Morgunblaðið - 03.12.1993, Blaðsíða 44

44
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 3. DESEMBER 1993
að geyma. Ekki gat hjálpsamari eða
elskulegri manneskju en hana.
Ég átti því láni að fagna að kynn-
ast Asthildi ungri er hún kom í bekk
okkar í MA. Henni var strax vel
tekið enda ekki ástæða til annars.
Hún var þeirrar gerðar að þar sem
hún kom birti til og hún bætti allt
í kringum sig. Leiftrandi gáfur,
elskulegt viðmót, þróttur og þokki,
ásamt einhverri útgeislun gerðu
hana vin okkar og félaga. Hún var
ávallt fremst en þó öllum jöfn.
Þau Jónas áttu sér heimili í Eski-
hlíðinni, þar var síðar gott að koma.
Þau hjón voru samvalin að gestrisni
og myndarskap. Ég á margar góðar
minningar um heimsóknir okkar
Helgu minnar til þeirra og einnig
er þau Asthildur og Jónas komu til
okkar í Höllustaði.
Ég votta Jónasi, Helgu Guðrúnu
og Erlingi samúð mína. Við sem
þekktum Assí geymum minningu
hennar með virðingu og þökk. Þær
minningar eru vafðar sól og sunn-
anvindi.
Páll Pétursson.
í dag kveð ég vinkonu mína, Assí,
eins og_ við vinir hennar kölluðum
hana. Ég kynntist Assí fyrir 27
árum, og aldrei bar skugga á þá
vináttu. Hún var vinur vina sinna,
vel menntuð, stórglæsileg, mikill
listakokkur og höfðingi heim að
sækja. Það fylgdi því alltaf tilhlökk-
un að fara í boð til hennar. Assí var
formföst á alla siði og gladdi aðra
með blómum og gjöfum. Hún hafði
stórt hjarta. Það kom fram gagn-
vart þeim sem á einhvern hátt áttu
bágt. Aldrei gleymdi hún afmælis-
deginum mínum og ótal margt gerði
hún fyrir mig og börnin gegnum
árin. Það var okkar lán að kynnast
henni og um leið og við þökkum það
biðjum við Guð að styrkja ástvini
hennar í sorg þeirra.
Nú opnar fangið fóstran góða
og faðmar þreytta bamið sitt;
hún býr þar hlýtt um bijóstið móða
og blessar lokað augað þitt.
Hún veit, hve bjartur bjarminn var,
þótt brosin glöðu sofi þar.
(ÞE)
Rannveig Lind Egilsdóttir
og börn.
Ásthildur Erlingsdóttir, vinkona
mín, lést mánudaginn 22. nóvember
eftir erfiða baráttu við óvenju illvíg-
an og sjaldgæfan sjúkdóm, sem
læknavísindin gátu ekki unnið á í
tæka tíð.
Við sem eftir stöndum og syrgj-
um, spytjum okkur ótal spurninga,
en fáum engin svör. Hún er farin
frá okkur og búin að fá hvíld frá
þjáningum sínum.
Það var haustið 1955.
Menntaskólinn á Akureyri var að
hefjast. Hve þau eru minnisstæð
þessi lognkyrru haust við pollinn,
þrungin rómantík og spennu. „Göm-
ul“ kynni endurnýjuð frá vetrinum
áður og svo bættust alltaf einhveijir
nýir í hópinn. Allt í einu var hún
komin, þessi glæsilega dökkhærða
stúlka að sunnan til að setjast í 5.
bekk. Það var ekki laust við að hjörtu
sumra skólafélaga tækju að slá hrað-
ar. Þetta var Assí. Það gustaði af
henni hvar sem hún fór; greind og
skemmtileg og lá ekki á skoðunum
sínum. Þennan vetur var undirrituð
í 6. bekk og tók stúdentspróf um
vorið, og „ástin og örlögin" höguðu
því svo að ekki varð flugið tekið
suður til frekara náms að hausti.
Lítil stúlka fædd í sgptember lá í
vöggu á kvistinum á Eyrarlandsveg-
inum. Þennan vetur hófst vinátta
okkar Assíar fyrir alvöru. Það varð
eiginlega að venju að hún kom heim
til okkar í sunnudagsmat og var
jafnan aufúsugestur. Ekki þótti
móður minni verra að fá þessar
hjálpfúsu hendur í eldhúsið. Hún
sýndi þar strax hina einstöku hús-
móðurhæfileika sem áttu eftir að
verða hennar aðalsmerki alla tíð.
