Morgunblaðið - 18.04.1996, Síða 27

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 18. APRÍL 1996 27
AÐSENDAR GREINAR
„ Veislur“ Neytendasam-
taka Islands og Rásar 2
NEYTENDASAM-
TÖK íslands og Rás 2
buðu hlustendum Rík-
isútvarpsins til inn-
kaupaveislu nú fyrir
síðustu páska. „Veisl-
an“ felst í verðkönnun
sem þessir aðilar láta
framkvæma undir
nafni Neytendasam-
takanna og Rásar 2.
í síðustu könnun kom-
ust þessir aðilar að því
að verðlag á Vest-
Qörðum og Austfjörð-
um sé um það bil 36
til 38%o hærra en á
Stór-Reykjavíkur-
svæðinu. Ég hef í tvígang gert
athugasemdir til þessara aðila um
framkvæmd og einnig þær for-
sendur sem þeir gefa sér til út-
reikninga í þessum könnunum.
Formaður Neytendasamtaka
íslands hefur sagt við mig að hann
sé sammála mér um að ekki sé
sanngjarnt gagnvart lands-
byggðarversluninni að miða verð-
lag í verslunum á landsbyggðinni
við ódýrustu afsláttarverslanir í
Reykjavík, eins og til að mynda
Bónus. Aðstöðumunur og viðskip-
taumhverfi er gjörólíkt og ekki til
þess fallin að gefin sé rétt mynd
af verðlagi þegar þannig er staðið
að málum. Til þess að neytendur
geti gert sér grein fyrir raunveru-
legum verðmun er nauðsynlegt að
teknar séu verðkannanir hjá
hverfaverslunum í Reykjavík.
Gagnvart landsbyggðinni er sá
samanburður mun sanngjarnari
og gæfi raunhæfari mynd af raun-
verulegum verðmismun á matvöru
í landinu. Það er ekki óeðlilegt að
verðlag sé hærra út á landi en í
Bónusverslunum í Reykjavík. Hins
vegar ef þessir aðilar slepptu þeim
verslunum eins og einu sinni og
tækju tillit til þess sem þeim hefur
verið bent á þá er ég viss um að
dæmið liti öðruvísi út. í þessari
páskaveislu var gerður verð-
samanburður á milli mismunandi
bæjarfélaga á landinu. Eftir því
sem ég kemst næst var verðkönn-
unin framkvæmd í einni verslun á
hveijum stað. Þannig geta Neyt-
endasamtökin og Ríkisútvarpið
ekki fundið út sannanlegan verð-
mun á milli bæja eða landshluta
vegna þess að verðlag er ekki það
sama í öllum verslunum. Samt
leyfa þessir aðilar sér að lýsa því
yfir að verðlag á ísafirði og Egils-
stöðum sé hæst á landinu miðað
við verslanir á Stór-Reykjavíkur-
svæðinu. Jafnframt taka þessir
aðilar það fram í umfjöllun sinni
að þessi könnun sé ekki vísinda-
lega unnin og verði að skoðast í
ljósi þess. Þannig vinnubrögð eru
ekki Neytendasamtökum Islands
sæmandi né Ríkisút-
varpinu. Þessir aðilar
verða að vinna verk
sín af ábyrgð. Neyt-
endur í landinu verða
að geta treyst því að
þessir aðilar vinni
verðkannanir sínar á
faglegan og ábyrgan
hátt og sýni hlutleysi
í umfjöllun sinni. Þá
verða þessir aðilar að
gæta þess að útreikn-
ingar þeirra séu ekki
eftir einhverri henti-
stefnu sem henti þeim
*best hveiju sinni.
Á þeim tíma þegar
Bónus rak verslun á Akureyri geis-
aði mikið verðstríð á milli KEA-
Nettó og Bónuss. Er enn í fersku
minni sú gífurlega umfjöllun sem
þessir aðilar fengu hjá Ríkisút-
varpinu. Nánast ríkti á milli þess-
ara aðila verðstríð sem endaði með
því að Bónus hætti rekstri á Akur-
eyri. Þetta er fólki enn í fersku
minni. Þá lýstu KEA menn því að
þeir myndu, eftir að Bónus hætti
rekstri á Akureyri, ekki hækka
verð hjá sér. Ríkisútvarpið og
Neytendasamtökin virðast vera í
nánu samstarfi með að fylgja
þessu eftir. Það er í sjálfu sér
ekkert við það að athuga. En það
er ekki ásættanlegt að inn í þá
Neytendasamtökin
og Ríkisútvarpið geta
ekki, segir Benedikt K.
Kristjánsson, leyft sér
handahófskennd
vinnubrögð.
umfjöllun séu dregnar verslanir í
dreifðustu byggðum landsins,
vegna þess að þær hafa enga
burði til þess að taka þátt í því
vegna smæðar og íbúafjölda.
I Viðskiptablaðinu 14. tbl. er
fjallað um aðalfund KEA. Þar er
sagt frá því að sala í matvöru-
deild hafi aukist um 9% á milli
ára. Þar segir ennfremur að af-
koma í matvörunni hafi versnað
og er það rakið til lægri álagning-
ar vegna aukinnar verðsamkeppni
og launahækkana. Þá er einnig
sagt frá því að rekstur útibúa
hafi verið erfiðari en oft áður og
endurspegli það vanda dreifbýlis-
verslunar. Neytendasamtökin eða
Ríkisútvarpið láta sig engu skipta
hvar verslanir eru staðsettar né
það umhverfi sem þær búa við.
