Morgunblaðið - 05.12.1995, Blaðsíða 62

62 ÞRIÐJUDAGUR 5. DESEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Matur og matgerð
Hunang' og
hunangskökur
Nú nálgast jólin með tilheyrandi bakstri,
segir Kristín Gestsdóttir sem býður okkur
gómsætar hunangskökur.
• •
LL vitum við líklega að
hunang kemur úr plöntum
og hunangsflugur safna
því. Eg á í stofu minni plöntu sem
er í hengipotti og drýpur af henni
mikið hunang enda engar hun-
angsflugur til að safna því. Ég
get þó ekki stiilt mig um að stinga
puttanum í hunangið og fá mér
bragð. Þessi dæmalausa planta
byrjaði að blómstra í júlí og er
enn að, að vísu eru blómin færri
núna, en í sumar var hún svo
þakin blómum að það var „rauður
loginn brann“. Nafnið er á latínu
aeschynanthus speciosus. Ekki
eru allir sammála um íslenska
heitið á plöntunni, einn vildi kalla
hana hinu eldheita nafni ástar-
bál, en annar logandi kyndil, sem
er hið danska heiti og segir vel
til um útlit plöntunnar. Hunang
er elsta sætuefni sem maðurinn
notar, það er hunangslögur úr
blómum og æðasafi sumra tijáa.
Hunangið var áður handpressað
úr hunangsvaxkökunni, en nú er
það verksmiðjuunnið með spuna-
tækni. Síðan er það látið lagerast
áður en það er sett í krukkur.
Aferð, litur og bragð hunangsins
er mismunandi eftir því hvaða
plöntu býflugan hefur nærst á
og á hvaða árstíma hunanginu
er safnað. Hunang er misþykkt
og misdökkt. Ef það kristallast í
krukkunni hjá okkur er best að
hita það aðeins, en alls ekki meira
en í 40° C. Hunang er sætara
en sykur, bera að hafa það í huga
við bakstur. í því er 17% vatn,
talsvert mikið af steinefnum og
75% náttúrusykur, sem býflugan
brýtur niður í glucosa og fructosa
sem gerir það auðmeltanlegra. í
100 g af hunangi eru 300 hitaein-
ingar.
Þýskar hunangskökur
(Lebkuchen)
__________50-60 stk._______
200 g afhýddar saxaðar möndlur
(ekki spænir)
250 gsykur
500 g hunang
500 g hveiti
1 msk. kanill
1 tsk. negull
1 tsk. kardimommuduft
rifinn börkur af einni lítilli sítrónu
1 pk. orangeat, 100 g
1 tsk. pottaska
1 msk. mjólk
200-300 g súkkulaði til að
húða með
1. Hitið pönnu og ristið möndl-
urnar smástund, takið af pönn-
unni og stráið helming sykurs
yfir.
2. Setjið hunang og það sem
eftir er af sykri í pott og látið
sjóða, sjóðið síðan við hægan hita
í eina mínútu.
3. Setjið hveiti, kanil, negul,
kardimommur, sítrónubörk og or-
angeat í skál.
4. Leysið pottöskuna upp í
mjólkinni og hrærið saman við
mjölið ásamt volgum hunangsleg-
inum. Hrærið saman og hnoðið
síðan.
5. Mótið um 1 cm þykkar kring-
lóttar kökur, 5 cm í þvermál. Sker-
ið hring úr miðjunni með litlum
flöskutappa. Leggið á bökunar-
pappír og látið bíða til næsta dags.
6. Bakið við 180°, blástur 170°
í 15 mínútur. Kælið.
7. Minnkið hitann á ofninum í
70° C, setjið súkkulaðið á eld-
fastan þykkan disk í ofninn, það
bráðnar á 7 mínútum.
Húðið síðan kökurnar með
súkkulaði.
Athugið: Ef kökurnar verða harð-
ar, má setja brauðsneið með í
kökuboxið, þær eiga að vera
mjúkar og seigari.
Hunangs-marsipan-
kubbar
54 stk.
250 g hunang
250 g síróp
V. dl vatn
400 g hveiti
150 grúgmjöl
‘A tsk. hjartarsalt
1 'h tsk. pottaska + 1 msk. mjólk
200 g marsipan
'/z dl flórsykur
'/, dl romm
100 gorangeat
100 g saxaðar möndlur
200-300 g súkkulaði
1. Setjið hunang, síróp og vatn
í pott og látið sjóða.
2. Setjið hveiti, rúgmjöl og
hjartarsalt í skál, hrærið kalda syk-
urkvoðuna út í, leysið pottöskuna
upp í mjólkinni og setjið saman
við. Hrærið saman og geymið til
næsta dags.
3. Fletjið deigið út í 2 hluta, 40
x 30.
4. Hitið marsipan örlítið, hrærið
flórsykur, romm, orangeate og
möndlur út í. Setjið marsipanið
milli deigbútanna. Skerið síðan í
feminga með hnífí.
