Morgunblaðið - 29.12.1996, Blaðsíða 2
2 SUNNUDAGUR 29. DESEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Lögreglan
mætti góð-
kunningja
ÞRÍR menn voru færðir í fanga-
geymslu lögreglunnar í Reykjavík
aðfaranótt laugardags eftir að
geislaspilari, sem þeir viðurkenndu
að hafa stolið fannst í bíl sem þeir
óku í Breiðholti. í bílnum fundust
einnig 11 lítrar af landa sem þeir
sögðu að væri til eigin neyslu.
Að sögn lögreglunnar var til-
kynnt um brotna rúðu í bíl í Efra-
Breiðholti en á leið þangað mætti
lögreglan bíl og kannaðist hún við
ökumanninn. Bfllinn var stöðvaður
og leitað í honum og fannst þá
geislaspilarinn og landinn. Menn-
imir eru þekktir af innbrotum og
voru þegar færðir í fangageymslu
lögreglunnar.
Læknar ganga
frá kröfum
SAMNINGANEFNDIR lækna
kynntu kröfur sínar í yfírstandandi
kjaraviðræðum á félagsfundi í
fyrradag. Kröfumar verða settar
fram við viðsemjendur á næsta
samningafundi sem verður 6. jan-
úar.
Samninganefndir Læknafélags
íslands og Læknafélags Reykjavík-
ur kynntu sameiginlega kröfugerð
sína fyrir félagsmönnum í fyrradag.
Ingunn Vilhjálmsdóttir, formaður
samninganefndar LÍ, segir að félög-
in leggi áherslu á grunnkaups-
hækkanir, lífeyrisréttindi og
ábyrgðartryggingar vegna starfa
lækna. Hún vill ekki greina nánar
frá kröfunum fyrr en efni þeirra
hafí verið kynnt fyrir viðsemjend-
um.
Lesbók í fríi
LESBÓK fylgdi ekki Morgun-
blaðinu í gær vegna jólahátíð-
arinnar. Blaðið kemur næst
út laugardaginn 4. janúar.
Nýtt hlutafélag um fram-
leiðslu SG-einingahúsa
Selfossi. Morgunblaðid.
NÝTT hlutafélag, SG-hús hf., hef-
ur verið stofnað á Selfossi til þess
að taka við rekstri framleiðslu-
deildar SG-einingahúsa hf. Um er
að ræða framleiðslu og sölu á
húsum og húshlutum úr timbri svo
og allri timburvinnslu sem verið
hefur hjá félaginu.
Hið nýja félag mun hefja form-
lega starfsemi 1. janúar. Öllum
starfsmönnum sem unnið hafa hjá
SG-einingahúsum hf. við þessi
framleiðslustörf hefur verið boðið
starf hjá hinu nýja félagi. Fram-
kvæmdastjóri SG-húsa verður
Óskar G. Jónsson.
Hlutafé í hinu nýja félagi verð-
ur allt að 25 milljónum króna og
mun félagið verða opið hlutafélag
Verð-
Jaun úr
Ásusjóði
DR. ODDUR Benediktsson stærð-
fræðingur og prófessor í tölvunar-
fræðum við Háskóla íslands hlaut
á föstudag heiðursverðlaun verð-
launasjóðs Ásu Guðmundsdóttur
Wright. Verðlaunin fær Oddur
fyrir brautryðjendastörf í tölvun-
arfræðum hérá landi. Nú eru lið-
in 28 ár síðan Ása G. Wright gaf
Vísindafélaginu peningagjöf til
sjóðsstofnunar til minningar um
eiginmann sinn og aðra vensla-
menn. Hefur verið úthlutað úr
sjóðnum árlega síðan. Það var for-
maður sjóðsstjórnar dr. Sturla
Friðriksson, sem afhenti Oddi
verðlaunin.
Morgunblaðið/Ásdís
þar sem starfsmönnum verður
meðal annarra boðið að kaupa
hlutabréf. Áætlað er að í fyrstu
starfi 15-20 manns hjá SG-hús-
um hf. og ársveltan í fyrstu geti
numið 100-120 milljónum
króna.
Breytt í
verslunarfyrirtæki
Framleiðsla og sala á húsum
og húshlutum hefur gengið ágæt-
lega hjá SG-einingahúsum hf. um
áratuga skeið. í tilkynningu frá
fyrirtækinu segir að ástæður þess
að farin er sú leið að stofna sér-
stakt félag séu þær að áherslur
SG einingahúsa hf. hafi verið að
breytast úr hreinu framleiðslufyr-
irtæki í verslunarfyrirtæki. Versl-
unarþátturinn hefur að undan-
förnu numið 80% af heildarveltu
og af þeim ástæðum talið vænleg-
ast að skipta rekstrinum upp og
ná fram einbeitingu að hvorum
þætti fyrir sig. „Menn eru þess
fullvissir að sá framleiðsluiðnaður
sem hér um ræðir eigi mjög mikla
möguleika í framtíðinni og sóknar-
færin séu mörg og með því að
leggja meira í sóknina í sterku
sjálfstæðu félagi þar sem hluthaf-
arnir eru jafnframt starfsmenn
teljum við að framtíðin sé mjög
björt,“ sagði Sigurður Þór Sig-
urðsson framkvæmdastjóri SG-
einingahúsa og stjórnarformaður
SG-húsa.
