð-
herra að að skoða afleiðingar þessa
gjömings gaumgæfilega í því atvinnu-
fyrirtækinu NCC. Það heitir Hagtak
og sér um framkvæmdir við Þjóðar-
bókhlöðuna. Svo eigum við strætis-
vagnafyrirtæki sem heitir Hagvagnar.
Gísli Friðjónsson er þar framkvæmda-
stjóri og beitir kröftum sínum að því
en er hættur störfum hér.“
ástandi sem nú ríkir, með það í huga
annars vegar hver yrði ávinningur og
hins vegar hver muni bera skaðann.
Að sögn Eyjólfs Kristjánssonar lög-
fræðings hjá Hagvirki, eins þeirra
starfsmanna sem gengu á fund ráð-
herra, var fundurinn vinsamlegur og
kvaðst ráðherra mundu skoða málið'
sérstaklega án þess þó að gefa nokk-
ur vilyrði um að ákvörðunum yrði
breytt.
Starfsmenn ræddu
við fjármálaráðherra
Forsvarsmenn starfsmannafélags Hagvirkis og tveir starfs-
manna fyrirtækisins gengu í gær á fund Friðriks Sophussonar
fjármálaráðherra og ræddu við hann um stöðu málsins og kynntu
honum ályktun sem samþykkt var á fundi í félaginu í fyrradag.
í ályktuninni segir að starfsmenn standi einhuga að baki for-
svarsmanna og eigenda Fórnarlambsins, áður Hagvirkis, og
Hagvirkis Kletts og fordæmi allar aðdróttanir um vafasaman
gjörning við eignaskipti fyrirtækjanna í desember 1990. í bréfi
sem ráðherra var afhent segir að einsýnt virðist að miðað við
þá aðferð sem nota eigi við mat á eignunum, þ.e. að miða við
að um nauðungarsölu sé að ræða, virðist gerðarbeiðandinn
hafa ákveðið fyrirfram að til gjaldþrots komi.
Þessi óvissa kippir
fótunum undan öllu
STARFSMENN Hagvirkis-
Kletts hf. heyrðu um kyrr-
setningarkröfu bústjóra
Fórnarlambsins í fjölmiðlum
um helgina. Meðal starfs-
mannanna ríkir óvissa um
hvort við tekur atvinnuleysi
eða áframhaldandi vinna við
þau verkefni sem óunnin eru.
Við Faxaskjól í Reykjavík er Hag-
virki-Klettur hf. að ljúka frágangi við
skolpdælustöð. Nokkrir starfsmenn
voru þar við að hlaða sjávargijóti að
stöðinni. Kristján Sverrisson verk-
stjóri er trésmiður og hefur unnið á
níunda ár hjá forráðamönnujn Hag-
virkis-Kletts hf. Hann var tekinn tali
þar sem hann fylgdist með fram-
kvæmdunum. „Mér finnst þetta
óréttlátt miðað við það sem fram
hefur komið, að Hagvirki-Klettur hf.
hafi keypt eignir of dýru verði af
Fórnarlambinu," sagði Kristján. Hon-
um fannst einnig að málaferli vegna
krafna Fórnarlambsins á ríkissjóð
ættu að fara fram samtímis því að
ríkið gerir kröfur á Hagvirki-Klett
hf. og taldi kyrrsetningarkröfuna
vera bragð ríkissjóðs til að knésetja
fyrirtækið áður en málaferlin nái fram
að ganga. „Þeir setja okkur á hausinn
með þessu. Það má reikna með því
að undirverktakar fáist ekki til að
vinna fyrir okkur og erfitt verði að
fá byggingarefni meðan málin eru
svona stödd.“
Þruma úr heiðskíru lofti
Lárus Gunnlaugsson gröfustjóri
var að ýta gijóti að dælustöðinni nýju
við Faxaskjól. Hann hefur unnið hjá
fyrirtækjum forsvarsmanna Hagvirk-
is-Kletts hf. frá árinu 1981. „Fréttirn-
ar komu eins og þruma úr heiðskíru
Ólafur Sigurgeir
lofti um helgina. Maður bjóst ekki
við neinu af þessu tagi, þótt maður
vissi að reksturinn væri erfiður,“
sagði Lárus. Hann sagðist hafa reikn-
að með áframhaldándi vinnu hjá fyrir-
tækinu og því ekki verið á dagskrá
að leita annað eftir vinnu. „Það bend-
ir allt til þess að við missum vinnuna."
í Hafnarfirði voru 24 menn að
vinna við byggingu safnaðarheimilis
Hafnarfjarðarkirkju og tónlistar-
skóla. Hörður Magnússon verkstjóri
sagði að nýjustu atburðir hefðu kom-
ið á óvart, þrátt fyrir að menn hefðu
vitað um þrönga stöðu fyrirtækisins.
„Það er þungt hljóð í mönnum, þeir
reyna að átta sig á þessu og bíða
þess hvað gerist næstu daga. Menn
vona allir það besta.“ Hörður sagði
ljóst að verkunum yrði að ljúka en
enginn vissi hvernig skipaðist með
þau mál ef Hag-
virki-Klettur hf.
legði upp laup-
ana. „Það er
mikið atvinnu-
leysi í greininni
og SH verktak-
ar nýfarnir á
hausinn með
svipaðan mann-
skap og starfar
hjá okkur. Ef
þetta stoppar tekur ekkert annað við
en atvinnuleysi og leit að vinnu.“
Á laun hjá Friðriki
Ólafur Kristinsson í jarðvinnudeild
hefur unnið hjá aðstandendum Hag-
virkis-Kletts hf. frá árinu 1983. Hann
tók undir það að þungt hljóð væri í
mönnum og ekki horfur á að þeir
fengju aðra vinnu ef þeir misstu
þessa. „Ætli við förum bara ekki all-
ir á laun hjá Friðriki,“ og átti við að
starfsmenn færu á atvinnuleysisbæt-
ur. „Þessi óvissa kippir fótunum und-
an öllu.“
Sigurgeir Sigurgeirsson smiður
sagðist ekki hafa mikið um málið að
segja, því staðan væri svo óljós. Hann
sagði daginn hafa farið í „íslensk
fundahöld" og mönnum orðið minna
úr verki en venjulega. í öllum hornum
væri verið að spjalla um þetta og
menn ekki bjartsýnir. Sigurgeir sagði
bagalegt ef framkvæmdir stöðvuðust
við safnaðarheimilið og yrði erfitt að
koma smíðinni aftur af stað vegna
þess hvað húsið er flókið í byggingu.
Hann átti von á því að ef reksturinn
stöðvaðist biði starfsmanna „langt frí
á kostnað ríkisins“ eins og hann orð-
aði það. „Það eru orðin hlunnindi að
eiga útivinnandi konu, því maður
getur misst vinnuna hvenær sem er!“
Hörður