Morgunblaðið - 26.11.1995, Blaðsíða 8

8 SUNNUDAGUR 26. NÓVEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Við skulum gefa Steina gott klapp, fyrir besta kvótabrandara ársins.
ESSAR fyrstu vikur hafa
Iiðið undrafljótt og nú hef
ég lokið fyrra undirbún-
ingsnámskeiðinu mínu í arab-
ísku. Svo byija ég í sex ára bekk
í næstu viku. Ég hef af einskær-
um áhuga orðið mér úti um auka-
tíma í að tengja saman stafi og
bætti við fleiri tímum en stóð til
á þessu fyrsta námskeiði. Enda
get ég af mikilli hógværð stað-
hæft að „lokaritgerðin" þótti hin
merkasta smíð og ekki fyrirfund-
ust í henni nema 8 eða 9 villur.
Efni sjálfvalið en þau skilyrði
sett að notaðar væru a.m.k. 25
sagnir og ritgerðin mátti ekki
vera styttri en 150 orð - þá
ákveðni greinirinn ekki talinn
nema einu sinni. Það hefur verið
skylda að skila eins konar stíl
síðustu laugardaga en það lá í
augum uppi að það varð að vanda
sérstaklega til hápunktsins. Það
mátti ekki skrifa þetta á eigin
tungu og þýða svo textann held-
ur varð að skrifa það beina leið
á arabísku.
Og hafí nú einhver efast um
að maður geti lært þegar maður
er kominn yfir fimmtugt er rétt
að birta hér upphafíð að þessu
spennandi ævintýri og síðan þýð-
ingu þess eins og hún leggur sig:
A1 kird ale al g-ebel-apinn
á fjallinu
Fí jám min al ajem honek kird,
sarir we bunni. Hoa Jæis fí ale
gebel al kabír. Haða kird deman
said lí-anna hoa aindaho assdeka
gaidún. Assdekaho, assed, nimr
we dagega saffra. Hom le jæsún
ale al gebel. A1 assed jæis ale
daffa al nachr we hoa jaqrís
honek we hoa júkraddid an júka-
bil al kird helen. A1 nimr júshee-
hid al kúbbrí we hoa júrid an
jaakúl al ragúl ale al kúbbrí. A1
nimr jatakellem ah’jennan ila al
ðubeb. Hoa jaððon an hia kabíha
leken hia túrenni gaid. A1 assed
we al nimr le jaakúlún dagega
líanna hia sadikhuma, leken rob-
em hom ahrinan sáfjaakúlúnhe.
„Jele hemin dada hona,“ al
Dagbók frá Kaíró
Sagan um
apann á
fjallinu
Fyrra undirbúnings-
námskeiði Jóhönnu
Kristjónsdóttur
í arabísku er lokið og
nú getur hún farið að
setjast í sex ára bekk.
kird jatakellem ændema hoa jas-
el min al gebel.
„Ana aindi fikra. Ana úríd an
atellem a arsim.“
A1 assad we al nimr jaðhaggen
we jaðhaggen. „Hallua, hallua.
Ana úrid an atellem an júrenni,"
al assad jaakúl. A1 dagega túfa-
ker leken le tessalho límúdda.
„Ana úrid ila an atellem an
aakara,“ al nimr jaakúl we hoa
jadhagg ædan.
„A1 dagega túgib.“ Antúm
magnamin. Æna madrasa lil
hajawenet?“ ...
í lauslegri þýðingu er sagan
á þessa leið:
Einu sinni var lítill brúnn api.
Hann á heima efst á stóra fjall-
inu. Þessi api er alltaf í góðu
skapi því hann á góða vini. Vin-
ir hans er ljónið, tígrisdýrið og
guli hænuunginn. Þau búa ekki
á fjallinu. Ljónið á heima á fljóts-
bakkanum, hleypur þar um og
hefur í hyggju að heimsækja
apann fljótlega. Tígrísdýrið fylg-
ist með brúnni yfir fljótið og
langar til að éta mann sem geng-
ur yfír hana. Tígrisdýrið talar
stundum við flugu sem situr á
brúnni. Því finnst hún ljót en hún
syngur vel. Tígrisdýrið og ljónið
ætla ekki að éta ungann því að
hann er vinur þeirra en það
gæti verið að þau gerðu það
seinna.
