Morgunblaðið - 29.06.1994, Blaðsíða 2

2 MIÐVIKUDAGUR 29. JÚNÍ 1994
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Fjárlagatillögur ræddar í ríkisstjórn
Stefnir í mikið tekjutap
ríkissjóðs á næsta ári
GERÐ fjárlaga fyrir næsta ár var til umræðu
á ríkisstjórnarfundi í gær og var rætt um fram-
komnar tillögur ráðuneytanna. Einnig var sett
upp tímaáætlun fyrir fjárlagavinnuna á næstu
vikum og mánuðum. Friðrik Sophusson fyár-
málaráðherra sagði að á fundinum hefði verk-
efnum verið deilt niður á einstök ráðuneyti og
ennfremur hefði verið fjallað um hvaða verk-
efni yrðu á sameiginlegu borði ríkisstjórnarinn-
ar. „Það voru engar ákvarðanir teknar um rík-
isQármálin á þessum fundi,“ sagði hann.
Samkvæmt upplýsingum Morgunblaðsins er
stefnt að því að ríkisstjórnin samþykki út-
gjaldaramma ráðuneytanna um miðjan júlí og
síðan fái ráðuneytin um það bil einn mánuð
til að finna sþarnaðarleiðir og niðurskurðartil-
lögur til að ná þeim markmiðum, en skv. heim-
ildum blaðsins gera tillögur ráðuneytanna eins
og þær eru nú ráð fyrir hátt í 20 milljarða
króna útgjaldaaukningu frá fjárlögum yfir-
standandi árs.
Vandinn 2 milljörðum
meiri en í fyrra
Ríkisstjórnin setti sér það markmið snemma
í vor að halli fjárlaga næsta árs verði ekki
meiri en á yfirstandandi ári, en skv. fjárlögum
er gert ráð fyrir að hann verði 9,6 milljarðar kr.
Þegar fjárlagaramminn var kynntur í síðari
hluta júní á seinasta ári stefndi halli ríkis-
sjóðs að óbreyttu í 18 milljarða kr., en skv.
heimildum Morgunblaðsins er nú talið að
vandinn sé um það bil tveimur milljörðum kr.
meiri.
Ástæðurnar eru annars vegar þær að skatta-
breytingar sem samþykktar hafa verið munu
koma fram af fullum þunga á næsta ári og
valda ríkissjóði verulegu tekjutapi og hins veg-
ar hafa hlaðist upp mikil vandamál á fjárlögum
yfirstandandi árs, sem munu færast yfir á
næsta ár, ef ekki verður gripið til sérstakra
ráðstafana.
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Trollið skorið úr
Sléttanesinu
SLÉTTANES ÍS hélt áleiðis til heimahafnar á Þing-
eyri í gær eftir að troll skipsins hafði verið skorið
úr skrúfu þess í Reykjavíkurhöfn. Skipið var við
veiðar á úthafskarfamiðunum um 500 mílur suð-
vestur af Reykjanesi þegar það fékk trollið í skrúf-
una aðfaranótt síðastliðins laugardags. Togarinn
Snorri Sturluson tók skipið í tog og komu skipin
til Reykjavíkur á hádegi í gær þar sem hafnsögu-
bátar tóku við af Snorra Sturlusyni og drógu
Sléttanesið inn að bryggju. Að sögn Siggeirs Stef-
ánssonar, útgerðarstjóra hjá Fáfni hf. á Þingeyri,
sem gerir Sléttanesið út, gekk mjög vel að skera
trollið úr en það var vafið um öxul og skrúfublöð.
Tók verkið um tvær klukkustundir. Engar
skemmdir urðu á skipinu en trollið var sent Hamp-
iðjunni til skoðunar. Sléttanes hélt af stað til Þing-
- eyrar um fjögurleytið í gær með aflann, 260-270
tonn af karfa. Þaðan fer það aftur á föstudags-
kvöld en að sögn Siggeirs hefur ekki verið ákveð-
ið á hvaða mið það verður sent. Það myndi m.a.
ráðast af fréttum næstu daga.
