Morgunblaðið - 22.09.1995, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 22. SEPTEMBER 1995 9
FRÉTTIR
Norræna brunatækniráðstefnan á
Hótel Loftleiðum
Vonir bundnar
við Eldibrand
TOLVUKERFIÐ Eldibrandur, sem
Slökkvilið Reykjavíkur tók í notk-
un 18. ágúst, hefur reynst mjög
vel að sögn Hrólfs Jónssonar
slökkviliðsstjóra: „Notkunarmögu-
leikarnir eru alltaf að koma betur
og betur í ljós. Það nýtist okkur
ekki eingöngu í eldútköllum, held-
ur flýtir það líka fyrir þegar leitað
er að húsum í sjúkraflutningum."
Hann segist vonast til að geta
selt tölvukerfið til slökkviliða er-
lendis.
Yfirlitskort yfir Reykjavík
í Eldibrandi er að finna yfirlits-
kort yfir Reykjavík með loftmynd,
staðsetningum brunahana og
mörgum viðbótarupplýsingum
sem koma slökkviliðinu að gagni.
Þær upplýsingar sem kerfið býr
yfir eru að mestu fengnar úr land-
upplýsingagrunni Reykjavíkur-
borgar, en Kópavogur, Seltjarnar-
nes og Mosfellsbær vinna að því
að tengjast kerfínu líka.
Auk þess geta fyrirtæki snúið
sér til verkfræðiskrifstofu og látið
útbúa teikningu af húsnæði sínu
fyrir Eldibrand, sem er þá hægt
að slá upp ef til eldsvoða kemur.
„Við vissum ekki hvernig markað-
urinn tæki við sér, en nú þegar
hafa Hótel Loftleiðir og Eimskip
afhent okkur gögn og fieiri eru á
leiðinni,“ segir Hrólfur.
Leyst úr mörgum snúnum
vandamálum
Tölvukerfíð var kynnt á Nor-
rænu brunatækniþingi sem stend-
ur yfír á Hótel Loftleiðum og von-
ast er til að slökkvilið erlendis festi
kaup á því. „Við höfum kynnt
kerfíð í Noregi, Svíþjóð og Banda-
ríkjunum og það hefur vakið at-
hygli. Sumir segjast reyndar ætla
að gera þetta sjálfir, en við höfum
lagt mikla vinnu í að þróa þetta
frá 1990 o g leyst úr mörgum snún-
um vandamálum, þannig að við
segjum þá bara: Verði ykkur að
góðu.“
Hrólfur segist vera bjartsýnn á
að geta selt kerfið: „Við erum
búnir að verðleggja það. Það kost-
ar eina og hálfa milljón og það
ætti ekki að vera of hár þröskuld-
ur.“
Nýjasta nýtt á
Norðurlöndum
í gær kynntu slökkviliðin það
nýjasta í starfínu hjá sér, en að
sögn Hrólfs var það athyglisvert,
enda stæðu Norðurlöndin mjög
framarlega í heiminum hvað varð-
aði menntun, tækni, tækjabúnað,
prófanir, framþróun o.fl.
Fjarhitun hf. fræddi ráðstefnu-
gesti fyrir hönd íslendinga um
erlent tölvuforrit sem gerir kleift
að meta magn slökkvivatns í
dreifikerfum vatnsveita. Fjarhitun
hf. hefur hannað samskiptaforrit
til tengingar við landupplýsinga-
kerfí Reykjavíkurborgar, þannig
að ávallt eru aðgengilegar nýjustu
upplýsingar um ástand vatnsveitu-
kerfisins sem eru síðan notaðar
beint í útreikningum hverju sinni.
„Við erum að útbúa forrit sem
gerir vatnsveitum um allt land og
jafnframt slökkviliði örúggara um
vatnsforða til slökkvistarfs," segir
Oddur B. Björnsson, verkefnis-
stjóri Fjarhitunar hf.
„Það sem er einkum mikilvægt
varðandi slíka líkanreikninga er
að geta endurmetið afkastagetu
vatnsveitu í eldri hverfum, þar
sem komið hefur upp aukin vatns-
þörf vegna nýbygginga eða starf-
semi. Þá er ódýrara og þægilegra
að geta endurmetið veitukerfið
með þessum hætti, heldur en að
þurfa að bíða eftir að eitthvað
gefi sig.“
Kýlaveiki
ekkií
nýgengn-
umlaxi
LAXAR sýktir af kýlaveikibróður
hafa greinst í 9 ám hér á landi í
sumar og alls er um 13 laxa að
ræða. Gísli Jónsson físksjúkdóma-
læknir segir veikina lengi hafa ver-
ið landlæga og það sé sín tilfinning
að ef sérstök leit væri gerð á hveiju
ári myndu tilfelli finnast.
Ámar þar sem laxarnir þrettán
hafa fundist em Elliðaárnar 3 lax-
ar, Andakílsá 2 laxar, Húsadalsá í
Steingrímsfírði 2 laxar, Staðará í
Steingrímsfirði 1 lax, Brynjudalsá
1 lax, Hrútafjarðará 1 lax, Mið-
fjarðará 1 lax, Tjarnará á Vatns-
nesi 1 lax og Ytri Rangá 1 lax.
Svipuð einkenni
Lax sýktur af kýlaveikibróður
hefur svipuð einkenni og lax með
kýlaveiki. „Þegar veikin er komin
á visst stig eru einkennin skugga-
lega lík og veikin jafnbráðdrepandi.
