Morgunblaðið - 18.02.1995, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 18. FEBRÚAR 1995 33
I
I
I
I
:
I
;i
I
I
::
I
ð
■f
EINAR
SIGBJÖRNSSON
+ Einar Sig-
björnsson, bóndi
í Ekkjufellsseli,
andaðist á Sjúkra-
húsinu á Egils-
stöðum 8. febrúar.
Hann fæddist á
Breiðavaði 2. des-
ember 1901. For-
eldrar hans voru
Sigbjörn Björnsson
bóndi og kona hans,
Margrét Sigurðar-
dóttir frá Breiða-
vaði. Systkini Ein-
ars voru Guðbjörg,
Sigríður, Sigurður,
Aðalbjörg, Kristín,
Brynjólfur, Þórunn, Sigrún, Sig-
urbjörg, Baldur og Sveinn. Þau
eru öll látin. Eiginkona Einars
var Jóna Jónsdóttir frá Fossvöll-
um, f. 21. október 1903. Börn
þeirra eru: 1) Sigurbjörg, f. 20.
ágúst 1927, hús-
mæðrakennari
Reykjavík, maki Ey-
þór Ólafsson (lát-
inn), synir þeirra
eru Arnbjörn og
Einar Jón. 2) Mar-
grét, f. 12. október,
húsmóðir á Þórs-
höfn, maki Magnús
Þorsteinsson, dóttir
þeirra er Jóna
Guðný. 3) Guðrún,
f. 23. desember 1932
(látin), hennar son-
ur, Einar Ólafsson,
ólst upp hjá Einari
og Jónu. 4) Baldur,
tæknifræðingur, f. 26. ágúst
1938, maki Svala Eggertsdóttir,
Reykjavík. 5) Bryndís, búsett á
Egilsstöðum. Utför Einars fer
fram frá Egilsstaðakirkju í dag
og hefst athöfnin kl. 14.00.
EINAR ólst upp í foreldrahúsum á
Ekkjufelli við öll almenn sveita-
störf. Heimilið var í þjóðbraut og
rómað fyrir rausn og gestrisni.
Ekkjufellshúsið, sem byggt var
1912, var lengi hið stærsta í Fellum
og þjónaði sveitinni sem fundar-
og samkomuhús til 1934, en þá var
félagsheimilið á Rauðalæk tekið í
notkun. Símstöð sveitarinnar var
einnig á Ekkjufelli. Sigbjöm bóndi
rak um tíma verzlun á staðnum.
En 1912 setti verzlunin Framtíðin
á Seyðisfirði upp útibú í landi
Ekkjufells, við enda Lagarfljóts-
brúar og hætti Sigbjöm þá verzl-
unarrekstri. Framtíðin hafði nátt-
haga við brúna og safnaði þar slát-
urfé til rekstrar á Seyðisfjörð.
Á fyrstu búskaparárum Sig-
bjöms var Lagarfljótið brúað, en
fram að þeim tíma var Lagarfljóts-
feijunni þjónað af Ekkjufellsmönn-
um, svo sögur fóra af. Vegagerð
ríkisins vistaðist í landi Ekkjufells
með þjónustustöð fyrir Héraðið. í
Ekkjufellsseli var bréfhirðing og
áningarstaður landpóstanna. Þar
geymdi Björn póstur hesta sína að
vetrinum í umsjá bónda, til þess
að hafa þá í efra þegar Fjarðar-
heiði varð ófær hestum. Jökuldæl-
ingar og Hlíðarmenn áðu þar í
kaupstaðarferðum og gistu þar og
hvíldu hesta sína og íjárrekstra.
Var þá oft margt gesta, sem þágu
beina og önnun hesta án þess að
greiðslu væri krafist.
Á þessum athafna og umbóta-
tímum óx Einar úr grasi í glöðum
og tápmiklum systkinahópi og tók
í æsku þátt í margháttuðum leikj-
um og störfum. Hann gætti kvía-
ánna og hélt þeim til beitar við
Ekkjuvatn, annaðist hesta ferða-
manna, vitjaði silunganetanna,
vann að mótekju og varð fljótt full-
fær til allra verka. Snemma fór orð
af honum sem afburða fjármanni.
