Morgunblaðið - 16.02.1996, Blaðsíða 4

4 FÖSTUDAGUR 16. FEBRÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
TAESA meinað
að fljúga meðan
skýringa er beðið
„SKÝRINGAR mexíkóska flugfé-
lagsins á að ekki var sótt um leyfi
fyrir Birgenair-þotuna hér á landi
ættu að berast á morgun [í dag].
Eg á ekki von á að þetta mál hafí
áhrif á flug okkar og get nefnt sem
dæmi, að fólk hefur verið að bóka
í Cancun-ferðirnar í dag,“ sagði
Andri Már Ingólfsson, forstjóri
Heimsferða, í samtali við Morgun-
blaðið í gær.
íslensk stjórnvöld hafa ákveðið
að meina mexíkóska flugfélaginu
TAESA flug hingað, nema það
gefi viðhlítandi skýringar á að þota
frá Birgenair flaug hingað án
heimildar, í stað TAESA-þotu.
Halldór Blöndal, samgönguráð-
herra, sagði í gær að upplýsingarn-
ar hefðu ekki borist frá flugfélag-
inu, en Heimsferðir hefðu þegar
skýrt hvemig ferðaskrifstofan
tengdist flugfélaginu, þ.e. Heims--
ferðir semja um Cancun-ferðirnar
við þýsku ferðaskrifstofuna Paul
Gunther Tours, en sú stofa sér um
samninga við flugfélagið.
„Við verðum að fá skýringar frá
TAESA á því að ekki var sótt um
leyfi hér og við verðum einnig að
kanna sannleiksgildi sögusagna
um að ekki hafi verið allt sem
skyldi með flugöryggið,“ sagði
Halldór.
Heimild í Þýskalandi
Andri Már sagði að TAESA
hefði haft heimild fyrir tyrknesku
þotuna í Þýskalandi, en ekki sótt
um leyfi fyrir millilendingunni hér.
„Þýsk yfirvöld, sem gera sömu
kröfur til flugöryggis og íslensk,
hafa ekki séð ástæðu til að aftur-
kalla heimild TAESA til starfsemi
í Þýskalandi," sagði hann. „Næsta
flug okkar til Cancun er komandi
mánudagskvöld og þá eiga tæplega
30 farþegar á okkar vegum bókað
far. Það er hins vegar ráðherra
að ákveða framhaldið, eftir að
gögn TAESA berast.“
Tíu erlend leigufélög
Samkvæmt upplýsingum Flug-
málastjórnar fengu tíu erlend
leiguflugfélög heimild stofnunar-
innar til að fljúga með farþega til
og frá íslandi á vegum íslenskra
ferðaskrifstofa á árunum 1994 og
1995. Það voru bresku félögin Air
2000, Air Foyle Charter, GB
Airways og Monarch Airlines,
spænsku félögin Air Europa, LTE,
Oasis og Spanair, franska félagið
Air Liberté og úkraínska félagið
Air Ukraine.
Á þessum lista eru ekki þau
leigufélög, sem millilenda hér á
vegum erlendra ferðaskrifstofa.
Jens Bjarnason, framkvæmdastjóri
Loftferðaeftirlitsins, segir að ekki
séu heldur tíunduð þau félög, sem
fljúga eina og eina ferð, til dæmis
fyrir Flugleiðir. „Þar skiptir máli
hvort félagið er innan Evrópska
efnahagssvæðisins. Ef það er inn-
an þess þarf nánast bara að til-
kynna breytinguna hverju sinni."
Samið um skógræktar- og landgræðslufræðslu
itiwi guuuiauiu/ iiauuui
SAMNINGUR um skógræktar- og landgræðslufræðslu undirritaður. Frá vinstri: Sveinn
Runólfsson landgræðslustjóri, Grétar J. Unnsteinsson skólastjóri Garðyrkju-
skólans og Guðmundur Bjarnason umhverfisráðherra.
Markmiðið er að auka
UNDIRRITAÐUR var í gær sam-
starfssamningur milli Skógræktar
ríkisins, Landgræðslu ríkisins og
Garðyrkjuskólans að Reykjum í
Ölfusi um eflingu skógræktar- og
landgræðslufræðslu fyrir almenn-
ing og fagfólk. Markmiðið með
fræðslunni er að auka þekkingu
fagfólks og áhugamanna á hvers
konar landbótastarfi og gera land-
græðslu og skógræktarstörf þeirra
markvissari og árangursríkari. Mik-
il vakning hefur orðið meðal al-
mennings á mikilvægi skógræktar
og landgræðslu á síðustu árum og
vilja samstarfsaðilarnir koma til
móts við þennan mikla áhuga og
bjóða upp á fjölbreytta og hagnýta
fræðslu fýrir sem flesta.