Tryggingastofnun greiddi 17 millj-
arða í bætur á síðasta ári
Síðustu 4 ár
fjölgaði öryrkj-
um um 10% á ári
Heildarútgjöld bótaflokka 1992-95
í milljónum kr. 1992 1993 1994 1995
Ellilífeyrir 9.255 9.828 10.075 10.568
Sjómannalífeyrir 85 73 65 54
Örorkulífeyrir og styrkir 3.012 3.399 3.656 4.002
Barnalífeyrir 348 529 608 690
Mæðra- og feðralaun 803 261 262 284
Fæðingarorlof 1.205 1.232 1.175 1.172
Samtals 15.100 15.682 16.164 17.092
Fjöldi lífeyris- og styrkþega 1992-95
1992 1993 1994 1995 1996
Ellilífeyrisþegar 21.620 22.050 22.407 23.334 23.442
Sjómannalífeyrisþegar 314 284 242 196
Örorkulífeyrisþegar +75% 5.352 5.963 6.540 7.175 7.555
Örorkustyrksþegar -75% 1.640 1.667 1.616 1.538 1.531
Barnalífeyrisþegar 2.366 2.609 2.891 3.239
Mæðralaun 6.987 7.077 7.046 7.298
Feðralaun 567 518 500 491
Fæðingarortof 5.433 5.499 5.286 5.066
BÓTAÞEGAR Tryggingastofnunar
ríkisins á árinu 1995 voru 49.143
eða 18,4% þjóðarinnar. Þetta hlut-
fall hækkaði um 0,7% frá fyrra
ári. Samtals greiddi Trygginga-
stofnun 17.092 milljónir í bætur,
en það er 14,3% af fjárlögum árs-
ins. Mest aukning er í fjölda örorku-
þega, en þeim hefur fjölgað um
meira en 10% á ári síðustu fjögur ár.
Útgjöld Tryggingastofnunar
vegna greiðslu ellilífeyris hafa
hækkað um u.þ.b. 500 milljónir á
ári síðustu ár. Þetta er vegna þess
að þjóðin er smátt og smátt að eld-
ast. Ellilífeyrisþegum hefur fjölgað
um 1-2% árlega síðustu ár. Aukn-
ingin 1995 varð reyndar 3,9%.
Núna eru liðlega 26 þúsund manns
eldri en 67 ára eða 9,8% þjóðarinn-
ar. Um aldamótin er reiknað með
að 29 þúsund manns verði í þessum
aldurshópi og árið 2030 verði yfír
50 þúsund manns eldri en 67 ára.
Það ár er því spáð að 16,6% þjóðar-
innar verði á ellih'feyrisaldri.
Öryrkjar eru orðnir 8.108
Örorkuþegum hefur fjölgað enn
hraðar síðustu ár og í engu sam-
ræmi við fjölgun þjóðarinnar. Árið
1986 greiddi Tryggingastofnun
3.617 öryrkjum örorkulífeyri, en 1.
desember sl. var fjöldinn kominn
upp í 8.108. Aukningin síðustu fjög-
ur ár hefur verið rúmlega 10% á
ári. Núna fá 3% þjóðarinnar greidd-
ar örprkubætur eða örorkustyrk frá
TR. I greinargerð með Staðtölum
almannatrygginga fyrir árið 1995,
sem Tryggingastofnun gefur út,
segir að félagslegar aðstæður skýri
að hluta til þessa aukningu. Fjölg-
unin eigi sér stað samhliða auknu
atvinnuleysi. Það styður þessa til-
gátu að þeim sem fá örorkustyrk
hefur farið fækkandi síðustu ár, en
í þeim hópi eru örorkuþegar með
innan við 75% örorku. Geta má sér
þess til að erfíðara sé fyrir þennan
hóp að fá vinnu þegar þrengist um
á vinnumarkaði og örorka einhverra
einstaklinga í honum hafí því verið
hækkuð. Greiðslur til þeirra sem
eru meira en 75% öryrkjar eru mun
hærri en þeirra sem eru minna en
75% öryrkjar.
Samhliða fjölgun öryrkja aukast
útgjöld TR vegna greiðslu bamalíf-
eyris, en hann er greiddur með böm-
um örorkulffeyrisþega. Árið 1990
fengu 2.097 böm greiddan bamalí-
feyri, en í fyrra voru þau 3.239.
Útgjöld TR vegna greiðslu bamalíf-
eyris hækkuðu á þessu tímabili úr
254 milljónum í 690 milljónir.
