Morgunblaðið - 28.09.1995, Qupperneq 23

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 28. SEPTEMBER 1995 23
LISTIR
Námskeið fvrir þá sem vilja lengra:
Nýjar bækur
Hjartarætur Þórs
HJARTARÆTUR í
snjónum eftir Þór Stef-
ánsson er komin út. Þór
sendi frá sér fyrstu
ljóðabókina Haustregn-
ið magnast árið 1989
og ári síðar bókina I
gróðurreit vorsins.
í kynningu segir:
„Eins og fram kemur í
titlum bókanna er höf-
undur náttúruskáld.
Ljóð hans eru myndir
úr daglegu lífi þar sem
„dagarnir koma í hala-
rófu“ og vekja nýjar
spurningar, nýja til-
hlökkun.
Þór Stefánsson
Gagnrýnendur hafa
bent á að í tjóðmáli
höfundar kveði við já-
kvæðari tón en tíðkast
hefur undanfarna ára-
tugi og er þá líklega
átt við þá lífshamingju
sem alls staðar leitar
upp á yfirborðið þrátt
fyrir djúpa alvöru og
gráleita glettni höfund-
ar.“
Útgefandi er ljóða-
forlagið Goðorð. Bókin
er myhdskreytt af
Helga Gíslasyni. Bókin
er 77 bls. og kostar kr.
1.920.
HLUTI umdeildrar myndraðar
Richter: Brosandi hryðjuverkamað-
ur, fangaklefi og plötuspilari Baad-
ers, þar sem talið er að hann hafði
falið vopn til að svipta sig lífi.
Litadýrð
Dauði hryðju-
verkamanns
roNusr
Sclfosskirkju
ORGELTÓNLEIKAR
J.S. Bach: Nun komm, derHeiden
Heiland; Fantasía og fúga í g-moll.
César Franck: Kóralfantasía í h-
moll. M. Kabelac: Fantasía. Lenka
Mátéová, orgel. Selfosskirkju þriðju-
daginn 26. sept.
SEPTEMBERTÓNLEIKUM Sel-
fosskirkju fer senn að ljúka; hinir
síðustu af alls fimm verða nk. 3.
október. Eftir dagskránni að dæma
hefur kirkjuorgelið komið þar víða
við sögu, og engin furða, því Stein-
meyer-hljóðfærið frá 1964 hefur
dáfallegan hljóm og allflölbreytt
raddaval, ekki sízt eftir stækkunina
1991, þegar bættust við 3. hand-
borðið (Riickpositiv) og 15 raddir,
sem munu nú alls 47. Kom sú fjöl-
breytni í góðar þarfir á orgeltónleik-
unum á þriðjudagskvöldið var, einna
beztar í hinni miklu kóralfantasíu
Césars Francks. Og þó að orgelsér-
fræðingar kunni e.t.v. enn að finna
hljóðfærinu eitthvað til foráttu, þá
kom undirritaður aðeins eyra á
tvennt: 16 feta fótbassaröddin svar-
aði heldur seint (víðþekkt vanda-
mál), og - sem er raunar vömm arki-
tektsins - endurómur kirkjunnar er
hjá Zachow í Halle) var hið ágætasta
flutt. Maður hefur svosem heyrt hana
hraðar, en á hinn bóginn kom ekki
til neinna vandræðalegra hæginga,
sem þetta úthaldskreíjandi verk á til
að kalla yfir spilarann. Hér var leikið
með þeirri viðeigandi vaggandi
sveiflu sem ævinlega vekur hlustand-
anum gleði og bjartsýni.
Hinn huglægi síðrómantíski
franski orgelstíll naut sín vel sem
fyrr sagði í litríkri registrun á langri
Kóralfantasíu Francks, þar sem
vottar fyrir impressjónískri hljóma-
beitingu 20. aldar, ásamt miklum
andstæðum í styrk og satzgerð. Var
leikurinn að sama skapi fjölbreyttur,
ýmist með hugleiðslublæ eða rosa-
fenginn, og megnaði að mestu að
drepa þeim votti af langdregpi á
dreif sem örlaði á undir lokin.
Fantasían fyrir orgel eftir tékk-
neska tónskáldið Miioslav Kabelac
(d. 1973), fyrrum útvarpsstjóra og
síðar prófessor við tónlistarháskól-
ann í Prag, var ágengt, tokkötu-
kennt verk, er beitti víða krassandi
samstígum ómstreitum, en datt á
öðrum stöðum aftur um aldir, allt
að því til gregorssöngstíls. Það var
þó að mestu tónalt hugsað og end-
aði í hreinum og klárum mollhljómi.
Var Lenka Mátéová þar í essinu sínu
og lék af bæði krafti og lipurð.
Ríkarður Ó. Pálsson
AFAR umdeild sýning prýðir nú sali
nútmímalistasafnsins í New York en
höfundur verkanna hefur m.a. verið
sakaður um að vera „tilfinningaslj-
ór“. Hann heitir Gerhard Richter og
viðfangsefni hans er dauði félaga í
Baader-Meinhof-hryðjuverkasamtök-
unum.
Verkin eru fimmtán
talsins og eru sýnd undir
heitinu 18. október 1977,
