Morgunblaðið - 30.06.1993, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 30. JÚNÍ 1993
29
Minning
Lovísa Magnúsdótt
ir, Patreksfirði
Fædd 30. október 1913
Dáin 18. júní 1993
Fregnin um að hún amma í Ás-
garði væri dáin kom okkur systkin-
unum alls ekki á óvart. Við höfðum
horft á það undanfarin fimm ár
hvernig hún sneri á slynga „sláttu-
manninn" er hann með nokkuð reglu-
legu millibili reyndi að knýja dyra..
Á þessum tíma hafa margar gleði-
og ánægjustundir komið upp í stórri
fjölskyldu sem amma einsetti sér að
taka þátt í og nánast undantekninga-
laust tókst henni það. Hvort sem um
var að ræða giftingar, skímir, af-
mæli eða ferðalög var hún alltaf
reiðubúin og má með sanni segja að
þar hafi hugurinn borið hana meira
en hálfa leið. Er skemmst að minn-
ast er við fjölskyldan lögðum í 14
daga ferð til Þýskalands fyrir þremur
árum. Þar var amma með í för í sinni
fyrstu og einu utanlandsferð og allt-
af til í langar og strangar dagsferð-
ir, hvemig sem reynt var að draga
úr henni og telja hana á nauðsyn
þess að taka það rólega og hvíla sig.
Hún var staðráðin í því að njóta alls
þess sem slík ferð gæti boðið upp á.
Þó svo að tómstundimar hafi ekki
gefíst margar á hennar fyrri árum
er þó til ótrúlega mikið af fallegum
hannyrðum eftir hana á heimili henn-
ar og afkomendanna. Að spila á spil
var hennar lif og yndi og var það
með ólíkindum hvað hún gat setið
lengi fram eftir nóttu og spilað nán-
ast alla undir borðið þó margfalt
yngri væm, sér í lagi á kosningavöku
þegar beðið var eftir tölum úr heima-
byggðinni. Á seinni ámm er tóm-
stundimar gáfust fleiri tók hún fram
skáktölvuna hans afa og var
skemmtilegt að horfa á hana sjötuga
glíma við hana.
Hangikjötsveislan á Þorláksmessu
og jólaboðið á jóladag í Ásgarði fyr-
ir alla fjölskylduna var fastur liður
í lífi ömmu og afa alla tíð og mátti
alls ekki falla niður. Það má einnig
segja að rúgkökurnar og hveitikök-
umar hennar ömmu hafi ekki ein-
ungis verið ómissandi þáttur í lífi
fjölskyidunnar heldur einnig á ís-
landskynningum á Kielarviku í
Þýskalandi.
Amma var myndarleg kona með
ákaflega sterkan persónuleika, vilja-
sterk og trú sínum skoðunum. Hún
hafði gott minni sem ekki brást henni
fram að hinstu stund. Skopskyní
hennar er kannski best lýst er hún
var spurð að því hvemig henni fynd-
ist að nafna hennar giftist þýskum
manni, svaraði hún því til „er það
ekki bara salt í súpuna."
Amma fæddist í Innstu-Tungu í
Tálknafirði 30. október 1913, og var
níunda í röð sautján systkina en nú
em eftir á lífi af þessum stóra systk-
inahópi tvær systur, Ingibjörg búsett
í Reykjavík og Rósa búsett á Bíldu-
dal. Foreldrar hennar vora þau Guð-
rún Guðmundsdóttir og Magnús
Guðmundsson. Faðir hennar lést frá
stóram barnahópi, var það því hlut-
skipti systkinanna að fara snemma
að vinna fyrir sér. Amma fór ung
sem vinnukona að Amarstapa í
Tálknafirði á heimili tilvonandi
tengdaforeldra og eiginmanns Gísla
Kristjáns Jónssonar, d. 27. janúar
1983, en þau giftust árið 1933 og
bjuggu ásamt foreldrum afa fyrst á
Amarstapa og síðan á Bakka í sömu
sveit. Árið 1946 fluttist fjölskyldan
til Patreksfjarðar þar sem amma og
afi stofnuðu sitt eigið heimili og
bjuggu lengst af í Ásgarði. Þau eign-
uðust fimm böm: Magndísi Guðrúnu,
d. 16. apríl 1993, hún bjó á Patreks-
firði, Jón Óla og Erlu búsett í Reykja-
vík, Svölu, sem býr í Mývatnssveit
og Jón Bjöm á Patreksfírði, bama-
bömin era orðin 24, tvö era látin,
bamabarnabömin era einnig 24.
