Morgunblaðið - 25.02.1993, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 25. FEBRÚAR 1993
samningamaður og mannasættir.
Honum tókst með hægð, festu og
yfirveguðum málflutningi að koma
málum sínum fram. Þannig tókst
honum oft að ná sáttum í deilum
sem virtust ósættanlegar. Hann var
óþreytandi við að skipuleggja og
halda fundi um hin ýmsu mál í fé-
laginu sínu, stundum í samvinnu
við önnur félög á svæðinu. Fundir
um landbúnaðarmál, neytendamál
og jafnréttismál voru þá á dagskrá
auk kjaramálanna. Einnig stóð
hann fyrir öflugu fræðslustarfi í
félaginu. Oft hef ég tekið Verka-
lýðsfélagið í Borgarnesi sem dæmi
um það hvernig verkalýðsfélög ættu
að starfa. Á vettvangi Alþýðusam-
bandsins var Jón Agnar einnig mjög
virkur. Hann átti sæti í miðstjórn
allt frá árinu 1976, og gegndi ýms-
um trúnaðarstörfum fyrir hreyfing-
una, t.d. var hann gjaldkeri sam-
bandsins í fjölmörg ár. En félags-
málaáhuginn náði ekki bara til
verkalýðsmála, hann var um árabil
virkur í sveitarstjómarmálum og
átti sæti í hreppsnefnd Borgames-
hrepps fyrir Framsóknarflokk.
Hann sat 5 stjóm atvinnuleysis-
tryggingasjóðs, og eftir að hann
veiktist 1988 fór hann að vinna
ötullega að málefnum krabbameins-
sjúklinga og varð formaður Krabba-
meinsfélags Borgarfjarðar. Jón
Agnar var einn aðalhvatamaður að
útgáfu héraðsfréttablaðsins Borg-
firðings. Hann sá um verkalýðssíðu
blaðsins alla tíð. Það er lýsandi
dæmi um áhuga og athafnasemi
Jóns Agnars að þegar sjúkdómurinn
var um það bil að leggja hann að
velli var hugsun hans bundin blað-
inu. Hann bað okkur hér á skrifstof-
unni að aðstoða sig við verkalýðs-
málasíðuna í næsta tölublað. Hann
dó tveimur dögum síðar. Öll störf
vann Jón Agnar með sömu hátt-
prýði, hávaðalaust en af einurð.
Hann lét verkin tala.
Jón Agnar var fæddur og alinn
upp í Borgarnesi og unni Borgar-
fjarðarhéraði. Hann talaði oft um
það hve víðsýnt væri af Hafnar-
fjalli og náttúrufegurð mikil. Ein-
hvern tímann mun ég ganga á
Hafnarfjall í minningu Jóns Agnars.
Kona Jóns Agnars er Ragnheiður
Jóhannsdóttir og áttu þau tvo unga
syni. Einnig lifir móðir Jóns, Aðal-
heiður Jónsdóttir, son sinn. Þeim
öllum, systkinum og öðrum að-
standendum votta ég mína dýpstu
samúð. Ég kveð góðan vin.
Lára V. Júlíusdóttir.
Nú er fallinn frá, langt fyrir ald-
ur fram, maður sem helgaði líf sitt
baráttu fyrir réttindum' annarra.
Maður sem stóð í fylkingarbijósti
launþegahreyfingarinnar í landinu,
maður sem stóð vörð um rétt verka-
lýðsins. Jón Agnar Eggertsson var
um árabil formaður Verkalýðsfé-
lags Borgarness. Hann sýndi það
og sannaði með trúmennsku sinni
og dugnaði að hann var verðugur
fulltrúi í réttindabaráttu launþega.
Auk þess að vera aðaldriffjöðrin í
Verkalýðsfélagi Borgarness til
margra ára sinnti hann mörgum
trúnaðarstörfum fyrir Alþýðusam-
band íslands.