Tannlæknar og
verkfræðingar fá
ekki undanþágu
Ráðherra um mál
Díans Vals Dentsjevs
Ekki skilyrði
til að fallast
á kröfur
DÓM SMÁLARÁÐHERRA, Þor-
steinn Pálsson, hefur sent Ólafí Ól-
afssyni landiækni svarbréf vegna
Díans Vals Dentsjevs sem verið
hefur í hungurverkfalli í 48 daga í
mótmælaskyni við meðferð ráðu-
neytisins á lögskilnaðarmáli hans
og fyrrverandi eiginkonu. I bréfinu
segir að ráðuneytið sjái ekki laga-
legar forsendur til að breyta úr-
skurði vegna ágreinings um um-
gengnisrétt en veiti Dían Val gjaf-
sókn í máli sem hann hyggst höfða
til ógildingar á lögskilnaðarleyfi og
skilnaðarsáttmála.
Landlæknir sendi ráðherra bréf á
mánudag að undangenginni læknis-
skoðun á Dían Val Dentsjev þar sem
lagt er til að ráðuneytið endurskoði
úrskurð í kærumáli vegna ágrein-
ings um umgengni Díans Vals við
son sinn. Bréfi Iandlæknis fylgdi
bréf frá Dían Val Dentsjev þar sem
krafist er að ráðuneytið endurskoði
fyrrgreindan úrskurð og ógildi leyf-
isbréf til lögskilnaðar hans og eigin-
konunnar fyrrverandi.
Lögfræðingur skoðar málið
Andri Árnason hrl. hefur sam-
kvæmt beiðni landlæknis tekið að
sér að skoða málið, eins og tekið
var til orða, en vildi ekki tjá sig
nánar um það að svo stöddu.
NM í brids
íslendingar
langefstir
ÍSLAND er langefst í opnum
flokki á Norðurlandamótinu í
brids með 96,5 stig eftir fyrri
umferð. Allir ieikimir firam í
þeirri umferð unnust. í kvenna-
flokki er íslenska liðið aftur á
móti í neðsta sæti.
Á fyrsta degi í opnum flokki
vann íslenska liðið Dani og
Færeyinga og í gærkvöldi
vannst sigur á Finnum 18,5-
10,5, Svíum 16-14 og Norð-
mönnum 20:10. Norðmenn
koma næstir íslendingum með
82 stig, Finnar hafa 81,5, Svíar
80, Danir 71 og Færeyingar 31.
Kvennaliðið hefur tapað
þremur leikjum gegn Dönum,
Norðmönnum og Finnum en það
gerði jafntefli við Svía. Finnar
eru efstir með 93 stig, Danir
hafa 89, Svíar 80, Norðmenn
79,5 en ísland er neðst með 46.
SAMKEPPNISRÁÐ hefur synjað
verkfræðingum og tannlæknum
um undanþágur til þess að gefa
út skilmála um verkfræðiráðgjöf
og gjaldskrá vegna sjúklinga sem
ekki eru tryggðir samkvæmt al-
mannatryggingalögum. Runólfur
Maack formaður Félags ráðgjafar-
verkfræðinga segist ekki skilja að
félagið megi ekki gefa út upplýs-
ingar handa félagsmönnum og
segir að ekki sé einungis um að
ræða verðlagningarreglur. Jón
Ásgeir Eyjólfsson formaður Tann-
læknafélagsins segir að niðurstaða
Samkeppnisráðs valdí sér von-
brigðum, sérstakiega þegar það
er haft í huga að um 67% af verð-
skrá tannlækna sé kostnaður og
því sé slæmt að geta ekki gefíð
út leiðbeinandi gjaidskrá.
Samkeppnisráð hafnaði á fundi
24. júní síðastliðinn beiðni verk-
fræðinga um undanþágu frá sam-
keppnislögum til að gefa út svo-
kallaða skilmála um verkfræði-
ráðgjöf. Fjalla þeir meðal annars
um verðlagningu og verðmyndun
en samkeppnislög heimila ekki
samvinnu fyrirtækja sem starfa á
sama sölustigi um þessi atriði.
Runólfur Maack formaður Fé-
lags ráðgjafarverkfræðinga segir
skilmálana fjalla um samskipti
milli ráðgjafa og verkkaupa, til
að mynda um það að menn geri
með sér samning, sem meðal ann-
ars kveði á um hvaða réttindi og
skyldur hvíli á hvorum fyrir sig.