Árið 1993 greiddi TR 6.172 millj-
ónir í örorkulífeyri og örorkustyrk,
en 1995 var þessi upphæð komin í
7.370 milljónir.
Fleíri fá umönnunarbætur
Annar liður í útgjöldum TR sem
hefur hækkað eru mæðralaun, en
þau eru_ greidd til einstæðra
mæðra. Árið 1993 fengu 7.077
einstæður mæður mæðralaun, en
í fyrra voru þær 7.298. Einstæðum
feðrum fækkaði á sama tíma úr
518 í 491. 1. janúar 1996 var með
reglugerð ákveðið að mæðra- og
feðralaun yrðu einungis greidd til
einstæðra mæðra og feðra sem eru
með tvö börn eða fleiri á fram-
færi. Við það fækkaði þeim sem
fá greidd mæðralaun niður í 2.689.
U.þ.b. 10.000 einstaklingar fengu
greidd meðlög með börnum sínum
í lok síðasta árs.
A sama tíma og aukning á sér
stað í greiðslum vegna barna for-
eldra sem ekki eru í sambúð dregur
úr útgjöldum TR vegna fæðingaror-
lofs. Stofnunin greiddi 595 milijónir
í fæðingarstyrk árið 1993 en 565
milljónir i fyrra.
Verulegar breytingar hafa orðið
á greiðslum umönnunarbóta á síð-
ustu árum, en þær eru greiddar til
foreldra eða forráðamanna lang-
veikra barna eða fatlaðra barna.
Árið 1992 fengu 567 umönnunar-
bætur en á þessu ári voru þeir 964.
Þeir sem fá umönnunarstyrk hefur
fjölgað á sama tímabili úr 76 í 921.
Utgjöld vegna þessa málaflokks
hafa aukist á þessu tímabili úr 180
milljónum í nærri 400 milljónir.
ekki gengur á
►í framtíðarsýn ríkisstjómarinn-
ar setjastjórnvöid sér það mark-
mið að íslendingar verði í farar-
broddi þjóða heims við nýtingu
upplýsingatækni. /10
Ógnarstjórn eiturs
►Eiturlyf eru snarþáttur í efna-
hagslífí Burma og heróín helsta
útflutningsvaran. /12
Úr hellulögnum
í vísindastörfin
►Sigurður Baldursson lífefna-
fræðingur fékkst við hellulagnir
og erfiðisvinnu í 4 ár áður en hann
réðst til íslenskrar erfðagreining-
ar. /18
Tókst að vinna
bug á vantrú
►í Viðskipti/atvinnulíf er rætt við
Þorgeir Jósefsson, framkvæmda-
stjóra hjá Þorgeir og Ellert á Akra-
nesi. /22
B
► l-28
AA standa uppi í
hárinu á nátt-
úruöflunum
►Jón Valmundsson er einn af
aðalbrúarsmiðum landsins, einn
þeirra sem sigraðist á stórvötnun-
um austur á söndum er hringnum
var loks lokað. Þá var komið bönd-
um á náttúruna, en aðeins tíma-
bundið. /1 og 2-4
Með fingur á stengjum
rúm fimmtíu ár
► Margir menn eiga sér ástríður.
Hitt er sjaldgæfara að þeir séu í
senn ástríðufullirtónlistarmenn,
iðnaðarmenn, ljósmyndarar og
bókasafnarar, líkt og Trausti Thor-
berg. /8
Hrossahlátur
►Hestarnir í Mývatnssveit ráku
upp sannkallaðan hrossahlátur í
samskiptum sínum við japanskt
ferðafólk á dögunum. /14
C FERÐALÖG
► 1-4
Ys og þysíjóla-
ösinni í London
►Það var mikið um að vera í stór-
borginni vikumar fyrir jól. /2
Listin aðfinna
góða matstaði
►í stað þess að leita veitingahúsa
í ferðahandbókum getur ferða-
maðurinn reynt að gera eigin upp-
götvanir. /4
BÍLAR____________
► 1-4
Bílasala eykst
um fjórðung
►Rúmlega 8 þúsund fólksbílar
skráðir á árinu. /1
Reynsluakstur
►Land Rover Defender — ýmsar
endurbætur en sama svipmót. /4
FASTIR ÞÆTTIR
Fréttir 1/2/4/8/bak
Leiðari 26
Helgispjall 26
Reykjavíkurbréf 26
Minningar 28&26b
Myndasögur 38
Bréf til blaðsins 38
ídag 40
Brids 40
Stjörnuspá 40
Skák 40
Fólk f fréttum 42
Bfó/dans 43
Útvarp/sjónvarp 49
Dagbók/veður 51
Gárur 6b
Mannlffsstr. 6b
Dægurtóni. lOb
Kvikmyndir 12b
INNLENDAR PRÉTTIR-
2-4-8-BAK
ERLENDAR FRÉTTIR:
1&6