Störf hans voru ekki alltaf þökk-
uð. Ýmsir þóttust tilkallaðir að
gagnrýna það sem þeim þótti miður
hafa farið, en þeir hinir sömu voru
sjaldan tilbúnir að fóma sér til trún-
aðarstarfa. Það vill því miður of oft
brenna við að auðveldara er að rífa
niður en byggja upp. Það má segja
með sanni um Jón að hann fór erf-
iðu leiðina. Hann byggði upp.
Jón var einn ötulasti baráttumað-
ur þess að hleypa héraðsfréttablað-
inu Borgfirðingi af stokkunum og
hefur frá upphafi borið hag þess
fyrir bijósti. Það er ekki síst honum
að þakka að Borgfirðingur hefur
komið samfellt út frá upphafi.
Fjölskyldur okkar Jóns tengjast
nokkuð sterkum böndum. Eggert,
faðir Jóns, var vetrarmaður hjá afa
mínum og ömmu á Oddsstöðum
veturinn 1928 til 1929 sem ku hafa
veirð sérlega mildur vetur. Einnig
var vinskapur með afa mínum og
ömmu í Borgarnesi og foreldrum
Jóns.
Þrátt fyrir þetta urðu kynni okk-
ar Jóns, því miður, ekki langvinn
né mikil, en samstarf okkar var
gott og mun ég minnast hans með
hlýju. Eg varð þeirrar lærdómsríku
lífsreynslu aðnjótandi að starfa með
Jóni Agnari á landsþingi ASÍ á
Akureyri síðastliðið haust. Þangað
fór hann og sýnir það kannski best
trúmennsku hans og dugnað að
hann lét ekki veikindi sín aftra sér
frá að skila því sem honum var trú-
að fyrir.
Fráfall Jóns Agnars er mikill
missir. Missir fyrir samfélagið
Borgarnes og nágrenni þess. Missir
fyrir launþegahreyfínguna í land-
inu. En missirinn er þungbærastur
fyrir fjölskyldu hans. Henni votta
ég innilegustu samúð mína; Konu
hans og sonum, Ragnheiði, Eggert
og Magnúsi, móður hans Aðalheiði
og systkinum hans.
Guð blessi minningu gæfumanns.
Olgeir Helgi Ragnarsson.
Jón Agnar Eggertsson, formaður
Verkalýðsfélags Borgarness, er lát-
inn, aðeins 47 ára að aldri.
Fráfall Jóns Agnars, eins og
hann var jafnan nefndur, svona
langt um aldur fram, er mikill
mannskaði. Því vissulega væntu
menn allir þeir er þekktu hann og
störf hans, honum lengra lífs.
Ég ætla ekki að rekja lífs- og
starfsferil Jóns. Það vona ég að
einhver færari mér geri. Jón var
sonur hjónanna á Bjargi í Borgar-
nesi, þeirra Aðalheiðar Jónsdóttur
og Eggerts Guðmundssonar. Þau
hjónin voru mikið félagshyggjufólk.
Jón mun því hafa drukkið í sig með
móðurmjólkinni samvinnu- og fé-
lagsandann, sem nær allt hans líf
snerist um.
Jón var ungur kosinn formaður
Verkalýðsfélags Borgamess og
gegndi því starfi til dauðadags. Mér
er óhætt að fullyrða að hann breytti
starfsháttum verkalýðsfélagsins og
hóf það á hærra svið. Hann lét sig
ekki aðeins varða launamálin, held-
ur einnig margt annað varðandi
vinnandi fólk. Hann beitti sér fyrir
fræðslufundum, meðal annars um
neytendamál, verðlagsmál, aðstöðu
á vinnustöðum og margt fleira.
Undirritaður var kaupfélagsstjóri
í Borgamesi í 20 ár. Nær allan
þann tíma var Jón í forsvari fyrir
verkalýðsfélagið, lengst af sem for-
maður. Óhjákvæmilega þurftum við
annað slagið að takast á um launa-
og kjaramál. Vorum við þá eins og
sagt er hvor sínu megin við borðið.
Þó að fyrir kæmi að allmikill þungi
væri í umræðunum, skildum við
jafnan í vinsemd. Og svo mikils
trausts naut Jón hjá verkalýðsfélag-
inu að aldrei kom fyrir að verkalýðs-
félagið felldi samninga sem Jón
Agnar hafði gert við okkur í kaupfé-
laginu.