Aðilar eru sammála um að ár-
angri í gróðurvernd og landbótum
verði ekki náð nema þjóðin öll sé
þátttakandi í því starfi sem ráðast
þarf í á næstu árum. Líta megi á
samninginn sem framlag þeirra til
fræðslu á ári símenntunar. Fræðsl-
an er ætluð ýmsum hópum fagfólks
og leikfólks á sviði skógræktar,
skóggræðslu, landgræðslu og garð-
yrkju. Leitast skal við að sníða
fræðsluna sem best að þörfum ein-
stakra hópa og fá til þess þá aðila,
sem mesta þekkingu hafa á hverju
sviði. Fræðslan fer fram ýmist í
Garðyrkjuskólanum Reykjum, hús-
næði Landgræðslusjóðs í Reykjavík,
Gunnarsholti eða annars staðar eft-
ir því sem best þykir henta m.t.t.
kennsluaðstöðu og fjarlægðar fyrir
þátttakendur.
Rekstur fræðslunnar og bókhald
fer fram hjá Garðyrkjuskólanum,
sem hlutast til um að útbúa náms-
skrá í samvinnu við samstarfsaðila
og kynna hana sem víðast. Gert er
ráð fyrir því að námskeiðshaldið
standi undir kostnaði og verður
þátttökugjaldi stillt í hóf.
Stærsta
skemmtun
bæjarins
felld niður
ÁRSHÁTÍÐ Starfsmannafélags
Hafnarfjarðar var aflýst í gær-
morgun vegna lélegrar þátttöku.
Undanfarin ár hafa árshátíð-
imar verið 4-500 manna sam-
komur sem haldnar hafa verið í
íþróttahúsum vegna skorts á
nægilega stórum veitingastöð-
um. „Þetta hefur verið stærsta
skemmtunin í bænurn," sagði
vonsvikinn bæjarstarfsmaður
sem ekki vildi láta nafns síns
getið í samtali við Morgunblaðið.
Til stóð að halda árshátíðina
á morgun, laugardag, en henni
var aflýst í gær þegar 140
manns höfðu boðað þátttöku.
Þingmenn ræddu tóbaksvarnafrumvárp á Alþingi
Gagnrýni á reykingabann
í tónlistarmyndböndum
ÞINGMENN gagnrýndu í gær á
Alþingi ákvæði í nýju tóbaksvarna-
frumvarpi um bann við að framleiða
hér á landi tónlistarmyndbönd þar
sem tóbaksneysla er áberandi.
En einnig töldu þingmenn frum-
varpið ekki ganga nægilega langt
í öllum atriðum. Þar á meðal að
tóbakskaupaaldur skuli ekki vera
hækkaður í a.m.k. 18 ár, en þessi
aldursmörk eru 17 ár samkvæmt
frumvarpinu. Einnig töldu ýmsir
þingmenn ástæðu til að hækka þann
tekjustofn til tóbaksvarnastarfs,
sem mælt er fyrir í frumvarpinu.
Heilbrigðisráðherra mælti fyrir
frumvarpinu í gær og þingmenn sem
tóku til máls lýstu almennt stuðn-
ingi við meginefni þess, utan Jón
Baldvin Hannibalsson þingmaður
Alþýðuflokksins, sem sagði það með
endemum, uppfullt af boðum og
bönnum, fordómum og ofstæki sem
leiddi .menn á endanum út í öfgar.
Hann gagnrýndi sérstaklega
ákvæðið um tóníistarmyndbönd og
kvað sér vera spurn hvort fólkið sem
samdi frumvarpið væri með öllum
mjalla. „Sá sem hugsar svona hlýtur
að hugsa næst: kvikmyndir, leikhús,
bókmenntir, listir,“ sagði hann.
Áður höfðu Guðný Guðbjörnsdótt-
ir, Kvennalista, og Óssur Skarphéð-
insson, Alþýðuflokki, gagnrýnt
ákvæðið á svipuðum forsendum.
Ingibjörg Pálmadóttir heilbrigðis-
ráðherra spurði á móti hvort það
væri listform að sýna áberandi reyk-
ingar í myndbandsgerð og sagðist
ekki telja að verið væri að hefta ein-
hveija list þótt tónlistarmyndbönd
væru ekki full af reyk.
Stjórnarfrumvarp um erlendar fjárfestingar í sjávarúvegi
49% óbein erlend aðild möguleg
ÚTLENDINGAR geta eignast, með
óbeinum hætti, alit að 49% í íslenskum
sjávarútvegsfyrirtækjum ef stjómar-
frumvarp, sem þó leyfír einungis 25%
óbeina erlenda fjárfestingu, tekur
gildi.
Þetta kom fram hjá Sighvati Björg-
vinssyni, þingmanni Alþýðuflokksins,
á Alþingi í gær og Finnur Ingólfsson
viðskiptaráðherra staðfesti það.
