Morgunblaðið - 18.02.1995, Page 37

MORGUNBLAÐIÐ
MIINININGAR
LAUGARDAGUR 18. FEBRÚAR 1995 37
Fyrir litla stelpu sem alin var upp
í dæmigerðri kjarnafjölskyldu var
það ævintýri líkast að eiga frænku
í stórfjölskyldu, alvöru stórfjölskyldu
með ættmóður, mörgum sonum,
tengdadætrum og hóp af barnaböm-
um. Anna frænka var ein af tengda-
stórfjölskyldunni, sem bjó öll í Mál-
arablokkinni. Börnin í stórfjölskyld-
unni voru ekki öll skyld mér, en mér
þótti alltaf sem hin væru frændur
og frænkur líka af því að ég var
frænka Önnu. Og fyrir litla stelpu
sem vildi hafa hlutina einfalda var
bæði þægilegra og skemmtilegra að
vera skyld öllum enda var fjölskyld-
an ein heild. Ekki spillti fyrir að
mörg börnin voru á svipuðu reki og
ég svo það lá beint við að ég tæki
þátt í lífinu í þessari blokk. Þess
vegna gerði ég mér ferð þangað
oft, og hafði gaman af. Málningart-
unnurnar í kjallaranum og myrkra-
hornið undir stiganum voru fyrirtaks
felustaðir, allt var svo stórt, gang-
arnir langir og háaloftið endalaust,
hurðir hér og hvar líkt og í völundar-
húsi. En ferðin endaði oftast á eld-
húskolli hjá Önnu frænku þar sem
ég fékk ferkantað mjólkurkex og
fullt glas af kaldri mjólk. Og að
auki hlýju og umhyggju; þar áttaði
ég mig smám saman á þeim mann-
kostum Önnu sem ég átti eftir að
njóta síðan. Ég skil það núna að lífið
í stórfjölskyldu er ekki bara gaman,
þó svo virtist vera í þessu tilviki;
heldur þarf að vera fyrir hendi í
senn þolinmæði og umburðarlyndi,
og visst æðruleysi til að geta miðlað
málum sem upp koma. Anna frænka
hafði alla þessa kosti og að auki
hjálpsemi og tryggð sem voru henn-
ar aðalsmerki.
Eftir að hún greindist með
krabbamein fyrir tveimur árum urðu
ferðirnar hingað suður tíðar og allt-
af kom Anna frænka í heimsókn
færandi hendi með vettlinga á litlar
hendur eða hosur á litla fætur, eða
rækjur úr Djúpinu. Ef enginn var
heima hékk poki á snaganum með
góssinu í og þá vissum við að Anna
var komin suður í næstu törn, eins
og hún kallaði lyfjagjafirnar sjálf.
Veikindi sín skilgreindi hún sem
vinnu, verkefni sem þyrfti að takast
á við; hún líkti þeim við naut sem
hún þyrfti að sigrast á og sem hún
ætlaði að fella. Drauma sína túlkaði
hún á þann veg að það tækist, það
var hennar trú og hún sannfærði
mig.
Minningarnar eru margar og ljúf-
ar, og þær mun ég varðveita. Og
ég veit að þær munu reynast þeim
sem nær standa jafn vel og mér,
bæði nú og síðar.
Edda Pétursdóttir.
Mig langar að skrifa nokkur orð
til minningar um ástkæra frænku
mína og nöfnu, sem eftir langa bar-
áttu við illvígan sjúkdóm kvaddi
okkur 7. feb. sl. Anna frænka var
sérstök kona, hjartahlý og kát, og
þó hún væri kvalin í veikindum sín-
um var hún uppfull af bjartsýni og
léttleika. Það er margs að minnast
þegar horft er til baka, og geymum
við allar þær yndislegu minningar í
hjarta okkar og yljum okkur við þær
á meðan á okkar göngu stendur.
Elsku Anna mín, ég er þakklát fyrir
að fá að hafa verið samferða þér
nokkur spor í þessu lífi. Söknuðurinn
er sár. En við getum þó glaðst yfir
að þjáningum þínum er lokið. Guð
almáttugur gefi þér frið og góða
nótt. Fyrir mína hönd og systra
minna votta ég aðstandendum Önnu
okkar dýpstu samúð.