Ég kynntist einnig annarri hlið
á Jóni því að í átta ár sátum við
saman í sveitastjórn í Borgamesi.
Hann sat þar einu kjörtímabili leng-
ur en ég, eða samtals 12 ár. í sveit-
arstjórninni reyndist Jón vera sami
trausti samstarfsaðilinn, sem ann-
ars staðar. Um það bar öllum sam-
an. Einatt naut Jón trausts og álits
allra sem til hans þekktu. Eg er
þakklátur fyrir að hafa kynnst og
átt samstarf við svo góðan dreng
sem Jón Agnar. Svo mun vera um
marga fleiri.
Jón var yngstur fimm systkina á
Bjargi. Guðrún systir hans er for-
stöðumaður bókhaldssviðs hjá
Kaupfélagi Borgfirðinga og býr á
Bjargi ásamt aldraðri móður sinni,
Aðalheiði. Hin systkinin eru búsett
í Reykjavík. Eggert á Bjargi er lát-
inn fyrir mörgum ámm.
Þessi fáu orð verða ekki miklu
fleiri en orðið er. Ég vil aðeins
þakka Jóni Agnari fyrir gott og
snurðulaust samstarf þau 20 ár sem
við áttum saman að sælda í Borgar-
nesj.
Ég og Anna kona mín sam-
hryggjumst fjölskyldunni frá Bjargi
í Borgamesi. Sérstaklega aldraðri
móður og eftirlifandi eiginkonu,
Ragnheiði Jóhannsdóttur, svo og
sonum þeirra tveimur.
Ólafur Sverrisson.
í bókum má lesa að í upphafi
íslandsbyggðar hafí menn er námu
landið afmarkað svæði það er þeir
lögðu undir sig. Landnámsmennirn-
ir vom framsýnir og helguðu sér
stór lönd til að geta aflað sér og
bústofni sínum viðurværis. Þeir
gerðu ráð fyrir því að viðhalda því
sem þeir þekktu og mynduðu sam-
félag þar sem breytingar vom mjög
hægar. Fólkið var búið (pndir að
viðhalda því gamla. í starfi sínu
fyrir íslenska verkalýðshreyfíngu
hafði Jón Agnar Eggertsson það
að leiðarljósi að búa fólkið undir
að aðlagast breytingum á samfélag-
inu og haga þeim sér í vil. Hann
reif niður girðingar. Landnám Jóns
Agnars byggðist á því að opna sýn,
víkka sjóndeildarhringinn, efla
skilninginn og auka kunnáttuna.
Þátttaka hans í fræðslustarfí fyrir
verkafólk grundvallaðist á þessum
sjónarmiðum.
Jón Agnar hafði á orði að eitt
væri að halda stöku námskeið og
annað að standa fyrir stöðugu
fræðslustarfi. Þá yrði ætíð að leita
að nýjum viðfangsefnum sem vektu
áhuga fólksins og kæmu til móts
við þarfir þess og yrðu að gagni.
Fyrir löngu gleymdi Jón Agnar því
hversu annasamt fræðslustarfið er.
Þeir nema ekki land sem vilja hvíl-
ast. Hann var ósérhlífinn. Þegar
hugurinn og dugnaðurinn er svo
mikill sem raun ber vitni er ekki
rými fyrir þreytu og efasemdir. Ið-
inn maður á sér ekki ófijóa stund.
Landnám Jóns Agnars á vett-
vangi fræðslustarfsins þarf ekki á
samanburði við verk annarra
manna að halda. Dugnaður Jóns
Agnars og fómfysi þurftu ekki að
fara á vigt til að verða vegin. Fé-
lagslyndi Jóns Agnars og framsýni
þurftu ekki lúðraþyt til að vekja
athygli. Háttvísi Jóns Agnars áork-
aði meiru en stórsjóir sem skella á
bjargi.
Þátttaka Jóns Agnars í fræðslu-
starfí beindist fyrst og fremst að
verkafólki í heimahéraði hans. Hins
vegar leiddi starf hans þar til fram-
fara í fræðslustarfi víða um land.
