Morgunblaðið - 05.12.1995, Side 46

46 ÞRIÐJUDAGUR 5. DESSMBER 1995
AÐSENDAR GREINAR
MORGUNBLAÐIÐ
„Líf með
sykursýki“
- Utgáfusaga -
FÖSTUDAGINN 6. október sl.
var hér í blaðinu fróðleg og
skemmtileg grein eftir Jakob F.
Asgeirsson sem bar heitið „Af
sjálfumglöðum markaðsmönnum
og vongóðum höfundum“. Ég er
einn þeirra höfunda sem valdi að
gefa sjálfur út og vil bæta við frá-
sögn Jakobs með því að segja frá
reynslu minni. Að gefa út bók er
nefnilega meira mál en ætla má
en líka minna mál en ætla má.
Ávinningur minn af útgáfunni er
mikill þótt hann verði kannski ekki
mældur í krónum.
Bókin mín heitir „Líf með sykur-
sýki“ og er fullvaxin afurð, 160
bls. innbundin. Hún veitir almenn-
ar upplýsingar um sykursýki og
hvernig er að lifa með hana í far-
teskinu. Ég gaf hana út sjálfur af
því að enginn annar sýndi því
áhuga og ég þekki til prentferlis.
Auk þess er ég eins og aðrir íslend-
ingar svo heppinn að eiga góða
vini og ættingja sem hægt er að
níðast á til þess að gera hlutina
ódýrt! Mikill kostur var að öll til-
högun bókarinnar var eftir mínu
höfði og ég þurfti ekki að lúta vilja
markaðsmanna. Afurðin blasir við
Höfundar sem vilja
gefa út sjálfir, segir
> ____
Ivar Pétur Guðnason,
eiga ekki að láta ijár-
haginn stöðva sig.
almenningi og hvorki efni hennar
né handbragð standa öðrum að
baki. Það geta allir gengið úr
skugga um með því að skoða bók-
ina. Hún heldur sínu gildi vel og
einn kostur við að gefa sjálfur út
er að útgefandinn og höfundurinn
eru sammála um að hún fari ekki
á bókamarkað fyrr en eftir alda-
mót.
Þessi frásögn er af því hvernig
höfundur gaf út bókina sína. Ég
vii biðja lesendur að fyrirgefa mér
ef ég virðist drýldinn á köflum en
sú er alls ekki ætlun mín. Það sem
ég gerði er á færi hvers manns sem
getur komið orðum skammlaust á
biað, vill gefa út, gefur sér tíma í
útgáfuna og er tilbúinn að leggja
eitthvað undir. Ég er ekki mark-
JpðftT
-þin nýárssaga!
68 kynslóðarinnar 1. janúar 1996
í Súlnasal, haldin i 10. sinn.
Veislustjóri kvöldsins er
Ragnhildur Vigfúsdóttir kvenréttindakona.
Óttar Guðmundsson læknir flytur hátíðarræðu.
Meðan á þríréttaðri glæsilegri máltíð stendur
leikur hljómsveitin Þokkabót gömlu lögin
af nýja geisladisknum sínum.
Flutt verður dagskráin Agalega venjuleg saga
Auðar Hjörleifsdóttur {leikstjórn
Þórhildar Þorleifsdóttur sem er jafnframt höfundur
verksins ásamt Ragnhildi Vigfúsdóttur.
Klukkan ellefu opnar húsið íyrir dansgestum og
stórhljómsveitin Pops ásamt Pétri Kristjánssytii leiVn
fyrir dansi til klukkan fjögur. Tónlist úr diskóteki
verður í höndum Asgeirs Tómassonar,
fyrrum plötusnúðs í Tjarnarbúð.
Miðaverð: 5000 kr.
Miðaverð á dansleik: 1500 kr.
Gestir á nýársgleði 1995 hafa forgang að
miðakaupum til 15- desember.
Miðar afgreiddir i söludeild.
aðsmaður og hef enga reynslu af
sölumennsku. Mig langaði bara til
þess að sjá bókina mína útgefna
eins og ég vildi hafa hana og á
viðráðanlegu verði.