Árið 1928 keypti Einar Ekkju-
fellssel af föður sínum og hóf þar
búskap. Tíð ábúendaskipti höfðu
átt sér stað fram að þeim tíma,
vegna lélegrar afkomu. Guðmund-
ur Björnsson hafði byggt rúmgott,
panelþiljað, steinsteypt íbúðarhús
1914. I búskapartíð Einars hafa
nýir búskaparhættir vélaaldar
breytt kotum í vildaijarðir og
höfuðbólum í kot. Túnið gaf af sér
30 hestburði þegar Einar tók við
jörðinni en 1.000 hestburði þegar
hann hætti búskap. Einar endur-
bætti íbúðarhúsið og bjó það nú-
tíma þægindum. Hann byggði
rúmgott fjós, mjólkurhús, haughús
og 500 hestburða hlöðu með súg-
þurrkun og fjárhús fyrir 120 ær,
ásamt 300 hestburða hlöðu. Árið
1943 lagði hann akveg frá þjóðvegi
heim á hlað. Auk 22 ha túns rækt-
aði hann kartöflur á 3,5 ha akri
°g bygg á heimaakri og á 8 ha
félagsakri í landi Urriðavatns.
Árið 1952 varð hann að farga
sauðfénu vegna garnaveiki, en
fjölgaði þá nautgripum og jók garð-
ræktina. Þannig fékk hann búi sínu
borgið. Þegar-aðstæður leyfðu hóf
hann aftur sauðfjárbúskap og stóð
þá styrkari en áður, þar sem stuðst
var við fleiri búgreinar.
Einar bar heiðurstitilinn „bóndi“
með sóma. Hann var sístarfandi
og vann jafnan mikið utan búsins
við vegagerð og annað sem til féll.
Var vinnudagur bóndans oft að
byija, þegar haldið var heim eftir
tíu stunda vinnu við vegagerðina.
Listfengur var hann og heyrði ég
oft talað um hvert snilldarhand-
bragð var á dýram og fuglum, sem
hann tálgaði úr tré og ýsubeini
handa börnum sínum og börnum
nágrannanna. Einar var hár vexti,
beinvaxinn, vel limaður, vel að
manni, léttur í spori, fríður og
bjartur yfírlitum, glaðlegur og
skemmtinn. Hann var fróður,
stálminnugur og hélt minni sínu til
hinstu stundar. Gestrisni Einars og
Jónu var einstök, gestum alltaf vel
fagnað og veitingum húsfreyjunnar
viðbragðið. í dag verður Einar jarð-
settur við hlið konu sinnar í ættar-
grafreitnum heima á Ekkjufelli.
Um leið og við kveðjum góðan
dreng, vottum við systkinin og fjöl-
skyldur okkar aðstandendum inni-
lega samúð okkar.
Einar Jón Vilhjálmsson.
Nú fækkar þeim óðum sem fremstir stóðu,
sem festu rætur í íslenskri jörð,
veggi og vörður hlóðu
og vegi ruddu um hraun og skörð,
börðust til þrautar með hnefa og hnúum,
og höfðu sér ungir það takmark sett,
að bjargast af sínum búum,
og breyta í öllu rétt.
(Davíð Stefánsson)
Þegar ég að leiðarlokum kveð
kæran vin minn, Einar Sigbjöms-
son í Ekkjufellsseli, er vissulega
margs að minnast, sem ekki verður
mögulegt að telja allt í þessum
fátæklegu kveðjuorðum. Ótal
minningar frá liðinni tíð líða um
hugann, allar eru þær góðar og
skemmtilegar og fylla hugann
djúpu þakklæti fyrir samfylgdina,
sem er orðin nokkuð löng eða ná-
lægt fímmtíu árum.
Mér finnst Fljótsdalshéraðið ekki
það sama og áður eftir fráfall Ein-
ars, það verður eitthvað sem vantar
næst þegar ég heimsæki æsku-
stöðvarnar, jafnvel þó Lagarfljótið
streymi tiltölulega lyngt og tært
til sjávar og Snæfellið blasi við
sjónum í suðvestri, fagurt og tigu-
legt og fjallahringurinn standi vörð
um Héraðið eins og alltaf áður, þá
er eins og stérkur hlekkur sem
tengdi fortíð við nútíð hafi brostið.
