Morgunblaðið - 30.06.1993, Page 26

Morgunblaðið - 30.06.1993, Page 26
26 MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 30. JÚNÍ 1993 Meiri áhrif á stjórn landsins eftir Ásdísi Erlingsdóttur Ekkert bendir til þess að á næsta leiti sé í áætlun stjórnvalda að breyta stjórnskipan landsins, fækka þing- mönnum, gjörbreyta stjómarháttum og minnka ríkisbáknið. Þjóðin virðist sem hrámeti og ótiireidd vegna þekkingarleysis hvað um er að vera og löggjafinn Aiþingi virðist einnig hafa takmarkaða þekkingu á eigin starfssviði sem á að einskorðast við það að vera löggjafarvald þjóðarinn- ar. En eins og stjórnskipan landsins hefur verið þá hafa ráðherrarnir, framkvæmdavald Alþingis, haft af- gerandi áhrif og ítök í lagagerðum og samþykktum Alþingis vegna setu þeirra á Alþingi og hafa þeir þar af leiðandi verið bæði framkvæmda- valdið og löggjafarvaldið í landinu. En slíkt fyritkomulag veikir og dreg- ur úr því ábyrgðarmikla grundvallar- starfi löggjafans að semja og sam- þykkja lögin m.a. fyrir stjórnsýslu- og stjórnkerfið í landinu. Það er ekkert vafamál að á Alþingi situr þjóðkjörið fulltrúavald en það er ekki á sama hátt þjóðkjörið fram- kvæmdavald. En með breyttri stjórn- skipan mundi þjóðkjörinn forseti ís- lands ábyrgur í stjómarathöfnum starfa sem framkvæmdavald Alþing- is ásamt ráðherrum sínum sem ekki sitja á Alþingi. En til þess að svo megi vera þarf að breyta a.m.k. 2. og 11. grein stjómarskrárinnar og við það yrði 2. greinin orðuð þannig í aðalatriðum: Alþingi fer með lög- gjafarvaldið, forseti íslands ásamt ráðherrum sínum fer með fram- kvæmdavaldið. Dómendur fara með dómsvaldið. Að almenningur skilji! í hlutverki framkvæmdavalds Al- þingis gæti forseti íslands starfað óskiptur að greiða veginn fyrir fólk- ið í landinu til að það hafi meiri áhrif á stjórn landsins m.a. til að standa gegn lagafrumvörpum lög- gjafans í veigamiklum málum. (26. gr. stjórnarskrár). En forsendan fyr- ir því að þjóðin geti haft meiri áhrif í skjóli laga og réttar þá þarf stjórn- arskráin að vera þannig orðuð að almenningur skilji orðalag hennar. En stjórnarskráin á ekki að innihalda þær lagagreinar sem stjórnvöld snið- ganga eða þora ekki að nýta í stjórn- arathöfnum. Einnig þarf stjórnar- skráin að vera það skýrt orðuð að dómsvaldið eigi óhægara um vik að túlka lögin að eigin geðþótta hveiju sinni í staðinn fyrir að túlka þau eftir skýrt orðuðum lagasetningum stjórnarskrárinnar. í friði að bjarga sér! Nýlega heryði ég í sjónvarpsfrétt- um viðtal við formann vélstjórafé- lagsins, hr. Helga Laxdal, þar sem hann stakk upp á því að Alþingi skipaði nefnd til að rannsaka þá staðhæfingu sjómanna að útgerðar- menn reyndu að þvinga þá til kvóta- kaupa sem mundu rýra kjör þeirra. Helgi Laxdal virðist ekki hafa áttað sig á því eins og fleiri að Alþingi er löggjafinn en ekki rannsóknar- eða kæruvaldið utan Alþingis. Þar að auki vaknar sú spurning