Morgunblaðið - 24.09.1994, Blaðsíða 6

6 LAUGARDAGUR 24. SEPTEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
NÝJA og gamla Guðbjörg (til hægri) liggja nó hlið við hlið við bryggju í Flekkefjord.
*
Stærsta fiskiskip sem smíðað hefur verið fyrir Islendinga
Ný Guðbjörg ÍS af-
hent í Flekkefjord
Guðbjörg ÍS er stærsta
fiskiskip sem smíðað
-----------------------
hefur verið fyrir Islend-
inga og búið öllum ný-
tískulegasta búnaði.
Pétur Gunnarsson er
í Flekkefjord og fylgist
með afhendingu skips-
ins til eigenda í dag.
Guðbjörgin leysir sam-
nefnt afiaskip af hólmi.
Morgunblaðið/Anders Minde
GUÐBJARTUR Ásgeirsson skipstjóri í brúnni á nýja skipinu,
sem er búin öllum nýtískulegustu tækjum.
FRYSTITOGARINN Guðbjörg ÍS
verður afhentur eigendum í skipa-
smíðastöðinni Flekkefjord Slip- og
Maskinfabrikk í Noregi í dag. „Mér
líst ákaflega vel á þetta skip. Það
er örugglega ekki síðra en það
gamla sem hefur reynst einstaklega
vel,“ sagði Guðbjartur Ásgeirsson
skipstjóri í samtali við Morgunblað-
ið um borð í skipinu í gær, en hið
nýja 2.200 tonna fullvinnsluskip er
þriðja Guðbjörgin, sem smíðuð er í
Flekkefjord fyrir Hrönn hf. á
ísafirði. Ýmsum frágangi er þó
ólokið við skipið sem fer í reynslu-
siglingu og veiðarfæraprufu næst-
komandi fimmtudag og kemur
væntanlega í fyrsta skipti til heima-
hafnar á Isafirði í kringum 10. októ-
ber.
Niðurgreiðslur og
lánafyrirgreiðsla
Smíðaverð skipsins er um 147
milljónir norskrakróna eða 1.450
milljónir íslenskra króna en að
teknu tilliti til 11,5% niðurgreiðslna
norska ríkisins fer kaupverðið í
1.250 milljónir íslenskra króna.
Eldra skip Hrannar hf., ísfísktog-
arinn Guðbjörg, var tekið upp í
kaupverð nýsmíðaskipsins fyrir um
180 milljónir króna. Gamla Guð-
björgin kom til Flekkefjord á þriðju-
dag undir stjórn Guðbjarts Ásgeirs-
sonar.
Auk þess sem norska ríkið niður-
greiðir smíði skipsins íjármagna
Norðmenn allt að 60% kaupverðsins
með lánum.
Ásgeir Guðbjartsson, einn eig-
andi Hrannar sem ásamt Guðbjarti
syni sínum verður skipstjóri nýja
skipsins eins og fyrri Guðbjarga,
staðfesti við Morgunblaðið í gær
að til að standa undir rekstri þyrfti
nýja skipið að afla fyrir um það bil
600 milljónir króna á ári sem gæti
jafngilt því að skipið veiddi og ynni
flök úr um 5.000 tonnum af þorski.
Þess má geta að afkastageta skips-
ins er talin svara til 15.000 tonna
af þorski.
Nýja Guðbjörgin er 68,31 metri
á lengd og 14 metrar á breidd.
Skipið er litlu lengra en gamli ísfísk-
togarinn en engu að síður nær tvö-
falt stærra; 4.700 rúmmetrar á
móti 2.700 rúmmetrum. í frysti-
geymslu skipsins verður rúm fyrir
400 tonn af frystum afurðum og
frystigeta þess verður um 70 tonn
á sólarhring. Fiskimjölsverksmiðja,
þar sem unnið verður gufuþurrkað
mjöl úr úrgangi, verður um borð
og afkastar hún um 30 tonnum á
sólarhring. Eir.nig er rækjuvinnslu-
lína af bestu gerð um borð í Guð-
björgu.
