Morgunblaðið - 29.06.1994, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 29. JÚNÍ1994 25
Úthlutun þorskkvóta á Svalbarðasvæðinu 1994
Morgunblaðið/Árni Sæberg
iginni í gær. Flestir eyddu lengri tíma á bakkanum en í lauginni sjálfri.
MARIÐ
KOMIÐ
Samkomulag það sem Norð-
menn og Rússar gerðu með
sér um grunnskiptingu
þorskveiðiheimilda í Bar-
entshafi á þessu ári gerir ráð fyrir
740 þúsund tonna heildarkvóta. Þar
af eru 40 þús. tonn norskur strand-
þorskur eða grunnslóðarþorskur og
40 þús. tonn af svokölluðum Mur-
manskþorski. Skiptist heildaraflinn
nokkurn vegin jafnt milli þjóðanna.
Önnur lönd en Noregur og Rússland
fengu úthlutað 88 þús. tonna þorsk-
kvóta í Barentshafi á þessu ári og
er gert ráð fyrir að af þeim kvóta
Norðmenn hafi keypt sér markaðs-
aðgang með veiðiheimildum við
Svalbarða og hins vegar sé um að
ræða gagnkvæmar veiðiheimildir
þar sem ríki skiptist á veiðiheimild-
um. Auk þessa væru þorskveiðikvót-
ar að einhvetju leyti byggðir á veiði-
reynslu viðkomandi þjóða á svæðinu.
Fá ESB-ríkin að veiða 3,46% af
heildarþorskkvótanum í Barentshafi
á Svalbarðasvæðinu. Færeyingar
hafa aftur á móti fengið veiðiheim-
ildir innan norskrar fiskveiðilögsögu
gegn því að þeir takmarki veiðar
sínar umhverfis Svalbarða og á sein-
Rússar t.d. veiða ótiltekið magn á
svæðinu ef samanlagður afli fer
ekki fram úr þeim heildarafla þorsks
í Barentshafi sem fellur í þeirra hlut
á árinu. Uppvaxtarsvæði þorsksins
er að miklum hluta innan rússnesku
landhelginnar og er samkomulag
milli Norðmanna og Rússa um að
Rússar veiði þorskinn utan sinnar
Grunnskipting þorskkvótans í Barentshafi 1994
tonn Norsk Rússnesk
Heildarafli lögsaga lögsaga Svalbarði
Noregur 326.0001 Ótakm. innan kvóta 50.000 Ótakm. innan kvóta
Rússland 326.0002 150.000 Ótakm. innan kvóta Ótakm. innan kvóta
Önnur lönd 88.000 36.0003 24.0004 28.0005
SAMTALS
740.000
1} 40.000 tonn norskur strandþorskur innifalinn
2) 40.000 tonn Murmanskþorskur innifalinn
3) EB úthlutaö á grundveli gagnkvæmra veiðiheimilda 20.300
EB úthlutað á grundvelli svokallaðs EES-kvóta 6.000
Færeyjum/Grænlandi úthlutað á grundveli gagnkvæmra veiðiheimilda 9.700
SAMTALS 36.000
4) Úthlutað á grundvelli gagnkvæmra veiðiheimilda Færeyjar/Grænland 24.000
5) EB: 24.000, Færeyjar: 3.800 tonn
Heimild: Sjávarútvegsráðuneytið
8.000
O
Rússar fá að veiða
150 þúsundtonní
norskri lögsögu og
ótiltekið magn á
Svalbarðasvæðinu
innan þess heildar-
þorskkvóta sem
þeir hafa á árinu í
Barentshafi
asta ári skuldbundu Færeyingar sig
til að takmarka afla sinn við 650
tonn í Svalbarðalögsögunni.
Samtals fá Evrópubandalagsríkin
þannig að veiða 50.500 tonn af
þorski í Barentshafi á árinu 1994.
Að sögn Arnórs Halldórssonar,
lögfræðings í sjávarútvegsráðuneyt-
inu, líta Rússar og Norðmenn á
Barentshafssvæðið í heild við
ákvarðanir um stjórnun og nýtingu
þorskstofnsins, þar sem veiðistofn-
inn fer úr einni lögsögu í aðra. Þann-
ig er aðeins gefinn út heildarkvóti
á Svalbarðasvæðinu fyrir önnur lönd
en Rússa og Norðmenn og mega
lögsögu og innan norskrar lögsögu
til að koma í veg fyrir ofveiði á
smáfiski. Er Rússum heimilt að
veiða allt að 150 þús. tonn innan
norskrar lögsögu, sem er mun meira
magn en Norðmenn fá að veiða inn-
an lögsögu Rússa.
Rússar hafa á seinustu árum sam-
ið við Færeyinga og Grænlendinga
um skipti á veiðiheimildum og fá <
þessar þjóðir 24 þús. tonna þorsk- I
veiðiheimildir af Rússum með þess-
um hætti á þessu ári. Einnig hafa j
Norðmenn gert tvíhliða samning við |
Grænlendinga, sem veitir Grænlend- ■,
ingum fiskveiðiheimildir í norskri
lögsögu, þótt ekki sé ljóst hvort
samningurinn geri í raun ráð fyrir
jafngildum veiðiheimildum, þar sem
Norðmenn hafa ekki möguleika á
veiðum úr úthlutuðum kvóta við
Grænland vegna þess hve þorsk-
stofninn þar er langt niðri, að sögn
Arnórs Halldórssonar.
