Morgunblaðið - 16.11.1993, Qupperneq 14

14
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 16. NÓVEMBER 1993
■ SÍÐASTI dagur World Press
Photo ’93 í Kringlunni er í dag,
þriðjudag. Sýningin hefur vakið
mikla athygli en á sýningunni eru
þær 200 ljósmyndir, sem unnu til
verðlauna í samkeppni um frétta-
ljósmyndir ársins 1992. World Press
Photo er stærsta og þekktasta sam-
keppnin sem haldin er á sviði frétta-
ljósmyndunar. Hún hefur verið hald-
in í 36 ár á vegum World Press
Photo samtakanna sem er óháð
stofnun með aðsetur í Hollandi. Alls
bárust rúmlega 19.000 ljósmyndir í
samkeppnina að þessu sinni, en
verðlaunamyndirnar eru valdar af 9
manna alþjóðlegri dómnefnd.
■ MANFRED Höberl frá Aust-
urríki heldur fyrirlestra um æflngar
og næringarfræði þriðjudaginn 16.
nóvember kl. 20 í Gym 80 við Suð-
urlandsbraut. Manfred er Sterkasti
maður Evrópu 1993 og fyrrverandi
vaxtarræktarmaður og hann hefur
sverustu handleggi í heimi, 65 cm.
VANTAR ÞIG KÆLISKÁP?
BLOMBERG
hefur réttu lausnina!
BLOMBERG skáparnir eru búnir Við bjóðum 20 gerðir af kæli-
glæsilegum innréttingum með og frystiskápum frá Blomberg,
færanlegum hillum í hurð og skáp. 55 eða 60 cm breiða.
Einn þeirra hentar þér örugglega!
Kæli/frystiskápur
KFS 270
Kælir: 190 lítrar
nettó, alsjálfvirk af-
hríming, 3 hillur, 2
grænmetísskúffur,
innbyggt Ijós.
Frystir: 52 lítrar
nettó, 3 frysti-
skúffur með
kuldahlíf.Orku-
notkun á sólar-
hring: 1.6 kWh.
Mál:
H144xB60xD60cm.
Verð kr. 67.900 eða kr. 64.500 stgr.
Kæli/frystiskápur
KFS 350
Kælir: 222 lítrar nettó,
alsjálfvirk afhríming,
4 hillur, 3 færanlegar
og ein með flöskugati,
2 grænmetisskúffur,
færanlegar hillur í
hurð, innbyggt Ijós.
Frystir: 86 lítrar nettó,
2 frystiskúffur og
1 hilla með kuldahlíf.
Mál: H184xB60xD60 cm.
Verð kr. 87.900 eða kr. 81.747 stgr.
Kæti/frystiskápur
KFS345
Kælir: 190 lítrar
nettó, alsjálfvirk af-
hríming, 3 hillur, 2
grænmetisskúffur,
innbyggt Ijós.
Frystir: 42 lítrar
nettó, 2 frystiskúffur
með kuldahlíf.
Orkunotkun á sólar-
hring 1.7 kWh.
Mál: H184xB60x
D60 cm.
Verð kr. 88.900
eða kr. 82.677 stgr. i
Kæli/
frystiskápur
KFS 230
Kælir: 166 lítrar
nettó, alsjálfvirk
afhríming, 3
hillur, græn-
metisskúffur,
innbyggt Ijós.
Frystir: 42 lítrar
nettó, 2 frysti-
skúffur með
kuldahlíf.
Orkunotkun
ásólarhring. 1.3 Kwh.
Mál: H139.5xB55xD58 cm.
Verð kr. 59.900 eða kr. 56.900
stgr.
Kæli/lrystiskápur
KFS310
Kælir: 208 lítrar
nettó, 4 hillur, 2
grænmetiskúffur,
innbyggð lýsing.
Frystir: 67 Irtrar
nettó, 2 frysti-
skúffur og 1 hilla
með kuldahlíf.
Orkunotkun á
sólarhring 1.6 kWh.
Mál: H178xB55
xD58.
Verð kr. 72.900
eða kr. 69.255 stgr.