Það var margt spjallað og spurt um
tilgang lífsins þennan vetur og við
ekki alltaf sammála, vinkonurnar.
Sumarið 1961 kom svo boðskort
í brúðkaup. Ásthildur hafði auðvitað
náð sér í mann úr mínum árgangi,
Jónas Elíasson. Við Jónas hófum
nám í 1. bekk Menntaskólans á
Akureyri 1951, ófermdir krakkar og
fylgdumst að í sex ár. Þótt aðstæður
leyfðu ekki að ég kæmist í brúðkaup
þeirra átti ég þess þó kost að
samfagna vinkonu minni og Jónasi
í öðru brúðkaupi. Það var þegar
einkasonurinn Erlingur Elías kvænt-
ist henni Maríu. Þar var komin lítil
Ásthildur með dökka lokka sem stal
senunni — ekki ólík ömmu sinni. Þau
Jónas og Assí voru lánsöm að eiga
þessi yndislegu vel gerðu börn,
Helgu Guðrúnu og Erling. Fjölskyld-
an var líka Assí allt. Ekkert fallegra
samband hef ég heldur upplifað milli
mæðgna en þeirra Assíar og Huldu
móður hennar, sem nú syrgir einka-
dóttur sína eftir að hafa með alúð
og umhyggju tekið að sér heimilið
undanfarna mánuði í veikindastríði
Assíar.
En það var ekki bara nánasta fjöl-
skyldan sem Assí bar fyrir bijósti,
heldur allir vinirnir sem ævinlega
voru boðnir í hinar glæsilegu veislur
sem haldnar voru á heimilinu, eða
voru færðar gjafir við öll tækifæri.
Aldrei gleymdi hún einum einasta
afmælis- eða hátíðisdegi. Enginn
varð nokkurn tíma út undan. Þegar
hún fór fárveik til Svíþjóðar síðast-
liðið vor til að leita sér lækninga var
hún búin að pakka inn síðustu af-
mælisgjöfinni til mín. Alltaf sama
vinarþelið, hugsunarsemin og
tryggðin.
Enginn af mínum gömlu skólafé-
lögum og vinuin sýndi mér meiri
vináttu og skilning en ég átti að
mæta á hlýlega heimilinu í Eskihlíð-
inni eftir að ég var aftur orðin ein.
Einatt var ég boðin í mat með fjöl-
skyldunni og þá var nú gott að sitja
í litla eldhúsinu með sérrýglas og
ræða málin meðan húsmóðirin galdr-
aði fram hinar ljúffengustu máltíðir.
Minningarbrot þessi og mörg önn-
ur sem verða ótalin hér eru mér öll
svo ljúf og kær. Hafðu þökk fyrir
alla þína tryggð og vináttu við mig
og börnin mín.
Ég sakna vinkonu minnar sárt.
En mestur er harmur fjölskyldunn-
ar, sem sér á bak eiginkonu, móður,
dóttur og ömmu. Guð blessi minn-
ingu Ásthildar.
Sigríður Guðmundsdóttir.
Það er skammt milli lífs og dauða.
Á óþyrmilegan hátt erum við minnt
á þessi sannindi, hveijum manni er
skammtaður sinn tími og forlög
ráða. En jafnilla kemur það við
mann hveiju sinni, þegar nánir vinir
kveðja á góðum aldri og í því sem
manni finnst ætti að vera blómi lífs-
ins. Vissulega var Ásthildur búin að
takast á við ókennilegan og þrákelk-
inn sjúkdóm um nokkurt skeið, en
einhvern veginn hafði aldrei hvarflað
að manni annað en að hún myndi
hafa sigur og eiga mörg góð ár í
vændum, þannig var þrek hennar
og viljastyrkur.
Ásthildur Erna Erlingsdóttir~var
fædd í Kaupmannahöfn, dóttir þeirra
Erlings Þorsteinssonar læknis og
Huldu Davíðsson hárgreiðslumeist-
ara, sem þá bjuggu í Danmörku.