hvort að til séu lög á Alþingi sem banna útgerðarmönnum að nýta sér starfs- krafta sína sér í hag hverju sinni? En grunntónninn í þessu máli er sá að þjóðin á sameiginlega fiskinn í sjónum en þjóðin á ekki sameigin- iega fiskiskipin, þess vegna eru það ólög að mínu mati þegar alþingis- menn samþykktu að deila fiskveiði- kvótanum á fiskiskipin. Þar að auki eiga flestir útgerðar- menn ekki fiskiskipin nema að nafn- inu til, heldur eru það lánadrottnar þeirra bankarnir sem eiga í raun fiskiskipin. Það er samdóma álit að það sé í verkahring löggjafans að samþykkja hve mikið má veiða ár hvert af veiðanlegum- fisktegundum sjávarins hér við land. En síðan ætti sérhver þegn landsins, félög og fyrirtæki sem greiða kvótaleyfi að fá að veiða hver sem betur getur þar til að kvótaleyfi sérhverrar fisk- tegundar er uppurið. Kjörorð lög- gjafans á að vera: ?Látum fólkið í landinu í friði að bjarga sér og hætt- „En þó ættum við að vita að í skjóli klámiðn- aðarins þrífst mannfyr- irlitningin ásamt nautn ofbeldishneigðarinn- ar.“ um miðstýringu.“ En að mínu mati er miðstýringarárátta stjórnvalda fyrst og fremst sprottin af kjör- dæmapoti og vinagreiða á kostnað þeirra mannréttinda, að allir sitji við sama borð í lífsbaráttunni. Alþingismenn fyrr og nú! Þegar lætin urðu á Alþingi og í fjölmiðlun vegna ákvarðanatöku hr. Olafs G. Einarssonar menntamála- ráðherra og sr. Heimis Steinssonar útvarps- og sjónvarpsstjóra þá Ieyfðu alþingismenn sér að eyða sín- um dýrmæta tíma í langlokuumræð- ur um löglega afgreitt mál frá hendi þessara embættismanna. En um sama leyti sýndi ríkissjónvarpið Stöð 1, franska mynd þar sem karlinn var nakinn og konan einnig, sem henti sér á rúmið og karlinn tók undir sig stökk á konuna og setti andlitið á kynfæri konunnar og virt- ist vera þar drykklanga stund. Þetta atriði frönsku myndarinnar er sýnis- horn á því myndefni sem einnig er valið til sýningar í sjónvarpi fyrir almenning samt sem áður þó að engin tæknileg vandkvæði séu á því að klippa til myndefnið eftir þörfum. Hver man ekki eftir uppreisnarhug svonefndrar ?68 kynslóðar" gegn mannsæmandi hegðun og líferni og síðan rauðsokkanna og arftaka þeirra sem hafa svifist einskis í nafni siðskertra kvenréttinda. Hver ber ábyrgðina? Það eru alþingismenn fyrr og nú, þeir hafa ekki gert skyldu sína að setja mörkin og þar af leið- andi hefur klámstreymið fengið óhindrað að ráðast að friðhelgi heim- ilanna og tekist að veikla sjálfsvirð- ingu og siðferðiskennd fólksins í landinu sem bitnar fyrst og fremst á börnum milli vita og unglingum. En þó ættum við að vita að í skjóli klámiðnaðarins þrífst mannfyrirlitn- ingin ásamt nautn ofbeldishneigðar- innar. Og ég mótmæli því að mínir skattpeningar séu notaðir til að styrkja þá kvikmyndasjóði sem síðan nota þá ijármuni til að storka al- menningi og fara út fyrir velsæmis- mörkin í gerð myndefnisins. Stjórnvöld vanrækja! Það