Morgunblaðið - 16.02.1996, Blaðsíða 30

30 FÖSTUDAGUR 16. FEBRÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
MARGRÉT
MAGNÚSDÓTTIR
+ Margrét Magn-
úsdóttir fædd-
ist á Emmubergi,
Skógarströnd, 18.
maí 1921. Hún lést
á Sjúkrahúsi
Suðurnesja 7.
febrúar síðastlið-
inn. Foreldar
hennar voru
Magnús Björns-
son, f. 23. ágúst
1885, Margrét Ní-
elsdóttir, f. 24
febrúar 1885. Al-
systkini Margrét-
ar voru: Guðríður,
f. 23. febrúar 1919, d. 22.
október 1934, Kristín Stefan-
ía, f. 12. mars 1920, Alexand-
er, f. 2. febrúar 1923, d. 7.
júní 1979, Fjóla, dó nýfædd
1924, Svavar, f. 8. apríl 1926.
Margrét átti 7 hálfsystkini,
þau voru: Guðbrandur, f. 17.
júní 1908, látinn, María, f. 20.
maí 1909, látin,
Emilía, f. 18. apríl
1911, látin, Björn,
f. 15. október 1913,
látinn, Heiðar, f.
21. nóvember
1939, Jóhann, f.
21. ágúst 1945,
Emilía, f. 30. maí
1950.
Margrét giftist
Högna Oddssyni
frá Álfadal í On-
undarfirði 1. júlí
1945. Þau tóku
kjörson, Örn
Högnason, f. 5. júlí
1952. Kona hans er Sesselja
Jóhannsdóttir, f. 11. apríl
1950. Börn þeirra eru Már,
Grétar, Vilhelmína og Örn
Haukur. Áður átti Örn soninn
Högna.
Utför Margrétar fer fram
frá Keflavíkurkirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.
ÞEGAR við kveðjum Margréti
Magnúsdóttur hrannast minning-
amar upp. Mér verður sérstaklega
hugstætt hvað hún sá alltaf björtu
hliðamar í lífinu og hvað hún lagði
alltaf gott til allra mála en það var
ekki þar með sagt að hún hefði
ekki sínar sjálfstæðu skoðanir, þær
hafði hún og stóð alltaf föst á sínu
ef hún taldi sig hafa á réttu að
standa. Margrét var ákaflega hjálp-
söm ef til hennar var leitað og vildi
hún hvers manns vanda leysa ef
þess var nokkur kostur.
Þótt líkami Margrétar hrömaði
og illkynja sjúkdómur léki hana
grátt hélt hún andlegu heilbrigði
til síðustu stundar.
Svo djúp er þögn við þína sæng
að þar heyrast englar tala
og einn þeirra blakar bleikum væng
svo bijóst þitt fái svala.
(Davíð Stefánsson)
Þegar ég leit mágkonu mína þar
sem hún lá á sjúkrabeð og fylgdist
með þegar það líf sem hún hafði
lifað fjaraði út hægt og hægt, þá
fannst mér ég sjá þann lífsferil sem
hún hafði lifað ljúkast upp fyrir
mér. Sama æðruleysið og rósemin
sem var svo ríkur þáttur í fari henn-
ar hafði ekki brugðist henni nú
þegar hún þurfti að heyja baráttu
við dauðann. Þeim örlögum sínum
tók hún yfirveguð og róleg. Þegar
Margrét var ung stúlka þurfti hún
að líða mikil veikindi en þau yfir-
SIGRÍÐUR
BJARNADÓTTIR
+ Sigríður
Bjarnadóttir
fæddist í Reykja-
vík 5. febrúar
1899. Hún lést á
Sjúkrahúsi
Reylyavíkur hinn
3. febrúar síðast-
liðinn. Foreldrar
hennar voru hjónin
Guðrún Þorsteins-
dóttir, f. 1876, d.
1957, og Bjarni
Jónsson frá Vogi,
f. 1861, d. 1926.
