Morgunblaðið - 24.12.1993, Qupperneq 29

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 24. DESEMBER 1993
29
Utanríkisráðherra segir stefnumörkun í málefnum flóttamanna tímabæra
endurskoða löggjöf og móta stefnu
eftir. Nefndin á meðal annars að
Hlutur íslands í flóttamanna-
hjálp of rýr og þarf að aukast
JÓN Baldvin Hannibalsson,
utanríkisráðherra segir að sam-
an borið við nánustu samstarfs-
þjóðir okkar, s.s. Norðurlanda-
þjóðir, sé hlutur Islendinga í
flóttamannahjálp alltof rýr og
því verði að breyta. „Þessar
þjóðir hafa tekið á sig gríðarleg-
ar skuldbindingar við að leysa
neyðarástandið sem ríkir á
þessu sviði en okkar hlutur er
hverfandi lítill," segir Jón Bald-
vin. Sem dæmi um þetta nefnir
hann að árið 1992 tóku Svíar á
móti 83.188 flóttamönnum, Dan-
ir 13.883, Finnar 13.634, Norð-
menn 5.238 og Islendingar eng-
um.
í grein sem Jón Baldvin ritaði
í Morgunblaðið í fyrradag sagði
hann m.a. að kynþáttamisrétti og
útlendingaandúð hafi skotið rótum
hérlendis, og að tímabært sé orðið
að íslensk stjórnvöld marki mann-
úðlega heildarstefnu um móttöku
pólítískra flóttamanna.
„Astæða er til og tímabært að
íslensk stjórnvöld kafi ofan í þessi
mál. Vandlega þarf að skoða ann-
ars vegar ákvæði innlendrar lög-
gjafar og hins vegar skuldbinding-
ar okkar samkvæmt alþjóðlegum
sáttmálum, og móta okkur stefnu
í þessum málum,“ segir Jón Bald-
vin. „Ég geri mér grein fyrir því
að þetta kann að þykja umdeilt
mál og legg því áherslu á að sá
miskilningur verði ekki að hér sé
einfaldlega verið að flytja tillögur
um að opna landið upp á gátt fyr-
ir hveijum þeim sem leitar inn-
göngu. Hér er fyrst og fremst um
það að ræða að standa yið skuld-
bindingar okkar sem bundnar eru
mannúðaraðstæðum, um skylduna
til þess að veita ofsóttu fólki tíma-
bundið griðland.“
Akvörðun kvóta
Jón segir að þegar rætt er um
hugsanlegan.fjölda þeirra sem veitt
yrði griðland, sé t.d. annars vegar
hægt að miða við Norðurlöndin út
frá höfðatölu og hlutfölldm, eða
miðað við getu íslendinga til að
veita fólki sómasamlega viðtöku.
Ríkisstjórn samþykkti nýlega til-
lögu utanríkisráðherra um skipan
nefndar sem verður falið að semja
tillögur um heildarstefnu í málefn-
um pólítískra flóttamanna á ís-
landi, og kveðst Jón Baldvin von-
ast til að fyrstu mótuðu og fram-
kvæmanlegu tillögur liggi fyrir 1.
febrúar nk. sem hægt verði að
gera mat um áætlaðan kostnað við
móttöku tiltekins flótta fjölda-
manna.
„Þessi mál snúa að utanríkis-
málaráðuneytinu fyrst og fremst
vegna þeirra alþjóðaskuldbindinga
sem íslendingar hafa tekið sér á
herðar, og varða aðallega flótta-
mannasamning Sameinuðu þjóð-
anna og starfsreglur Flóttamanna-
stofnunarinnar," segir Jón Bald-
vin. „Samkvæmt tölum hennar eru
nú alls um 19 milljónir flótta-
manna, og uppflosnaðir íbúar af
pólítískum ástæðum sem enn eru
búsettir í heimalöndum sínum um
24 milljónir. Þetta ásamt umfjöllun
um þessi mál, t.d. viðræðum við
fulltrúa Amnesty International
sem var hér nýlega varð til þess
að ég hóf að kanna þennan mála-
flokk nánar.“
LÍN ekki með í
skuldbreytingum
Samið beint
við einstaka
lántakendur
LÁNASJÓÐUR íslenskra náms
manna á ekki aðild að sam
ræmdu átaki félagsmálaráðu
neytis og ýmissa lánastofnana
um skuldbreytingar vanskilal-
ána þeirra sem orðið hafa fyrir
verulegum tekjumissi Vegna at-
vinnuleysis eða veikinda. Lárus
Jónsson, framkvæmdastjóri
LIN, segir að Lánasjóðnum hafi
ekki verið boðin aðild.
