Morgunblaðið - 16.04.1996, Qupperneq 6

6 ÞRIÐJUDAGUR 16. APRÍL 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Minkagjöf
ekkitil
minnkunar
ÞÓTT stjórn Byggðastofnunar
hafi samþykkt að færa hópi
bænda minkalæður að gjöf
segist Davíð Oddsson forsæt-
isráðherra sannfærður um að
stjórnarmenn stofnunarinnar
muni ekki gera neitt sem verði
þeirn til minnkunar.
í fyrirspurnartíma á Alþingi
í gær lék Sighvati Björgvins-
syni þingmanni Alþýðuflokks
forvitni á því hvort það hefði
verið í samráði við forsætis-
ráðherra sem yfirmann
Byggðastofnunar, að stjórn
stofnunarinnar samþykkti að
færa hveijum manni í til-
greindum hópi bænda í
Skagafirði 10 minkalæður að
gjöf. Sighvatur spurði af
hvaða tilefni þetta hefði verið
gert, hvaða tilgangur lægi að
baki og hvaða skilyrði menn
þyrftu að uppfylla til að fá
slíka gjöf.
Davíð Oddsson sagði að
Byggðastofnun væri ekki
skylt að bera slíkar ákvarðan-
ir sérstaklega undir hann.
„Ég er hins vegar sann-
færður um að forráðamenn
stjórnar Byggðastofnunar
munu ekki gera neitt sem
verður stofnuninni, mér eða
ráðuneytinu til minnkunar,"
sagði Davíð.
Sighvatur þakkaði Davíð
skýr og ljós svör og sagðist
vera sammála honum um að
það væri honum alls ekki til
minnkunar þótt stofnun undir
hans stjórn gæfi mönnum 10
minkalæður.
Lægstur í
Kálfastrand-
arvogum
JÓN Oddur Jónsson á Djúpavogi
átti lægsta tilboð í lagningu liðlega
4 km kafla á Hringveginum, um
Kálfastrandarvoga og Markhraun
við Mývatn.
Býðst verktakinn til að vinna
verkið fyrir 22,7 milljónir kr., þ.e.
76% af kostnaðaráætluninni sem
hljóðar upp á liðlega 30 milljónir kr.
Verkinu á að vera lokið 1. október
næstkomandi.
Vill breyta
vinnureg’lu Hús-
næðis stofnunar
Ammoníaksleki
í Sundahöfn
PÁLL Pétursson félagsmálaráðherra
ætlar að beita sér fyrir því að Hús-
næðisstofnun breyti vinnureglum
um að vaxtadagur húsbréfalána
miðist við dagsetningu tilboös en
ekki kaupsamnings.
Gísli S. Einarsson, þingmaður
Alþýðuflokks, gerði það að umtals-
efni í fyrirspurnartíma á Alþingi, að
Húsnæðisstofnun miðar upphafs-
vaxtadag á húsbréfaláni við dag-
setningu tilboðs en ekki kaupsamn-
ings. Gísli sagði að þegar kaupandi
gerði tilboð í húseign, með húsbréfa-
láni sem byggði á greiðslumati lána-
stofnana, þá hefði það gerst að
Húsnæðisstofnun hafnaði greiðslu-
Norðurlandaráð og
Eystrasaltsríkin
Fyrsti
fundur
stendur
yfir
FYRSTI sameiginlegi fundur
Norðurlandaráðs og Þing-
mannasamtaka Eystrasalts-
ríkjanna stendur nú yfir í Vil-
nius í Litháen. Fundinn sækja
m.a. sex íslenskir alþingis-
menn, ásamt Halldóri As-
grímssyni, utanríkisráðherra
og samstarfsráðherra Norður-
landa.
Umræðuefni fundarins eru
einkum þrjú; í fyrsta lagi evr-
ópskt samstarf og nýjar lausn-
ir, sem stuðlað geta að stöðug-
leika og öryggi í Evrópu, í
öðru lagi efnahagsþróun, um-
hverfis- og orkumál og í þriðja
lagi menning, menntun og
rannsóknir._
Halldór Ásgrímsson flutti í
gær ræðu á fundinum og fjall-
aði um Norðurlönd og öryggis-
mál í Evrópu.
matinu og það hefði tekið nokkra
mánuði að fá viðurkenningu á
greiðslumatinu. Þannig hefði stofn-
unin komið í veg fyrir viðskipti í
umræddan tíma og kaupandinn því
greitt vexti af fjármunum sem hann
hefði ekki haft afnot af.