Sigríður var elst
þriggja barna
þeirra, bræður hennar voru
Þórsteinn, f. 1900, d. 1986, og
Eysteinn, f. 1902, d. 1951.
Hálfbræður af seinna hjóna-
bandi föður hennar eru Bjarni
f. 1913, d. 1979 og Magnús,
f. 1917, d. 1992, og Jón, f. 1920.
Sigríður bjó fyrstu æviárin
í Reykjavík en fluttist síðan
1905 til Sauðárkróks með móð-
ur sinni og bræð-
rum. Næstu árin
dvaldi hún oft í
Reykjavík við nám
og vegna veikinda.
Árið 1922 flytja
Sigríður og Þór-
steinn með móður
sinni aftur til
Reykjavíkur en Ey-
steinn var tekinn í
fóstur af ömmu-
bróður sínum,
Pálma Péturssyni,
og konu hans,
Helgu Guðjónsdótt-
ur á Sauðárkróki.
Arið 1923 hóf Sigríður störf í
Landsbanka Islands og starfaði
þar allt til ársloka 1965 eða í
42 ár. Árin 1927-1928 fékk
hún námsleyfi og fór á verslun-
arskóla í Hamborg og síðan á
Pitmansskólann.
Útför Sigríðar fer fram frá
Dómkirkjunni í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
ÞAÐ var engin tilviljun að hún fékk
styttuna „You are best“. Okkur
fannst hún vera gáfuðust,
skemmtilegust og fallegust
frænkna. Hvað við vorum hreykin
af henni! Enginn var svo heppinn
að eiga svona frænku eins og við.
Sífellt að koma okkur á óvart með
þekkingu sinni og lifandi áhuga á
tilverunni sem hún fylgdist með frá
Holtsgötunni.
Sigga frænka, afasystir okkar,
fór lítið út seinni árin, þá helst út
í garð bak við húsið. Okkur fannst
garðurinn svolítið leyndardómsfull-
ur, ekki þessi venjulegi grasblettur
-heldur fullur af sjaldgæfum plönt-
um og jurtum sem hún sinnti af
kostgæfni.
Auðvitað mundi hún jurtaheitin
á latínu. í garðinum sínum rækt-
aði hún líka ber og framandi græn-
meti.
Að fara á Holtsgötuna í heim-
sókn var sem ævintýri Iíkast, hver
hæð bjó yfir sínum töframætti.
Á annarri hæð bjuggu Sigga
frænka og Doddi. Þau voru afar
ólík systkinin og bættu hvort ann-
að upp.
Þau voru af gamla skólanum,
grandvör og heiðarleg og máttu
ekki vamm sitt vita. Við systkinin
bárum mikla virðingu fyrir þeim
MINNINGAR
vann hún með aðstoð góðra lækna
og heilbrigðu líferni, svo að hún
náði nokkuð góðri heilsu á ný og
gat notið æskuáranna til fulls.
Margrét var fríð kona sem bar
sig mjög vel. Var frekar kvik í
hreyfingum, rösk og dugleg til allr-
ar vinnu. Það fyrsta sem ég man
eftir henni í starfi var þegar hún
vann á kjólasaumaverkstæði hjá
Birni Péturssyni. Eflaust hefur það
starf átt vel við hana því hún var
komin af hagleiksfólki. Faðir henn-
ar og bræður voru annálaðir fyrir
hversu góðir smiðir þeir voru, hver
í sínu fagi.
Margrét var komin af rótgrónum
bændaættum, bæði frá móður og
föður, að henni stóðu sterkir stofn-
ar af sunnanverðu Snæfellsnesi.
Hún sjálf var fædd á Emmubergi
á Skógarströnd, þar sem fegurð
Hvammsfjarðar blasir við. Eyjar
og sker hylla uppi, æðarfugl kvak-
ar við báru og sand. Þar renna einn-
ig fagrar ár í djúpum farvegi með
hamrabelti til beggja handa og
fögrum fossum sem steypast fram
af flúðum. Inn í þetta umhverfi
fæddist Margrét. Þarna dvelur hún
til fimm ára aldurs, að foreldrar
hennar flytjast búferlum til Kefla-
víkur þar sem faðir hennar var að
setja á stofn járnsmíðaverkstæði
sem hann rak til margra ára með
sínum dugnaði og eljusemi.
