Morgunblaðið - 29.02.1996, Blaðsíða 2

2 FIMMTUDAGUR 29. FEBRÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið/Árni Sæberg
■ Líkti úreldingunni/12
Tökur á
Djöfla-
eyjunni
hafnar
íslendingar fjárfesta tífalt meira í útlöndum en útlendingar hér
Erlend fjárfesting
477 milljónir í fyrra
ERLEND fjárfesting í íslensku at-
vinnulífí nam alls 477 milljónum
króna á síðasta ári. Á sama tíma
nam fjárfesting íslendinga í útlönd-
um 3.256 milljónum króna.
Þetta kom fram á Alþingi í gær
þegar Einar Þ. Guðfinnsson, þing-
maður Sjálfstæðisflokks, spurði
Finn Ingólfsson viðskiptaráðherra
um fjárfestingu erlendra aðila í at-
vinnurekstri á íslandi árin 1993 til
1995 og fjárfestingu íslendinga í
útlöndum á sama tíma.
Fram kom hjá Finni, að árið 1993
nam erlend fjárfesting hér á landi
1.269 milljónum, að stærstum hluta
vegna hlutafjáraukningar í jám-
blendiverksmiðjunni á Grundar-
tanga. Árið 1994 var erlend Qárfest-
ing 351 milljón og árið 1995 nam
fjárfestingin 477 milljónum. Þar af
vom 262 milljónir í fjölmiðlum.
Árið 1993 fjárfestu íslendingar
í útlöndum fyrir 2.845 milljónir,
árið 1994 nam þessi fjárfesting
8.589 milljónum og á síðasta ári
3.256 milljónum. Þessi Qárfesting
var að mestu í skuldabréfum
1993-4 en í hlutdeildarskírteinum á
síðasta ári.
Alvarlegar tölur
Einar K. Guðfinnsson og fleiri
þingmenn sögðu tölumar um er-
lenda fjárfestingu hér á landi mjög
alvarlegar í ljósi þess að heildarfjár-
festingin nam alls um 70 milljörðum
króna á síðasta ári. Sagði Einar að
erlend fjárfesting hér á landi á síð-
ustu tveimur árum samsvaraði veltu
meðalfrystitogara og að áhyggju-
efni væri hve illa gengi að laða
erlent áhættufé inn í atvinnulífið.
Tómas Ingi Olrich, þingmaður
Sjálfstæðisflokks, benti einnig á,
að íslenskir fjármagnseigendur
hefðu ekki sýnt því áhuga að íjár-
festa í atvinnulífi hér innanlands
vegna lítillar arðsemi og rétt væri
að skoða tregðu erlendra fjárfesta
í samhengi við það.
Áhugi að glæðast
Finnur Ingólfsson tók undir þessi
sjónarmið og benti á að erlend fjár-
festing hér á landi hefði numið um
0,1% af landsframleiðslu árin
1993-95 meðan nágrannalöndin
miðuðu við 1% af landsframleiðslu.
Finnur sagði að bjartara væri fram-
undan vegna stækkunar álversins
í Straumsvík. Við það myndi erlend
fjárfesting tifaidast á þessu og
næsta ári og fara nálægt 1% af
landsframleiðslu.
Þá hefðu ýmsir aðilar sýnt áhuga
á að fjárfesta í orkufrekum iðnaði
hér á landi. Nefndi Finnur m.a.
áhuga bandaríska álfyrirtækisins
Columbia á að reisa álver á Grund-
artanga og áhuga Kínveija á sam-
starfi um nýtt álver. Nú hefðu bor-
ist óskir um að íslensk sendinefnd
færi til viðræðna við kínversk
stjómvöld um byggingu mun minna
álvers en áður voru hugmyndir um.
TÖKUR á Djöflaeyjunni, kvik-
mynd Friðriks Þórs Friðrikssonar,
eru nú hafnar, en myndin byggir
á tveimur bókum Einars Kárason-
ar, Þar sem Djöflaeyjan rís og
Gulleyjunni. Tökur fara fram í
nýju braggahverfi sem reist hefur
verið við Gróttu á Seltjarnarnesi,
en þar býr fjölskyldan sem sagan
snýst um í Karólínubragga. Að
sögn Friðriks Þórs er áætlað að
kvikmyndatöku ljúki í lok apríl
en myndin verður frumsýnd um
miðjan september næstkomandi.
Við kvikmyndatökuna er notaður
sérstakur krani sem er hannaður
og smíðaður hér á landi, en að
sögn Friðriks Þórs hefur fjöldi
manna komið að smiðinni. Þetta
er í fyrsta skipti sem kraninn er
notaður, og er hann mun stærri
en kranar sem notaðir hafa verið
við kvikmyndatökur hér á landi
fram til þessa.
Urelding
MB gagn-
rýnd á þingi
MÁLSMEÐFERÐ iandbúnaðarráðu-
neytisins við úreldingu Mjólkursam-
lags Borgfirðinga í Borgamesi var
gagnrýnd á Alþingi í gær í umræðu
utan dagskrár, bæði af þingmönnum
stjómar og stjómarandstöðu.