Útgáfuferli
I grófum dráttum má skipta til-
urð bókar í sex kafla. Sá fyrsti er
ritunin, annar er yfirlestur, þriðji
er útlitshönnun og umbrot, fjórði
er filmu- og plötugerð ásamt prent-
un, bókband er í fimmta kafla og
sjötti er dreifing og
sala. Markaðsmennsk-
an fylgir þeim lið óhjá-
kvæmilega en eins og
Jakob segir réttilega á
hún ekki að koma ná-
lægt hinum.
Misjafnt er af hvaða
hvötum menn setjast
við skriftir en ég gerði
það af því að mér
fannst þörf á bók fyrir
almenning þar sem
einn úr hópnum út-
skýrði á mannamáli
hvað sykursýki er.
Þegar þeirri hvöt var
fullnægt fékk ég vini
mína til þess að fara
yfir textann; réttritunina og efnis-
lega.
Útlitshönnun og umbrot bókar
og kápu var í mínum höndum. Ég
naut þess að þekkja aðeins til
þeirra hluta og auk þess fékk ég
nokkur heilræði hjá vinum mínum
í K-Prenti sem keyrðu út filmuna
og önnuðust plötugerð.
Prentliði og bókband þurfti að
kaupa en áður en það er gert þarf
að vita hvað á að kaupa og hvern-
ig það lítur út. Ég valdi t.d. dýran
saum í bókbandið til þess að
tryggja að bókin detti ekki í sund-
ur í fyrsta lestri. Hafa verður í
huga að í prentun og bókbandi eru
ótal valkostir. Þeir sem þekkja
ekki til verða að leita ráða hjá
þeim sem vita betur. Ef talað er
við fagmann í þessum greinum
getur hann útskýrt einstaka liði
og gefið ráð.
Kostnaður
Fyrrtöldum liðum fylgir nokkur
kostnaður. Eins og Jakob benti á
í grein sinni er hægt að kaupa
verktaka til þess að annast staka
BÓKHALDSKERFI
KJÖRiNN FYRIR WINDQWS
FYRIR W0RKCR0UPS
NETKERFI
gl KERFISÞRÓUN HF.
Fákafeni 11 -Sími 568 8055
þætti og gott er að leita tilboða á
nokkrum stöðum í einstaka verk-
liði og vera viss um að allir séu
að bjóða sama hlutinn.
Ég slapp ódýrt frá útgáfunni af
því að einu liðirnir sem þurfti að
borga voru filmugerð, plötur, prent-
un og bókband. Hönnun og umbrot
voru unnin á gamla og ódýra PC-
tölvu sem kostar núna ekki nema
um eitt hundrað þúsund krónur
með nauðsynlegum hugbúnaði.
Tölvan var lengi að en var samt
betri kostur en að
kaupa nýja eða leggja
út fyrir vinnunni.
Sala og dreifing
Þar er margra kosta
völ. Útgefandinn ræð-
ur verðlagningunni og
þar getur verið erfitt
að fóta sig. Verðstefna
mín er að hafa bókina
fyrst um sinn á kynn-
ingartilboði en 1. nóv-
ember hækkar verðið.
Eftir það verður bókin
samt ódýrari en sam-
bærilegar íslenskar
bækur. Verðlagningin
hjá mér miðast við að
selja um 400 eintök til þess að
borga útlagðan kostnað. Þá hef
ég ekki fengið krónu fyrir eigin
fyrirhöfn en allir kröfuhafar eru
ánægðir. Aðrir útgefendur segjast
þurfa að selja 1.200-1.800 bækur
til þess að greiða kostnað og ég
held að þessi 800-1.400 eintök sem
munar fari einkum í stjórnunar-
kostnað hjá þeim.
Hægt er að fá verktaka til þess
að dreifa bókum fyrir sig en ég
tók þann kost að annast dreifing-
una sjálfur. Það er ódýrara og
höfundur hefur gott af snertingu
við markaðinn og þá sem selja
afurðir hans.
Kynning
Jakob tekur ekki nógu mikið
tiilit til erfiðasta hlutans í eigin
útgáfu, sem er að koma bókinni á
framfæri. Ég vil ekki rekja þá sögu
alla hérna til þess að hlífa við-
kvæmum lesendum en nóg er að
segja að það hefur verið ótrúlegur
barningur. Fjölmiðlum og frétta-
stofum þykja bækur ekki vera
fréttnæmar og það er sorglegt.