Maður hefur tilhneigingu til að
ætla að það landslag sem Margrét
lítur fyrst augum hafi haft áhrif á
skapgjörð hennar og að umgangast
fólk almennt, svo fallega gjörði hún
það. Aldrei heyrði ég hana hall-
mæla nokkrum manni, alltaf tilbúin
að bera klæði á vopnin og ef eitt-
hvað kastaðist í kekki, í orðsins
fyllstu merkingu, var Margrét góð
kona sem alltaf var tilbúin að sýna
þolgæði og fórnarlund sem voru
hennar aðalsmerki í lífinu.
Margrét og Högni giftu sig
1945. Hjónaband þeirra var mjög
farsælt og var búið að standa í rúm
50 ár þegar dauðinn aðskildi þau.
Þeim varð ekki barna auðið en tóku
og vildum standa undir þeim kröf-
um sem þau gerðu til okkar. Doddi
frændi sá um útivistina, óþreyt-
andi að fara á skíði og í útilegur
með okkur. Eftir að Sigga frænka
hætti að vinna í Landsbanka ís-
lands þar sem hún vann í 42 ár í
endurskoðunardeild var hún alltaf
til staðar á Holtsgötunni. Alltaf
tilbúin til þess að taka á móti
okkur. Við vorum ávallt aufúsu-
gestir.
Þegar við fórum frá ömmu sem
bjó á fyrstu hæð var gengið upp
stigann til Siggu, bankað og síðan
gengið inn. Oftast lá Sigga frænka
fyrir, hún var þá að lesa, ráða
krossgátur á erlendum tungumál-
um eða með handavinnu. Hún
pijónaði gjarnan fína ullarnærboli
handa okkur. Oftastnær stungu
þeir, oft fundum við líka Iangt
grátt hár pijónað í.
Jólaboðin hjá Siggu og Dodda
á jóladag voru sá dagur jólahá-
tíðarinnar sem einna mest var
hlakkað til. Jólaboðið, sem var ijöl-
mennt var skemmtileg blanda af
hátíðleik og kátínu. Fyrst var boð-
ið upp á gómsætt hlaðborð með
smákökum, ijómatertum með gul-
um, hvítum og bleikum „marengs"
kökum og flatbrauði. Sigga lagði
metnað sinn í að baka sjálf kökur
fyrir jólin sem hún og gerði fram
á síðustu ár.
Með þessu góðgæti var borið
fram ijúkandi heitt súkkulaði með
ijóma. Því næst var öllu-ýtt til hlið-
ar og jólatréð sett á mitt gólf. Á
jólatrénu var ljósasería sem í bams-
huganum virtist vera lifandi,
hreyfðist og dansaði með okkur.
Eftir dansinn, sem oftast varaði
dágóða stund, sérstaklega ef við
sungum „vindum, vindum, vefjum
band ... “ var boðið upp á ferska
ávexti.
Sigga frænka bar þá fram fat
sem svignaði undan alls kyns
ávöxtum er aldrei brögðuðust bet-
ur en þá.
kjörson sem Margréti þótti afskap-
lega vænt um. Henni hefði ekki
getað þótt vænna um hann þótt
hann hefði verið af henni fæddur.
Margrét eignaðist fjögur sonar-
börn. Þessum börnum var hún góð
amma enda sóttu þau líka mikið
til hennar. Aldrei fóru þau svo frá
henni, að hún hefði ekki rétt eitt-
hvað að þeim í svanga munna
þeirra. Þau voru líka hennar sólar-
geislar sem ornuðu henni þegar
halla fór undan fæti og kraftar
fóru að þverra.
