Morgunblaðið - 30.01.1997, Blaðsíða 10

10 FIMMTUDAGUR 30. JANÚAR 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Um 85% íslenskra bænda eru ánægð með starf sitt
BÆNDUR: Heimilistekjur að meðaltali á mánuði af búrekstri
JiM SAMTALS I 'vJnfi Fjöldi Hlutfall Sauðfjárbú Fjöldi Hlutfal! Kúabú Fjöldi Hlutfatl Blönduð bú Fjöldi Hlutfall Loðdýrabú Fjöldi Hlutfal! Svína-/hænsnabú Fjöldi Hlutfall
Lægri en 50 þús. kr. 145 17,3% 86 24,0% 27 8,6% 12 21,4% 12 17,9% 11 25,6%
50 til 99 þús. kr. 232 27,8% 121 33,8% 70 22,3% 14 25,0% 14 20,9% 8 18,6%
100 til 149 þús.kr. 163 19,5% 68 19,0% 60 19,1% 14 25,0% 12 17,9% 9 20,9%
150 til 299 þús. kr. 171 20,5% 68 19,0% 71 22,6% 10 17,9% 15 22,4% 7 16,3%
300 þús. eða meira 125 15,0% 15 4,2% 86 27,4% 6 10,7% 14 20,9% 8 18,6%
Þau sem tóku afstöðu 836 100,0% 358 100,0% 314 100,0% 56 100,0% 67 100,0% 43 100,0%
Fjöldi aðspurðra 1.033
BÆNDUR: Aðrar tekjur að meðaltali á mánuði
SAMTALS Sauðfjárbú Kúabú Blönduð bú Loðdýrabú Svína-/hænsnabú I
u W Fjöldi Hlutfall Fjöldi Hlutfall Fjöldi Hlutfall Fjöldi Hlutfall Fjöldi Hlutfall Fjöldi Hlutfall
Engar tekjur fyrir utan bú 327 34,9% 89 22,4% 171 48,4% 26 39,4% 18 24,3% 21 43,8%
Lægri en 50 þús. kr. 265 28,3% 117 29,5% 93 26,3% 25 37,9% 14 18,9% 7 14,6%
50 til 99 þús. kr. 189 20,2% 103 25,9% 52 14,7% 9 13,6% 16 21,6% 10 20,8%
100 þús. eða meira 156 16,9% 88 22,2% 37 10,5% 6 9,1% 26 35,1% 10 20,8%
Þau sem tóku afstöðu 937 100,0% 397 100,0% 353 100,0% 66 100,0% 74 100,0% 48 100,0%
59% bænda
óánægð með
afkomuna
UM 85% bænda hér á landi eru
ánægð með starf sitt en hins vegar
eru rúmlega 59% bænda óánægð
með afkomu sína. Rúmlega 35%
bænda eru með 150 þúsund krónur
í tekjur að meðaltali á mánuði og
tæplega 35% bænda eru ekki með
tekjur af öðru en búskapnum, en
tæplega 17% eru með 100 þúsund
krónur eða meira í tekjur á mán-
uði af öðru en búinu.
Þetta kemur fram í viðhorfs-
könnun meðal bænda sem unnin
var af ÍM Gallup fyrir nefnd sem
landbúnaðarráðherra skipaði síð-
astliðið haust til að vinna að
stefnumótun um framtíðarverkefni
Bændaskólans á Hvanneyri. Mark-
mið rannsóknarinnar var að kanna
viðhorf bænda til skólans og fá
þannig mat þeirra sem geta notað
þjónustu skólans á því hvemig
skólinn hefur staðið sig og hvert
hlutverk hans á að vera. Er þetta
einhver viðamesta viðhorfskönnun
sem gerð hefur verið meðal bænda-
stéttarinnar.
Samkvæmt könnuninni er yfir-
gnæfandi meirihluti bænda
ánægður með starf sitt en hlutfall
þeirra bænda sem eru mjög
ánægðir er hæst í loðdýrarækt
annars vegar og hænsna- og svína-
rækt hins vegar og mest er
óánægjan hjá sauðíjárbændum.
Um 90% bænda segja að það að
vera fijáls og ráða sér sjálfur sé
annar af tveimur stærstu kostun-
um við það að vera bóndi, en tæp-
lega 35% segja tengslin við náttúr-
una og dvölina í sveit vera annan
af stærstu kostunum.
Flest heimilin með 50-99
þúsund kr. heildartekjur
Aðeins rúmlega 22% bænda eru
ánægð með afkomu sína og em
yngstu og elstu bændumir ánægð-
ari með afkomuna en þeir sem em
á aldrinum 40-59 ára.