Elísabet Anna
Finnbogadóttir.
Undir hlíðum Baulu, þar sem leið
liggur upp Bröttubrekku vestur á
firði, eru grösugir balar, þar sem
harðgerð íslensk grös og blóm heyja
lífsbaráttu sína, bjart en skamm-
vinnt sumar. í hvert sinn er við fjöl-
skyldan ökum þar um verður okkur
hugsað til síðasta fundar sem við
áttum með. Önnu og Hidda, einn
fagran sólardag síðla sumars fyrir
áratug.
Þau höfðu tekið sér göngutúr í
hlfðinni, kíkt á ber, sest niður og
fengið sér kaffi og notið útsýnisins
um Borgarfjörðinn, þegar við ókum
fram á þau. Börnin hrópuðu: „Þama
er bíllinn þeirra Önnu og Hidda!“
Þarna í guðsgrænni náttúrunni átt-
um við saman stund sem aldrei
gleymist. Það ríkti ró og hamingja
yfir þeim hjónum þar sem þau voru
á heimleið eftir vel heppnað ferða-
lag. Það var spjallað um heima og
geima, fjölskyldu og tíðarfar. Þessi
minning er svo sterk, þegar hugsað
er til baka, því síðar sama ár var
Hiddi allur. Nú er Anna einnig fallin
frá, á besta aldri.
Anna frænka, stóra systir móður
minnar, hefur alla tíð verið nálæg,
eins og fastur punktur í þessari sí-
breytilegu tilveru. Strákarnir hennar
voru ekki bara frændur, heldur líka
vinir. Heimilið að Aðalstræti 19 var
fastur viðkomustaður allra þeirra
sem höfðu notið gestrisni og greið-
vikni þeirra hjóna, og þeir voru ófá-
ir. Margir höfðu dvalið hjá þeim að
vetrinum meðan þeir sóttu skóla á
ísafirði. Aðrir voru á ferð um ísa-
fjörð. Og enn aðrir voru bara í bæjar-
ferð. En alltaf var heimilið opið þeim,
og glatt á hjalla þegar spjallað var
um menn og málefni.
Anna frænka mín var hæglát
kona, sem ekki fór með hávaða. En
hún hafði fastar skoðanir á flestum
hlutum. Stundum gat hún verið
nokkuð ströng, og jafnvel dómhörð,
en aldrei nema full ástæða væri til,
og eins og hver átti skilið. Alltaf tók
hún málstað þeirra sem minna máttu
sín. Og ófeimin var hún við að segja
skoðun sína, ekki síst ef henni mis-
líkaði breytni þeirra sem meira þykja
mega sín. Ætíð var stutt í glettnina,
græskulausa og holla. Því Anna
þekkti að lífið á sér margar hliðar,
og allir þurfa einhvern tímann að
takast á við skuggahliðar þess, jafnt
sem þær björtu.
Þegar kemur að því að minnast
fólks, renna upp myndir: Anna
ásamt Gunnu Ásgeirs og Gunnu Sig-
urðar — sú fyrrnefnda nú nýlátin —
konurnar í Málarablokkinni, niðri í
þvottahúsi í sláturgerð að hausti.
Anna í þessu sama þvottahúsi að
smúla okkur strákana, sjóblauta úr
fjörunni. Ekkert voðalega reið, en
ekki ánægð heldur. Anna á Opelnum
— hún var ein fyrsta konan sem ég
vissi að æki bílnum til jafns við eigin-
manninn — með fullan bílinn af börn-
um á heimleið úr Arnardalnum eftir
skemmtilegan dag. Anna með stóran
hveitipoka og troðfullar fötur, eftir
vel heppnaða berjaferð. Anna önnum
kafin við að undirbúa Hlífarsam-
sæti, keyrandi kökur, berandi stóla
eða styðjandi gamlan mann. Anna
við sauðburðinn hjá afa í Fagra-
hvammi, að hjálpa á sem átti í erfið-
leikum við burð. Anna við hlið Hidda
í hlíðinni undir Baulu. Anna nýkom-
in frá sólarlöndum í haust með
Gunnari félaga sínum, sólbrún og
vongóð. Anna á sjúkrabeði, í desem-
ber. Æðrulaus tók hún á móti vinum
og vandafólki, kvik og gamansöm,
þrátt fyrir sína þungu þraut.