Sighvatur sagði að með því að
bæta einum millilið við gegnum eign-
arhaldsfyrirtæki, gætu útlendir aðil-
ar náð nærri helmings eignarhaldi á
hvaða sjávarútvegsfyrirtæki sem
vera skal og þar með ráðandi ítökum
í fyrirtækjum með dreifða eignar-
aðild. Finnur Ingólfsson staðfesti að
frumvarpið gerði ráð fyrir því að f
þriðja lið fyrirtækja gæti óbein er-
lenda fjárfesting farið upp í 49%.
Samkvæmt frumvarpinu mega er-
lendir aðilar eiga allt að 25% hluta-
fjár eða stofnfjár í íslensku fyrirtæki
(A), sem aftur á hlut í sjávarútvegs-
fyrirtæki (B). íslenskir lögaðilar sem
eiga hlut í A, verða að uppfylla þau
skilyrði að vera undir íslenskum yfir-
ráðum, en í því felst, samkvæmt
greinargerð með frumvarpinu, að
erlendir aðilar mega ekki eiga meira
en 49% hlutafjár eða stofnfjár.
Beint aðgengi að fiski
Sighvatur Björgvinsson sagði einn-
ig, að útlendingur hefðu nú þegar
beint aðgengi að físki af íslenskum
fiskmiðum í gegnum fískmarkaði og
gætu hvenær sem er flutt út físk til
vinnslu í útlöndum án þess að þjóðin
hafí nokkurn arð af auðlindinni.
Finnur Ingólfsson viðskiptaráð-
herra sagði það engar nýjar fréttir
að erlendir aðilar hefðu aðgang að
fískmörkuðum. Þeir hefðu verið í sam-
starfí við íslenska fískverkendur og
þar af leiðandi haft óbeinan aðgang
að íslenskum fiski.
Sighvatur vakti einnig athygli á
því að samkvæmt frumvarpinu, sem
tekur til allrar erlendrar fjárfestingar
í atvinnurekstri, hefðu borgarar á
Evrópska efnahagssvæðinu sama rétt
og íslendingar til að fjárfesta í orku-
fyrirtækjum. Hann sagðist telja að
ekki væri hægt að afgreiða frumvarp-
ið samhliða frumvörpum um virkjun-
arrétt og lögum um eignarhald í auð-
lindum á jörðu.
Finnur sagði það hafa legið fyrir
að um síðustu áramót rann sá tími
út sem íslendingar gátu varist því
að aðilar í EES gætu fjárfest hér í
orkunni. Finnur tók undir mikilvægi
þess að leggja fram og samþykkja lög
um eignarhald í auðlindum í jörðu og
lög um virkjunarrétt fallvatna. Urn
það hefðu þó verið deildar pólitískar
meiningar en málið væri nú til um-
fjöllunar í nefnd, sem ríkisstjómar-
flokkamir komu sér saman um að
setja á fót. Finnur sagðist vonast til
að geta lagt umrædd frumvörp fram
ti! kynningar á yfírstandandi þingi,
en sagðist svartsýnn á að þau yrðu
afgreidd þá.
Fyrstu umræðu um stjómarfrum-
varpið og tvö þingmanhafrumvörp um
sama efni var frestað í fjórða sinn í
gær.
Ingibjörg sagði að vitað væri að
ungt fólk horfði mikið á slík mynd-
bönd og spurði hversvegna ætti að
auglýsa tóbak í leiðinni.
Ossur benti á, að umrætt bann
myndi þýða, að framleiðsla tónlistar-
myndbanda færi út úr landinu. Það
myndi því skaða íslendinga og væri
því grundvallaratriði.
Gamli ruddinn betri
Össur Skarphéðinsson og fleiri
gerðu að umtalsefni ákvæði um bann
við sölu og framleiðslu á munntób-
aki og fínkoma neftóbaki. Sam-
kvæmt því verður þó áfram heimilt
að selja neftóbak sem framleitt er
hérlendis.
Össur.sagðist þó ekki hafa. fengið
að sjá nein rök fyrir því, að íslend-
ingurinn mulinn og skorinn, eins og
hann orðaði það, væri hollari en fín-
kornótt neftóbak.
Ingibjörg sagði ástæðu þessa
banns fyrst og fremst þá að fínkorna
neftóbak væri miklu skaðlegra en
gamli íslenski mddinn. Þannig væri
jafn mikið nikótín í einni lítilli tób-
aksdós og 5 kamelpökkum.
Valdahroki
Samkvæmt frumvarpinu verða
reykingar bannaðar í öllum skólum
nema á háskólastigi. Hjörleifur Gutt-
ormsson, Alþýðubandalagi, spurði
hvers vegna verið væri að undan-
skilja háskóla? Jón Baldvin spurði
hvort það væri hugmynd frumvarps-
smiðanna að segja við heila stétt
manna, kennara í framhaldsskólum
og sérskólum, að þeir mættu ekki
reýkja. „Hvers konar hroki er þetta
af hálfu valdhafa í opnu lýðræðis-
þjóðfélagi?" sagði Jón Baldvin.