„Dómadags hávaði er hér,“
segir apinn þegar hann kemur
ofan af fjallinu. „Ég hef fengið
hugmynd mig langar að læra að
teikna.“ Ljónið óg tígn'sdýrið
hlæja sig máttlaus. „Æðislegt,
alveg frábært. Mig langar að
læra að syngja,“ segir ljónið.
„Og ég ætla að læra að lesa,“
segir tígrísdýrið og skellihlær
líka.
Unginn hugsar en segir ekk-
ert nokkra stund. „Þið eru snar-
ruglaðir. Hvar er skóli fyrir dýr?“
segir hann svo. „Góði besti, api,“
segir Ijónið. „Ég veit hvað við
skulum gera. Við étum manninn
á brúnni og fluguna og síðan
étum við ungann og að því loknu
skulum við íhuga þetta með skól-
ann.“
Apinn segir ekki eitt einasta
orð. Hann tekur litla ungann og
þeir hlaupa til fjalls. „Við skulum
gleyma grimma tígrísdýrinu og
stóra ljóninu. Við munum læra
að teikna og dansa og smám
saman gleymum við þeim. Ég
veit núna að þeir eru ekki vinir
mínir,“ segir apinn.
Unga litla fínnst apinn vita
allan sannleika í heiminum og
hann langar að vera hjá honum
alla ævi upp frá því.
Með þessa ritgerð fyrir fram-
an mig hlýt ég að líta framtíð
mína í arabísku björtum augum.
Ef mér fleygir jafnmikið fram
næstu sex vikur gæti ég kannski
hlaupið yflr bekk og náð prófí
upp í 8 ára bekk þegar alvara
lífsins tekur við eftir áramótin.
Vísindin og krafan um viðvörun
Flóknir tímar
almannavarna
framundan
Guðjón Petersen
A
Ijanúar næstkomandi verða
25 ár liðin frá því Guðjón
Petersen varð fram-
kvæmdastjóri Almannavarna
ríkisins, en það hefur vakið
athygli að frá 1. febrúar 1996
verður hann bæjarstjóri Snæ-
fellsbæjar á Vesturlandi.
- Hvað sérðu þegar þú lítur
yfir farinn veg ssem fram-
kvæmdastjóri Almannavarna?
„Heillandi viðfangsefni með
fjölbreytilegu og ágætu fólki
við að byggja upp samræmt
neyðarkerfi fyrir landið. En hér
á landi höfum við að vissu leyti
verið í forystu í þessum efnum.
Ég er mjög sáttur með það sem
áorkast hefur, en geri mér
grein fyrir að mikið er fram-
undan að kljást við fyrir þann
sem tekur við starfi mínu og
ég óska honum alls hins besta
í því.“
- Hvað er minnisstæðast?
„Það sem alltaf mun setja mark
sitt á minninguna um þetta tíma-
bil í ævi minni er að ég hóf starfið
í röð skelfilegra náttúruhamfara
í Vestmannaeyjum, Neskaupstað
og Kópaskeri, og því miður varð
síðasta árið mitt í starfi mann-
skæðasta náttúruhamfaraár þess-
arar aldar, þótt mannskaði hafi
orðið hærri sum ár á öldinni af
öðrum orsökum en náttúruham-
förum.“
- Hvað er framundan í aimanna-
vörnum?
„Það eru erfiðir og flóknir tímar
framundan á sviði almannavarna
og öryggismála. Það þarf ekki
einungis að efla og viðhalda við-
búnaðar- og varnarþættinum, því
fyrirsjáanleg eru mjög flókin og
erfið úrlausnarefni á sviði viðvör-
unar- og viðbragðsþátta almanna-
varna. Krafan um að vara við og
bregðast tímalega við til að forða
fólki frá hættu verður háværari
en vísindi og tækni geta svarað á
næstu áratugum.
Sennilega munu stjórnvöld og
almannavarnafólk þurfa oftar en
áður að standa frammi fyrir
ákvörðunum um að grípa til sárs-
aukafullra ráðstafana sem byggð-
ar eru á veikum grunni líkinda
um yfirvofandi vá, eða þeirri sorg
sem hið óvænta hefur í för með
sér. Spurningin er: Hversu oft
munum við þola falskar viðvaran-
ir og viðbrögð við þeim?