Þannig var hún; dugmikil, traust
og raungóð. Hún tók því sem að
höndum bar, með stillingu og festu
þess sem ekki gerir stórt úr smáu,
en kann að meta það sem lífíð hefur
að bjóða. Hún skilaði sínu dagsverki
vandlega og vel. Og þannig skilur
hún eftir sig fordæmið, til að læra
af, þeim sem eftir standa í hljóðri
þökk og sorg.
Allt sem andann dró átti hennar
skjól. Og börnin fundu traust og
hlýju hjá henni. Þannig hafa mörg
tár runnið hjá börnum okkar hjóna
við fráfall Önnu frænku. En huggun
fæst er við hugsum okkur hana í
nýjum heimkynnum, laus við þraut-
ir, í iðagrænni náttúru þar sem lömb-
in leika sér og kýrnar jórtra og jafn-
vægi manns og náttúru ríkir, eins
og andartakið í brekkunni forðum.
Nú er þungur harmur kveðinn að
sonum hennar og fjölskyldu. Við
samhryggjumst strákunum hennar
öllum, tengdadótturinni Kristínu og
hennar trausta vini, Gunnari. Með
þökk og söknuði kveðjum við kæra
frænku. Minning hennar lifi.
Sigurður Pétursson og
Ólína Þorvarðardóttir.
Fleirí minningargreinar um
Önnu Hjartardóttur bíða
birtingar og munu birtast í
blaðinu næstu daga.
INGOLFUR
GUNNARSSON
+ Ingólfur Gunn-
arsson var
fæddur 2. desem-
ber 1913 á Vega-
mótum á Stokks-
eyri. Hann lést á
Landspítalanum 8.
febrúar sl. Foreldr-
ar hans voru Gunn-
ar bóndi og járn-
smiður Gunnars-
son frá Byggðar-
horni í Flóa og
kona hans Ingi-
björg Sigurðar-
dóttir frá Gríms-
fjósum. Systkinin á
Vegamótum voru
átta, Sigríður elst, bjó í Reykja-
vík nú látin, Gunnar, Þorvarður
og Hrefna, búsett í Reykjavík,
Sigurgeir og Þórir, búsettir á
Selfossi, og Margrét, sem dó I
bernsku. Hinn 30. maí 1946
gekk hann að eiga eftirlifandi
eiginkonu sína, Signrlaugu, f.
7. febrúar 1914. Foreldrar
hennar voru Siggeir Guð-
mundsson bóndi á Baugsstöð-
um og Kristín Jó-
hannsdóttir en hún
var fædd í Eyfakoti
á Eyrarbakka.
Guðmundur afi
Sigurlaugar var
bróðir Brynjólfs
Jónssonar fræði-
manns frá Minna-
Núpi. Börn Ingólfs
og Sigurlaugar
eru: Elín, f. 30. des.
1946, búsett á
Stokkseyri, Ingi-
björg Kristin,
hjúkrunarfræðing-
ur, f. 3. apríl 1950,
búsett í Reykjavík,
Siggeir húsasmíðameistari, f.
17. september 1952, búsettur á
Eyrarbakka. Sigriði ísafold, f.
1935, átti Sigurlaug þegar hún
giftist og gekk Ingólfur henni
í föður stað. Þá ólu þau upp son
Elínar, Ingólf, f. 16. júní 1968.
Útför Ingólfs fer fram frá
Stokkseyrarkirkju í dag og
hefst athöfnin kl. 14.00.
ÞEGAR nóttin er ekki til og sólin
stendur við austuröxl Ingólfsfjalls
þá er fallegt í landnámi Hásteins.