Ágúst Einarsson, þingmaður Þjóð-
vaka, átti frumkvæði að umræðunni
og sagði málið sýna misbeitingu rík-
isvaldsins í vemdaðri atvinnugrein
við að hygla tilteknum atvinnugrein-
um. „Þetta er sósíalismi andskotans,
eins og Vilmundur landlæknir mun
hafa sagt,“ sagði Ágúst.
Guðmundur Bjamason landbúnað-
arráðherra fullyrti að eðlilega hefði
verið staðið að málinu. Tilgangurinn
hefði verið að ná fram hagræðingu
í mjólkuriðnaði og það hefði tekist.
Þorvaldur T. Jónsson, varaþing-
maður Framsóknarflokksins á Vest-
urlandi, sagði það rangt sem haldið
hefði verið fram í fjölmiðlum að
Kaupfélag Borgfirðinga væri í sam-
keppni við einkafyrirtæki með 227
milljónir af opinberu fé að vopni.
„Þessi umræða er runnin undan rifj-
um þeirra afia, sem vilja beygja
bændur og fyrirtæki þeirra og gera
að þrælum fákeppnisvaldsins í smá-
söluversiun," sagði Þorvaldur.
Matins leitað
í Skagafirði
UMFANGSMIKIL leit hefur stað-
ið yfir í Skagafirði síðan á mið-
nætti í fyrrinótt að þrítugum
Grænlendingi, Ifa Josavasen, sem
hvarf á meðan hann beið eftir
að flugfært yrði frá Sauðárkróks-
fiugvelli.
Að sögn Björns Mikaelssonar,
yfírlögregluþjóns á Sauðárkróki,
hafði maðurinn, sem dvalist hefur
á bóndabæ í Skagafirði í vetur,
verið búinn að skrá sig inn til
flugs til Reykjavíkur og afhenda
þar farangur. Vegna aðstæðna
var flugtaki seinkað og farþegum
ekið að veitingastaðnum Ábæ
með rútu.
Maðurinn skildi farangur sinn
eftir í rútunni og skömmu síðar
sást hvar hann hvarf fyrir hús-
hornið. Síðan hefur ekki til hans
spurst.
Um 30 manns úr björgunar-
sveitum á Sauðárkróki, Varma-
hlíð og Hofsósi hófu leit að
manninum um miðnætti og
fengu í gær til aðstoðar spor-
hund úr Reykjavík. Að sögn
Björns Mikaelssonar hefur leitin
helst beinst að svæði í grennd
við. Hegranes. Mikið snjóaði í
Skagafirði í nótt og eru aðstæð-
ur til leitar erfiðar.
Ifa Josavasen var ktæddur í
svartan leðuijakka, bláar galla-
buxur og svarta kuldaskó síðast
þegar til hans sást. Hann var
berhöfðaður og berhentur.
ÚY fellst ekki á afgreiðslu Skjaldar á kjarasamningum
Málið fer fyrir dóm-
stóla reynist þess þörf
ÚTVEGSMANNAFÉLAG Vest-
fjarða telur afgreiðslu Verkalýðsfé-
lagsins Skjaldar á Flateyri á kjara-
samningi Alþýðusambands Vest-
fjarða og ÚV, sem gerður var 9.
júní í fyrra, vera í andstöðu við
meginreglur vinnuréttarins, en
samningurinn var felldur samhljóða
í atkvæðagreiðslu hjá Skildi 15. og
16. febrúar síðastliðinn. Ætlar ÚV
að láta reyna á málið fyrir dómi
reynist þess þörf.
í bréfi til verkalýðsfélágsins
bendir ÚV á að rúmir átta mánuðjr
hafi liðið frá því samningurinn var
gerður, en það brjóti algjörlega í
bága við grundvallarforsendur
vinnuréttar að kjarasamningsaðili
geti haldið kjarasamningi opnum
allan gildistíma hans og boðað
vinnustöðvun hvenær sem er með
sjö daga fyrirvara.
Engar athugasemdir
Bent er á það í bréfí ÚV til
Verkalýðsfélagsins Skjaldar að á
þessum tíma hafí hvorki félagið
sjálft né einstakir félagsmenn gert
athugasemdir við gagnaðila samn-
ingsins um gildi hans, og félags-
mönnum Skjaldar verið greitt sam-
kvæmt samningnum án þess að
nokkrar athugasemdir hafi komið
fram við launagreiðendur.
Ágústa Guðmundsdóttir, sem
sæti á í stjóm Verkalýðsfélagsins
Skjaldar, sagði í samtali við Morg-
unblaðið að kjarasamningurinn væri
mjög óhagstæður sjómönnum á línu-
bátum. Þegar þeim hefði fjölgað á
Flateyri á síðari hluta síðasta árs
hefði orðið vakning meðal sjómanna
og þeir áttað sig á stöðu sinni, en
35-40 sjómenn á línubátum eru nú
í Skildi. Hún sagði að ekki yrði hvik-
að frá afgreiðslu félagsmanna á
kjarasamningnum og ef ÚV færi
með málið fyrir dóm yrði einfaldlega
að láta á það reyna hvort málsmeð-
ferðin væri í andstöðu við meginregl-
ur vinnuréttarins.