Stundum hefur maður það á til-
finningunni í umfjöllun þessara
aðila að neytendur séu eingöngu
viðskiptavinir ódýrustu afsláttar-
Elizabeth Arden <vnninp
í Breiðholtsapóteki í dag kl. 13-18. j| \y i ii iii i íl
Benedikt K.
Kristjánsson
Tilboð: Ceramite andlitshylki sem vinna á hrukkum og
fínum línum. Taska með varalit, ilmvatni, meiki og kremi
fylgir frítt með. 20% kynningarafsláttur af öllum
Elizabeth Arden vörum.
Erum yið með
J bestu gjafavörurnar?
Ph Myndlist - Leirlist
^ Glerlist - Smíðajárn
^ Listspeglar - Vindhörpur
Listhúsinu í Laugardal Fermingargjafir
LIST
Gallerí
verslana en aðrir séu eitthvað allt
annað.
í Verslunartíðindum 1. tbl. 1996
er fjallað um árlega könnun sem
Gallup á íslandi gerir um neyslu-
venjur og viðhorf Islendinga til
verslunar. Þar kemur m.a. fram
að frá árinu 1979 til 1993 hafi
96 matvöruverslanir hætt rekstri,
þeim hafi fækkað ur 233 í 137.
Þetta endurspeglar í raun það að
afkoman í versluninni sé langt frá
því að vera viðunandi.
í matvöruversluninni hefur það
gerst á undanförnum árum að
ráðandi á þeim markaði eru stórar
verslunarkeðjur. Þessar verslunar-
keðjur hafa m.a. stofnað með sér
innkaupasambönd til þess að ná
fram lægra verði og hagræðingu
til þess að vera betur samkeppnis-
hæfari á markaðinum. Stærri
verslanir á landsbyggðinni hafa
einnig myndað samtök með
smærri verslunum í Reykjavík til
þess að ná fram hagkvæmari inn-
kaupum í þeim tilgangi að lækka
vöruverð til neytenda svo sem
kostur er. Kaupmenn hafa á und-
anfönum árum verið að hagræða
í rekstri til þess að standast þá
samkeppni sem vissulega er til
staðar til hagsbóta fyrir neytendur
enda fara hagsmunir þeirra sam-
an.
Nú vil ég taka það skýrt fram
að ég tel að verðkannanir séu af
hinu góða. Verðkannanir eiga að
vera upplýsingagjafi fyrir neyt-
endur. En það er ekki sama hvern-
ig þessi mál eru unnin. Neytenda-
samtökin eru sá aðili sem fram-
kvæmir verðathuganir. Samt
verða þessir aðilar, sérstaklega
þegar þeir vinna í svo nánu sam-
starfi við áhrifamikinn fjölmiðil
sem Ríkisútvarpið er, að gæta
þess að mark sé á þeim takandi
og að þeir vinni og fjalli um þessi
mál á hlutlausan og ábyrgan hátt.
Þeir verða að vera meðvitaðir um
það að áhrif þeirra eru mikil í ís-
lensku þjóðlífi og þeir geta ekki
leyft sér að vera með handahófs-
kennd vinnubrögð. Þá verða þessir
aðilar að vera sér meðvitaðir um
að vissulega er vandi dreifbýlis-
verslunarinnar mikill og það er
erfitt að halda uppi rekstri í mat-
vöruverslun víða á landsbyggðinni.
Höfundur er formaður Kaup■
mannasamtaka Islands.
KERFISÞRÓUN HF.
Fákafeni 11 - Sími 568 8055
Stretsbuxur kr. 2.900
Konubuxur kr. 1.490
Mikið úrval af
allskonar buxum
Opib ó laugardögum
París
kr. 19.172
í júlí og ágúst
Heimsferðir bjóða nú beint flug til Parísar alla ntiðvikudaga í júlí og ágúst
í sumar. Flug, flug og bíll eða flug og hótel á frábæru verði.
verð kr. 19.172
Hjón með 2 böm, 3. júlí, flug og skatlar.
Verð kr. 22.000
Fargjald fyrir fullorðinn með sköttum, 3. júlí.
verðkr. 35.800
Vika í París, flug, gisting, skattar,
m.v. 2 í herbergi Edouard IV, 3. júlí.
Bókaðu meðan
enn er laust.
HEIMSFERÐIR
Austurstræti. 17,2. hæð. Sími 562 4600.
i.e Caf
sumarvörurnar komnar
nhummél^
SP0RTBÚÐIN
Nóatúni 17 sími 511 3555
Askja meb:
Hydrative kr. 1.500
Bienfait total kr. 1.400
Hydracontrole kr. 1.250
LANCÖME^
* PARIS S ^
íþróttaskór barna m/ (rönskum
rennilás verð frá kr: 1.990.-
Körfubollar verð frá kr: 990.-
Fótboltar verð frá kr: 1.790.-
I
■
I
■
1
Við bfóðum upp á
þrenns konar tilboðsöskfur*
frá LANCOME
á frábæru verði. I öskfununt
er rakakretn, tvær gerðir
afmöskum og augnkrem.
Einstakt verð - mfög mikill
afsláttur mlðað við
venfulega vöru.
Barnagallar
Stærðir 1-12 ára.
Fimorðinsgallar
Stærðir: Xs- XXXL
Verð: IH! I
5% slffi: afslattur - sendum i postkröfin