Morgunblaðið - 04.05.1995, Page 22

22 FIMMTUDAGUR 4. MAÍ 1995
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Af innri glóð
TONLIST
Norra;na húsiö
EINLEIKSTÓNLEIKAR
Verk eftir J.S. Bach, Paganini,
Mozart, Ysaye og Sarasate. Sigur-
björn Bernharðsson, fiðla; Kristinn
Orn Kristinsson, píanó. Laugardag-
inn 29. apríl.
SIGURBJÖRN Bern-
harðsson er ekki virtúós.
Enn þá. En með sama
áframhaldi fer að stytt-
ast í það. Ef það er þá
markmiðið.
Framfarirnar frá því
er maður heyrði til hans
síðast, fyrir þetta 3-4
árum, hafa verið stór-
stígar, og auðheyrt, að
mikil og markviss vinna
hefur verið lögð í bætta
fiðlutækni, án hverrar
menn leggja ekki í flug-
eldasýningar á við Ka-
prísur Paganinis opinber-
lega án þess að krambúle-
rast á sál og líkama. Og
líklega er það bara tím-
anna tákn, að fíðluleikar-
ar þurfa orðið að hrista
þvílíkum fingurbijótum
út úr erminni, til þess eins
að tekið sé mark á þeim.
Kröfur hljómplötu-
markaðarins vaxa mis-
kunnarlaust, jafnt og
þétt, og smita út frá sér
á öðrum vettvangi, eins
og heyrist t.d. á Sinfóníu-
hljómsveit íslands, sem
er óþekkjanleg frá því sem var fyr-
ir 20 árum.
En list hljóðfærasnillingsins
hættir til að upphefja hið ytra og
jafnvel hið yfirborðslega. Þó að Sig-
urbjörn hafi sloppið ótrúlega vel frá
tónahríð 17. Kaprísu og tilbrigðum
hinar 24., sem gefa n.k. heildaryfir-
sýn af aðskiljanlegum tæknibreilum
Paganinis, er skildu eftir agndofa
áheyrendur á sínum tíma (og gera
enn), hafði undirritaður enn meiri
ánægju af túlkun Sigurbjarnar á
Bach, þ.e. í Sónötu nr. 3 BWV
1016 í samleik við Kristinn Örn
Kristinsson á píanó og í hinu mikla
meistaraverki, Sónötu nr. 1 fyrir
einleiksfiðlu.
Bach er kröfuharður við flytjand-
ann. En kröfurnar eru ekki síður
inn á við en á ytra borði. Þar eru
engar tæknibrellur brellnanna
vegna. Þar er ekki heldur hægt að
fela sig. Tónlist Bach
kemur upp um erindi túlk-
andans. Sigurbjöm sýndi
ekki aðeins öruggan leik,
heldur einnig þá innlifun
og yfirvegun sem ein-
kennir gegnmúsík.alskan
mann á örri þroskabraut.
Hann sýndi rytmíska
ákveðni, en leyfði líka
músíkinni að „anda“ með
skýrri hendingarmótun,
og dró fram íhygli hennar
og dulúð með vel úthugs-
a.ðri dýnamík. Kristinn
Öm sýndi þar sem í hinum
samleiksverkunum efitr
Mozart (Rondó í C-dúr K
373), Ysaye (Ballade) og
Sarasate (Habanera)
ljómandi skýran og jafn-
vægan meðleik.
Hafi Bach-verkin borið
af — og var þar ekki
minnst afrek Sigurbjam-
ar að ná góðu jafnvægi
milli radda í hinum erfiða
Fúgu-þætti í éinleikssó-
nötunni — kom einnig hin
sérkennilega . Sónata
belgíska aldamótatón-
skáldsins Ysayes vel út.
Vérkið er samið af mik-
illi þekkingu á möguleik-
um hljóðfærisins og ber á köflum
keim af „tvítæni" (bitónalíté). Mikið
var af tvígripum, sem flest vom
tandurhreint strokin.
Einna sízt var Mozart-Rondóið,
ekki vegna ónákvæmni, heldur var
eins og þeim félögum tækist ekki
að fínna áhugaverðan flöt á verk-
inu. En kaffihúsabrilljansinn í Ha-
banera Sarasates „small“, eins og
sagt er, hjá áheyrendum á þéttskip-
uðum bekkjum Norræna hússins.
Ríkarður Ö. Pálsson
SigurbjÖrn
Bernharðsson
Kristinn Orn
Kristinsson
Árnesingakórinn
TONLIST
Langholtskirkja
SAMSÖNGUR
Píanóleikari: Þóra Friða Sæmunds-
dóttir. Stjómandi: Sigurður Braga-
son. Langholtskirkja, sunnudagur-
inn 30. apríl 1995.