sem var dánardægur
þriggja félaga í samtök-
unum; sem voru Gudrun
Ensslin, Andreas Baader
og Jan-Carl Raspe, en þau
fundust látin í fangaklef-
um sínum. Ulrike Mein-
hof, einn höfuðpauranna,
hafði hengt sig ári fyrr. Á
meðal mynda Richters eru
nokkrar af Meinhof á ýmsum aldri:
Sem ung og saklaus stúlka og sem
lík með far eftir hengingaról á hálsi.
Verk Richters hafa vakið mikla
athygli og menn hafa velt því fyrir
sér hver ætlun hans sé með þeim,
hvort að ætlunin sé að gera hryðju-
verkamenn að píslarvottum. Sjálfur
segist hann ekki taka afstöðu til
viðfangsefnisins, heldur hafi ætlun
hans verið að sýna hryðjuverka-
menninina í köldu og hlutlausu ljósi.
Engu að síður þykja myndirnar á
köflum tregafullar og að rétt hefði
verið að sýna ekki aðeins dauða
hryðjuverkamannanna, heldur einn-
ig fórnarlamba þeirra.
Forsvarsmenn nútímalistasafnsins
í New York voru ekki í vafa um
ágæti myndanna, því að
þeir keyptu myndaröðina
af Richter í júní sl. á tæp-
ar 200 milljónir króna, að
því að fullyrt er. Þykir það
djarfur leikur í ljósi þess
hvers konar pólitískir vind-
ar blása um bandarískt
þjóðfélag, segir í frétta-
tímaritinu Newsweek, en
í kynningu á sýningunni
er henni líkt við myndröð
Andys Warhols af kyn-
þáttaóeirðum í Bandaríkjunum.
Forsvarsmennirnir eru þó ekki í
vafa um að þeir hafi gert góð kaup.
„Góð list býr ekki endilega yfir ein-
földum, siðferðilegum svörum. Ef
hún ögrar okkur og fær okkur til
að hugsa er það til góðs. Þessi verk
gera það svo sannarlega,“ segir
yfirmaður myndlistar- og högg-
myndadeildar 'safnsins, Robert
Storrs.
Hart er deilt
um ágæti
myndraðar
þýsks mynd-
listarmanns
um Baader-
Meinhof-sam-
tökin
VisualBasic er kjaminn í nútima forritun í
gluggaumhverfi. Enginn sem á annað borð
vill nýta tölvuna og forritin betur getur verið
án þekkingar á VisualBasic!
36 klst námskeið, kr. 44.900,- stgr.
Námskeið á fimmtudögum og laugardögum
hk 95092
Tölvu- og verkfræðlþjónustan
Tölvuráðgjof • námskeið • utgáfa ‘
Grensásvegi 16 • sími 568 8090
Raðgreiðslur Euro/VISA
Nýkomið mikið úrval a P^
ggog prjónakjólum
Peysur og leggings í yfirstærðum.
Einnig einlit glansandi krumpupils
í lit við peysurnar.
Opið laugardag frá kl. 10-14.
straarion
Reykjavíkurvegi 64 ■ Hafnarfirði • Sími 565 1147
fulllítill.
Einleikari kvöldsins var organisti
Fella- og Hólakirkju í Reykjavík,
Lenka Mátéová; eins og nafnið bend-
ir til, eiginkona píanóleikarans Pet-
ers Máté, er kennir í Tónlistarskól-
anum í sömu borg. Frú Mátéová er
menntuð í Prag sem konsertorg-
anisti, þar eð hefðbundinni kantors-
menntun var ekki til að dreifa í
guðleysingjatíð þáverandi stjórnar-
hátta. Var þó ekki annað að heyra
en að námið hefði skilað árangri,
því spiltækni Lenku var mjög góð,
túlkunin - eftir dulitla varfærni í
sálmforleiknum Nun komm, der
Heiden Heiland, - fersk og persónu-
leg, og raddaval hennar sýndi
skemmtilega nýtingu á möguleikum
Selfosskirkjuorgelsins.
Fantasía og fúga Bachs í g-moll
er vinsælt verk, og að verðleikum.
Það gustaði af Fantasíunni, þó á
óvart kæmi að valdar skyldu dulúð-
ugar píanissimó-raddir undir se-
kvenzakaflann með hnígandi þrepa-
bassa, þar sem undirritaður hefur
oftar heyrt allt á útopnu. Kom það
þó ekki illa út, enda litrík andstæða
við lokaklímaxinn. Fúgan, sem ber
hrynlíkingargælunafnið ’Das Kaffee-
wasser kocht’ meðal þýzkra orgel-
nema (byggð á eldfomu æfingastefi
sem m.a. Hándel ku hafa glímt við
SÝNINGAR HEFJAST Á NY
Leikendur:
Helgi Skúlason,
Kristbjörg Kjeld,
Blva Ósk Ólafsdóttir,
Guðrún Gísladóttir,
Lilja Guðrún Þorvaldsdóttir,
Sigurður Sigurjónsson,
Árni Tryggvason,
Randver Þorláksson,
Edda Arnljótsdóttir.
STAK
ef tir

FJolskyldan goðkunna
úi> Stundapipiði
aftup mætt til leiks
Næstu sýningar:

_l L_
Sími 551 1200