Leyfilegur heildarþorskafli Fær-
eyinga og Grænlendinga í Barents-
hafi á þessu ári er 37.500 tonn.
Aðspurður hvort til greina kæmi
að íslendingar sæktu um kvóta á
Svalbarðasvæðinu sagðist Þorsteinn
Pálsson telja réttast að sjá hver
verður niðurstaðan úr óháðri lög-
fræðiráðgjöf sem ríkisstjórnin hefur
samþykkt að leita eftir hjá erlendum
sérfræðingum áður en afstaðan
verður mótuð af hálfu íslendinga.
verði 28 þús. tonn veidd innan 200
mílna lögsögunnar umhverfís Sval-
barða.
Þorskveiðikvóti í Barentshafi,
sem úthlutað er til annarra landa
en Noregs og Rússlands, jókst á
þessu ári úr 64 þús. tonnum í 88
þús. tonn. Þau lönd sem hafa kvóta
á svæðinu eru lönd innan Evrópu-
sambandsins, einkum Bretar, Portú-
galar, Spánvetjar, Þjóðveijar og
Frakkar og svo Færeyingar og
Grænlendingar. Þar af er 36 þús.
tonnum úthlutað innan fiskveiðilög-
sögu Noregs og fá ESB-löndin 2,9%
af heildarþorskkvótanum eða
20.300 tonn og auk þess 6.000 tonn,
sem er svokallaður EES-kvóti.
Þeim 9.700 tonnum sem eftir
standa er úthlutað til Færeyinga og
Grænlendinga á grundvelli samninga
um gagnkvæmar veiðiheimildir.
Skipti á veiðiheimildum og
greiðsla fyrir markaðsaðgang
Samkvæmt upplýsingum sem
fengust í sjávarútvegsráðuneytinu
er kvótanum við Svalbarða skipt
þannig milli annarra landa en Rúss-
lands og Noregs að Evrópusam-
bandsríkin fá að veiða 24.200 tonn
en Færeyingar 3.800 tonn. Að sögn
Þorsteins Pálssonar sjávarútvegs-
ráðherra eru þessar veiðiheimildir
að stærstum hluta af tvennum toga.
Annars vegar sé eitthvað um að
fremst til að
liggja í sólbaði.
Allir sólbekkir
voru þéttsetnir,
en ekkert tiltak-
anlega margir
voru í sjálfri
sundlauginni.
Sum viðskipti
blómstra í hitan-
um. Það á ekki
síst við íssölu.
Valborg Jóns-
dóttir, sölustúlka í ísbúðinni á Ing-
ólfstorgi, sagði að íssala tæki mik-
inn kipp á dögum eins og þessum
og að sama skapi minnki salan þeg-
ar ský dragi fyrir sólu. Hún sagði
að á sólardögum eins og þessum
þurfí að bæta við aukamanneskju
við afgreiðslu. Kaffihúsaeigendur
kætast einnig yfir veðr-
inu. Víða var fullt út úr
dyrum og þar sem að-
stæður leyfðu voru borð
sett út á gangstétt. Blað-
sölubörnin voru einnig
kát yfir veðrinu og sögðust selja
betur í góðu veðri en slæmu.
Helga Aðalsteinsdóttir bar sig
hins vegar ekki eins vel þar sem
hún var að selja lopapeysur og aðr-
ar lopavörur í Lækjargötu. Hún
sagðist hins vegar ekki sjá neina
ástæðu til að pakka saman því að
erlendir ferða-
menn keyptu
lopapeysur jafnt
í hita sem kulda
og alltaf sé fólk
að fara á ijöll og
þá sé nauðsyn-
legt að vera vel
klæddur. Helga
sagði að reyndar
ylli innflutningur
á pijónavöru sér
meiri erfíðleikum
við söluna en blessuð sólin.
Einar Sveinbjörnsson, veður-
fræðingur, sagði að sú breyting sem
orðið hefði á veðrinu frá því sem
verið hefði undanfamar vikur felist
aðallega í því að nú séu ríkjandi
suðlægar og suðvestlægar vindáttir.
Hann sagði að þetta leiddi til þess
að það hlýnaði verulega
á Norður- og Aust-
urlandi. Hiti að deginum
verði á bilinu 14-18 stig.
Einar sagði að það verði
einnig hlýtt á Suður- og
Vesturlandi á morgun, en þegar líð-
ur að helginni fari að rigna þar.
Hiti verði þá vart meiri en 10 stig.
Einar sagði að útlit sé fyrir að
Norðlendingar og Austfírðingar fái
nokkra mjög heita daga á næst-
unni, en slíkir dagar voru fáir í
fyrrasumar.
Hún Toppa var ekki síður ánægð
með veðrið en mannfólkið.
Mikið líf
í sund-
laugunum
ESB-lönd og
F æreyingar mega
veiða 28 þús. tonn
Norðmenn hafa úthlutað einstökum
ríkjum kvóta á Svalbarðasvæðinu í
skiptum fyrir aðgang að mörkuðum,
með samningum um gagnkvæmar
veiðiheimildir eða á grundvelli veiði-
-----------------------—--—?-----
reynslu þjóða á hafsvæðinu. Omar
Friðriksson kynnti sér skiptingu
þorskkvótans.

Morgunblaðið/Gunnar Magnússon.
NORSKA sti-andgæslan á Svalbarðasvæðinu.