5. Hitið bakaraofn í 180° C,
blástureofn í 170 °, setjið í miðjan
ofninn og bakið í um 20 mínútur.
6. Skerið aftur í skurðina og
losið kökumar sundur. Húðið með
súkkuiaði, sjá uppskriftina hér á
undan.
I DAG
SKAK
llmsjún Margcir
Pctursson
Hvítur á leik.
STAÐAN kom upp á In-
vestbankamótinu í
Belgrad sem lauk í síð-
ustu viku. Vladímir
Kramnik (2.755), Rúss-
landi, hafði hvítt og átti
leik gegn Alexander
Beljavskí (2.630). 12.
e4!! - fxe4 13. Rg5 -
Bf7 (Vonlaust er 13. -
Dxg5 14. Rxe4 - De7
15. Bg5! og 15. - Df8
16. Dxd5! - exd5 17.
Rxd6 er tvískák og mát!)
14. Rdxe4!! - dxe4 15.
Rxe6 - Bxe6
16. Dxe6+ -
De7 17. Hxe4 -
Kd8 18. Dd5 og
svartur hafði
fengið nóg og
gafst upp, því
18. - Df8 er
svarað með 19.
Bg5+ - Rf6 20.
He6 með óstöðv-
andi sókn.
Samkvæmt
nóvemberstiga-
lista FIDE var
Kramnik í þriðja
sæti með 2.755 sti'g á
eftir þeim Karpov með
2.780 og Kasparov með
2.777. Eftir mótið í
Belgrad dregur hann enn
á þá og má búast við því
að aðeins skeiki 10 stig-
um á Kramnik og Kasp-
arov á janúarlistanum, en
Karpov hangi ennþá á
efsta sætinu.
Pennavinir
30 ÁRA Grikki sem safnar
frímerkjum og nafnspjöld-
um:
Dimitris Tsitsiras,
Hrisostomou
Smirnis 1-3,
Gr-1767 1 Athens,
Greece.
16 ÁRA sænsk stúlka, sem
hefur áhuga á hestum og
fl., vill skrifast á við íslend-
inga á aldrinum 16-20 ára:
Tina Ivarsson,
Angsviigen 7,
473 33 Henán,
Sweden.
46 ÁRA dönsk kona vill
skrifast á við íslendinga á
öllum aldri:
Marianne Jorgensen,
Hagesvej 20,
4900 Nakskov,
Danmark.
14 ÁRA sænsk stúlka vill
skrifast á við stráka á svip-
uðum aldri. Hefur áhuga á
bókum, tónlist og fl.:
Jennie Gustavsson,
Stj&rnstigen 9,
Frödinge,
598 95 Vimmerby,
Sverige.
14 ÁRA fínnsk stúlka óskar
eftir pennavinum á svipuð-
um aídri:
Sanna Laine,
Majurintie 2,
25250 Marynummi,
Finland.
33 ARA Bandaríkjamaður,
sem er í doktorsnámi í fé-
lagsráðgjöf, vill skrifast á
við konur á aldrinum 25-30
ára. Hefur áhuga á ferða-
lögum, menningu annarra
þjóða, sögu og fl.i
John Kosalski,
375 Walnut Street,
Luzerne,
PA 18709-1402,
USA.
12 ÁRA stúlka frá Svíþjóð
sem hefur áhuga á leiklist,
hundum og gítarleik:
Lina Wahlström,
Hova,
19592 Mársta,
Sweden.
15 ÁRA japönsk stúlka, sem
hefur áhuga á tónlist og
flautuleik:
Aya Fujiwara,
701 River City
Kamisugi 4-21,
Kamisugi 2-chome,
Aoba-ku Sendai-shi,
Miyagi-ken 980,
Japan.
12 ÁRA sænsk stúlka vill
skrifast á við skilnaðarbörn.
Hefur áhuga á tónlist, dýr-
um og fl.:
Ayula Stenberg,
Bonásvágen 7,
175 75 Járfálla,
Sweden.
VELVAKANDI
Svarar í síma 569 1100 frá 10-12 og 14-16
frá mánudegi til föstudags
Þýski
fjárhundurinn
Kósí
ÁRIÐ 1971 eða 1972
passaði ég oft vel þjálfað-
an þýskan fjárhund sem
hét Kósí og átti hún
heima á Skothúsveginum
í Reykja.vík. Mig minnir
að eigandi Kósíar hafi
verið sjómaður og móðir
hans hafi gætt hennar
meðan hann var til sjós.
Ef eigandi Kósíar les
þetta eða einhver honum
nákominn þá vinsamlega
hafíð samband við Siggu
í síma 565-0961.
Burt með
naglana
RAGNHEIÐUR hringdi
og vildi lýsa yfir stuðn-
ingi við þann sem skrif-
aði grein í Morgunblaðið
um notkun nagladekkja.