Á einum slíkum vormorgni fluttust
þau Ingólfur og Silla með böm sín
og búsgögn upp fyrir Löngudæl að
bænum Syðra-Seli í Stokkseyrar-
hreppi, en þá höfðu þau búið fyrstu
búskaparár sín í heimilinu á Vega-
mótum. Þó Ingólfur hafi frá unga
aldri unnið jöfnum höndum alla al-
menna vinnu eins og þá tíðkaðist
til sjós og lands, stóð hugur hans
ævinlega til búskapar. Hann var
mikill ræktunarmaður bæði með
skepnuhöld og ekki síður garð-
ávexti og annan jarðargróður.
Á Syðra-Seli bjuggu þau í fjórtán
ár eða til ársins 1964 að þau keyptu
Efra-Sel í sömu sveit og fluttust
þangað og áttu þau þá og nytjuðu
báðar jarðirnar en seldu síðan
nokkru seinna húsin á Syðra-Seli
ásamt landskika. Öll árin sem Ing-
ólfur og Silla bjuggu á Seljum
stundaði hann vinnu í frystihúsinu
á Stokkseyri og má þá geta nærri
að bústörfin heima við hafa lent í
meira mæli á herðum konunnar en
ella hefði verið, en hún var bjargið
trausta sem ekki bifaðist og leiddi
hverja þraut til farsælla lykta.
En tíminn leið hratt á Seljum
eins og annars staðar í henni ver-
öld, bömin uppkomin og farin að
heiman og Ingólfur yngri kominn
undir fermingu, en þó margt væri
léttara með tilkomu véla og nýrra
tíma tækni en á fyrstu búskaparár-
unum þá færðust árin yfir hina
ungu svani sem þijátíu ámm fyrr
flugu upp fyrir hana Löngudæl. Á
fardögum 1980 seldu þau Selin sín
og keyptu einbýlishús að Eyjaseli 5
á Stokkseyri. Hönd í hönd leiddust
þau nú aftur götuna til baka. Sá
sem þessar línur skrifar hefur nú í
allnokkur ár sótt vinnu til Stokks-
eyrar. Ég þekkti Ingólf þá ekki
nema í sjón og hann mig ekki held-
ur. Hins vegar þekkti hann föður
minn sáluga vel og fann ég það
fljótt að Ingólfur vildi láta mig njóta
þeirrar vináttu, meiri hjartahlýju
og umhyggju hef ég varla kynnst.
Þess naut ég hjá þeim báðum og
velvilja þeirra og fjölskyldunnar vil
ég nú þakka hrærðum huga.
Ingólfur og Silla fóm oft með
mér á milli Stokkseyrar og Selfoss
þegar þau stunduðu sund og heit
böð sér til heilsubótar í Sundlaug-
inni á Selfossi. Þau voru skemmti-
legir ferðafélagar sem ég sakna.
Ingólfur sagði skemmtilega frá og
kunni skil á mönnum og málefnum
úr löngu liðnum tíma, minnugur
með afbrigðum og fylgdist vel með
þjóðmálum og alla tíð samvinnu-
maður af hugsjón. Hann var að-
dráttarmaður sem sá ævinlega
heimili sínu fyrir nægum forða,
trygglundaður og orðheldinn og lof-
aði ekki því sem hann vissi að hann
gæti ekki staðið við. í mínum huga
var Ingólfur karlmenni og sannaðist
það best á hvem hátt hann tók
örlögum sínum, hann kvaddi skerin
og sundin, sjóinn og landið sem
hafði fóstrað hann frá bemsku,
konu og böm sem hann unni hug-
ástum, og síðustu orð hans til nafna
síns unga vom betri en gull. Þann-
ig sleppti hann landfestum. Guð
einn skyldi ráða hvar land yrði tek-
ið.
Elsku Silla mín, Guð varðveiti
þig og styrki í sorgum þínum. Böm-
um og barnabörnum, ættingjum og
vinum votta ég mína dýpstu samúð.
En minningin um Ingólf vakir
og oft mun maður hvarfla augum
vestur á sjógarð við Kalastaði hvort
ekki sést þar maður með poka.
Árni Valdimarsson.