Mér finnst ég hafí verið heppinn
að njóta samfylgdar með Margréti
öll þessi ár, notið mannkosta henn-
ar og vináttu. Hún var ákaflega
nægjusöm kona sem krafðist ekki
mikils af lífsins gæðum. Ég hef
vart séð manneskju gleðjast jafn-
mikið yfír jafnlitlu, eins og hana.
Nú hefur þreytt kona sofnað
svefninum langa, ég veit að almætt-
ið tekur vel á móti góðri sál. Hennar
verður sárt saknað af þeim sem
umgengust hana mest og sérstak-
lega af systur hennar, Kristínu, en
ég held að það hafí vart komið sá
dagur að þær hefðu ekki samband
sín á milli. Mér fannst að það væri
svo á stundum að þær fyndu á sér
ef eitthvað bjátaði á hjá annari
hvorri.
Svo bið ég almættið að leiða
mágkonu mína á þeim guðs vegum
sem hennar eru nú.
Þú áttir þrek og hafðir verk að vinna
og varst þér sjálfri hlífðarlaus og hörð
þú vaktir yfir velferð barna þinna
þú vildir rækta þína ættaijörð.
(Davíð Stefánsson)
Högni minn, ég vona að sá tóm-
leiki sem myndast við fráfall Mar-
grétar eftir öll þessi ár sem ykkur
auðnaðist að eiga samleið megi
smásaman dofna í þeirri vissu að
nú líði henni vel og að hún sé laus
frá öllum þrautum og njóti hvíldar
í faðmi guðs. Við hjónin vottum
þér, syni þínum og fjölskyldu hans
okkar dýpstu samúð.
Magnús Þór Helgason.
í dag kveð ég hjartkæra móður-
systur mína, hana Maddý eins og
hún var alltaf kölluð. Hún lést á
sjúkrahúsinu í Keflavík 7. febrúar
eftir langa og harða baráttu við
erfiðan sjúkdóm.
Hún frænka mín var nátengd
mínu lífí, því systurnar móðir mín
og hún fæddust með árs millibili
og voru svo samrýndar og miklar
vinkonur að varla leið sá dagur
að ekki væri annaðhvort hist eða
talast við í síma og aldrei heyrði
ég þeim verða sundurorða. Allan
sinn búskap bjuggu þær nálægt
hvor annarri og um tíma í sama
húsi; Maddý var eins og mín önnur
móðir. Þegar ég var barn og for-
eldrar mínir þurftu að bregða sér
frá var ég yfírleitt hjá Maddý og
Högna sem reyndust mér í alla
staði einstaklega vel og á ég ljúfar
minningar frá þessum árum.
Maddý var sérstaklega kát og
skemmtileg manneskja sem hafði
unun af því að vera meðal fólks
og fylgjast með lífinu og tilver-
unni. Mjög skemmtilegt var að
setjast að spilum með henni og
dreif hún alla áfram með áhuga
sínum og hressleika. í veislum var
hún ómissandi vegna glaðværðar
sinnar. Maddý var mjög barngóð
manneskja sem var afar stolt af
sonarbörnum sínum og þeim ein-
stök amma. Börnunum mínum
sýndi hún ávallt mikinn áhuga og
hlýhug.
Það var sárt að fylgjast með
henni þessa síðustu mánuði, þegar
þessi glaða kona gat ekki orðið
tjáð sig og brosið bjarta horfið. Á
kveðjustund vil ég þakka frænku
minni fyrir allt það sem hún var
mér og ég mun sakna hennar sárt.
En hún skilur svo sannarlega
eftir sig fagrar minningar sem
gott verður að eiga athvarf í. Ég
og fjölskylda mín sendum Högna
og öðrum aðstandendum innilegar
samúðarkveðjur.
Guðríður.
Þó að við þátttakendurnir elt-
umst og sumir heltust úr lestinni
voru jólaboðin alltaf eins. Sigga
frænka sá til þess. Síðasta jólaboð-
ið hélt hún af mikilli rausn 93 ára
gömul, glæsileg sem fyrr.
