Morgunblaðið - 11.10.1994, Qupperneq 25

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 11. OKTÓBER 1994 25
AÐSENDAR GREIIMAR
i
»
)
►
>
i
>
►
>
>
I
I
I
i
i
I
I
Lyfjakostnaður ríldsins
hækkar um einn milljarð
SIGHYATUR Björg-
vinsson hefur haldið því
fram að afrek hans í heil-
brigðismálum hafi skilað
ríkinu milljörðum króna í
betri stöðu en ella hefði
verið. Höfundur þessara
orða hefur dregið þesar
yfirlýsingar í efa af einni
ástæðu: Þeirri að í raun
hefur ekki verið tekið á
vandanum sjálfum heidur
hefur ráðherrann látið
nægja bægslagang og yf-
irlýsingar sem ekki hafa
gengið eftir. Niðurstaðan
hefur svo orðið sú að allt
hefur stefnt í sama farið
á nýjan leik. Að vísu er það ekki al-
veg rétt því kostnaður sjúklinganna
hefur margfaldast, þannig að heildar-
kostnaðurinn af lyfjanotkun hefur
stóraukist í tíð Sighvats.
Skoðum þess vegna lyfjakostnað-
inn. Þar átti að spara hundruð mill-
jóna króna fyrir ríkið. Þess vegna
væri nauðsynlegt að margfalda
greiðslur sjúkling-
anna. Það síðarnefnda
hefur verið gert.
Kostnaður sjúkling-
anna hefur margfald-
ast. En kostnaður rík-
isins hefru ekki lækk-
að um eina krónu frá
því að ráðherrann tók
við. Og það dugir ekki
að kenna Guðmundi
Árna Stefánssyni um
það hvemig fór því í
raun gerði hann ekk-
ert í sinni ráðherrratíð
sem hróflar við lyfja-
kostnaðinum.
í fjárlagafrumvarp-
inu fyrir árið 1995 er viðurkennt að
lyfjakostnaðurinn hefur farið úr
böndunum. Þar segir í greinargerð á
bls. 326: „Nokkur útgjaldavöxtur er
í lyfjakostnaði og lækniskostnaði og
er útlit fyrir að útgjöldin vaxi um 10
til 15% milli áranna 1993 til 1994.“
Tölurnar tala líka sínu máli:
1991 voru útgjöld Tryggingastofn-
Svavar Gestsson
uriar ríkisins vegna lyfjakostnaðar
2.621 milljónir króna framreiknað til
verðlags 1994 og er talan samkvæmt
ríkisreikningi.
1992 voru útgjöld Tryggingastofn-
unar ríkisins á sama hátt 2.907 millj-
ónir króna og hækkuðu því á milli
ára um nærri 300 milljónir króna.
1993 voru lyfjaútgjöldin hins vegar
lægri eða 2.650 milljónir króna, svip-
uð og 1991 í tíð fyrri ríkisstjórnar.
Ég hélt því fram á sínum tíma að
sjúklingar hefðu
borgað þennan
mismun en hér
væri ekki um var-
anlega lækkun að
ræða fyrir ríkisjóð.
1994 sannaði
reynslan orð mín
því miður. Þá
stefndi lyijakostn-
aðurinn í 2.948
milljónir króna. Og
í fjárlagafrum-
varpinu fyrir árið
1995 er gert ráð
fyrir því að lyfjakostnaðurinn verði
um 2.948 milljónir króna. Þetta segir
sem sagt að bægslagangurinn í lyfja-
málunum hefur ekki sparað eina ein-
ustu krónu. En þetta segir meira.
Sjúklingarnir borga nú tvisvar sinn-
um hærri hlutdeild í lyfjakostnaðinum
alls en þeir gerðu árið 1990. Það
þýðir með öðnim orðum að heildar-
kostnaður þjóðfélagsins fyrir lyf hef-
ur farið hækkandi allan þann tíma
sem Sighvatur hefur ráðið þessum
málaflokki. Það er háttur heilbrigðis-
ráðherrans að leggja saman öll árin
sem hann hefur verið ráðherra og
segja: Sjá, hvað ég hef sparað mikið
fyrir skattgreiðendur. Á sama hátt
verður þetta gert hér: 1992 kostnaði
hann um 300 milljónum meira í lyfj-
um fyrir ríkið en Guðmundur Bjarna-
son. 1994 var hann líka dýrari en
Lyfjakostnaður stefnir upp á við
Breytingar lyfjakostnaðar frá
1991 til fjárlagafrumvarps 1995
MYNDIN sýnir að lyfjakostnaðurinn stefnir í
ár í tæpa þrjá milljarða. Allar tölur eru á föstu
verðlagi, það er verðlagi ársins 1994.
Sjúklingar borga nú
tvisvar sinnum hærrí
hlutdeild í lyfjakostnaði
en 1990, segir Svavar
Gestsson, sem staðhæf-
ir, að heildarkostnaður
lyfja hafí hækkað allan
ráðherraferil Sighvatar
Björgvinssonar.
Guðmundur Bjarnason og á næst ári
stefnir enn í að hann verði mikið dýr-
ari en Guðmundur Bjarnason. Sam-
tals hefur Sighvatur því kostnað ríkið
hátt í einn milljarð í aukaútgjöldum í
lyfjakostnaði. Og þess skal getið að
allar mínar tölur eru reiknaðar og
unnar í þeirri góðu stofnun Ríkisend-
urskoðun. „Sic transit gloria mundi.“
En er þá ekki unnt að spara í lyfj-
um. Jú, það er hægt. En tii þess
þarf skipulegt samstarf við heilbrigði-
stéttimar. Það var ekki gert. Þess
vegna mistókst hin mikla herferð.
Höfundur er þingmuður fyrir
AlþýðubandaJagið í
Reykjavíkurkjördæmi og fyrrv.
heilbrigðisráðherra.
‘VíAÁ.®-’
íslenskir ostar eru lirein orkulind
ið sækia kraft í á öllum tímum da
tyrkja peir tennur og kein. Njóttu
fjölkreytninnar — prófaáu [lá
ÍSLENSKIR II f
OSTAR,
ríl '
V- ,.:;A ý %