Það er furðulegt að
nagladekk skuli vera
leyfð og að gatnamálayf-
irvöld skuli ekki gera
eitthvað til að reyna að
sporna við þessum
ófögnuði. Nú hefur fólk
ekið á nagladekkjum um
auðar götur borgarinnar
svo vikum skiptir og
skemmdirnar á götunum
kosta skattgreiðendur
örugglega hundruð millj-
óna á ári. Þá er ótalin
■ mengunin og sóðaskap-
urinn sem hlýst af þegar
tjaran spænist upp af
götunum og sest á farar-
tæki og gangandi veg-
farendur.
Tapað/fundið
Taska og
ballettföt töpuðust
BLÁ baktaska með
merki frá Andrésar and-
ar-leikunum framan á
tapaðist í Víðistaðaskóla
í Hafnarfirði fyrir u.þ.b.
tveimur vikum. í tösk-
unni voru æfingaföt og
handklæði. Einnig tapað-
ist taupoki með bleikum
ballettbúningi og bal-
lettskóm í Iþróttahúsinu
við Strandgötu. Hafi ein-
hver fundið þessa muni
er hann beðinn að láta
vita í síma 555-3388.
Gæludýr
Köttur í
heimilisleit
NÝTT heimili óskast fyr-
ir sex ára gamlan kött.
Hann er kolsvartur, van-
aður og eyrnamerktur.
Upplýsingar í síma
586-1330.
COSPER
Víkveiji skrifar...
STÓRMARKAÐIR hafa enn tekið
til við að bjóða viðskiptavinum
sínum bækur á lágu verði. Bónus
tilkynnti 20% afslátt frá uppgefnu
verði og Kaupfélag Ámesinga fylgdi
í kjölfarið með 25% afslátt. Bónus
gekk þá lengra og hefur nú tilkynnt
30% afslátt. Ekki liggur fyrir þegar
þetta er skrifað, hvað Hagkaup býð-
ur upp á mikinn afslátt. Ef stór-
markaðimir haga viðskiptum með
bækur á svipaðan hátt og fyrir síð-
ustu jól má gera ráð fyrir, að einung-
is söluhæstu bækur verði á boðstól-
um hjá þeim.
Það er erfítt að halda uppi gagn-
rýni á það, að fólk geti keypt bækur
á lægra verði en ella. Á hinn bóginn
er auðvitað ljóst, að matvörumark-
aðirnir eru að fleyta ijómann ofan
af þessum viðskiptum. Þeir selja
ekki bækur allt árið um kring. Þeir
leggja ekki áherzlu á að hafa mikið
úrval bóka á boðstólum allt árið um
kring. Þeir búa ekki yfír neinni þekk-
ingu á bókum og bóksölu. Þeir hafa
ekki yfir að ráða starfsfólki með
sérþekkingu á bókum. Þeir hafa
yfirleitt ekkert annað fram að færa
en að bjóða söluhæstu bækurnar á
iægra verði í nokkrar vikur fyrir jól.
Þetta er sambærilegt við það, að
bókaverzlanir taki sig til og setji upp
t.d. gosdrykkjamarkaði fyrir jólin
og selji gosdrykki á lægra verði en
t.d. Hagkaup gerir. Eða að bóka-
verzlanir taki höndum saman um
að selja hangikjöt fyrir jólin og selji
það á lægra-verði en matvörumark-
aðirnir. Eða að bókaverzlanir setji
upp markað fyrir bökunarvörur fyrir
jólin og selji þær vörur á lægra verði
en matvörumarkaðirnir. Eða að bók-
saiar setji upp sælgætismarkað fyrir
jólin og selji sælgæti á lægra verði
en stórmarkaðirnir.
xxx
UÐVITAÐ er ekki hægt að
gagnrýna það, að fólk geti
keypt ódýrar bækur fyrir jólin. En
hvað mundu menn segja um það,
að Mál og menning, sem rekur
beztu bókaverzlun landsins við
Laugaveg, loki henni nema tvo
mánuði fyrir jól og að aðrir bóksal-
ar geri slíkt hið sama? Hvernig er
hægt að búast við því, að bóksalar
geti haldið uppi myndarlegum bóka-
búðum, með miklu úrvali bóka, inn-
lendra og erlendra, allt árið um
kring, þegar svona viðskiptahættir
blómstra?
Þá er eðliiegt að segja sem svo,
að markaðurinn eigi að ráða og það
er rétt svo langt sem það nær. En
hvergi í víðri veröld er markaðurinn
stjórnlaus og óheftur. Alls staðar
eru settar leikreglur. Er ekki tíma-
bært að setja leikreglur um bóka-
markaðinn til þess að tryggja að
sá menningarauki, sem góðar bóka-
búðir eru, detti ekki upp fyrir?
xxx
STÓRU matvörumarkaðirnir
hafa unnið þrekvirki í því að
lækka matvöruverð í landinu. En
það verður ekki sagt að reisn þeirra
sé mikil í bókaviðskiptum fyrr en
þeir stíga þá skrefið til fulls og
halda uppi bóksölu með myndar-
brag allt árið um kring með úrvali
innlendra og erlendra bóka. Þá og
þá fyrst er hægt að þakka fyrir
framtak þeirra í að lækka verð á
bókum.