Það er ekki ofsögum sagt um hana
ömmu að meðan að kraftar leyfðu
var dagsverkið hennar með ólíkind-
um. Fyrir utan heimilishald vann hún
við fiskvinnu fyrst eftir að fjölskyld-
an fluttist til Patreksfjarðar en síðan
við sjúkrahúsið þar, sem varð hennar
helsti vinnustaður við þvotta. Öll
vinnuaðstaða var afleit sem leiddi
af sér mikinn og erfiðan burð hæða
á milli. Þetta breyttist svo til muna
með nýrri viðbyggingu við sjúkrahús-
ið en því miður gat amma lítið notið
þess þar sem hún varð að láta af
störfum um það leyti. Það sama ár
dó hann afi okkar.
Eins og oft vill verða þegar iðju-
söm manneskja sest niður eftir mikla
og erfiða vinnu, kemur þreytan yfir.
Óefað hefur dvöl hennar á sumrin
hjá Svölu frænku á Stöng hjálpað
henni við að halda „elli kerlingu“ í
skeflum. Hlakkaði hún alltaf mikið
til á hveiju vori að komast þangað.
Fyrir tveimur mánuðum er elsta
dóttirin lést, slokknaði lífsviljinn
hennar ömmu og óskaði hún þess
heitast að fá að fylgja henni. Hún
amma hefur fengið þá ósk uppfyllta
og eins og svo oft áður bar viljinn
hana alla leið.
Elsku amma, við þökkum þér fyr-
ir allar þær góðu og skemmtilegu
stundir sem við áttum með þér.
Far þú í Guðs friði.
Lovísa, Hanna, Pétur, Gísli,
Ágústa og Hlynur.
Minning
Hallgrímur Sigur-
valdason, Eiðsstöðum
Fæddur 6. apríl 1917
Dáinn 6. júní 1993
Hinn 12. júní var gerð frá Svína-
vatnskirkju útför Hallgríms Sigur-
valdasonar, bónda á Eiðsstöðum í
Blöndudal. Með honum er góður
maður genginn, sem ljúft er að
minnast við ævilok. Kynni okkar
Hallgríms eiga sér nokkra forsögu.
Móðir mín hafði komið að Eiðsstöð-
um ásamt Gunnari bróður mínum,
sem var þá á barns aldri og unnið
nokkur sumur hlutastarf hjá þeim
bræðrum Hallgrími og Jósef. Þessi
vera hennar og kynni leiddu til þess
að bróðir minn átti þama vísa sum-
arvist í samfellt sex sumur og talar
það sínu máli. Þegar svo móður
minni bættist annað bam og ég
leit þetta líf var það sjálfsagt að
ég bæri nafn Hallgríms, en hann
og Jósef bróðir hans höfðu jafnan
auðsýnt móður minni mikla um-
hyggju og tekið henni sem einni
af fjölskyldunni. Viðmótið varð ekki
síðra þegar hún var orðin einstæð
móðir.
Strax og ég hafði aldur til var
það fastur punktur í tilvem minni
að fara til sumardvalar að Eiðsstöð-
um eftir að skóla lauk og þá helst
að komast það tímanlega að ég
næði að hjálpa til við sauðburðinn.
Hjá þeim bræðrum var gott að vera
og þar var mér alltaf auðsýnd góð-
mennska og kennt að leggja rækt
við heilbrigt gildismat sem var gott
veganesti út í lífið. Á Eiðsstöðum
Iærði ég umgengni við dýr og að
bera virðingu fyrir öllu lífi, sem
voru einkunnarorð Hallgríms til
borgarbarnsins, sem var í fyrsta
skipti að kynnast störfum í sveit-
inni. Þegar ég nú lít til baka er það
með söknuði og þakklæti sem hug-
urinn leitar heim að Eiðsstöðum þar
sem lítill strákur var aufúsugestur
á hveiju vori þegar sól fór að hækka
á lofti og Blöndudalurinn að klæð-
ast sumarskrúða sínum.