Að henni stóðu því merkir stofnar,
afinn Þorsteinn skáld Erlingsson og
amman Guðrún J. Erlings, sú merki-
lega kona; móðurmegin Ólafur Dav-
íðsson, litríkur persónuleiki í kaup-
mannastétt, og kona hans, Jóhanna
Finnbogason, ein fyrsta kona á ís-
landi til að leggja stund á myndlist-
arnám. Uppvöxturinn í Danmörku
og atburðir þeirra ára mótuðu Ást-
hildi mjög, sem m.a. kom fram í
óvenju mikilli öryggisþörf. Jafn-
framt varð hún svo handgengin hinu
besta í danskri menningu, að Danir
áttu ekki marga betri sendiherra hér
á landi. Hún talaði danska tungu
eins og innfædd og hefur það trú-
lega haft áhrif á val hennar á lífs-
starfi, en hún var dönskukennari,
lektor við Kennaraháskóla íslands,
prófdómari við Tíáskóla íslands og
skipuleggjandi ótal námskeiða fyrir
dönskukennara, bæði hér og í Dan-
mörku; en aðrir munu ugglaust tí-
unda afrek hennar á þessu sviði, svo
og önnur störf sem hún stundaði,
flugfreyjustarf um skeið og ekki síst
leiðsögumannsstarf, sem veitti henni
mikla ánægju. I annan stað var hún
mjög handgengin dönskum bók-
menntum og lagði sig fram um að
fylgjast vel með á því sviði, svo og
öllu því er laut að menningarskiptum
landanna. Ógleymd er svo hæfni
hennar í danskri kokkakúnst, sem
var slík, að óbrotin máltíð varð að
hátíð — svo ekki sé nú minnst á,
þegar þau Jónas slógu í álvöru upp
í veislu. Óvíða var skemmtilegra að
vera gestur, svo samhent voru þau
hjón í þeim greinum, og matur Ást-
hildar með ótrúlegu snillingsbragði,
enda vandað til um hvern hlut. Hver
man ekki baunaveislurnar frægu, sá
sem þær fékk að upplifa, þegar þær
mæðgur Iögðu saman?
Sá sem hér heldur á penna þekkti
Ásthildi um hálfs íjórða áratugs
skeið og var mikill samgangur á
milli heimilanna. Það fer því ekki
hjá því, að minningarnar hrannast
upp á svo erfiðri skilnaðarstund,
glaðar minningar frá Reykjavík og
Kaupmannahöfn, úr hálendisferðum
og öðrum uppátækjum, ljúfar flest-
ar, sárar þær síðustu, eftir að sjúk-
dómurinn heijaði á þessa fríðu og
glæsilegu konu, en margar ógn
skemmtilegar. Og þau hjón settu svo
sannarlega svip sinn á hvert það
samkvæmi, sem þau tóku þátt í,
hvort sem uppi var hafður söngur
eða glens ellegar skipst á ærlegum
skoðunum af fullkomnu falsleysi.
Ásthildur Erlingsdóttir bjó yfir
mörgum merkilegum eiginleikum.
Hún var mikill vinur vina sinna og
svo tryggur vinur, að til fás verður
jafnað. Aldrei var talin eftir nein
fyrirhöfn til að gleðja vini, og fór
þar saman hugur þeirra beggja, Jón-
asar og hennar, hlýr og gjöfull.
Reyndar fannst manni stundum nóg
um það sem Ásthildur lagði á sig,
svo allt væri sem best henni þótti,
það var sem hún ynni sjálfri sér
ekki hvíldar, ósérhlífnin gengi úr
hófi fram. En þetta var hennar lífs-
stíll, sem helgaðist af því að hún var
„perfektionisti" svo maður leyfi sér
nú að sletta dönsku af þessu eina
tilefni, og átti það við bæði um úti-
vinnu hennar og heimavinnu; hún
skilaði í raun tvöfaldri vinnu. En
þannig vildi hún hafa það, kröfurnar
sem hún gerði til sjálfrar sín voru
þannig.
Ásthildur hafði fríðan og heiðan
svip, hún var greind og lifandi í
hugsun, hafði skemmtilega kímni-
gáfu, meira að segja í einni sjúkra-
húsvistinni gat hún brugðið upp
sprenghlægilegri mynd af sjúkra-
sögu sinni og læknanna, sem virðast
sumir hafa staðið býsna ráðþrota
gagnvart þeirri áþján, sem hún mátti
þola. Hún var einlæg og fullkomlega
laus við allt gróm, gat verið skap-
heit og fyrirferðarmikil, hressileg,
ef menn vilja orða það svo, en ein-
staklega hlý og gjöful. í fáum orðum
sagt: hún hafði gullhjarta.
