Morgunblaðið - 19.11.1996, Page 4

4 ÞRIÐJUDAGUR 19. NÓVEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Sjálfstæðis- og Framsóknarflokkur mynda meirihluta á Húsavík
Minnihlutínn með meiri-
hluta í helmingi nefnda
BÆJARFULLTRUAR Framsóknarflokks og
Sjálfstæðisflokks hafa myndað nýjan meirihluta
um stjórn bæjarmála á Húsavík. Meirihlutinn er
þó ekki starfliæfur að mati foringja sjálfstæð-
ismanna því núverandi minnihlutaflokkar eru með
meirihluta í bæjarráði og helmingi nefnda og hafa
ekki lýst sig reiðubúna til að láta kjósa í nefndirn-
ar á nýjan leik.
Bæjarfulltrúar Framsóknarflokksins slitu meiri-
hlutasamstarfl við fulltrúa Alþýðubandalags og
óháðra í bæjarstjóm fyrir viku vegna deilna um
sameiningu Fiskiðjusamiags Húsavíkur og útgerð-
arfélagsins Höfða og sölu á hiuta af bréfum bæjar-
ins í hinu sameinaða félagi. Meirihlutinn var mynd-
aður eftir síðustu kosningar en áður höfðu sjálf-
stæðismenn og framsóknarmenn lengi verið í
meirihlutasamstarfi.
Meirihlutinn krefst valda
Fulltrúar flokkanna kynntu myndun meirihlutans
á fundi bæjarráðs í gær. Þar kom fram að Katrín
Eymundsdóttir, bæjarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins,
verður forseti bæjarstjómar og Stefán Haraldsson,
foringi framsóknarmanna, formaður bæjarráðs.
Siguijón Benediktsson, foringi sjálfstæðismanna,
verður einnig í bæjarráði ásamt Kristjáni Ásgeirs-
syni foringja G-listans. Siguijón verður annar full-
trúi Húsavíkurbæjar í stjóm Fiskiðjusamlags Húsa-
víkur ásamt fulltrúa frá minnihlutanum.
Framsóknar- og Sjálfstæðisflokkur hafa fimm
fulltrúa af níu í bæjarstjórn. Þeir eru hins vegar
í minnihluta í helmingi nefnda bæjarins, meðal
annars í bæjarráði, og þar sem þeir hafa meiri-
hluta eru fulltrúar G-listans í formannssæti. Síð-
ast var kosið í bæjarráð í maí, til eins árs, en
margar nefndanna voru kosnar til fjögurra ára
eftir síðustu kosningar. Foringjar meirihlutaflokk-
anna kynntu myndun meirihlutans á bæjarráðs-
fundi síðdegis í gær og óskuðu eftir að endurkos-
ið yrði í nefndir og ráð. Minnihlutinn ljáði ekki
máls á þessu í gær. Kristján Ásgeirsson segir að
nefndir og ráð geti setið nema brýnustu ástæður
krefjist en segir matsatriði hvort myndun nýs
meirihluta teljist svo mikilvæg.
Siguijón Benediktsson lítur svo á að meirihlut-
inn verði ekki starfhæfur fyrr en hann hafi tök á
nefndum og ráðum bæjarins. Stefán Háraldsson
segir að meirihlutinn eigi að geta fengið kosið
aftur í nefndir en þeir Siguijón telja að aldrei hafi
á það reynt því flokkar sem lendi í minnihiuta
standi venjulega kurteislega upp úr stólum sínum.
Ljóst er að meirihlutaflokkamir munu leggja til á
næsta bæjarstjórnarfundi, sem væntanlega verður
haldinn 28. nóvember, að umboð allra nefnda
verði dregið til baka og kosið í þær aftur á bæjar-
stjómarfundi viku síðar. Valdaskiptin geta þó
dregist enn lengur ef ágreiningsefni verða send
til úrskurðar félagsmálaráðuneytis. Eina staðan
sem meirihlutinn treystir sér ekki til að hreyfa
við er forseti bæjarstjórnar, Valgerður Gunnars-
dóttir bæjarfulltrúi G-lista ■ getur gegnt því emb-
ætti fram á vor ef hún kýs að gera það í trássi
við vilja meirihiutans.
Einar Njálsson bæjarstjóri hefur verið formaður
bæjarráðs, stjórnarformaður Fiskiðjusamlags
Húsavíkur, formaður héraðsnefndar og Eyþings.
Hann mun láta af öllum þessum störfum og póli-
tískt kjömir fulltrúar taka sæti hans eins og áður
er greint frá eða varamenn þar sem það á við.
Landsfundur um slysavarnir
Slysakostnaður
breytir arðsemi um-
ferðarmannvirkja
Morgunblaðið/Ásdís
HLYTT á umræður á landsfundi um slysavarnair í gær.
UMFERÐARMANNVIRKI sem ekki
virðast þjóðhagslega arðbær þegar
hefðbundnar arðsemisaðferðir eru
notaðar kunna að reynast arðbær
þegar áhrif af kostnaði við umferð-
arslys eru tekin með í reikninginn.