er mín skoðun að samfarir og fara á snyrtinguna tilheyri frið- helgi einkalífsins en ekki aimanna- færi. Þess vegna er það ósómasam- legt og ósiðlegt að skemmtiiðnaður- inn sýni nakið fólk og kynin vera að fá út úr samförum. Fólk sem hefir klámþarfir á að geta sinnt kenndum sínum t.d. hjá vídeóleigum og bíóum eftir miðnætti og ef bíóeig- endur bijóta af sér eiga þeir að missa leyfið fyrst tímabundið. Klámblöðin eiga ekki að vera það fyrsta sem komið er auga á í verslunum, heldur eiga þau að vera seld undir borði í verslunum. Það er mín skoðun að engin þjóð fái staðist í fullveldi sínu þar sem stjórnvöld vanrækja að veita aðhald til að hlúa að siðferðislegu hlið mannlífsins á almannafæri. Undanfarið hafa margir lagt orð í belg um það hér í blaðinu hvað seinkaði því, að atvinnuhættir landsmanna breyttust til batnaðar. Stutt grein Guðmundar Jónssonar „Forfeðravandi íslendinga" 28. maí er yfirgripsmest til skýringar. Hver sem vill taka til máls um þetta efni ætti fyrst að lesa hana. Þó er það eftirfarandi, sem ég býst ekki við að hann geti stuttu rökum: „Vistar- bandið hamlaði sannarlega vexti sjávarútvegs og aukinni verkaskipt- ingu.“ Ég hef sjálfur lagt mig eftir þessu efni, eins og lesendum Skírn- is og Sögu má vera kunnugt, og ekki fundið slík rök. Vistarbandið Ásdís Erlingsdóttir Skyni gæddar verur (mannkynið) vita hvað um er að vera og skynja aðhald og sjálfsstjórn eigin tilfinn- ingalífs en þær óskynigæddu (dýrin) fara einungis eftir skrokkeðli sínu. Ég álít að aldrei sé of oft vitnað í þessi orð predikarans mikla Billy Grahams er hann sagði í bók sinni ?Heimur í báli“: ?Ef hundurinn gæti sagt, ég er hundur, þá væri hann ekki hundur." Höfundur er húsmóðir í Garðabæ. kvað ekki á um, að vinnufólk gegndi aðeins hefðbundnum búskapar- störfum, enda hófst iðnrekstur í Reykjavík um miðja 18. öld, á tím- um vistarbands, en hann reyndist ekki arðbær og lagðist af. Hins vegar varð þilskipaútgerð varanleg á Vestfjörðum á tímum vistar- bands. Ég lýsi eftir rökum Guð- mundar fyrir þeirri fullyrðingu, að vistarbandið hafi hamlað vexti sjáv- arútvegs og aukinni verkaskipt- ingu. Björn S. Stefánsson, Vesturvallagötu 5, Reykjavík. Enn um vistarbandið Nýr stigalisti FIDE Kasparov o g Short strikaðir út Skák Margeir Pétursson GARY Kasparov, heimsmeist- ari í skák, og Nigel Short, áskorandi hans, eru ekki á nýjasta stigalista Alþjóða- skáksambandsins FIDE sem tekur gildi fyrsta júlí næst- komandi. Með þessu er FIDE að refsa þeim tveimur fyrir að halda heimsmeistaraein- vígi sitt í London á eigin veg- um. Anatólí Karpov er því hæstur á listanum, en hann teflir senn einvígi við Jan Timman um „FIDE heims- meistaratitilinn“. Ekki er það þó til að auka veg þess einvíg- is að Timman er aðeins í 34. sæti á nýja listanum. Veruleg- ar breytingar eru ekki á röð íslendinga á listanum, en Jó- hann Hjartarson lækkar úr 25. sæti á heimslistanum niður í 41.