Gísli spurði hvort félagsmálaráð-
herra væri tilbúinn til að beita sér
fyrir breytingu á þessari ómaklegu
vinnureglu Húsnæðisstofnunar. Páll
Pétursson sagðist telja eðlilegt að
menn greiddu vexti frá þeim tíma
sem þeir fengju fjármunina í hendur
og hann væri tilbúinn að beita sér
fyrir því að Húsnæðisstofnun breytti
þessari reglu.
SLÖKKVILIÐ og lögregla höfðu
talsverðan viðbúnað þegar til-
kynning barst frá athafnasvæði
Eimskipafélagsins í Sundahöfn
um ammóníaksleka á tíunda tím-
anum i gærmorgun.
Að sögn slökkviliðs höfðu
starfsmenn Eimskips verið að
vinna við þrýstivökvapressu á
frystigámi þegar losaði um bolta
þannig að hann fór að leka amm-
oníaki.
Ragnar Sólonsson, aðalvarð-
stjóri hjá slökkviliði Reykjavík-
ur, sagði að slökkviliðið hefði
alltaf talsverðan viðbúnað þegar
tilkynnt væri um ammóníaks-
leka. Þess vegna var farið á stað-
inn með 11 manns á tveimur
slökkvibílum og þremur sjúkra-
bílum, auk þess sem lögregla var
beðin að loka umferðarleiðum
að Sundahöfn. „Við viljum heldur
loka af stærra svæði í byijun og
draga svo úr lokunum heldur en
að loka minna svæði og reyna
svo að auka við ef ástæða reyn-
ist til,“ sagði Ragnar.
Ekki teljandi hætta
Í ljós kom hins vegar að ekki
var teljandi hætta á ferðum.
Tveir slökkviliðsmenn fóru í
efnaköfunargalla og sá þriðji var
í viðbragðsstöðu meðan félagar
hans tóku þrýsting af kerfinu,
komu boltanum í að nýju og
stöðvuðu þannig lekann án þess
að tjón hlytist af. Ragnar sagði
að ekki hefði verið talin ástæða
til að færa starfsmenn Eimskips
í læknisskoðun enda væri um að
ræða menn vana aðstæðum og
vinnu við ammoníakskerfi.
Morgunblaðið/Kristinn
SLÖKKVILIÐSMENN íklæddir sérstökum búningum voru sendir að stöðva
ammoníakslekann í Sundahöfn.
Guðrún Pétursdóttir segist undrast með hvaða hætti forsætisráðherra blandi sér í kosningabaráttuna
GUÐRÚN Pétursdóttir forseta-
frambjóðandi segist vera undrandi
á því að Davíð Oddsson forsætisráð-
herra skuli blanda sér í kosninga-
baráttuna með þeim hætti sem hann
gerði í viðtali sem birtist við hann
í Morgunblaðinu síðastliðinn sunnu-
dag. Hún segir vangaveltur hans
um að leggja niður embætti þjóð-
kjörins forseta eins og til þess var
stofnað með stjórnarskránni 1944
vekja furðu.
„fjóðin þarf á sameiningartákni
að halda sem er henni haldreipi á
hveiju sem gengur og verðugur
fulltrúi hennar erlendis. í mínum
huga er enginn vafi á að sá fulltrúi
á að vera og getur ekki verið annað
en þjóðkjörinn," sagði Guðrún í
samtali við Morgunblaðið.
í viðtalinu við forsætisráðherra
sagði hann m.a. að að forsetafram-
bjóðendur hefðu talað um forseta-
embættið með þeim hætti að það
sé til þess fallið að grafa undan
því. Einn frambjóðendanna gæfi til
kynna að forsetinn eigi að vera eins-
konar farandsendiherra sem eigi
að vera á faraldsfæti, annar hafi
sagt að til greina kæmi að hafna
lögum frá Alþingi ef undirskrifta-
safnanir bærust um það, og einhver
forsetaframbjóðandi geti haft það
helst sér til ágætis að hafa verið á
móti húsum.
Vangaveltur sem
hljóta að vekja furðu
Guðrún Pétursdóttir sagði að
hvað varðar synjunarvald forseta
þá liti hún svo á þar sé um algert
neyðarúrræði að ræða, enda hafi
því aldrei verið beitt í sögu lýðveld-
isins. Þingræðið sé hornsteinn
stjórnkerfis okkar og vonandi komi
aldrei til þess að svo skerist í odda
með þingi og þjóð að þörf sé á að
beita þessu ákvæði 26. greinar
stjórnarskrárinnar.