Þessi ályktun er dregin í skýrslu
Hagfræðistofnunar Háskóla íslands
á kostnaði vegna umferðarslysa á
Islandi sem kynnt var á landsfundi
um slysavamir í gær. í skýrslunni
kemur fram að heiidarkostnaður
vegna umferðarslysa á íslandi á
næstu 2-3 árum jafngildi 3-4% af
áætlaðri landsframleiðslu ársins
1996 og verði 14-20 milljarðar
króna. I máli Tryggva Þórs Her-
bertssonar forstöðumanns Hag-
fræðistofnunarinnar kom fram að
fyrir hvert prósentustig sem hægt
sé að draga úr umferðarslysum
megi því spara 140-200 m.kr.
Á biaðamannafundi sem aðstand-
endur landsfundarins héldu sagði
Ólafur Ólafsson landlæknir að 17-21
árs gamlir drengir væru í um það
bil 5 sinnum meiri hættu á að lenda
í umferðarslysum en fólk á aldrinum
25-65 ára.
Ökuhermir í grunnskóla
Landlæknir, sem ræddi um raun-
hæfar leiðir til að draga úr umferð-
arslysum meðai ungmenna, sagði
að ásamt Umferðarráði, trygginga-
félögum, Slysavarnafélagi Islands
og slysadeild Borgarspítalans væri
hann nú að vinna að því að afla um
10 milljóna króna til þess að kaupa
ökuhermi til að nota við ökukennslu
í efri bekkjum grunnskóla.
Stefnt er að því að 4-500 ungling-
um verði gefinn kostur að taka
kennslu í ökuhermi sem valgrein í
tveimur efstu bekkjum grunnskóla.
Landlæknir segir að með því að
auka ökukennslu fyrir ökupróf úr
30 í 50-60 klst. megi draga verulega
úr slysatíðni ungs fólks.
Kjartan Þórðarson hjá Umferðar-
ráði sagði að íslenskir ökumenn
væru villtari en flestir aðrir öku-
menn. Aukin þjálfun og leikni í
akstri sé ekki líkleg til að draga úr
siysum heldur fyrst og fremst ábyrg-
ara viðhorf og betra umferðarlegt
uppeldi, sem megi m.a. veita með
aukinni þjálfun í skólum eða hjá
ökukennara.
Á landsfundi um slysavarnir kom
einnig fram að 60% þeirra sem látið
hafa lífið eða slasast alvarlega í
umferðarslysum hér á landi undan-
farin 2 ár notuðu ekki öryggisbelti.
Hins vegar notuðu 60% þeirra sem
hlutu minni háttar meiðsli í umferð-
arslysum öryggisbelti. Helmingur
þeirra sem lenda í alvariegum bif-
hjólaslysum eru ökumenn á hjólum
sem fengin eru að láni.
Líkams-
meiðingar
barnaog
unglinga
TÓLF tilkynningar um líkams-
meiðingar bárust lögreglunni í
Reykjavík um helgina. I nokkr-
um þessara tilvika kom mjög
ungt fólk við sögu.
Fimm ungir drengir veittust |
að 12 ára dreng við Kringluna i
síðdegis á laugardag. Hann j
hlaut blóðnasir og kvartaði um [
eymsli.
Um svipað leyti veittust þrír I
ungir piltar að jafnaldra sínum |
nálægt Miklubraut, spörkuðu |
og kýldu hann í höfuðið.
Á sunnudagskvöld veittust
nokkrir unglingar að stúlku inni
í stigagangi fjölbýlishúss við
Hraunbæ og börðu hana í höf- »
uðið. Engir sjáanlegir áverkar
hlutust af, en stúlkan kvartaði í
undan höfuðverk.
» I
Arásarmað-
ur ófundinn
MAÐUR, sem réðst á fullorðinn f
mann í Keflavík um helgina,
var ófundinn í gær.
Maðurinn fór inn á heimili
hjóna á sjötugsaldri, sem hann i
var ókunnugur. Hann sló hús-
bóndann í höfuð og handleggi
og er hann nokkuð marinn. Þá
gerði hann sig líklegan til að
ráðast að húsfreyjunni, en hætti í
við og fór á brott.
Jóhannes Jensson, rannsókn- \
arlögreglumaður í Keflavík,
sagði í gær að maðurinn hefði
ekki fundist, en rannsókn yrði
fram haidið.
Alþýðubandalagið
Margrét frá
þingstörfum í
nokkrar vikur
INGIBJÖRG Sigmundsdóttir, vara-
þingmaður Alþýðubandalagsins á
Suðurlandi, hefur tekið sæti Mar-
grétar Frímannsdóttur, formanns
Alþýðubandalagsins, á Alþingi vegija
veikindaforfalla Margrétar.
Margrét gegnir áfram störfutn
sem formaður í flokknum og mun
taka sæti á Alþingi á nýjan leik að
fjórum til sex vikum liðnum.