Sá Jónas, sem hér er títtnefndur,
er Jónas prófessor Elíasson, sá góði
drengur, en þau Assí, eins og Ást-
hildur var kölluð í vinahópi, kynnt-
ust í skóla og slógu saman reitum
sínum 1961. Hans er missan mikil,
svo og barna þeirra Helgu Guðrúnar
og Erlings Elíasar, og frú Huldu,
móður Ásthildar, og annarra vanda-
bundinna. Þessum fáu kveðjuorðum
úr nánum vinahópi er einnig ætlað
að votta þeim öllum samúð okkar,
og er bágt, hvað orð mega sín lítils,
þegar mikils er þörf.
Blessuð sé minning Ásthildar Erl-
ingsdóttur.
Sveinn Einarsson.
Að morgni þriðjudagsins 23. nóv-
ember sl. barst sú harmafregn til
okkar í Kennaraháskólann að Ást-
hildur Erlingsdóttir lektor í dönsku
við skólann væri látin. Þessi fregn
kom eins og reiðarslag. Eftir erfið
veikindi frá síðasta ári var talið að
tekist hefði að greina orsök sjúk-
dómsins og miklar vonir bundnar
við að Ásthildur næði góðum bata.
Ásthildur hefur verið aðalkennari
Kennaraháskóla íslands í dönsku
allt frá stofnun skólans fyrir rúmum
tveimur áratugum. Hún skipulagði
og hafði umsjón með kennaranámi
í greininni og fórst það afar vel úr
hendi. Auk þess sá hún um fjölda
námskeiða í dönsku fyrir kennara-
nema og starfandi kennara bæði hér
á landi og í Danmörku. Það er ein-
kennandi fyrir samviskusemi og
dugnað Ásthildar að nú í haust hafði
hún, þrátt fyrir veikindin, umsjón
með og kenndi á dönskunámskeiði
í Danmörku sem var haldið á vegum
Kennaraháskólans.
Að loknu stúdentsprófí frá
Menntaskólanum á Akureyri árið
1957 stundaði Ásthildur nám í
dönsku, ásamt uppeldis- og kennslu-
fræði, við Háskóla íslands, Kaup-
mannahafnarháskóla og Kennarahá-
skóla Danmerkur, en þaðan lauk hún
cand. pæd. prófi. Að loknu BA-prófi
1965 réðst Ásthildur að Kennarahá-
skóla íslands og er hún því ein þeirra
sem hafa tengt þá merku stofnun
og Kennaraháskólann sterkum
böndum. Framhaldsnámi lauk Ást-
hildur með starfí og í leyfi frá
kennslu. Hún bjó yfir traustri þekk-
ingu á dönsku og dönskum bók-
menntum og lét sameiginleg málefni
og samskipti íslands og Danmerkur
sig miklu varða. Sem dæmi um það
álit og traust sem Ásthildur naut á
þessu sviði má nefna að hún var
sérstakur fylgdarmaður Margrétar
drottningar í heimsókn hennar hing-
að til lands árið 1986.
Ásthildur tók virkan þátt í ýmsum
stjórnunar- og félagsstörfum í Kenn-
araháskólanum. Of langt mál er að
telja allt upp hér, en hún sat m.a.
fjögur ár í skólaráði sem skor-
arstjóri málaskorar, var mörg ár í
stjórn Kennarafélags skólans, for-
maður samninganefndar félagsins
og fulltrúi í launamálaráði BHM en
þar gegndi hún m.a. stöðu formanns
og var jafnframt fyrsti formaður
BHMR. Það sem einkenndi störf
Ásthildar í félagsmálum sem og á
öðrum sviðum var mikil atorka og
samviskusemi, skyldurækni og ósér-
hlífni. Ég var svo lánsamur að sitja
í tveimur nefndum undir stjórn Ást-
hildar, samninganefnd og nefnd sem
fjallaði um tilhögun æfingakennslu,
og kynntist þá.af eigin raun skipu-
legum og vandvirkum vinnubrögðum
hennar.
Fyrir hönd Kennaraháskóla ís-
lands sendi ég eiginmanni og fjöl-
skyldu Ásthildar innilegar samúðar-
kveðjur. Við minnumst hennar með
virðingu og þökk.
Þórir Ólafsson.
Ásthildur Erlingsdóttir lést mánu-
daginn 22. nóvember sl. Hún var
fædd 17. mars 1938 í Kaupmanna-
höfn, dóttir Erlings læknis Þor-
steinssonar Erlingssonar skálds og
konu hans Huldu Ólafsdóttur.