ÁRNESINGAKÓRINN er einn
af mörgum átthagakóram sem
starfa með miklum blóma í Reykja-
vík og hefur um árabil haldið sína
tónleika í vaxandi sólskini komandi
sumars. Sigurður Bragason söngv-
ari hefur stjómað kórnum og þar
unnið upp vel syngjandi kór. Vor-
boði heitir fyrsta lag tónleikanna ,
sem var ágætlega sungið en það
var aðeins í næsta lagi, Burtu með
bölsýni, eftir Bellman, þar sem
heyra mátti slæma, þ.e. lága tón-
stöðu í sópranröddunum. Önnur lög
voru hreint sungin og næsta lag,
Sönglistin, eftir söngstjórann, var
að mörgu leyti besta lag tónleik-
anna.
Tvö ágæt lög, eftir Sigfús Hall-
dórsson, Skúraskin, og það síunga
lag, Við eigum samleið, voru vel
flutt. Manvísa, eftir Sigurð Braga-
son, stóð langt að baki fyrra lagi
hans en það var þokkalega flutt af
kór og einsöngvurunum, Sigursteini
Hákonarsyni og Jensínu Waage.
Sunnudagur selstúlkunnar, lag eftir
Ole Bull, var helst til of hörkulega
sungið af Ingvari Kristinssyni. Fyrri
hluta efnisskrár lauk með tveimur
negrasálmum og var sá fyrri, Swing
low, ágætlega sunginn.
Stefán Bjamason söng On the
road to Mandalay og gerði það vel
og þá tók við Oklahomakórinn, eft-
ir Richard Rodgers, sem var hressi-
lega og vel fluttur. Jensína Waage
söng af þokka lag, sem nefnist
Dögun og er eftir Balázs. Því er
hljóðnuð þýða raustin, eftir Sibel-
íus,var ekki nægilega vel mótað og
Vernd, lag eftir Sigurð Bragason
var of laust í reipunum og ekki vel
flutt, hvorki af einsöngvara eða
kór. Stjórnandinn leggur í lagavali
sínu nokkuð mikla áherslu á alþýð-
leg „dægurlög", eins t.d_. með
ágætu lagi, Álfamey, eftir Ásbjöm
Ó.Jónsson og Munarstund, eftir
Kristján Stefánsson frá Gilhaga,
heldur svona litlausu lagi, en lauk
svo tónleikunum með Hamraborg-
inni, eftir Sigvalda Kaldalóns, sem
Þorgeir Andrésson söng af glæsi-
brag.
Eins og fyrr segir er kórinn nokk-
uð góður að verða og söng hann
margt vel, eins og t.d. Sönglistina,
lag Sigurðar, Við eigum samleið,
eftir Sigfús, Swing low og Okla-
hómakórinn. Þegar valdir era ein-
söngvarar þarf að hafa í huga, að
nú eru gerðar kröfur til einsöngv-
ara, nema þegar um sérleg radd-
efni er að ræða og hefði t.d. mátt
heyrast meira til Þorgeirs Andrés-
sonar og jafnvel eitthvað annað en
Hamraborgina. Árnesingakórinn
söng margt ágætlega vel en efnis-
skráin var helst til einlit og um of
byggð á léttmeti, sem auðvitað er
gott með öðru kjarnmeira.
Jón Ásgeirsson
NÍNA Tryggvadóttir. Gustur, 1962,
Náttúru-
stemmn-
Fuglsins dæmi
mgar
Nínu
NÚ líður að lokum sýningar á
afstraktmyndum Nínu
Tryggvadóttur í Listasafni ís-
lands. Á sýningunni má sjá
margar helstu afstraktmyndir
listakonunnar en kveikjan að
þeim er íslensk náttúra. Mynd-
irnar gerði hún á árunum 1957-
1967, síðasta áratuginn sem hún
lifði, en hún lést árið 1968, að-
eins 55 ára að aldri.
Þessar myndir koma að
mestu leyti úr safni dóttur
hennar, Unu Dóru Copley, sem
býr í New York og hafa fæstar
þeirra verið sýndar áður á ís-
landi. Þar á meðal er myndaröð
sem fannst á vinnustofu Nínu
eftir andlát hennar.
Sýningunni lýkur sunnudag-
inn 7. maí, opið er frá 12-18.
Fyrirlestur um Nínu
Aðalsteinn Ingólfsson list-
fræðingur mun halda erindi um
aðdraganda afstraktmálverka
Nínu Tryggvadóttur fimmtu-
daginn 4. maí.
Erindið verður flutt í fyrir-
lestrarsal Listasafns íslands kl.
17.30 og er haldið í tengslum
við sýninguna. Frír aðgangur.
TÓNLIST
Öldusclskirkja
KÓRTÓNLEIKAR
Lög eftir Montani, Kaldalóns,
Gunnar Þórðarson, Jóh. Strauss,
Magnús Eiríksson, Atla Heimi
Sveinsson, Reger, Schubert, Rodg-
ers o.fl. Kvennakór Suðurnesja,
undirleikari: Ragnheiður Skúla-
dóttir. Stjórnandi: Sigvaldi Snær
Kaldalóns. Sunnudaginn 30. april.