Bera Nordal tekur við
Malmö Kunsthallen í vor
BERA Nordal, forstöðumaður Lista-
safns íslands, mun taka við stjómun
á Malmö Kunsthallen í Svíþjóð næst-
komandi vor en þetta var tilkynnt á
blaðamannafundi í Málmey í gær. í
samtali við Morgunblaðið sagði
Bera, sem var stödd í Málmey, að
það legðist mjög vel í hana að taka
við stjórn Malmö Kunsthallen sem
væri virtasti sýningarsalur á Norð-
urlöndum. „Það er mikill heiður fyr-
ir mig að taka við þessum sal, en
þetta er í fyrsta skipti sem útlend-
ingur fer með stjóm hans.
Þegar mér bauðst þetta taldi ég
að það gæti verið spennandi að
skipta um umhverfi og takast á við
verkefni á Norðurlöndum. Mér þótti
líka starfið áhugavert vegna þess
að í Malmö Kunsthallen er einungis
unnið með sýningar; þetta er ekki
listasafn heldur sýningarsalur. Hér
hafa á undanfömum árum verið
settar upp sýningar í mjög háum
gæðaflokki og náð alþjóðlegri viður-
kenningu. Á safni fer
tíminn að miklu leyti í
kaup á listaverkum,
varðveislu þeirra og
rannsóknir, en í sýning-
arsal eins og þessum
getur maður einbeitt
sér að hverri sýningu
óskiptur sem er mjög
skapandi."
Bera sagði að Mál-
mey væri að færast
nær miðjunni í menn-
ingarlífí Evrópu og
væri að taka forystu
sem menningarborg í
Svíþjóð. „Með brúnni
yfir Eyrarsundið til
Kaupmannahafnar mun staða Mál-
meyjar styrkjast mjög, þetta svæði
verður að einni heild og miðpunktur-
inn mun færast frá Stokkhólmi til
Suður-Svíþjóðar. Það er óskaplega
spennandi að koma inn í þá upp-
byggingu sem fylgir þessum breyt-
ingum; samvinna á milli
sýningarsala verður til
að mynda meiri og öll
samskipti blómlegri. Ég
hef líka fundið fyrir
mjög miklum áhuga á
málum Kunsthallen
hér.“
Bera sagði að það
væru mjög blendnar
tilfinningar sem bærð-
ust með henni við að
þurfa að hverfa af vett-
vangi heima á íslandi.
„Mér hefur liðið mjög
vel í starfi mínu sem
forstöðumaður Lista-
safns íslands og það
fylgir því óneitanlega ákveðin sökn-
uður að þurfa að fara þaðan en ég
er jafnframt full eftirvæntingar
vegna nýja starfsins."
Fyrsta sýningin sem Bera mun
setja upp í Malmö Kunsthallen verð-
ur opnuð í september á næsta ári.
Bera Nordal
• •
Ný bók Ossurar Skarphéðinssonar
Þingvallaurriðmn sá
stórvaxnasti í heimi
URRIÐASTOFNINN í Þingvalla-
vatni var sá stórvaxnasti í heimi,
samkvæmt niðurstöðum rann-
sókna Össurar Skarphéðinssonar,
líffræðings og alþingismanns, sem
hann setur fram í nýrri bók, Urr-
iðadansi, sem út kom hjá Máii og
menningu í gær.
í bókinni rökstyður Össur þá
kenningu sína, að urriðinn í Þing-
vallavatni hafi greinzt í 20-30 að-
greinda stofna, sem ekki hafi
hrygnt innbyrðis. Þá færir höfund-
ur rök að því að urriðinn hafi ekki
orðið kynþroska fyrr en óvanalega
seint, eða 8-9 ára, og hafí að auki
aðeins hrygnt annað hvert ár.
Þetta hafi gefið fiskinum aukið
svigrúm til að vaxa. Össur telur
þetta eina helztu orsök þess að
Þingvallaurriðinn hafi líklega orðið
stórvaxnasti urriði veraldar.
Össur rekur allar heimildir, sem
til eru um stórurriða erlendis, og
ber saman við upplýsingar um stór-
fiska úr Þingvallavatni. Niðurstað-
an er sú að eftir 1930, er stang-
veiði hófst að ráði í vatninu, hafí
hvergi verið að finna stærri urriða
en þar. Höfundur birtir dæmi um
feiknastóra urriða, ailt upp í 36
pund.
Steingrímsstöð
verði lögð niður
Össur telur að virkjun Efra-
Sogs við Steingrímsstöð sé mesta
umhverfisslys lýðveldissögunnar,
þar sem hún hafi eytt langstærsta
stofni urriðans. Hrun urriða-
stofnsins hafi síðar leitt af sér
sveiflur í murtustofninum og aflfi-
brest í murtuveiðum. Össur telur
biýnt að Steingrímsstöð verði lögð
niður til að byggja megi urriða-
stofninn upp að nýju, eða a.m.|k.
rofið skarð í stífluna, sem lokar
Efra-Sogi.