„Vanskil hafa ekki verið miki
hjá okkur,“ sagði Lárus. „Við höf-
um samið beint við lánþega, sem
lenda í alvarlegum vanskilum, um
skuldbreytingar.“ Samkvæmt
upplýsingum Guðjóns Viðars
Valdimarssonar fjármálastjóra
LIN hefur innheimta námslána
farið verulega fram úr fjárlögum
hvers árs frá 1990, að yfirstand-
andi ári undanskildu, eða samtals
um 172 milljónir frá árinu 1990.
Lárus telur að afborganir af
námslánum séu fremur vægar.
Samkvæmt innheimtureglu eldri
námslána hefjast afborganir 3
árum eftir námslok. Skuldarinn
greiðir þá fasta upphæð á hveiju
ári, um 30 þúsund krónur, og síð-
an 3,75% af tekjum umfram 800
þúsund kr. árstekjur. Tekjutengdi
hlutinn tekur mið af tekjum fyrra
árs og eru þess dæmi að fólk hafi
lent í erfiðleikum með greiðslur
ef það missir mikils í tekjum. í
þeim tilvikum hefur fólk getað
sótt um frestun greiðslna til stjórn-
ar LÍN.
Mikil fjölgun greiðenda
Stórir hópar lánþega bætast nú
á hveiju ári í hóp greiðenda náms-
lána, eða um 2000 manns á ári
að meðaltali undanfarin þijú ár.
Heildrendurgreiðslur aukast að
sama skapi. Innheimtan í ár er
rúmar 840 milljónir kr. en var 526
milljónir 1990.
Jóladagur kl. 14.00
HÁTÍÐ BER AÐ
HÖNDUM BJARTA
Dagskrá um ævi Þorláks biskups helga á
800 ára ártíð hans.
Jóladagur kl. 16.35
VIÐ JÓLATRÉÐ:
JÓLABALL ÚTVARPSINS
Jólatrésskemmtun í Dalvíkurskóla.
Jóladagur kl. 20.00
ÓRATÓRÍAN MESSÍAS
eftir G.F. Hándel
Hljóðritun Útvarpsins frá tónleikum
Sinfóníuhljómsveitar íslands árið 1963. Stjórnandi er
dr. Róbert Abraham Ottósson.
Nýársdagur kl. 13.30
NÝÁRSGLEÐI ÚTVARPSINS
Fjölbreytt dagskrá með Söngskólanum í Reykjavík.
Umsjón: Jónas Jónasson.
Sunnudagur l. jan. kl. 13.00
JÓLALEIKRIT ÚTVARPSINS:
UTAN VIÐ DYRNAR
- sígiid perla þýskra leikbókmennta
eftirWolfgang Borchert.
Bæklaður hermaður sem hefur dvalið í
rússneskum fangabúðum snýr heim þremur árum
eftir stríðslok og kemst að því að enginn hefur
þörf fýrir hann lengur.
Jóladagur kl. 13.00
FYRSTU ÁRIN -
HAUKUR
MORTHENS
Trausti Jónsson,
veðurfræðingur, velur til
flutnings lög úr safni
Útvarpsins. Þetta eru
upptökur með Hauki
Morthens frá árunum
1947-1958 sem sumar hverjar
hafa aldrei heyrst í útvarpi
áður.
Jóladagur kl. 15.00
BUBBI MORTHENS
- stiklað á steinum úr sögu
alþýðulistamannsins Ásbjarnar
Kristinssonar Morthens.
„Bubbi Morthens og augun“. Lísa
Páls heimsækir Bubba og ræðir
m.a. um augun í textum hans.
Annar í jólum kl. 13.00
DRÖG AÐ UPPRISU
Megas og Nýdönsk á tónleikum í
Hamrahlíðarskólanum í nóvember
sl. Á undan tónleikunum verður
flutt viðtal við Megas.
Dagskrárgerð: Þorsteinn Joð.
G^\
3

ó
l RÍKISÚTVARPIÐ
- ÚTVARP ALLRA LANDSMANNA
RÁS 2