„Ef mér er ætluð sneiðin um
frambjóðanda sem hafi það helst
sér til ágætis að vera á móti húsum
vil ég segja þetta: Deilan um Ráð-
húsið á sínum tíma snerist ekki um
hús. Fjölmenn hreyfing setti fram
kröfu um að borgarbúar fengju að
kjósa um umdeilda framkvæmd sem
átti eftir að kosta fjóra milljarða
af almannafé. í kjarna sínum sner-
ist þessi deila því um stjórnar-
hætti. Ég tei ekki við hæfí að for-
setaframbjóðendur takist á við for-
sætisráðherra með þessum hætti,
enda mun eitthvert okkar væntan-
lega vinna með honum í framtíð-
inni. Það er full þörf á því að það
samstarf verði gott,“ sagði Guðrún
Pétursdóttir.
Telur athugasemdirnar ekki
beinast að sínum málflutningi
Guðrún Agnarsdóttir sagði að
hún sæi ekki ástæðu til þess að
taka neitt af því sem forsætisráð-
herra sagði í viðtalinu sérstaklega
til sín. í viðtalinu væri forsætisráð-
herra að lýsa skoðunum sínum og
hún hefði í sjálfu sér ekkert um þær
að segja.
„Ég sé ekki að athugasemdir
hans geti beinst að mínum málflutn-
ingi. Ég ber mikla virðingu fyrir
þessu embætti og tel að það eigi
fullan rétt á sér, annars væri ég
ekki að bjóða mig fram til þess, og
ég tel ekki að það eigi að sameina
það öðrum embættum sem fyrir eru
eða hlutverkum.
Ég lít fyrst og fremst á forseta-
embættið sem sameiningartákn, en
forsætisráðherra notar m.a. orðin
öryggisventill þjóðarinnar þar sem
sitja eigi maður sem getur gripið
inn í á örlagastundu. Ég held að
þessi orð hans lýsi mjög vel þeirri
hugsun sem hlýtur að hafa búið að
baki þegar það ákvæði var sett í
lög um forsetaembættið að forseti
gæti synjað samþykkis lagafrum-
varpa og þannig skotið málum til
þjóðarinnar og ég lít á þetta sem
mikilvægan vamagla fyrir lýðræðið
í landinu sem þurfi hins vegar að
íhuga mjög vandlega áður en gripið
er til. Um leið og forseti hlýtur að
huga að því að styrkja íslenskt sam-
félag og líta þannig inn á við þá
verður forsetinn eins og allir aðrir
landsmenn að vera einbeittur mál-
svari íslenskra hagsmuna og sér-
stöðu á alþjóðavettvangi," sagði
Guðrún Agnarsdóttir.
Öllum frjálst að hafa sínar
skoðanir
Ólafur Ragnar Grímsson sagðist
ekki telja eðlilegt að fara að fjalla
eitthvað sérstaklega um viðtalið við
forsætisráðherra. „Við búum í lýð-
ræðislegu landi og það er öllum
fijálst að hafa sínar skoðanir. Það
er ekkert í þessu viðtali sem víkur
sérstaklega að mér og ég sé þess
vegna enga ástæðu til að fjalla sér-
staklega um það,“ sagði hann.
Aðspurður sagðist Olafur Ragnar
alls ekki taka til sín þau ummæli
forsætiráðherra að einn frambjóð-
endanna gæfi til kynna að forsetinn
eigi að vera einskonar farandsendi-
herra. „Ég hef hvergi viðhaft þau
ummæli og þau hljóta að eiga við
einhvern annan,“ sagði hann.
Hann sagðist ekki telja það eðli-
legt að forsetaframbjóðendur væru
að fjalla um allt það mikla sem
menn kynnu að segja nú eða á þeim
vikum sem framundan væru til
kosninga. „Það er öllum fijálst að
hafa sínar skoðanir án þess að
ástæða sé til þess að við ljöllum
um það í hvert sinn nema eitthvað
sérstaklega sé að okkur vikið sem
við þurfum að tjá okkur um en ég
tel ekkert slíkt vera í þessu við-
tali,“ sagði Ólafur Ragnar Gríms-
son.