Stóri munurinn liggur hins vegar í
eðli bakteríunnar, kýlaveikibakter-
ían er miklu grimmari, ef þannig
mætti að orði komast, og því
bráðsmitandi á meðan baktería
kýlaveikibróður fer sér mun hægar
í sakirnar og er ekki mjög smit-
andi,“ segir Gísli.
Kýlaveiki ekki í nýrunnum laxi
Sú frétt komst á kreik í sumar
að kýlaveikin skæða hefði greinst
í nýrunnum laxi í Elliðaánum og
benti það til þess að smitið hefði
orðið í hafinu, en að sögn Gísla
Jónssonar er það rangt og ekki frá
Keldum komið. Einn nýgenginn lús-
ugur lax með sjúkdómseinkenni
kom í rannsókn og reyndist hann
ekki vera með kýlaveiki, heldur
kýlaveikibróður.
Franskar dömuprjónadraktir
og stakir prjónajakkar
Verð frá kr. 16.800,-
Opið laugardag frá kl. 10-14,
TESS

- Verið velkomin -
neðst VÍð daga
kl 9—18
Dunhaga, laugardaga
síml 562 2230 kl. 10-14.
mm
■
Í////////////I
* Sunddeild
Armanns
Hin sívinsaalu sundnámskeiö
eru aö hefjast.
Ungbarnasund ■ Fyrir fullorbna
Framhald ungbarnasunds
2-3 ára, 4-6 ára
Fyrir vatnshrædda
Þolfimi í vatni
Kvennatímar
Innritun virka daga frá kl. 16.30 og um helgar frá kl. 13.00 í síma 557-6618 (Stella).
GLÍMT við lax á Rangárflúðum á dögunum, en þar hefur
veiði verið afar góð í sumar.
„Allt tal um uppruna kýlaveik-
innar í íslenskum löxum, hvort
fyrsta smitið hafi orðið í hafi eða
í ánni, eru vangaveltur. Kýlaveiki-
bróðir er meira sjóbundin baktería
og þegar laxar með slíkt smit ganga
úr sjó mætir þeim hitastig sem
kveikir í bakteríunni. Varðandi
kýlaveiki, er bakerían svo skæð að
það nægir að einn lax sé sýktur til
að setja allt í gang,“ segir Gísli og
bætir við að smit verði bæði við
snertingu fiska, með saur þeirra að
ekki sé minnst á þegar kýli á sjúk-
um fískum opnist og úr þeim vellur
saman við árvatnið.
„Elliðaárnar voru lengi vatnslitl-
ar og allt að 15 gráðu heitar í sum-
ar og smitmögnun getur verið gífur-
leg við þær kringumstæður,“ segir
Gísli.
Elliðavatnið „hreint“
Sá kvittur komst einnig á kreik
í sumar að sýktir laxar hefðu fund-
ist í Elliðavatni. Það er rangt, að
sögn Gísla Jónssonar. Hann segir
að enginn sýktur fiskur hafí fundist
í Elliðavatni og hafa þó bæði verið
athugaðir laxar, urriðar og bleikjur.
Sagði Gísli enn fremur að augljóst
væri að eftir því sem neðar dragi,
þeim mun þéttari væri sjúkdómur-
inn, þéttastur frá Árbæjarstíflu og
niður að Sjávarfossi.
Rannsóknarstofurnar á Keldum
hafa fengið fjölda laxa til skoðunar
í sumar, um miðjan september hafði
verið tekið við löxum úr 30 laxveiði-
ám og þeim hefur fjölgað síðan.
Sérstaklega var fjallað um tvo þess-
ara fiska í fjölmiðlum í sumar.
Annar var úr Korpu, hinn úr Stóru
Laxá. Fjórir grunsamlegir laxar úr
Korpu voru skoðaðir, en enginn var
smitaður, hvorki af kýlaveiki né
kýlaveikibróður. Laxinn úr Stóru
Laxá, sem var afar illa útlítandi,
reyndist vera með mjög sjaldgæfa
tegund af krabbameini í roðinu.
Fólk er alltaf
að vinna
í Gullnámunnh
74 milljónir
Vikuna 14. til 20. september voru samtals 74.533.845 kr.
greiddar út í happdrættisvélum um allt land.
Þetta voru bæði veglegir Silfurpottar
og fjöldinn allur af öðrum vinningum.
Silfurpottar í vikunni:
Dags. Staður Upphæö kr.
14. sept. Háspenna, Laugavegi..... 113.498
15. sept. Kringlukráin................ 284.146
15. sept. Mamma Rósa, Kópavogi... 69.890
15. sept. Naustkráin................... 71.643
16. sept. Mónakó....................... 69.532
16. sept. Rauöa Ijóniö.............. 140.731
17. sept. Háspenna, Laugavegi..... 93.109
17. sept. Ölver........................ 83.072
18. sept. Spilast. Geislag., Akureyri.. 118.352
18. sept. Mónakó....................... 77.490
18. sept. Mónakó....................... 99.682
Staða Gullpottsins 21. september, kl. 11:00
var 7.199.456 krónur.
Silfurpottarnir byrja alltaf 150.000 kr. og Gullpottarnir í 2.000.000 kr.
og hækka síöan jafnt og þétt þar til þeir detta.