—50. sæti vegna slæms árangurs á stórmótinu í Miinehen um daginn. Sú ákvörðun FIDE að strika þá Kasparov og Short út er þegar orðin afar umdeild á meðal stór- meistara, en margir telja að sam- bandið hafi farið algeru offari í refsiaðgerðum sínum. Að svipta skákmenn stigum sínum jafngildir því að taka af þeim atvinnurétt- indi, þar sem stigin skipta sköpum um það hvaða mót standa þeim til boða. Þá vekur þetta spurningar um það hvemig Kasparov verður reiknaður þegar hann teflir. Ef sama gildir um hann og aðra stigalausa skákmenn reiknast hann með stigin 2.100 og myndi það hafa í för með sér verulega stigahjöðnun á toppnum. Stigakerfi dr. Elo, sem lést í fyrra, er alþjóðleg viðmiðun í skákheiminum og hefur stöðugt verið að festa sig í sessi. Þessi aðgerð FIDE mun hafa það í för með sér að traustið á stigunum rýrnar. Heimslistinn: Það ber að taka fram að hefði Kasparov verið reiknaður væri hann líklega með 2.815 stig og langefstur. Short væri hins vegar væntanlega í níunda sæti með 2.665 stig. 1.7.93 1.1.92. 1. Karpov, Rússl. 2.760 2.725 2. Anand, Indlandi 2.725 2.710 3. Kramnik, Rússl. 2.710 2.685 4. ívantsjúk, Úkra. 2.710 2.720 5. Shirov, Lettlandi 2.685 2.670 6. Salov, Rússlandi 2.685 2.655 7. Gelfand, Hv Rússl. 2.670 2.690 8. Bareev, Rússlandi 2.670 2.670 9. Ki. Georgiev, Búlg. 2.660 2.660 10. Epishin, Rússl. 2.655 2.620 11. Topalov, Búlgarfu 2.650 2.635 12. Khalifman, Rússl. 2.645 2.630 13. Kamsky, USA 2.645 2.655 14. Smirin, Israel 2.640 2.590 15. Kaidanov, Rússl. 2.640 2.620 16. Tiyjakov, Russl. 2.635 2.575 17. Malanjuk, Úkr. 2.635 2.600 18. Gulko, Bandaríkj. 2.635 2.625 19. Beljavskí, Úkratnu 2.635 2.610 20. Jusupov, Þýskal. 2.630 2.645 21. Dolmatov, Rússl. 2.630 2.615 22. Adams, Englandi 2.630 2.630 23. Azmaparasvili, Geo 2.630 2.655 24. Júdit Polgar, Ung. 2.630 2.595 25. Hodgson, Englandi 2.625 2.565 26. Illescas, Spáni 2.625 2.615 27. Kortsnoj, Sviss 2.625 2.605 28. P. Nikolic, Bosníu 2.625 2.630 29. Andersson, Svíþjóð 2.625 2.625 30. Dautov, Rússl. 2.625 2.625 31. Benjamin, Bandar. 2.620 2.585 32. Lautier, Frakkl. 2.620 2.645 33. Ehlvest, Eistlandi 2.620 2.625 34. Timman, Hollandi 2.620 2.635 35. Chernin, Ungveijal 2.615 2.600 36. Vaganjan, Armeníu 2.615 2.615 37. Romanishin, Úkr. 2.615 2.590 38. Ribli, Ungverjal. 2.610 2.620 39. I. Sokolov, Bosníu 2.610 2.640 40. Agdestein, Noregi 2.610 2.630 41. Jermolinsky, Band. 2.605 2.615 42. Lutz, Þýskalandi 2.605 2.550 43. Vyzmanavin, Rússl. 2.605 2.620 44. Gurevich, M, Beig. 2.605 2.610 45. Júdasín, Israel 2.605 2.610 46. Hiibner, Þýskalandi 2.605 2.620 47. Granda, Perú 2.605 2.590 48. Speelman, Englandi 2.605 2.595 49. Jóhann Hjartarson 2.605 2.625 50. Polugajevskí, Rúss 2.605 2.630 Alls hafa nú 53 skákmenn 2.600 stig eða meira, sem er fjölg- un um þijá frá síðasta lista. At- hygli vekur að fjórir lítt þekktir skákmenn eru komnir alla leið upp í 14.