Ásthildur var sérstaklega félags-
lynd manneskja og ávallt reiðubúin
að taka að sér ábyrgðarstörf fyrir
stétt sína. Hún sat í stjórn Félags
háskólamenntaðra kennara
1974-76, í stjórn Félags dönsku-
kennara 1978-80, í stjórn Kennara-
félags Kennaraháskóla íslands og
fulltrúi þess félags í launamálaráði
ríkisstarfsmanna innan BHM
1978-84. Hún var kjörin formaður
launamálaráðs ríkisstarfsmanna
innan BHM 1982 til tveggja ára og
gegndi þar þungu starfí á miklu
umrótatímabili í verkalýðsmálum
almennt og á mikilvægu breytingar-
skeiði samtaka háskólamanna, er
leiddi til stofnunar heildarsamtaka
stéttarfélaga háskójamanna undir
merkjum BHMR. Ásthildur sat í
stjórn Orlofssjóðs BHMR og var full-
trúi BHMR í framkvæmdanefnd um
launamál kvenna til dauðadags. Ást-
hildur var svo jákvæð persóna að
hún fékk alltaf viðmælendur sam-
takanna til jákvæðra viðbragða.
Glaðlyndi hennar, ósérhlífni og hlýtt
viðmót gerði að það var einkar
ánægjulegt og auðvelt fyrir alla að
starfa með henni. Vann hún með
félagsstarfí sínu mikið og giftu-
dijúgt starf.
Aðrir munu rekja betur hlut Ást-
hildar á öðrum sviðum og mun þar
vera af nógu að taka. Með þessum
fáu línum eru henni þökkuð vel unn-
in störf í þágu háskólamenntaðra
launamanna og fjölskyldu hennar
vottuð samúð okkar.
Stjórn og starfsmenn BHMR.
Kveðja frá nemendum
Við viljum með nokkrum orðum
minnast Ásthildar Erlingsdóttur
lektors sem látin er langt um aldur
fram. Glæsileg og ákveðin í fasi tók
hún á móti okkur þegar við hófum
dönskunám við Kennaraháskóla ís-
lands árið 1991. Með áhuga sínum
og mikilli þekkingu á danskri tungu
örvaði hún áhuga okkar fyrir öllu
því sem danskt er. Ásthildur vildi
veg dönskunnar sem mestan og lagði
á sig ómælda vinnu til að gera okk-
ur að góðum dönskukennurum.
En Ásthildur var ekki aðeins
kennarinn okkar heldur félagi og
vinur. Við munum aldei gleyma
„dönskukvöldunum" sem hún stóð
fyrir ár hvert. Þá hittust kennarar
og nemendur og borðuðu danskan
mat og sungu danskar vísur. Ómiss-
andi þáttur veislunnar var heima-
gerða lifrarkæfan hennar Ásthildar.
Við vorum lánsamar að njóta leið-
sagnar Ásthildar síðustu tvö árin
sem hún kenndi við Kennaraháskóla
Islands. Sterkur persónuleiki hennar
verður okkur öllum ógleymanlegur.
Eftir stendur minningin um mikil-
hæfa konu.
Dönskuval KHÍ 1991-1993.
Fleiri minningargreinar um Ást-
hildi Eriingsdóttur bíða birtingar
og munu birtast næstu daga.
t
Þökkum hjartanlega auðsýnda samúð
og vinarhug við andlát og útför
BJÖRGVINS ÓLAFSSONAR,
dvalarheimilinu Höfða,
Akranesi.
Helgi Björgvinsson, Ingibjörg Sigurðardóttir,
Guðrún Björgvinsdóttir, Snæbjörn Snæbjörnsson,
Sigrún Björgvinsdóttir, Gunnar Lárusson,
Þorbjörg Þorbjörnsdóttir, Helgi Ibsen,
barnabörn og barnabarnabörn/
t
Við þökkum af alhug öllum þeim, sem
sýndu okkur samúð og vinarhug við
andlát og útför móður okkar,
GUÐBJARGAR JÓNSDÓTTUR
frá Sjónarhóli,
Hafnarfirði.
Bára Björnsdóttir,
Bragi V. Björnsson,
Jón Boði Björnsson,
Birgir Björnsson,
Guðlaug B. Björnsdóttir
og fjölskyldur.
Lokað
Vegna jarðarfarar ÁSTHILDAR ERLINGSDÓTTUR
lektors verða skrifstofur Kennaraháskóla íslands
lokaðarfrá kl. 14.00 í dag, föstudaginn 3. desember.
Rektor.