Með samstarfi sínu við Menningar-
og fræðslusamband alþýðu stuðlaði
hann að því að viðfangsefni sem
tekin voru fyrir í Borgamesi og
reynslan af því starfi nýttist annars
staðar á landinu. Starfsfólk MFA
er þakklátt fyrir kynni sín af Jóni
Agnari og samstarfíð við hann.
Fyrir verkafólk um allt land hefur
verið unnið ómetanlegt brautryðj-
endastarf í fræðslumálum hjá
Verkalýðsfélagi Borgamess. Þar
voru girðingamar rifnar niður,
skilningurinn efldur og kunnáttan
aukin.
Ástvinir Jóns Agnars Eggerts-
sonar, verkafólk og samstarfsmenn
munu varðveita minningu um góðan
mann. Megi hún létta byrðina af
fráfalli hans. Jón Agnar nam land
svo öðmm gæti betur farnast.
Snorri S. Konráðsson.
Miklar framfarir hafa orðið í
meðferð krabbameins síðustu ára-
tugi. Sjúkdómurinn heggur þó enn
skörð í raðir fólks á besta aldri.
Nú standa krabbameinssamtökin
frammi fyrir þeirri staðreynd að
öflugur liðsmaður þeirra, Jón Agnar
Eggertsson, er látinn, aðeins 47 ára
að aldri.
Jón Agnar var kosinn formaður
Krabbameinsfélags Borgarfjarðar
vorið 1992 og í stjóm Krabbameins-
félags íslands skömmu síðar. Enda
þótt hann tengdist krabbameins-
samtökunum ekki formlega fyrr en
á síðasta ári höfðu samtökin árum
saman átt ánægjulegt samstarf við
hann sem formann Verkalýðsfélags
Borgarness. Það félag var eitt af
fyrstu stéttarfélögunum sem hvöttu
félagsmenn sína til að nýta sér
skipulega krabbameinsleit og
styrktu þá til þess. Félagið var einn-
ig mjög virkt í fræðslustarfi og
hélt námskeið og fundi í samvinnu
við Krabbameinsfélag Borgarfjarð-
ar síðustu sex til sjö árin. Jón Agn-
ar hafði sérstakan áhuga á barátt-
unni gegn reykingum, ekki síst
meðal ungs fólks, og beitti sér í því
máli.
Haustið 1992 var þess farið á
leit við hann að árlegur fonnanna-
fundur Krabbameinsfélags íslands
yrði haldinn í Borgarnesi og féllst
hann á það og stóð að undirbúningi
og framkvæmd fundarins með mikl-
um sóma, í samvinnu við það ágæta
fólk sem var með honum í stjóm
Krabbameinsfélags Borgarfjarðar.
Það var mikill fengur fyrir
krabbameinssamtökin að fá að
njóta starfskrafta og reynslu Jóns
Agnars Eggertssonar. Fjölskyldu
hans vottum við innilega samúð við
ótímabært fráfall hans.
Stjórn Krabbameinsfélags
íslands.
í dag er kvaddur hinstu kveðju
Jón Agnar Eggertsson frá Bjargi í
Borgamesi.
Margra mánaða hetjulegri bar-
áttu við illvígan sjúkdóm er nú lok-
ið. Fram til þess síðasta horfði hann
fram á veginn og gerði ráð fyrir
að vinna sigur eins og áður í barátt-
unni, lét veikindin ekki buga sig
fyrr en í fulla hnefana. „Meðan líf
er, er von“ hefðu getað verið kjör-
orð hans.
Eftir stendur nú minningin um
• góðan dreng, ósérhlífinn og ötulan,
er helgaði krafta sína þrotlausri
baráttu fyrir bættum kjöram verka-
fólks í Borgarnesi og nágrenni. Frá
unga aldri var hann einnig mjög
virkur í hvers konar félagsmála-
starfsemi. Af störfum hans nutu
margir góðs, í heimabyggð, hérað-
inu öllu og á landsvísu, þar sem
honum voru fljótlega falin margvís-
lega trúnaðarstörf.