Hlutfallslega flest heimili bænda
hafa að meðaltali 50-99 þúsund
krónur í heildartekjur á mánuði.
Rúmlega 17% heimilanna hafa
lægri tekjur en 50 þúsund krónur
og 15% hafa 300 þúsund eða hærri
heildartekjur á mánuði af rekstri
búsins. Heildartekjumar af búum
fara vaxandi eftir stærð búsins og
rúmlega helmingur fremur og
mjög stórra búa hefur 150 þúsund
eða meira í heildartekjur heimilis-
ins af búinu á mánuði, en um 15%
mjög lítilla búa. Hærra hlutfall
bænda með kúabú en aðrar teg-
undir búskapar hefur 150 þúsund
krónur eða meira í tekjur til heimil-
isins á mánuði, en lægst hlutfall í
sauðfjárrækt.
Tæplega 35% bænda hafa ekki
aðrar tekjur en af búi sínu, en 65%
hafa einhveijar aðrar tekjur. Eftir
því sem tekjur bænda af búrekstri
em meiri þeim mun minni era tekj-
umar utan bús. Tæplega 28% búa
sem hafa undir 50 þúsund á mán-
uði í heildartekjur af búi hafa 100
þúsund krónur eða meira á mán-
uði í tekjur utan bús. Hæst hlut-
fall heimila bænda með kúabú hef-
ur engar tekjur utan bús, en lægst
hlutfall heimila bænda í sauðfjár-
búskap og loðdýrabúskap. Hlutfall
þeirra sem hafa 100 þúsund krón-
ur eða meira á mánuði í tekjur af
öðm en búinu er hæst meðal þeirra
sem era í loðdýrarækt.
Tæplega 30% þeirra sem tóku
afstöðu í könnuninni sögðu að ör-
uggt væri að stundaður yrði bú-
skapur á jörðinni eftir að þeir
hættu og mmlega 47% sögðu það
sennilegt. í flestum tilvikum, eða
rúmlega 78%, em það afkomendur
eða ættingjar sem taka við búinu.
Hlutverk skólans á
Hvanneyri mikilvægt
í niðurstöðum könnunarinnar
kemur fram að rúmlega 81%
bænda telur starf Bændaskólans á
Hvanneyri hafa skipt miklu fyrir
landbúnað á íslandi. Rúmlega 27%
bænda hafa sótt námskeið á vegum
skólans og rúmlega 31% námskeið
á vegum annarra og rúmlega 57%
telja það mikilvægt fyrir bændur
að formlega verði stofnaður búnað-
arháskóli á Hvanneyri.
Tæplega 50% bænda finnst að
færa eigi rannsóknir sem snerta
landbúnaðinn frá Rannsóknar-
stofnun landbúnaðarins til búvís-
indadeildar Bændaskólans á
Hvanneyri, en rúmlega 39% finnst
að ástandið eigi að vera óbreytt
frá því sem nú er. Þá telja tæplega
23% að færa eigi leiðbeiningar-
þjónustu landsráðunauta frá
Bændasamtökunum til skólans, en
rúmlega 59% vilja hafa óbreytt
ástand.
Könnunin var gerð 28. nóvem-
ber til 13. desember 1996 sam-
kvæmt tilviljunarúrtaki úr forða-
gæsluskýrslum og vom 1.164
bændur í úrtakinu, eða um fjórð-
ungur bændastéttarinnar. Allir
bændur í svínarækt, alifuglarækt
og loðdýrarækt vom með í úrtak-
inu og um 1.000 sauðfjárbændur
og kúabændur. Niðurstöðumar
vom greindar eftir aldri, búsetu,
tekjum af búskap, tekjum utan
búskapar, menntun, stærð bús og
tegund búskapar.
Fossvogur - Garðabær
Vantar strax
Höfum mjög trausta kaupendur bæði að einbýlis-
eða raðhúsi í Garðabæ og hinsvegar kaupanda að
raðhúsi eða einbýli í Fossvogi.
Verðhugmynd allt að 18-19 millj.
Nánari upplýsingar veita Bárður, Ingólfur eða
Þórarinn í síma 588 4477.
Valhöll, fasteignasala.
/
i
1907 -1997
AFMÆLISHÁTÍÐ
í tilefni af 90 ára afmæli Hlífar
er félagsmönnum og velunnurum félagsins
boðið í afmæliskaffi
í veitingahúsið Skútuna, Hólshrauni 3,
sunnudaginn 2. febrúar kl. 14-18.
Verkamannafélagið Hlíf.