HVATIR manna til tónlistariðkun-
ar eru margvíslegar. Sem betur fer.
Þögull yrði skógurinn, ef aðeins fæ-
rasti fuglinn fengi að syngja. Og þó
að við eigum enn ekki til atvinnu-
mannakór (og þar af leiðandi lítið
af nútíma kórverkum í hæsta kröfu-
flokki), þá hafa nokkrir áhuga-
mannakórar komizt furðulangt á
grundvelli hreinnar sjálfboðavinnu,
þegar listrænn metnaður fer sam-
hliða almennri sönggleði.
Aðrir kórar miða lægra. Fyrir þeim
er ánægja hvers kórfélaga af sam-
söng og samveru aðalatriðið. Við því
er ekkert að segja. Margir mdrígalar
endurreisnartímans voru samdir fyrir
flytjendur, ekki áheyrendur, og enn
í dag er það fullgilt markmið að
músísera sér til gamans — og jafn-
vel meira en fullgilt, þegar alis konar
niðursoðin afþreying gjammar orðið
á hveiju strái..
Þar með er ekki sagt, að fleiri hlust-
endur en vinir og vandamenn þurfi
endilega að hafa jafnmikla ánægju
af uppskeru kórstarfsins og söngfólk-
ið sjálft. Eða þannig varð manni alltj-
ent hugsað, þegar Kvennakór Suður-
nesja hélt vortónleika í Ölduselskirkju
á sunnudaginn var.
Látum vera, að efnisskráin saman-
stóð að miklu leyti úr léttmeti, þ. á m.
nokkrum íslenzkum dægurlögum.
Sum þeirra lifa enn góðu lífi og gott
lag er alltaf gott lag, sama hvaðan
það kemur. Ekki var heldur hægt
að setja út á ósvikna sönggleði þeirra
Suðumesjakvenna. Jafnvægi milli
radda var ágætt og hrynrænt séð
var kórinn býsna samstígur. En eitt
er það atriði sem flestu spillir, ef það
er ekki í lagi, og það er hreinleiki í
tónmyndun. Inntónun kórsins var
ekki nógu góð og breytti litlu, þó að
flestir kórfélagar legðu sig alla fram.
Kvennakór er það viðkvæmt hljóð-
færi, að jafnvel örfáir einstaklingar
geta hleypt skjaðaki í mjöðinn.
Þó vora nokkrir ljósir punktar,
eins og fallegur einsöngur Önnu
Margrétar Kaldalóns í Ave María
eftir Sigvalda Kaldalóns og Þórunnar
Díu Steinþórsdóttur í Seligket Schu-
berts, auk snoturrar tónsetningar
stjórnandans á Elínu Helenu Steins
Steinarr í anda Donizettis og Of-
fenbachs. Og það er engin spuming,
að Dagur er risinn (Morning Has
Broken; sagt gelískt lag, sem vel
kann að vera rétt) hefði risið enn
hærra, ef kórinn hefði náð að stemma
aðeins betur.
RíkarðurÖ. Pálsson
1; | > |k: bÉj
t' § ' li^ l i í í | í J
SAMKÓR Oddakirkju á æfingu í vikunni
Morgunblaðið/Aðalheiður Högnadóttir
Samkór Oddakirkju með tónleika
Hellu. Morgunblaðið.
SAMKÓR Oddakirkju var stofn-
aður í janúar s.l. en hann skipa
46 manns víðs vcgar úr Rangár-
vallasýslu, úr Fljótshlíð, V-Lan-
deyjum, Hvolsvelli, Rangárvalla-
hreppi og Holta- og Landsveit.
Stjórnandi kórsins er Haildór
Óskarsson.
Kórinn stefnir á utanlandsferð
í apríl á næsta ári og er ferðinni
heitið til Edinborgar í Skotlandi.
Ferðanefnd hefur yerið sett á
laggirnar til að sjá um undirbún-
ing ferðarinnar en fararstjóri
verður Douglas Brotschie organ-
isti Kristskirkju í Reykjavík, en
hann er frá Edinborg.
Fólki gefst kostur á að hlýða á
söng kórsins, sem æft hefur öll
sunnudagskvöld frá stofnun, en
hann mun halda tónleika í Félags-
heimilinu Hvoli á Hvolsvelli n.k.
föstudagskvöld kl. 21.
Á efnisskrá verða aðallega ætt-
jarðar- og sálmalög. Samkór
Oddakirkju mun einnig syngja á
tónleikum ásamt Kvennakór
Hafnarfjarðar og kór eldri Þrasta
í Víðistaðakirkju í Hafnarfirði
laugardaginn 12. maí kl. 17.