Morgunblaðið - 09.06.1995, Qupperneq 1
92 SÍÐUR B/C/D
128. TBL. 83. ÁRG.
FÖSTUDAGUR 9. JÚNÍ 1995 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Reuter
Frækileg biörgun
BANDARÍSKI flugmaðurinn
Scott F. O’Grady (t.v.) brosti þeg-
ar komið var með hann um borð
í bandarískt skip í gær. Bosníu-
Serbar skutu F-16C þotu hans
niður sl. föstudag þegar hann var
á flugi yfir norðvesturhluta
Bosníu. Sérsveitarmenn land-
gönguliðs bandaríska flotans
björguðu honum í gærmorgun.
■ Sýndi mikla/18
Varnarmálaráðherrar NATO styðja ný áform í Bosníu
Segja hraðlið vera
síðasta hálmstráið
Brussel. Reuter.
VARNARMÁLARÁÐHERRAR að-
ildarríkja Atiantshafsbandalagsins
(NATO) hétu í gær eindregnum
stuðningi við tíu þúsund manna
hraðlið sem Bretar og Frakkar
hyggjast senda til Bosníu. Sögðu
ráðherrarnir að sú ráðstöfun væri
eini möguleikinn á að koma í veg
fyrir að aðgerðir Sameinuðu þjóð-
anna (Sþ) í Bosníu yrðu að engu.
Malcolm Rifkind, varnarmálaráð-
herra Bretlands, tjáði ráðherrunum
að hraðliðið yrði undir stjórn yfir-
manna gæsluliðs Sþ í Bosníu, og.
myndi aðstoða gæsluliðana við að
sinna skyldum sínum.
Að sögn heimildamanna innan
NATO ítrekuðu ráðherrarnir nauð-
syn þess að finna friðsamlega lausn
á Bosníudeilunni, en horfðust jafn-
framt í augu við að afstaða Bosníu-
Serba til gæsluliða Sþ næstu mán-
uði myndi ráða úrslitum um fram-
tíð friðargæslunnar.
Mætti breyta hlutverkinu
Stjórnarerindrekar sögðu að
bæði Bretar og Frakkar litu svo á
að endurskoða mætti hlutverk
hraðliðsins ef ástand mála breyttist
ekki mjög til hins betra og brottför
yrði óhjákvæmileg.
„Ef þessi síðasta tilraun mistekst
er einungis eitt til bjargar, og það
er brottför. Það yrði hörmulegt, og
er alls ekki eftirsóknarvert," sagði
Volker Ruehe, varnarmálaráðherra
Þýskalands.
Fulltrúi NATO sagðist telja að
ef ástandið batnaði ekki á næstu
tveim mánuðum myndu bæði Bretar
og Frakkar íhuga alvarlega að kalla
friðargæsluliða sína heim með.
haustinu. Fyrirhugað hraðlið nyti
aðstoðar flugsveita NATO og yrði
búið eigin árásarþyrlum. Hlutverk
þess yrði að vernda gæsluliðana,
sem eru lítt vopnaðir við hjálpar-
störf sín. Hraðliðið myndi einbeita
sér að verndarhlutverkinu og forð-
ast vopnuð átök við Bosníu-Serba.
Leyfa matvælaflutning
Leiðtogar Bosníu-Serba sam-
þykktu í gær að opna aftur vegi
til þess að bílalestir Sþ gætu komið
matvælum til Sarajevó. Fulltrúar
samtakanna sögðu eftir sex klukku-
stunda fund með leiðtogunum að
Bosníu-Serbar segðust myndu
ábyrgjast öryggi gæsluliðanna sem
ækju bílum Sþ, og myndu fylgja
lestunum til Sarajevó.
Allt flug
SAS lamað
Kaupmannahöfn. Reuter.
BÚAST má við að allt flug
skandinavíska flugfélagsins
SAS falli niður í dag vegna
verkfalls margra flugmanna og
verkbanns sem félagið hefur
sett á aðra flugmenn.
í gærkvöldi slitnaði upp úr
lokatilraunum tii samkomulags
í kjaradeilu sem flugmenn fé-
lagsins og stjórn þess hafa átt
í. Höfðu margir flugmenn boð-
að verkfall í dag og á mánudag
og þriðjudag, og kvaðst stjórn
félagsins þá myndu setja verk-
bann á alla flugmenn félagsins.
Komi til verkfalls og verk-
banns þessa þijá daga verður
ekkert af um 800 áætluðum
ferðum og mun það raska
ferðaáætlun um 40 þúsund far-
þega.