—17. sætið á listanum, án þess þó að hafa sannað getu sína á stórmótum. Júdit Polgar er fyrsta konan til að rjúfa 2.600 stiga múrinn og það gerir hún með glæsibrag. Vladímir Kramnik sem er nýorðinn 18 ára er níundi maðurinn til að ná 2.700 stigum síðan útreikningar hófust. Gamla brýnið Viktor Kortsnoj, 62ja ára; hækkar umtalsvert. íslendingar á listanum Reiknaðar skákir frá síðasta lista eru í sviga fyrir aftan nýju stigin: 1. Jóhann Hjartars. 2.605 (25) 2.625 2. Margeir Péturs. 2.560 (46) 2.560 3. Jón L. Árnason 2.530 (24) 2.535 4. Helgi Ólafsson 2.530(21) 2.515 5. Hannes H. Stefánss. 2.500(35) 2.495 6. Karl Þorsteins 2.495(17) 2.480 7. Þröstur Þórhallsson 2.440 (18) 2.430 8. Héðinn Steingrss. 2.420 (10) 2.420 9. Björgvin Jónsson 2.405 (10) 2.400 10. Helgi Áss Grétars. 2.365 (4) 2.370 Næstir koma: Jón Garðar Viðars- son 2.325, Róbert Harðarson 2.320, Halldór Grétar Einarsson 2.320, Jó- hannes Ágústsson 2.315, Andri Áss Grétarsson 2.310, Þorsteinn Þor- steinsson 2.300, Haukur Angantýs- son, Tómas Björnsson og Gylfi Þór- hallsson 2.295, Sævar Bjarnason, Þröstur Árnason, Sigurður Daði Sig- fússon og Lárus Jóhannesson 2.290, Arnþór Einarsson 2.285, Ágúst Sindri Karlsson og Benedikt Jónasson 2.280, Guðmundur Gíslason, Davíð Ólafsson, Ásgeir Þór Árnason og Helgi Ólafs- son, eldri 2.270 o.s.frv. Það eru nú 48 íslendingar á list- anum, jafnmargir og síðast. Að landskeppninni við Frakka frá- taldri eru það nærri því eingöngu atvinnumennirnir fimm sem tefla reiknaðar skákir. Röðunin á íslenska listann er næstum óbreytt, nema hvað Helgi Ólafsson nær Jóni L. Árnasyni að stigum vegna góðrar frammistöðu sinnar á Saint Martin í vor. Helgarskákmót 3ja taflfélaga Um síðustu mánaðamót geng- ust Taflfélag Kópavogs, Taflfélag- ið Hellir og Skákfélag Hafnar- fjarðar fyrir helgarmóti í atskák sem fram fór í húsnæði TK að Hamraborg 5. Þessi helgarmót sem fara fram á föstudagskvöldi og laugardegi eru greinilega búin að vinna sér fastan sess í skáklíf- inu. Þátttakan fer vaxandi og mótin verða sífellt öflugri. Hannes Hlífar Stefánsson, ný- bakaður stórmeistari, vann alla sjö andstæðinga sína á þessu síðasta helgaratskákmóti. Úrslit urðu þessi: 1. Hannes H. Stefánsson 7 v. 2. -3. Andri Áss Grétarsson og Sigurður Daði Sigfússon 5*/z v. 4. Kári Elísson 5 v. 5. -10. Helgi Áss Grétarsson, Björn Freyr Björnsson, Halldór Grétar Einarsson, Tómas Björnsson, Sævar Bjarnason og Ágúst Sindri Karlsson^ 4 Ú2 v. 11.-14. Ólafur B. Þórsson, Krist- ján Eðvarðsson, Héðinn Stein- grímsson og Sigurbjörn Bjömsson 4 v. Unglingaverðlaun hlutu þeir Jón Viktor Gunnarsson og Björn Þorfinnsson sem fengu þijá vinn- inga hvor. Árangur lyftingakappans Kára Elíssonar kemur mest á óvart því hann hefur lítið sinnt skákinni undanfarin misseri. Vonandi verð- ur þess ekki langt að bíða að þessi þijú öflugu taflfélög standi fyrir næsta móti.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.