Kæli/
frystiskápur
KFS 282
Kælir: 217 lítrar
nettó, alsjálf-
virk afhríming,
5 hillur, 2 græn-
metisskúffur,
innbyggt Ijós.
Frystir: 53
lítrar netó,
1 hilla.
Orkunotkun á
sólarhring
1.65 kWh.
Mál:
H153.5xB55xD58.
Verð kr. 59.900 eða kr. 56.900 stgr.
Kynntupér nýju, mjúku
línuna frá
Blombera
KFS 243
Samskonar skápur
Kælir: 190 lítrar nettó.
Frystir: 50 lítrar nettó.
Mál: H144xB54xD60.
Verð kr. 54.900 eða kr. 52.155 stgr
Einar
Farestveit & Co. hf.
Borgartúni 28 622901 og 622900
Konur — fjölmiðlar og
félagsleg þjónusta
eftir Snjólaugu
Stefánsdóttur
Að undanfömu hefur verið lífleg
umræða í fjölmiðlum um alvarleg
félagsleg mein í íslensku þjóðfé-
lagi. Annars vegar hefur hörmuleg
afleiðing ofbeldisverka í miðbæ
Reykjavíkur vakið fólk til aukinnar
umhugsunar um útivist barna og
unglinga og næturrölt þeirra í
miðbæ borgarinnar um helgar og
hins vegar fregnir um fyrirætlan
ýmissa borga í Evrópu í þá átt að
lögleiða ákveðnar tegundir vímu-
efna, verið helsti hvatinn að skoð-
anaskiptum og umræðum.
Eitt af því sem hefur vakið sér-
staka eftirtekt mína í umfjöllun
fjölmiðla um þessi mál er fjarvera
kvenna og foreldra í umræðunni.
Það er alltaf jafn merkilegt að þeg-
ar fjölmiðlar telja þætti er varða
félagslega þjónustu þess virði að
þeim sé gerð einhver skil, þá teng-
ist sú umræða oftar en ekki uppá-
komum, eru kallaðir til karlar til
að tjá sig um þau mál.
Þetta þrátt fyrir þá staðreynd
að einmitt innan þessa málaflokks
eru það fyrst og fremst konur sem
vinna störfin bæði sem uppalendur
á heimilunum og í opinberri þjón-
ustu og vandfundnar eru fleiri kon-
ur í stjórnunar- og ábyrðarstöðum
en einmitt á þessum vettvangi.
Því til staðfestingar vil ég benda
á að forsvarsmenn allra deilda sem
sinna barnaverndarstarfi hjá Fé-
lagsmálastofnun Reykjavíkurborg-
ar eru konur, með einni undantekn-
ingu. Konur eru einnig í meirihluta
þeirra sem sinna ábyrgðarstöðum
hjá Unglingaheimili ríkisins. Tvær
konur gegna störfum félagsmála-
stjóra á höfuðborgarsvæðinu og svo
mætti lengi telja. Það ætti því ekki
að vera fréttamönnum þungur róð-
ur að fá konur til að tjá sig um
þessi mál ef áhugi er fyrir hendi.
Sjónvarpsumræða
Það hefði verið skemmtileg til-
breyting að sjá t.d. þrjár konur og
einn ungling ræða útivistir og fé-
lagslega þjónustu í þætti Ingva
Hrafns sunnudaginn 10.10. sl. í
staðinn fyrir þessa hefðbundnu
sjónvarpsmynd, þrír karlar og ein
unglingsstúlka.
Svipuð mynd birtist einnig á
skjánum í þætti ríkissjónvarpsins
sama dag er fjallað var um vímu-
efnaneyslu og hugsanlega lögleið-
ingu vímuefna. Þar sat stjómand-
inn Salvör Nordal með fjórum körl-
um og einni konu og ræddi vímu-
efnamál. Konan hafði greinilega
lang mesta reynslu og þekkingu á
málefnum neytenda en varð fyrir
því að orðið var tekið af henni í
sífellu af körlum.