Lítið þokast í viðræðum SIB og samninganefndar bankanna
Krefjast 14% hækkun-
ar allra launataxta
stjórnar, samninganefndar og for-
manna að ákveða boðun verkfalls
með 15 daga fyrirvara. í framhaldi
af boðun vinnustöðvunar ber sátta-
semjara hins vegar að leggja fram
sáttatillögu og um hana þarf að fara
fram allsheijaratkvæðagreiðsla áður
en til verkfalls kemur,
Á FUNDI stjórnar, samninganefndar
og formanna starfsmannafélaga inn-
an Sambands íslenskra bankamanna
sl. miðvikudag var samþykkt að veita
samninganefnd og formönnum heim-
ild tii ooðunar verkfalls ef ekki verði
séð fram á að árangur verði af samn-
ingaviðræðum sem standa yfir.
Bankamenn em mjög óánægðir með
að hafa ekki fengið nein svör við
kröfum sínum hjá samninganefnd
bankanna, að sögn Friðberts
Traustasonar, formanns SÍB.
Laun undir 100 þús. hækki
aukalega um 7%
Félagar í Sambandi bankamanna
em 3.000 talsins í 19 starfsmannafé-
lögum. Samninganefnd þeirra lagði
launakröfur fyrir viðsemjendur sína
3. janúar. Krafíst er 14% hækkunar
allra launataxta á tveggja ára samn-
ingstima og er þá gengið út frá að
upphafshækkun við undirritun samn-
inga verði 7%. Einnig er þess krafíst
að starfsmenn sem em með laun
undir 100 þús. kr. á mánuði fái 7%
hækkun til viðbótar hinni almennu
14% hækkun, að sögn Friðberts.
„Þessu til viðbótar viljum við að
gerð verði nokkur uppstokkun á
launakerfínu, en það hefur ekki
launahækkanir í för með sér heldur
viljum við fylgja þeirri launastefnu,
sem allir hafa aðhyllst, að launataxt-
ar endurspegli raunvemlega greidd
laun,“ segir hann. Friðbert segir að
hjá flestum bankastarfsmönnum sé
í reynd fullt samræmi á milli taxta
og greiddra launa, en hæsti launa-
taxti bankamanna í dag er 173.700
kr. á mánuði fyrir 40 stunda vinnu.
Friðbert segir að lægsti virki taxtinn
sem unnið er eftir sé hins vegar um
65 þús. kr.
Ekki þarf að viðhafa almenna at-
kvæðagreiðslu um verkfallsboðun hjá
bankamönnum eins og hjá öðram
stéttarfélögum á almenna vinnu-
markaðinum. Ný lóg um stéttarfélög
og vinnudeilur ná ekki til starfs-
manna bankanna, heldur gilda um
þá lög um bankastarfsmenn frá
1977. Skv. þeim er það í höndum
Vilja ná sama kaupmætti
og 1988 á 6-8 árum
Bankamenn hafa sett sér það
markmið að ná sama kaupmætti
launataxta fyrir dagvinnu og hann
var í árslok 1988, en það þýðir að
laun þyrftu að hækka um 20%, að
sögn Friðberts. Þessu markmiði vilja
bankamenn ná í þrepum á 6-8 ámm.
„Frá árslokum 1988 til ársloka 1996
hafa kauptaxtamir hjá okkur hækk-
að um 35% en neysluverðsvísitalan
hækkað um rúm 60% á sama tíma.
Starfsaldur er það hár í bönkunum
að ekkert launaskrið hefur verið hjá
stóram hópi bankastarfsmanna. Eg
tel að um helmingur allra banka-
starfsmanna hafí í raun ekki hækkað
neitt í launum umfram hækkun
launataxta á öllu þessu tímabili."
Stefán Pálsson, bankastjóri Bún-
aðarbankans, og varaformaður
samninganefndar bankanna, segir
að lítið hafí gerst í viðræðunum að
undanfömu þó haldnir hafi verið
fundir milli samninganefndanna og
í starfshópum. Hann vill ekki tjá sig
um launakröfur bankamanna. Stefán
segist vera áhyggjufullur vegna þess
hversu samningaviðræðum á vinnu-
markaðinum miðar hægt áfram.
Skrifstofuhæð
Til leigu góð nýyfirfarin ca 90 fm skrifstofuhæð í góðu húsi rétt hjá
Ingólfstorgi. Laus strax.
Nánari upplýsingar á skrifstofu.
Fasteignasalan Framtíðin,
sími 511 3030.
\
x
\
\
X
I
\
i
l
I
I
I
f
(
f
(
[(
[{
I
(
I