Warren Christopher bjartsýnn á fund ísraela og Sýrlendinga
Mikilvægustu
friðarviðræður
í fjögur ár
Jcrúsalcm. Reuter.
WARREN Christopher, utanríkis-
ráðherra Bandaríkjanna, kom til
ísraels í gær og hóf með því 13.
för sína til Austurlanda nær. Við
komuna sagði hann að ísraelar og
Sýrlendingar væru um það bil að
hefja mikilvægustu friðarviðræður
sínar í fjögur ár. Hann staðfesti
einnig að í dag myndi hann eiga
fund með Hosni Mubarak, forseta
Egyptalands, og Yitzhak Rabin,
forsætisráðherra Ísraels, í Kaíró.
„Nú hefur í fyrsta sinn i fjögur
ár fundist grundvöilur fyrir viðræð-
um um öryggismái milli ísrael og
Sýrlands," sagði Christopher. Slíkt
væri kærkomin framför og gæfi
möguleika á að heij'a viðræður milli
hermálayfirvalda landanna fyrir lok
þessa mánaðar.
Rabin var einnig vongóður, og
sagði fréttamönnum að hann hefði
átt uppörvandi símtal við Bill Clint-
on, Bandaríkjaforseta, um mögu-
leika á friði við Sýrland.
Hvorki gengið né rekið
Ríkin tvö hófu friðarviðræður í
Madríd 1991, en hvorki hefurgeng-
ið né rekið við að ákveða hvenær
og hvernig ísraelar dragi herlið sitt
burt frá Gólanhæðum, sem þeir
hertóku 1967. í síðasta mánuði
samþykktu báðir aðilar að senda
hermálafulltrúa sína til viðræðna
um öryggismál á Gólan-hæðum og
á sá fundur að fara fram í Washing-
ton fyrir lok júní. Sagði Christopher
nauðsynlegt að hraða viðræðunum
ef umtalsverður árangur ætti að
nást fyrir forsetakosningar sem
verða í ísrael og Bandaríkjunum á
næsta ári.
Christopher sagðist bjartsýnn á
að fundur hans með Mubarak og
Rabin í Kaíró yrði upphafið að nýj-
um kafla í samskiptum Israela og
Egypta. „[Þessi ríki] eiga mikla
möguleika á að vinna saman að
friðarþróuninni."
Snurða hljóp á þráðinn í sam-
skiptum ríkjanna nýverið þegar
ísraelar neituðu að gerast aðilar
að samkomulaginu um takmörkun
á útbreiðslu kjarnorkuvopna, þrátt
fyrir að stjórnvöld í Kaíró hefðu
krafist þess af þeim.
För Christophers um Austurlönd
nær lýkur á mánudag. Hann mun
eiga fund með Yasser Arafat, leið-
toga Palestínumanna, og hafa við-
komu í Damaskus og Arnrnan.
Noregs-
konungur
skoðar
tjónið
Haraldur Noregskonungur
heimsótti í gær flóðasvæðin í
Noregi og ræddi við fólk sem
orðið hefur fyrir tjóni vegna
hamfaranna. Hér ræðir hann
(til hægri) við íbúa í bænum
Tretten í Guðbrandsdal. „Það
var gott að taka í höndina á
konunginum og fá að vita að
hann kærir sig um okkur,“
sögðu hjónin Jörga og Oddvar
Nustad sem búa í Tretten.
Heimili þeirra hjóna eyðilagðist
af völdum flóðsins á föstudag-
inn var.
Vatnsborð Oyeren hækkaði
ekki í gær, en yfirborð Mjösa
steig jafnt og þétt um tæpan
sentimetra á klukkustund. Sam-
kvæmt nýjustu spám mun
liækkun yfirborðs Mjösa ná
hámarki 15. júní og verður það
þá rúinum 8 metrum hærra en
venjulega.
Um tvö hundruð manns tóku
á móti konunginum, sem kom
með þyrlu hersins. Fyrst var
flogið yfir flóðasvæðið til þess
að hans hátign gæti betur áttað
sig á umfangi skaðans sem orð-
ið hefur. Hann heimsótti fimm
staði á för sinni; Hamar, Trett-
en, Trysil, Flisa og Lilleström.
í dag mun Sonja drottning
heimsækja fólk sem orðið hefur
fyrir tjóni af völdum flóðsins.
■ 1500 manns/18