Hægt að fara í Smuguna en
ekki til Svalbarða
Guðmundur Guðmundsson fram-
kvæmdastjóri Hrannar hf. og Ás-
geir hafa undanfarna daga setið á
löngum fundum við að ganga frá
skjölum og samningum vegna af-
hendingarinnar en að sögn Ásgeirs
gengu þær viðræður hægt í gær
vegna ágreinings um orðalag
ákveðins samningsákvæðis. Hann
vildi ekki upplýsa hvert ágreinings-
efnið væri né ræða einstök atriði
varðandi fjármögnun skipakaup-
anna eða rekstur skipsins en aftók
að deilt væri um orðalag þeirrar
yfírlýsingar sem fylgir samningnum
í því skyni að hindra veiðar þess á
svæðum sem norsk stjómvöld telja
ekki hafi náðst fullnægjandi sam-
komulag um nýtingu á.
• „Við undirritum sams konar yfír-
lýsingu og gerð var vegna Arnars
HU og Baldvins Þorsteinssonar EA
og hún kemur ekki í veg fyrir að
við getum farið í Smuguna en á
hins vegar við um vemdarsvæðið
við Svalbarða", sagði Ásgeir.
Breyttir tímar
Guðmundur Guðmundsson sagði
að þessi mikla vinna sem fylgdi því
að ganga frá pappírum við afhend-
inguna væri tákn fyrir þær miklu
breytingar sem orðið hafa á við-
skiptum af þessu tagi frá Jiví að
Marselíus Bernharðsson á Isafirði
smíðaði fyrsta skip Hrannar árið
1954. „Þá báðum við Marselíus að
smíða fyrir okkur bát og hann sagði
já og svo tókumst við í hendur, það
þurfti aldrei að skrifa undir neitt“,
sagði Guðmundur. Guðbjartur Ás-
geirsson sagði að þau viðskipti
hefðu svo verið gerð upp með því
að Marselíus sendi Hrönn ósundurl-
iðaðan reikning sem á stóð: „an:
einn bátur“, og hefði engum þótt
skrýtið.
Fyrrverandi heilbrigðisráðherra
Ekki lausatök
í fjármálum
íminnitíð
GUÐMUNDUR Ámi Stefánsson, heilbrigðisráðherra, segir eðlilegar skýring-
ar á því að útgjöld heilbrigðisráðuneytisins fóru fram úr áætlun fjárlaga á
fyrri helmingi ársins. Hann hafnar því algerlega að lausatök hafí verið á
fjármálum meðan hann stjómaði heilbrigðisráðuneytinu. Hann bendir á að
útgjöld ráðuneytisins hafí farið 1.900 milljónir fram úr fjárlagaheimildum
árið 1989, og á bilinu 700-1.600 milljónir árlega á árabilinu 1990-1993.
Guðmundur Ámi sagði að talan
1,7-1,8 milljarðar væri áætluð fjár-
vöntun heilbrigðisráðuneytið miðað
við heilt ár. Það væri rangt að stilla
málum þannig upp að um sé að ræða
eyðslu sína á hálfu ári. Hann sagði
upphæðina skýrast af þremur þátt-
um, 500 milljónum vegna sjúk-
rastofnana, 800 milljónum vegna
sjúkratrygginga og 400 milljónum
vegna lífeyristrygginga.
Ríkisstjórnin breytti fyrri
ákvörðunum
Guðmundur Ámi sagði að ríkis-
stjórnin hefði tekið ákvörðun um að
skerða ekki eingreiðslur lífeyrisþega
og ennfremur að greiða lífeyrisþeg-
um sérstaka 6.000 króna eingreiðslu.
Þetta tvennt hefði aukið útgjöld lífey-
ristrygginga um 300 milljónir. Fjölg-
un lífeyrisþega og aukin ásókn í
bæturylli 100 milljóna útgjaldaauka.
Guðmundur Ámi sagði að hækkun
lyfjakostnaðar væri stærsta orsök
fyrir meiri kostnaði við sjúkratrygg-
ingar eða 300 milljónir. Hann sagði
að þetta hefði gerst þrátt fyrir að
hann hefði gripið til margháttaðra
aðgerða til að ná fram markmiði um
lægri lyfjakostnað, m.a. með lækkun
álagningar og breytingum á reglu-
gerð um magasárslyf. Hann sagði
að aukin útgjöld skýrðust m.a. af
meiri ásókn í lyf, hærra innkaups-
verð lyija og þeirrar ákvörðunar rík-
isstjómarinnar að fresta gildistöku
stærsta þáttar nýrra lyfjalaga til 1.
nóvember 1995.