Ég flyt kveðjur og þakklæti fyrir
hönd móður minnar og bróður fyrir
auðsýnda vináttu og trygglyndi.
Við vottum eftirlifandi bróður og
öðrum ættingjum samúð okkar.
Að leiðarlokum kveðjum við Hall-
grím hinstu kveðju en minningin
um mætan mann lifir.
Hallgrímur Jónsson.
Dómari á glæpabraut
Kvikmyndir
Arnaldur Indriðason
Glæpamiðlarinn („Crimebrok-
er“). Sýnd I Stjörnubíói. Leik-
stjóri: Ian Barry. Aðalhlutverk:
Jaqueline Bisset, Masaya Kato,
Gary Day, John Bach, Gary
Sweet.
Glæpamiðlarinn með Jaqueline
Bisset er með eindæmum viðvan-
ingsleg spennumynd um dómara
í Sydney í Ástralíu, sem Bisset
leikur, er útdeilir refsingum á
milli þess sem hún sjálf er á kafi
í glæpum. Af hveiju þessi háæru-
verðugi dómari er glæpamaður í
tómstundum sínum er aldrei út-
skýrt nema það er eins og vel-
heppnað rán hafi áhrif á hana
kynferðislega svo dauðyflinu eig-
inmanni hennar brégður við. Þeg-
ar hún er spurð að því beint af
hveiju hún er í glæpum segir
hún: Það er eins og að ríða á eld-
ingu.
Líklegra er þó að hún hafi feng-
ið eldingu í hausinn. Og gott ef
handritshöfundurinn hefur ekki
fengið raflost. Söguþráðurinn tek-
ur þvílíka kollhnísa að það er engu
lagi líkt. Þetta gerist á einni viku:
Dómarinn undirbýr tvö rán sem
takast mjög vel, japanskur af-
brotasérfræðingur að nafni Jin
(borið fram Gin) kemst á spor
hennar en í stað þess að handtaka
hana sefur hann hjá henni og
gerist félagi hennar í ránum. Þau
fremja djarft bankarán saman og
myrða einn mann, fyrrum sam-
starfsmaður dómarans hverfur og
lunkin lögreglukona. Jin og dóm-
arinn undirbúa rán í listamiðstöð
borgarinnar og ætla sér að flýja
til Evrópu en dómarinn hættir að
treysta Jin og dulbýr sig glæsilega
til að fylgjast með honum á laun.
í ljós kemur að Jin er ekki afbrot-
asérfræðingur heldur geðsjúkl-
ingur sem sloppið hefur úr fang-
elsi í Japan; hann er hreinlega
fjöldamorðingi með átta morð á
samviskunni - sem auðvitað er
engin. Og dómarinn, sem allan
tímann hefur mætt stundvíslega
í vinnuna, er næstur.
Þegar við þennan ótrúlega
söguþráð bætast samtöl sem eru
hlægilega illa samin, óttalega
óspennandi og vandræðaleg leik-
stjórn Ian Barrys og svo leikur
Bisset og félaga hættirðu að setja
út á myndina en ferð á einhvern
undarlegan hátt að njóta þess
hvað hún er léleg.
Geirlaug L Jóns-
dóttir — Minning
Fædd 24. júlí 1904
Dáin 16. júní 1993
Á haustdögum árið 1927 komu
12 stúlkur saman til náms við
húsmæðradeild Kvennaskóla
Reykjavíkur þar sem forstöðukon-
an, frú Elísabet Jónasdóttir, tók á
móti okkur. Þetta var líflegur og
myndarlegur hópur og ein stúlkn-
anna var Geirlaug Jónsdóttir frá
Bæ á Höfðaströnd í Skagafirði,
sem mig langar til að minnast
hér. Tíminn leið hratt, fimm mán-
aða vera okkar var liðin fyrr en
varði. Þarna var ljúft og gaman
að vera og námið sóttist vel. Við
vorum ungar og nutum lífsins,
sóttum bíó og dansleiki, vinaboð
til kunningja og vorum meira að
segja á skautum á Tjörninni.