Þegar bók er ódýr þarf að spara
auglýsingar. Ég hef veitt því at-
hygli að sömu fjölmiðlar og hafa
ekki hirt um að geta bókar minnar
hafa samdægurs birt sjónvarps-
myndir og frásagnir af útgáfu
markaðsmanna sem auglýsa fyrir
margar milljónir um hver jól. Vel
má vera að tilviljun ráði þessu en
hver getur dæmt fyrir sig.
Fréttamaður á Stöð 2 og annar
á Helgarpóstinum töldu útgáfu
bókarinnar fréttaefni og fyrir vikið
finnst mér þeir vera góðir fy'öl-
miðlamenn sem láta markaðs-
mennina ekki stjórna sér.
Einkennileg er tregða dagblaða
á að sinna beiðnum um málefnalega
ívar Pétur
Guðnason
Sórsmlða eftlr pöntun-
um stárar eftírllklngar af
vinsœlum veiðiflugum.
Vónduð jólagjöf sem
yleður veiöimanninn.
Pöntunarsimi: 86? 1740
umfjöllun um bókina. Ég met vini
mína mikils en þótt þeir hafí hjálp-
að mér við að lesa bókina yfir og
koma henni á framfæri liggur í
hlutarins eðli að ekki er hægt að
taka mikið mark á gagnrýni þeirra!
Ég veit ekki hvað þarf að gera til
þess að fá ritdóm í blaði en ég
veit að ekki dugar að senda bók,
fréttatilkynningu eða rökstudda
beiðni. Af hveiju skyldi það vera?
Af liverju útgáfa?
Ég fór í útgáfuna af hugsjón en
ekki til þess að græða. Dæmið á
eftir að ganga upp fjárhagslega;
spumingin er bara hvenær. Ég hef
ekkert á móti því að fá seinna meir
borgað fyrir vinnu mína við ritun,
hönnun, umbrot og sölu en ég er
sáttur við að bera úr býtum nóg til
þess að geta gert upp við þá sem
ég skulda vegna útgáfunnar.
Vongóðir höfundar sem vilja
gefa út sjálfir eiga ekki að láta
ijárhaginn stöðva sig. Þeir eiga
bjarta framtíð fyrir höndum og ég
hvet þá til að stökkva. Það er fyrir-
hafnarinnar virði að vera eigin
húsbóndi og þurfa ekki að lúta
markaðsmönnunum. Rithöfundar
sem hafa haldið á bók sem er þeirra
verk frá A til Ö vita hvernig sú
tilfinning er. Ef höfunda vantar
góð ráð er ég að sjálfsögðu tilbúinn
að ræða við þá sem vilja stökkva
í útgáfu. Það er að sjálfsögðu
ókeypis og án skuldbindingar.
Bækur eru fyrir fólk. Þær eru
ritaðar til þess að höfundar komi
boðskap á framfæri og almenning-
ur njóti hugarafurðanna eða hafi
gagn af þeim. Bækur eiga ekki
að vera til þess að fjölmiðlar verði
ríkir á sölu auglýsinga og útgef-
endur kaupi sér dýra bíla á meðan
höfundurinn rétt skrimtir. Bækur
eru vissulega hluti af hagkerfinu
og eiga að skjóta stoðum undir það
en bækur eiga ekki að vera til
þess að allir verði ríkir nema höf-
undurinn. Hann leggur mest undir
og á auðvitað að bera mest allra
úr býtum.
Framtíðin
Ég gladdist við lestur greinar
Jakobs af því að hann hefur lög
að mæla. Hann er þó of svartsýnn
á möguleika höfundanna. Ég ætla
að halda áfram á sömu braut og
núna er ég sem útgefandi að vinna
bók fyrir annan höfund. Samning-
ar mínir og höfundarins eru á þá
lund að ef bókin selst ekki fyrir
kostnaði fær hvorugur okkar
krónu og ég ber tapið. Ef vel geng-
ur fær höfundurinn margfaldan
hlut. Hann tekur þannig þátt í
áhættunni af útgáfunni og það er
eðlilegur hlutur.
Ef til vill geta höfundar sem
vilja taka einhveija áhættu en eru
ekki tilbúnir í eigin útgáfu gert
svipaða samninga við forleggjara
sína?
Höfundur sinnir ritstörfum og
rekur bókaútgáfuna Silju.
---------\
ÍSLENSK
VARA -
£ INNLEND
S ATVINNA
(jlReykjavíkurborg