Guðmundur Ámi sagði að minni
ásókn til sérfræðinga vegna hærri
þjónustugjalda hefði nú gengið til
baka og þar með hefðu útgjöld
sjúkratrygginga aukist. Hann sagð-
ist hafa beitt sér fyrir lækkun á gjald-
skrá vegna rannsókna sem hefði
haft í för með sér umtalsverðan
spamað. Sömuleiðis hefði hann und-
irbúið tillögu um útboð ellegar ein-
hliða lækkun á rannsóknarsviði sem
núverandi heilbrigðisráðherra gæti
hrint í framkvæmd.
Um vanda sjúkrahúsanna sagði
Guðmundur Ámi að hann væri upp-
safnaður frá fyrri árum, auk þess
sem spítalamir hefðu orðið að taka
á sig útgjöld vegna nýrra kjarasamn-
inga o.fl.
„Þetta samandregið hygg ég að
sýni að í stærstu dráttum var farið
í þær aðgerðir sem fjárlög gerðu ráð
fyrir. Sum þeirra náðu fram að
ganga, önnur ekki eins og gengur.
Það er fráleitt að leggja málið þann-
ig upp að þarna hafi verið einhver
lausung á ferðinni," sagði Guðmund-
ur Árni.
Tyrkneska forræðismálið
Dætur Sophiu
ekkiinni
DÆTUR Sophiu Hansen voru að heiman þegar hún hugðist hitta þær í
gær. Sophia segir að stjúpmóðir telpnanna hafi komið til dyra og sagt
að þær hefðu farið út að fá sér frískt loft. Lögfræðingur Sophiu vinnur
að því að réttað verði í forræðismálinu í undirrétti í október.
Sophia sagði að henni hefði stað-
ið til boða að hafa með sér lása-
smið eins og um síðustu helgi. Hún
hefði hins vegar afþakkað fylgd
hans enda vitað að Halim myndi
beita öðrum brögðum en áður.
Konan vildi ekki hleypa Sophiu
inn í íbúðina eins og hún fór fram
á en leyfði embættismanni í fylgd
hennar að kanna hvort dætur Sop-
hiu væru inni. Sophia hélt heim að
svo búnu. Förin var 35. árangurs-
lausa tilraun Sophiu til að nýta
umgengnisrétt hennar og dætra
hennar.
Tillögur á SUS-þingi í Kópavogi
Næsta stjórn undir-
búi viðræður við ESB
MEÐAL tillagna, sem liggja fyrir málefnaþingi Sambands ungra sjálfstæð-
ismanna, sem hefst í Menntaskólanum í Kópavogi í dag, er að næsta ríkis-
stjórn heíji undirbúning að aðildai’viðræðum við ESB. Sjávarútvegsnefnd
ungra sjálfstæðismanná leggur til að erlendar fjárfestingar í sjávarútvegi
verði heimilaðar.
Meðal annarra tillagna, sem þing-
ið mun fjalla um, er að fijálst fram-
sal aflaheimilda verði aukið. Þá er
lagt til að landinu verði skipt í ein-
menningskjördæmi.
Málefnanefndir SUS gera tillögur
um að rekstrarformi Ríkisútvarps-
ins, Húsnæðisstofnunar og Sinfóníu-
hljómsveitar íslands verði breytt. Þá
verði þeim ríkisstofnunum, sem
halda sig innan fjárlaga með aðhaldi
og sparnaði, veittar viðurkenningar.
Málefnaþingið er ekki reglulegt
SUS-þing óg ekki verður kosið í
embætti. Á morgun, sunnudag, mun
Davíð Oddsson forsætisráðherra
ávarpa þingið. Því lýkur síðdegis á
morgun.
>
I
}
i
\
í
I
i
t
I
\
i
í
s
I
}