Við kvöddumst þarna ósköp
klökkar á tröppum skólans 1.
mars. Geirlaug hafði áður verið
útskrifuð úr bekkjum skólans.
Um vorið giftist hún Þórði
Pálmasyni, ungum Skagfirðingi,
og fluttust þau þá til Víkurí Mýr-
dal, þar sem hann hafði verið ráð-
inn kaupfélagsstjóri. Oft lýsti hún
fyrir okkur ferð sinni þangað þetta
vor. Það var erfitt að fara yfir
stórfljótin óbrúuð á hestum á þess-
um árum.
Árið 1931 flytjast þau hjón til
Borgamess þar sem Þórður tók
við stjóm Kaupfélags Borgfirðinga
og stýrði því í tæp 40 ár.
Forlögin réðu því að ég flyst til
Borgamess 1933 og þótti okkur
báðum vænt um að hittast aftur.
í Borgarnesi störfuðum við í
marga áratugi saman í Kvenfélagi
Borgarness. Skallagrímsgarður er
þá í mótun og Geirlaug frábær
garðyrkjukona og má segja að
garðurinn sé hennar verk. Hún var
vakin og sofin yfír velferð hans
og vexti.
Fjáröflunarstarf Kvenfélagsins
var mikið, því að málefnin voru
mörg, m.a. stofnun Húsmæðra-
skólans á Varmalandi og var Geir-
laug um tíma formaður skóla-
nefndar. Einnig voru málefni
Dvalarheimilis aldraðra í Borgar-
nesi ofarlega í huga. Haldnar vom
samkomur, hlutaveltur, basarar
og allt til stuðnings þessum mál-
efnum og fleimm.
Geirlaug hafði lært vefnað úti
í Noregi og hélt hún námskeið í
Borgarnesi og nutu margar ungar
stúlkur kennslu hennar og á mörg-
um heimilum prýða hin fögm verk
hennar veggi. Verslanir í Reykja-
vík seldu muni hennar allt fram á
síðustu stund.
Árið 1951 er bridsfélag stofnað
í Borgarnesi og vom þau hjón,
Þórður og Geirlaug, þar í forystu.
Bridsfélagið fór margar keppnis-
ferðir, til Akraness, Reykholts og
jafnvel Reykjavíkur, en hafði ekki
alltaf erindi sem erfiði.
Gaman er að geta þess að átta
konur í Borgarnesi stofnuðu með
sér spilaklúbb, komu saman tvisv-
ar í mánuði heima hver hjá ann-
arri. Þarna var spilað eftir hefð-
bundnum keppnisreglum. Var oft
glatt á hjalla.
Árið 1978 flytjast Geirlaug og
Þórður til Reykjavíkur. Tíminn líð-
ur, það rökkvar í lífi okkar. LíficT
hefur fært okkur báðum sorg og -
gleði. Heilsubrestur og ástvina-
missir réðu því að nú hittumst við
gamlar konur til vistar á Hrafnistu
í Hafnarfirði. Þar var fyrir ein
skólasystir okkar frá skólaárunum
forðum, Borghildur Hinriksdóttir
frá Norðfirði. Nú áttum við þama
margar góðar samvemstundir.
Sátum oft og röbbuðum um gamla
góða daga: Manstu þetta? Manstu
hitt? Og svo var hlegið dátt. Við
spiluðum brids og reyndum að
vera glaðar og ungar í anda sem
forðum. En nú er sú elsta okkar,
Geirlaug Jónsdóttir frá Bæ, horfin,
sú sem setti svip sinn á umhverfið
hvar sem hún fór.
Ef mál hefðu, myndu fallegu
trén í Skallagrímsgarði senda
fóstru sinni kveðju og þökk. Við
Borghildur sendum dætmm henn-
ar og aðstandendum öllum okkar
innilegustu samúðarkveðju. Bless-
uð sé minning hennar.
Ólöf Sigvaldadóttir
frá Borgarnesi.
einstökum kjörum í
rifstofur Frakklands.
el frá kr. 34.281
rgi.
25.946
í til 18. ágúst.
HEIMSFERÐIR hf.
Austurstræti 17,2. hæð • Sími 624600