Ef marka má hringingar hlust-
enda inn á útvarpsstöðvar varðandi
mál af þessu tagi, það er þegar til
umræðu eru mál er varða uppeldi
og annan félagslegan aðbúnað
barna og unglinga, þá virðast þessi
mál standa konum mun nær en
körlum, þar sem mikill meirihluti
þeirra er hringja og hafa skoðun á
málinu eru konur. Það er hryggi-
legt til þess að vita að stjórnendur
fjölmiðla skuli ekki treysta betur
dómgreind og faglegu mati kvenna
í þessum málaflokk en raun ber
vitni. Það eru oftast sömu karlarn-
ir sestir fyrir framan myndavélar
eða hljóðnema, þrátt fyrir að fjöldi
kvenna séu fyrst og fremst ábyrgar
fyrir þessum málaflokki í daglegu
starfí.
Ég tel að þessi nálgun fjölmiðla
og reyndar einnig ýmissa ráða-
manna hvetja þeir velja til að tjá
sig um þessi mál á opinberum vett-
vangi, séu lýsandi fyrir þau viðhorf
sem eru ríkjandi í þessum málum.
Fjölmiðlar ræða við karla sem
hafa lítil bein afskipti af daglegu
Snjólaug Stefánsdóttir
„A undanförnum árum
hefur átt sér stað tölu-
verð uppbygging í þjón-
ustu fyrir börn og ungl-
inga, bæði á vegum
Reykjavíkurborgar,
annarra sveitarfélaga
og ríkisins.“
starfi með börnum og unglingum,
hið opinbera byggir upp úrræði og
þjónustustofnanir fyrir börn og
unglinga án teljandi samráðs við
foreldra. Og ríkið byggir félagslega
þjónustu upp án nauðsynlegs sam-
starfs við sveitarfélögin. Brýnt er
einnig að verkaskipting ríkis- og
sveitarfélaga verði skýrari í því
sambandi.
Félagsleg þjónusta
Á undanfömum árum hefur átt
sér stað töluverð uppbygging í
þjónustu fyrir börn og unglinga,
bæði á vegum Reykjavíkurborgar,
annarra sveitarfélaga og ríkisins.
Þjónusta á vegum Reykjavíkur-
borgar fyrir unglinga er fyrst og
fremst á vegum íþrótta- og tóm-
stundaráðs (ÍTR) og Félagsmála-
stofnunar. ÍTR sinnir þjónustu er
varðar frítímann og félagsstarf og
leggur áherslu á margvíslega starf-
semi með það að markmiði að ná
til hinnar svo kölluðu ófélags-
bundnu æsku.
Á vegum Félagsmálastofnunar
er starfrækt sérstök Unglingadeild
sem ætlað er að sinni málefnum
unglinga í vanda og fjölskyldna
þeirra. Á vegum deildarinnar er
starfrækt meðferðar- og ráðgjafar-
deild, útideild, tvö unglingaathvörf,
eitt unglingasambýli og auk þess
hefur deildin tvær íbúðir til afnota
fyrir unglinga sem ekki geta búið
hjá fjölskyldu sinni en þurfa á
stuðningi að halda. Starfsmenn
meðferðar- og ráðgjafardeildarinn-
ar eru tveir, auk sálfræðings sem
jafnframt er sálfræðingur og ráð-
gjafi fyrir aðrar deildir og yfírmað-
ur Unglingadeildarinnar sem sinnir
daglegum störfum í meðferðar- og
ráðgjafardeild samhliða stjóm-
unarstörfum.
Starfsmenn meðferðar- og ráð-
gjafardeildarinnar eru starfsmenn
barnaverndarnefndar og er sem
slíkum ætlað að taka á málum allra
unglinga í Reykjavík sem vísað er
til stofnunarinnar á grundvelli laga
um vernd barna og ungmenna. 1.
maí á þessu ári höfðu starfsmenn
hafttil meðferðarmál 170 unglinga
og fjölskyldna þeirra. Jafnframt er
starfsmönnum ætlað að sinna for-
varnarstarfi á grundvelli sömu
laga.
Það liggur í augum uppi að
starfsmenn sinna fáu öðru en
bráðaþjónustu og verða mikið að
reiða sig á þau úrræði sem ríkið
hefur byggt upp á liðnum árum.