En ræturnar liggja áfram austur á
Héraði þar sem forfeður mínir og
hins látna byggðu sín bú, lifðu á
gjöfum náttúrannar, þar sem hver
þúfa og holt átti sitt sérnafn.
Einn af hornsteinum hamingju-
ríks lífs er heimilið. Einar átti því
láni að fagna að vera alinn upp í
föðurhúsum á grónu menningar-
og myndarheimili. Ekkjufells-
heimilið var þekkt fyrir gestrisni
MIIVININGAR
og höfðingsskap, það má segja að
það hafí verið reist um þjóðbraut
þvera. Margir áttu þar leið um og
erindi við Sigbjörn og Margréti,
foreldra Einars, og börnin þeirra
tólf, svo ætla má að ærin umsvif
hafi verið á heimilinu.
Móðir mín, Anna Ólafsdóttir,
minntist oft á þann ánægjulega
tíma er hún var í bamaskóla á
Ekkjufelli, hún var fermingarsystir
Einars og Þórannar, systur hans.
Hún sagði að oft hefði dvöl gesta
þar lengst við spjall og umræður
um þau mál sem efst vora á baugi
í það og það sinn og oft hafí verið
gripið i spil, en alltaf hafí Margrét
haft veitingar á reiðum höndum
og eins svefnpláss, ef á þurfti að
halda og ekki talið eftir sér aukna
fyrirhöfn.
Einar hóf búskap 1928 í Ekkju-
fellsseli með konu sinni, Jónu Jóns-
dóttur, og þar stóð heimili hans í
57 ár eða þar til hann flutti á
Dvalarheimili aldraðra á Egilsstöð-
um. Það er óhætt að segja að heim-
ili þeirra Ekkjufellssels-hjóna var
ekki síður en bernskuheimili Einars
þekkt fyrir rausnarskap, greiðvikni
og gestrisni eins og hún best getur
orðið. Því álykta ég að hann hafi
verið hamingjusamur maður þrátt
fyrir misvinda lífsins sem öllum
mæta einhvern tlmann á lífsleið-
inni. Hann fékk hamingjuna í heim-
anmund, þegar hann kvæntist Jónu
konu sinni, hún var bæði vitur og
mikil mannkosta- og gæðakona,
sem engum datt til hugar að hall-
mæla, en allir virtu.
Einar var hrókur alls fagnaðar
í vinahópi, hann var skemmtilegur
svo af bar en aldrei á annarra
kostnað. Heilsteyptur persónuleiki
var hann og góður viðmælandi.
Ég á margar góðar minningar
og mér ákaflega dýrmætar frá öll-
um kynnum mínum við hann. Þau
gáfu mér innsýn í dálítið óvenjulegt
jafhaðargeð og hugrekki, ásamt
glaðlyndi, jafnvel þó á móti blési
og líkamskraftar færu þverrandi. í
návist fárra hefur mér liðið betur
en þeirra Ekkjufellssels-hjóna og
íjolskyldu þeirra. Frá þeim
streymdi kærleikur og umhyggja
til samferðamannanna. Þessi glað-
værð og glettni sem var Einari
eðlislæg laðaði að honum jafnt
unga sem gamla, hann umgekkst
sér yngra fólk sem félaga og jafn-
ingja. Hann sparaði bæði umvand-
anir og yfírráðasemi í framkomu
sinni við unglinga og börn og þess
vegna náði hann að gerast vinur
þeirra og eftirsóttur í þeirra hópi.
Einar hlaut menntun sína í
föðurgarði og í skóla lífsins, um
aðra menntun var vart að tala á
þeim tíma sem hann var að alast
upp. Fljótt kom í ljós að hann var
áhugasamur og liðtækur við bú-
skapinn og vann hann heimili for-
eldra sinna vel. Einar var góður
bóndi, hann var vakinn og sofínn
við að hugsa um skepnuhöld og
bæta jörð sína eftir kröfum sam-
tímans. Hann sá að öllu leyti vel
um fjölskyldu sína og hlutverk hans
sem eiginmaður og faðir var vel
af höndum leyst. Hann hefur skilað
góðu og happadijúgu dagsverki
fyrir þjóðfélagið. Hann hefur komið
til þroska fimm börnum þeirra
hjóna og alið upp eitt barnabarn.