Of langt mál yrði að telja þau
öll, en hér skal dvalið við störf hans
á vettvangi stjórnmála. Jón fór ekki
leynt með skoðanir sínar og varði
mörgum stundum í þágu Fram-
sóknarflokksins. Hann sat 12 ár
sem fulltrúi flokksins í hreppsnefnd
Borgarneshrepps og ávallt í meiri-
hluta. Úr því sæti vék hann að eig-
in ósk, en hélt áfram að vinna
flokknum og bæjarfélaginu allt það
gagn sem hann vissi best. Fyrir þau
miklu og góðu störf skal nú þakkað
og þeirra minnst með virðingu.
Ekki er hægt að minnast Jóns
Agnars án þess að fram komi, hve
stóran þátt hann átti i að efla þekk-
ingu og útbreiða menningu hvers
konar meðal samferðamanna sinna.
Ég leyfí mér að fullyrða, að fá stétt-
arfélög á landinu hafa staðið fyrir
eins mörgum námskeiðum, fræðslu-
fundum, ferðalögum og fleiru af
líkum toga, og Verkalýðsfélag
Borgarness. Því helgaði hann
starfsdag sinn allan og var formað-
ur þess frá 1974 til dauðadags.
Áð framkvæði Jóns var m.a.
stofnaður fyrir 10 áram samkór í
Borgamesi, sem enn lifir og starf-
ar. Fyrir það framtak eru nú fluttar
kærar þakkir frá félögum í Kveld-
úlfskómum.
Já, spor félagsmálamannsins og
verkalýðsforingjans liggja víða og
vandfyllt er það skarð, sem dauðinn
hefur nú höggvið í raðir okkar
Borgnesinga. Blessuð sé minning
Jóns Agnars.
Sár harmur er kveðinn að fíöl-
skyldu Jóns, eiginkonu, ungum son-
um, aldraðri móður og systkinum.
Þeim eru sendar hlýjar samúðar-
kveðjur með ósk um styrk og bless-
un á sorgarstundu.
Sú er hin mikla blessun best
allra þeirra er meira megna
en munninn fylla og sínu gegna,
að þegar þeir deyja, þá er hún mest.
Hver sem vinnur landi og lýð,
treysta skal, að öll hans iðja
allt hið góða nái styðja
þess fyrir hönd, er hóf hann stríð.
Síst vil ég tala um svefn við þig.
Þreyttum anda er þægt að blunda
og þannig bíða sælli funda.
Það kemur ekki mál við mig.
Flýt þér, vinur í fegra heim.
Kijúptu að fótum friðarboðans
fljúgðu á vængjum morgunroðans
meira að starfa Guðs um geim.
(Jónas Hallgrimsson)
F.h. Framsóknarfélags
Borgarness,
Kristín Halldórsdóttír.
Jón Agnar Eggertsson, formaður
Verkalýðsfélags Borgarness, lést á
Landakotsspítala í Reykjavík 11.
febrúar síðastliðinn.
Jón Agnar var fæddur á Bjargi
5. janúar 1946. Foreldrar hans voru
Eggert Guðmundsson frá Eyri i
Flókadal og Aðalheiður Lilja Jóns-
33
dóttir frá Arnarfelli í Þingvalla-
sveit. Jón var yngstur fimm systk-
ina. Kona Jóns var Ragnheiður Jó-
hannsdóttir frá Sauðárkróki. Þau
eignuðust tvo syni, Eggert Sólberg
og Magnús Elvar.
Jón Agnar gekk í Verkalýðsfélag
Borgarness 1961. Hann var vara-
maður í trúnaðarráði árin 1964 og
1965, vararitari 1966 og ritari 1967
til 1973. Árið 1973 verður hann
varaformaður og síðan formaður
Verkalýðsfélagsins frá 1974 og
gegndi hann því embætti til dauða-
dags.
Jón Agnar kom víða við í félags-
málum. Hann átti meðal annars
sæti fyrir Framsóknarflokkinn í
hreppsnefnd Borgameshrepps á
áranum 1974 til 1986 og var for-
maður Krabbameinsfélags Borgar-
fjarðar frá 1990. Einnig átti hann
stóran þátt í að koma á samstarfi
milli Neytendafélags Borgarfjarðar
og Verkalýðsfélags Borgamess sem
síðar varð fyrirmynd að slíku sam-
starfi annars staðar. Hann var einn-
ig um tíma formaður Alþýðusam-
bands Vesturlands.