Þar er fyrst og fremst um að ræða
starfsemi Unglingaheimilis ríkisins.
Við sem störfum að málefnum
barna- og unglinga, þ.e.a.s að
barnavernd, höfum um langan tíma
lagt áherslu á að brýnt sé að bæta
mjög allt forvarnarstarf og gera
starfsmönnum kleift að sinna því
af einhveijum myndugleika. Slíku
starfí er ekki hægt að sinna nema
í mikilli og náinni samvinnu við
foreldra. Ég tel það hlutverk okkar
og bestu forvörnina að styðja og
styrkja foreldra í uppeldi barna
sinna. Það getum við gert með
margvíslegum hætti, m.a. með því
að leita álits samtaka foreldra þeg-
ar til stendur að hefja rekstur nýrra
þjónustu fyrir börn- og unglinga
með því að leggja aukna áherslu á
þjónustu fyrir fjölskylduna í heild
og draga fremur úr þjónustu sem
byggir á innlögnum og vistunum
fyrir börn og unglinga. Til að það
sé unnt verður að stórefla alla
göngudeildarþjónustu og for-
varnarstarf bæði hjá ríki og sveitar-
félögum.
Þrátt fyrir að mörgu sé ábóta-
vant í þjónustu við börn, unglinga,
og fjölskyldur þeirra er þó margt
sem vel er gert og ýmsu verið áork-
að. Þannig er það staðreynd, að
vímuefnaneysla unglinga hefur
minnkað á undanförnum árum.
I rannsókn Rannsóknarstofnun-
ar uppeldis- og menntamála og í
skýrslu Hagsýslunnar um meðferð-
arúrræði fyrir unga vímuefnanot-
endur kemur fram að dregið hafi
úr neyslu vímuefna meðal ungs
fólk frá árinu 1984, en að ákveðnar
vísbendingar eru nú um að neyslan
fari vaxandi aftur. Þá kemur einnig
fram að unglingar virðast mun
yngri í dag en þeir voru fyrir 10
árum þegar þeir hefja neysluna.
Þessi staðreynd hlýtur að kalla á
auknar forvarnir og samstillt átak
til að spyrna við fótum gegn þeirri
válegu þróun.
í sambandi við lögleiðslu vímu-
efna tel ég lítinn hljómgrunn fyrir
slíku hér á landi sem betur fer. Á
dögunum var haldinn fundur 15
höfuðborga í Evrópu í Stokkhólmi
þar sem undirbúin var sameiginleg
yfírlýsing gegn lögleiðingu vímu-
efna sem ber yfirskriftina „Cities
aginst drugs“.
Yfirlýsingu þessi á að undirrita
nk. vor og er vonandi að Reykjavík
verði aðili að þeirri yfírlýsingu.
Störf kvenna
Ég vil að lokum árétta þá skoðun
mína að ég tel að störfum kvenna
og foreldra, þá sérstaklega mæðra,
sé ekki sýnd nægileg virðing í þjóð-
félaginu í dag. Með fullri virðingu
fyrir feðrum, þá er það nú samt
svo að það eru mæðurnar sem
mæta í viðtölin ef erfíðleikar knýja
dyra í lífi barna þeirra. Það eru þær
sem mæta á fundi í leikskólum, í
grunnskólum og það eru oftast þær
sem sitja uppi með ábyrgðina ef
illa fer. Á þessum stofnunum ræða
mæðurnar mál barna sinna við
fóstrurnar, kennarana og félags-
ráðgjafana sem oftast eru konur.
Mér þætti ekkert óeðlilegt miðað
við þann raunveruleika sem við
búum við að það séum við konur
sem séu kallaðar til þegar verið er
að fjalla um málefni barna á opin-
berum vettvangi og að okkur sé
falin ábyrgðarstörf í þessum mála-
flokki, að minnsta kosti þar til feð-
ur og karlar fara að taka virkari
þátt í umönnunarstörfunum.
Höfundur er yfirmaður
unglingadeildar
Félagsmálastnfnunar
Revkia víkurhorgar.
f-
i
{’

f-
§
I
i
i
f
a
i
t-