Börn hans eru, talin í aldursröð:
Sigurbjörg húsmæðrakennari,
maður hennar var Eyþór Ólafsson
verslunarmaður sem látinn er fyrir
mörgum árum, synir þeirra eru
Arnbjörn og Einar Jón; Margrét
húsmóðir, gift Magnúsi Þórðarsyni
endurskoðanda og bókara, dóttir
þeirra er Jóna Guðný; Guðrún
tækniteiknari látin 1967, sonur
hennar er Einar Ólafsson sem er
uppeldissonur Einars og Jónu;
Baldur byggingatæknifræðingur,
kvæntur Svölu Eggertsdóttur
gjaldkera, og Bryndís starfsstúlka.
Ein'ar var gjörvilegur maður á
velli, vel meðalmaður á hæð þrek-
lega vaxinn en samsvaraði sér vel.
Hann var fríður maður sýnum,
kvikur í hreyfingum og þétt óg
traust var handtakið hans.
Ég kynntist Einari fyrst þegar
ég kom með Sigurbjörgu dóttur
hans í helgarfrí úr Eiðaskóla. Allt-
af eftir þessa fyrstu heimsókn í
Ekkjufellssel var talið sjálfsagt að
ég kæmi með þeim systram eða
jafnvel þótt ég væri ein á ferð í
skóla eða sumarfríum og dveldi þar
í góðu yfírlæti eins lengi og mér
hentaði, eins og ég væri eitt af
börnum þeirra hjóna. Hefur vin-
skapur minn við fjölskylduna hald-
ist þó að oft hafi verið vík milli
vina enda fannst mér alltaf að hún
væri mín önnur fjölskylda.
Til Einars, vinar míns, kom kall
dauðans sem langþráð líkn þó að
lífið væri honum löngum kært. Nú
er hann genginn, þessi hjartahlýi
öðlingur, og endanlega kominn
heim í Ékkjufell. Þar verður hann
jarðsettur í dag við hlið konu
sinnar.
Ég kveð Einar með söknuði og
þakklæti í huga fyrir að hafa átt
vináttu hans allt frá viðkvæmum
unglingsáram og fram á þennan
dag. Bömum hans og öllum að-
standendum votta ég dýpstu sam-
úð. Ég bið honum blessunar og
velfamaðar í bjartari heimum.
Guðrún Ingibjörg
Jónsdóttir.
Það er ekkert líf án dauða og
öll eram við minnt á það með einum
eða öðram hætti. Nú hefir dauðinn
veitt afa mínum og nafna viðtöku.
Ekki er nokkur vafí í huga mér að
afí hefur fengið þar góðar móttökur
því hann var hvers manns hugljúfi.
Afí var aldamótabam og eins og
margir af hans kynslóð yrkti hann
jörðina sér og sínum til lífsviður-
væris. Hann keypti jörð af föður
sínum, Sigbirni Bjömssyni á Ekkju-
felli í Fellahreppi í Fljótsdalshéraði
og kallaði Ekkjufellssel. Þar bjó
hann ásamt konu sinni Jónu Jóns-
dóttur í meira en hálfa öld og varð
þeim fímm barna auðið.
Strax þriggja mánaða gamall
varð ég þeirrar auðnu aðnjótandi
að fá að koma á heimili þeirra og
vera síðan í sveit hjá þeim á sumr-
in fram að fimmtán ára aldri, auk
þess að vera ’njá þeim tvo vetur.
Þaðan á ég margar góðar og ómet-
anlegar minningar og verð ég ævin- "
lega forsjóninni þakklátur að fá að
verða hlýju þeirra og kærleiks að-
njótandi.
Það er skarð fyrir skildi þegar
maður eins og afi er fallinn frá.