Þekkingin á hegðun náttúrunn-
ar og meiri möguleikar til að fylgj-
ast með henni í gegnum mæli- og
úrvinnsluaðferðir gera kröfuna
um viðvörun svona sterka. Hins
vegar gæti fólk hætt að taka við-
varanir sem reynast tilgangs-
lausar alvarlega."
- Hafa loftvarnaflauturnar í
Reykjavík verið notaðar?
„Þær hafa aldrei verið notaðar.
Loftvarnaflauturnar
eru í raun úreltar, þær
hafa til dæmis ekki
haldið í við þenslu
borgarinnar. Það þyrfti
að kaupa nýjar raf-
eindaflautur sem hægt væri jafn-
framt að tala í gegnum við íbúa
í hverfum borgarinnar. Það má
gera ráð fyrir að íbúar til dæmis
í Grafarvogi þyrftu á öðrum leið-
beiningum að halda en íbúar í
miðborginni. Á hinn bóginn myndi
nýtt kerfi verða dýrt.“
- Hvernig ætli Reykvíkingar séu
búnir undir brottflutning?
„Heildarflutningur úr Reykja-
vík þýddi trúlega það sama fyrir
Hafnarfjörð, Kópavog, Seltjarnar-
nes og Mosfellsbæ. Brottflutning-
►GUÐJÓN er fæddur 1938 í
Reykjavík. Hann lauk far-
mannaprófi frá Stýrimanna-
skólanum í Reykjavík árið 1961
og skipherraprófi fyrir varð-
skip ríkisins 1965. Hann hefur
starfað fyrir Landhelgisgæsl-
una en varð fulltrúi hjá Al-
mannavörnum ríkisins 1971 og
framkvæmdastjóri þeirra frá
1979. Eiginkona hans er Lilja
Benediktsdóttir verslunarmað-
ur og eiga þau tvö uppkomin
börn, Ragnhildi og Lárus, og
fjögur barnabörn.
ur merkti sennilega að flytjast
norður fyrir Akranes. En þá vakn-
ar spurningin: Hvar á fólkið að
fá húsaskjól?
Ef til vill væri vænlegri leið að
halda kyrru fyrir. Danir hafa sem
dæmi þá stefnu að fólkið eigi að
vera kyrrt, það er ekki neitt að
fara.“
- Á ég að hlaupa út á götu ef
stór jarðskjálfti ríður yfir?
„Já, ef þú býrð á jarðhæð í ein-
býlis- eða raðhúsi. Svarið er hins
vegar neitandi, ef þú átt heima í
fjölbýlishúsi eða mannmargri
byggingu, þar áttu að leita skjóls
undir sterkum húsgögnum í opn-
um dyrum eða horni burðar-
veggja. En meginreglan er að
halda ró sinni og fylgjast af yfir-
vegun með því sem er að gerast
og bregðast við þvi.“
- Hvernig metur þú samstarf þitt
við fjölmiðla?
„Ég tel mig hafa átt frábært
samstarf við íjölmiðla í gegnum
tíðina og hef talið happadrýgst
að vera opinskár og heiðarlegur
við þá. Ég hef jafnvel verið gagn-
rýndur fyrir það, en fjölmiðlarnir
hafa ávallt haft skilning á þeim
vanda sem maður getum stundum
átt í með að fjalla um atriði sem
orka tvímælis eða eru ekki tíma-
bær í umræðunni. Ég
hef ekki enn rekist á
óheiðarlegan fjölmiðla-
mann. Auðvitað hafa
orðið smáslys í sam-
skiptum eða misskiln-
ingur, en það hefur oftast tekist
að leiðrétta."
- Hvernig leggst bæiarstjóra-
starfíð í þig?
„Nýja starfið heillar og nú þegar
teningnum er kastað spyr ég mig:
„Því gerði ég þetta ekki fyrr?“
Þetta er nýtt sveitarfélag með fjöl-
breytilega möguleika. Þarna eru
atorkusamir bæjarfulltrúar og
spennandi mannlíf. Ég hlakka til
að vinna með þessu fólki og ekki
spillir sú dulúð sem fylgir Snæfell-
sjökli og umhverfi hans.“
Loftvarna-
flauturnar í
Rvík. úreltar