Gamla gjaldskrá Verkfræðingafé-
lagsins sé höfð til hliðsjónar en
þar séu gefnar leiðbeiningar um
hvemig reikna megi þóknun.
„Það er engin kvöð að nota
skilmálana, þetta er einungis að-
ferð til að reikna hvað menn fá
fyrir vinnuna. Að þessu leyti
finnst okkur þetta einkennilegt.
Framkvæmdasýsla ríkisins notar
til dæmis greinar orðrétt upp úr
okkar skilmálum í sínum útboðum
og einnig hefur verið stuðst við
þá á skrifstofu borgarverkfræð-
ings. Ég hélt að við værum að
Kaffi
hækkar
í verði
KAFFIVERÐ hérlendis hefur
hækkað um um það bil 10%
undanfarið vegna hækkunar á
heimsmarkaðsverði á kaffi. Er
búist við frekari hækkunum
þegar líða tekur á sumarið.
Heimsmarkaðsverð hækkaði
um 'h á mánudag vegna
fregna um uppskerubrest í
kjölfar frosta í Brasilíu. Hefur
kaffi hækkað um allt að helm-
ing frá áramótum.
Jón Axel Pétursson, mark-
aðsstjóri Rydens-kaffís, segir
hráefnisverð fara enn hækk-
andi og því megi búast við
frekari hækkun á kaffí. Að
vísu viti menn ekki hversu
mikil áhrif spákaupmennska
hafi haft á verðið eftir að frétt-
ist um uppskerubrest í Brasilíu
á kaffí.
Ekki hressir
með þessa hækkun
„Við erum ekkert hressir
með þessa hækkun," segir
hann. „Sérstaklega vegna þess
stöðugleika sem er í þjóðfélag-
inu. Við eigum samt ekki eftir
að sjá sama verð og hingað til
á kaffí.“
Hann segir að enn sé of
snemmt að segja til um hvort
verðhækkunin verði varanleg
og hvort hún eigi eftir að hafa
áhrif á neyslu kaffís hér á
landi.
Ólafur Johnson, markaðs-
stjóri Kaffíbrennslu Ó Johnson
og Kaaber hf., segir að hækk-
unarinnar sé örlítið farið að
gæta hér á landi og eigi verð
á kaffí eftir að fara hækkandi.
Verðið eigi að vísu eftir að
hækka mishratt, það fari eftir
birgðastöðu framleiðenda.
Mikil spákaupmennska
í gangi "
Hann segir að hækkunin
geti haft einhver áhrif á neysl-
una en fólk eigi nú væntanlega
eftir að halda sig við kaffíð.
Ekkert sé fyrirséð um
hversu mikið kaffí eigi eftir
að hækka, en mikil spákaup-
mennska sé nú í gangi á kaffí-
mörkuðum.
Ólafur segir að Suður-
Ameríka sé langstærsti kaffi-
framleiðandinn. Kaffí annars
staðar frá hafi ekki hækkað
eins mikið, en framleiðendur
utan S-Ameríku hafi notað
tækifærið til þess að hækka
verðið hjá sér.
laga okkur að nútímanum," segir
Runólfur Maack.
Hátt hlutfall kostnaðar
Á sama fundi hafnaði sam-
keppnisráð beiðni Tannlæknafé-
lagsins um að gefa út leiðbeinandi
gjaldskrá vegna sjúklinga sem
ekki eru tryggðir. Segir Jón Ás-
geir að rök Tannlæknafélagsins
fyrir að fá að gefa út leiðbeinandi
gjaldskrá hafí verið hátt hlutfall
kostnaðar í gjaldskránni. Því sé
bagalegt og ósanngjarnt að geta
ekki komið leiðbeiningum um
gjaldskrá til tannlækna.
Hann segir að eftir sem áður sé
í gildi samningur um gjaldskrá við
Ti'yggingastofnun sem tannlækn-
ar geti haft til hliðsjónar. Hingað
til hafí lítill munur verið á þessum
gjaldskrám, eða 3,16%. Hér eftir
verði tannlæknum hins ^vegar í
sjálfsvald sett hvort þeir miði gjöld
sín við verðskrá Tryggingastofn-
unnar eða ekki.
r
[
>
í

■
I
l
j
I
l
I

i