Það er eins og slokknað hafi sólar-
geisli. Afi var þannig maður að það
var ekki hægt annað en vera í góðu
skapi í nærvera hans. Hann var
húmoristi af guðs náð og óforbetr-
anlegur stríðnispúki. Þær era marg-
ar minningamar úr bemskunni sem
tengjast honum og þau era ófá
prakkarastrikin sem ég veit upp á ^
mig skömmina gagnvart honum en
öllu slíku tók hann með stöku jafn-
aðargeði og býður mér í hug að
hann hafí haft lúmskt gaman af.
Þó svo að sextíu ár hafí aðskilið
okkur í aldri skynjaði ég afa minn
sem vin og félaga og sem slíkur
mun hann ævinlega eiga sinn stað
í hjarta mér.
Við fráfall ömmu missti afí meir
en hægt er að gera sér grein fyrir.
Meira en hálfrar aldar kærleiksrík-
ur hjúskapur hafði bundið þau
sterkari böndum sem ristu dýpra
heldur en er á færi okkar sem yngri
eram að skilja. Eftir það fór aldur-
inn að segja æ meira til sín og er
ég smeykur um að síðustu árin
hafí verið honum erfíð þó alltaf
hafi hann borið sig vel og reytt af
sér brandarana.
í hjarta mér gleðst ég yfir end-
urnýjuðum samfundum afa og
ömmu og því að vita þennan góða
mann lausan úr þeim fjötram sem
líkaminn var orðinn honum. Ég
samhryggist og öllum þeim sem
hann þekktu vegna sorgar þeirra
og saknaðar.
Einar Jón.
SIGRÍÐUR
GUÐJÓNSDÓTTIR
+ Sigríður Guðjónsdóttir var
fædd á Raufarfelli undir
Austur-Eyjafjöllum hinn 26.
júlí 1910. Hún lést á heimili
sínu á Svalbarðseyri hinn 7.
febrúar síðastliðinn. Foreldrar
hennar voru Guðjón Vigfússon
og Þorbjörg Jónsdóttir. Systur
Sigríðar urðu tíu. Eftirlifandi
eru Sigurbjörg Guðleif og
Bjarný.
Eiginmaður Sigríðar var
Hallvarður Sigurðsson. Hann
lést sumarið 1968. Þau eignuð-
ust sex börn. Elst er Guðbjörg,
ógift; Sigurður, kvæntur Mál-
hildi Þóru Angantýsdóttur;
Ingibjörg, gift HaUdóri Val
Þorsteinssyni; Ásta, gift Jóni
Stefánssyni; drengur, andvana
fæddur; Hrefna, gift Tryggva
Geir Haraldssyni. Barnabörnin
eru 18 og barnabarnabörnin 21.
Útför Sigríðar fer fram frá
Landakirkju í dag.
Þú áttir þrek og hafðir verk að vinna
og varst þér sjálfri hlífðarlaus og hörð.
Þú vaktir yfir velferð barna þinna.
Þú vildir rækta þeirra ættaijörð.
Frá æsku varstu gædd þeim góða anda,
sem gefur þjóðum ást til sinna landa
og eykur þeirra afl og trú.
En það er eðli mjúkra móðurhanda
að miðla gjöfum - eins og þú.
(D.St.)
Með örfáum orðum viljum við
kveðja þig, elsku amma Silla. Öll-
eigum við dýrmætar minningar um
þig sem við geymum sem skínandi
perlur.
Amma var dugmikil og góð kona.
Þrátt fyrir veikindi sín vora það
ófáir sokkamir og vettlingarnir sem
hún pijónaði og gaf okkur. Alla
afmælisdaga okkar mundi hún, þó
að fjölskyldan væri stór.
Guð blessi þig, elsku amma.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin strið.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Kveðja.
Barnabörn og fjölskyldur
þeirra.
Skilafrestur vegna
minningargreina
Eigi minningargrein að birtast á útfarardegi (eða í sunnudags-
blaði ef útför er á mánudegi), er skilafrestur sem hér segir: í
sunnudags- og þriðjudagsblað þarf grein að berast fyrir hádegi
á föstudag. í miðvikudags-, fimmtudags-, fóstudags- og laugar-
dagsblað þarf greinin að berast fyrir hádegi tveimur virkum dög-
um fyrir birtingardag. Berist grein eftir að skilafrestur er útrann-
inn eða eftir að útför hefur farið fram, er ekki unnt að lofa
ákveðnum birtingardegi.