Á Holtsgötunni var alltaf boðið
upp á veitingar. Sælgætisskálin
var vinsæl. Þar hafði sælgætið
nafn, kóngabijóstsykur, Bismark,
möndlur, vindlingar. Okkur var
boðið inn í stofu og borð dekkað
með fínum dúk og servíettum.
Allt var svo gott og rann ljúflega
niður með lítilli kók.
í kaffiboði hjá Siggu frænku
fannst okkur við vera sérstakar
persónur því að hún kom fram við
okkur sem jafningja. Eftir hress-
inguna var tekið til og spilakassinn
tekinn fram, gjarnan spilað rommí,
marías eða slönguspil.
Ósjaldan var vinum okkar boðið
með í spilamennskuna til þess að
njóta góðs af frændseminni. Sigga
frænka hafði alltaf nógan tíma
fyrir okkur börnin, við þekktum
hana bara í góðu skapi, hlæjandi
sínum dillandi hlátri.
Eftir spil bernskunnar tóku önn-
ur umræðuefni við. Þá var rætt
um kosti og galla EB, jarðganga-
gerð, uppeldismál, kvenréttinda-
mál, og er þá lítið eitt talið af hugð-
arefnum hennar. Eins og daginn
sem hún fór á spítalann, þá með
aðkenningu að hjartaáfalli gaf hún
sér tíma til að ræða um málefni
Seðlabankans og vísaði í nýút-
komna bók Þorvaldar Gylfasonar.
Hringferð lífsins heldur áfram.
Sigga frænka fékk nýja kynslóð
spilafélaga. Börnin okkar báru
gæfu til þess að kynnast Siggu
frænku. Þau voru jafn hreykin af
henni og við. Hún var líka sérstök
í þeirra augum.
Sigga frænka var vel að sér á
nánast öllum sviðum, hún vissi
allt hvar sem mann bar niður.
Hún ræddi mikið við Einar bróð-
ur um knattspyrnu bæði heima og
erlendis, fræddi hann gjarnan um
einstaka Ieikmenn og stöðu liða í
Evrópu.
Hún hlustaði mikið á klassíska
tónlist í útvarpinu. Þau systkinin
áttu fasta miða á tónleika hjá Sin-
fóníuhljómsveit íslands í áratugi.
Þó að hún hefði mikla gleði af
klassískri tónlist hlustaði hún líka
á popp og hafði á tímabili áhyggj-
ur af Mick Jagger þegar hann stóð
í einhveiju hjónabandsrugli um
árið!
í gegnum litla viðtækið sitt
náði hún útsendingum erlendra
útvarpsstöðva þótt einkanlega
hlustaði hún á BBC og útsending-
ar frá Frankfurt.
Sigga frænka las ávallt mjög
mikið. Seinni árin þegar bæði
kraftar og sjón höfðu dvínað urðu
dagblöðin og erlend tímarit aðal-
lesefnið. Vikulega var henni færð-
ur skammturinn af enskum, þýsk-
um, dönskum og norskum blöðum.
Öll blöðin las hún spjaldanna á
milli enda var hún jafnvíg á öll
þessi tungumál. Sem gamall Reyk-
víkingur sagði hún okkur frá stað-
háttum, mönnum og málefnum
fyrri tíma. Minningarbrot nærri
heillar aldar röðuðust saman og
gáfu okkur glögga mynd af
Reykjavík, þegar Bakarabrekkan
var moldargata og stjákla þurfti
yfir Lækinn.
Sigga frænka bar það með sér
alla tíð hversu gott veganesti hún
hafði hlotið í uppvexti sínum. Það
ásamt afburða greind, kjarki og
bjartsýni gerði hana að þeirri góðu
manneskju sem hún var. Það er
einkennilegt að kveðja Siggu svona
um hávetur því að við vorum viss
um að hún þyrfti hjálp okkar við
að setja upp sumargardínurnar.
Sumarið var hennar tími.
Hún kvaddi sátt sína löngu jarð-
vist og við viljum trúa að henni
líði vel í samfélagi góðra sálna.
Blessuð sé minning hennar.
Hera, Kristín og Einar.