Ingólfi móðurbróður mínum
kynntist ég fyrst upp úr 1950 þá
sjö ára gamall og var viðloðandi
heimili þeirra Ingólfs og konu hans,
Sigurlaugar, fram til ársins 1955
þegar ég varð fullgildur kaupamað-
ur hjá þeim hjónum að Syðra-Seli
á Stokkseyri. Eftir það skildu leiðir
þótt við hittumst endmm og sinnum
og oft var það sumarið 1955, sem
við rifjuðum upp á þeim stundum.
Þetta úrsvala sumar þomaði vart
á steini fyrr en eftir höfuðdag. En
einhvern veginn tókst samt að
krafla saman heyi handa skepnun-
um, fyrst í vothey og síðar um
haustið þegar sólin tók að skína
tókst með harðfylgi að koma dágóð-
um slatta af þurrheyi í hlöður.
En það sem hélt í okkur í lífínu
þetta sumar, ef svo má segja og
létti tilveruna í þessum eilífa rosa,
var lestur kvöldsögunnar „Hver er
Gregory". Því hvemig sem viðraði
mátti ganga að því vísu að eftir
kvöldmjaltir mundi seiðandi rödd
Gunnars G. Schram taka okkur
burt frá amstri hversdagsins og
leiða okkur á vit dularfullra atburða
í Eastend Lundúnaborgar.
Þama sátum við í eldhúsinu í
kjallaranum kvöld eftir kvöld, límd
við rafhlöðuútvarpið með kaffið og
bestu kleinur í heimi fyrir framan
okkur, án þess að snerta það.
Spennan var ólýsandi og hjartað
sló talsvert hraðar þegar paufast
var með steinolíulampann upp
þröngan stigann að lestri loknum.
Núna, 40 áram síðar, er komið
að kveðjustund. Ingólfi frænda mín-
um vil ég þakka fyrir það traust
og vinsemd sem hann sýndi mér
þann stutta tíma sem við stóðum
saman í lífsbaráttunni. Á Seli náði
ég í skottið á gömlu búskaparhátt-
unum, lærði að slá með orfí og ljá,
handmjólka og binda hey með
gamla laginu. Það er hveijum ung-
um manni hollt að fínna að hann
er til einhvers gagnlegur og að
honum sé treyst til verka. Ingólfur
og Silla gáfu mér tækifæri til að
læra og takast á við þessa hluti.
Fyrir það er ég þakklátur.
Ingólfur þótti nokkuð þungbúinn
á svip, en svipur sá sagði lítið um
innri mann því ávallt var stutt í
húmorinn og segja má að hann
hafí verið meinfyndinn, kunni vel
að segja frá og hlusta.
Ég ætla ekki í þessari stuttu
kveðju að geta lífshlaups Ingólfs
eða lýsa skapgerð hans frekar, held-
ur aðeins þakka honum góð kynni
þessi ár þegar enginn var kvótinn
til sveita og stækka mátti túnin og
fjölga í fjósi.
Þetta vora, þegar horft er til
baka, góð ár. Þá ríkti a.m.k. frelsi
til athafna og á þessum árum komst
undirritaður til nokkurs þroska hjá
góðu fólki.
Sillu og börnunum sendi ég mín-
ar innilegustu samúðarkveðjur.
Gísli Þorsteinsson.
+
Maðurinn minn,
ÞÓRARINN GUÐNASON
læknir,
lést í Landspítalanum aðfaranótt föstudags 17. febrúar.
Fyrir hönd aðstandenda,
Sigrfður Theódórsdóttir.
+
Eiginmaður minn,
lést 16. febrúar.
JÓN E. GUÐMUNDSSON
járnsmfðameistari,
Hamarsbraut 10,
Hafnarfirði,
Halldóra Sigurðardóttir.

Móðir okkar,
UNNUR SIGRÚN JÓNSDÓTTIR,
Grænuhlfð 18,
Reykjavík,
áður Reykholti,
Vestmannaeyjum,
lést aðfaranótt fimmtudagsins
16. febrúar.
Fyrir hönd aðstandenda,
Jón Karlsson,
Guðmundur Karlsson,
Ellert Karlsson.