Jón Agnar gegndi fjölda trúnað-
arstarfa fyrir Alþýðusamband ís-
lands. Hann átti fyrst sæti á ASÍ-
þingi 1972 og var þá kosinn vara-
maður í sambandsstjórn. Á þinginu
1976 var hann fyrst kosinn í mið-
stjóm sambandsins og átti sæti þar
síðan. Hann var gjaldkeri ASÍ um
árabil og átti sæti í fjölmörgum
nefndum á vettvangi Alþýðusam-
bandsins og var jafnframt fulltrúi
þess í ýmsum stjómskipuðum
nefndum. Nú síðast var hann full-
trúi ASÍ í nefnd félagsmálaráðu-
neytisins til að undirbúa ár fjöl-
skyldunnar 1994.
Jón Agnar var einn af aðalhvata-
mönnum þess að hleypa héraðs-
fréttablaðinu Borgfírðingi af stokk-
unum og sat í ritnefnd blaðsins frá
upphafi. Hann var umsjónarmaðui
verkalýðssíðunnar alla tíð.
Jón Agnar stýrði sterku verka-
lýðsfélagi. Undir stjóm hans stóð
Verkalýðsfélag Borgamess fyrir
öflugu félags- og fræðslustarfi og
var hann forgöngumaður um ýmis
mál innan verkalýðshreyfíngarinn-
ar.
Samband hans og samkomulag
við stjómarmenn var ætíð gott. Þó
að stundum hvessti í samskiptum
manna lægði þá storma jafnan eins
fljótt og þeir risu. Það samræmdist
ekki lundarfari Jóns að standa í ill-
deilum eða þrefi um liðna atburði
eða málefni.
Eitt orð lýsir Jóni Agnari betur
en margar lofræður. Orðið mann-
vinur. Hann sinnti starfi sínu sem
formaður Verkalýðsfélags Borgar-
ness af mannlegu innsæi og hlýju.
Þeir era ófáir sem eiga honum
margt að þakka. Fólk leitaði til
hans, ekki aðeins með vandamál
sem tengdust verkalýðsmálum,
heldur ekki síður vandamál sem
vora persónulegs eðlis. Segja má
að Jón hafi verið allt í senn: sálfræð-
ingur, læknir, lögfræðingur og
prestur. Enda eyddi hann miklum
tíma í að leysa úr persónulegum
vanda þeirra sem leituðu til hans.
Það var þungt áfall fyrir okkur
að fregna fráfall félaga og vinar,
Jóns Agnars Eggertssonar. Þrátt
fyrir alvarleg veikindi hans gerðum
við alltaf ráð fyrir því að hann
kæmi aftur til starfa. Það verður
erfitt að fylla sæti slíks manns. Það
er mikill missir að Jóni fyrir Verka-
lýðsfélag Borgarness og verkalýðs-
hreyfinguna alla. Við söknum hans.
Um leið og við þökkum fyrir að
hafa fengið að njóta þess að starfa
með Jóni vottum við aðstandendum
hans okkar dýpstu samúð. Ragn-
heiður og synirnir, Eggert Sólberg
og Magnús Elvar, við þökkum ykk-
ur fyrir þá þolinmæði sem þið sýnd-
uð erilsömu starfi Jóns fyrir verka-
lýðsfélagið. Aðalheiður, þú varst
ætíð með uppdekkað borð með
kræsingum þegar við komum með
Jóni heim að Bjargi í hvers konar
erindum meðan hann bjó enn þar.
Fyrir ykkur er missirinn mestur.
Jón var ungur maður í blóma lífs-
ins. Engin orð fá tjáð þær tilfinning-
ar sem hræra okkar hryggu hjörtu.
Með hinstu kveðju frá okkur,
félögum Jóns.
Stjórn Verkalýðsfélags
Rorgarness.