Morgunblaðið - 05.02.1997, Page 10

10 MIÐVIKUDAGUR 5. FEBRÚAR 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Hart deilt á arðgreiðslur til eigenda Landsvirkjunar á þingi
Arður ríkisíns til atvinnuupp-
byggingar á landsbyggðinni
FINNUR Ingólfsson iðnaðarráðherra sagði á
Alþingi í gær, að hlut ríkisins í fyrirhugðum
arðgreiðslum af Landsvirkjun yrði varið til at-
vinnuuppbyggingar á þeim stöðum sem ekki fá
sjálfir arðgreiðslu. Ráðherrann sagði einnig að
Ríkisendurskoðun megi og eigi áfram að endur-
skoða reikninga Landsvirkjunar ef ástæða þykir
til og að rekstur fyrirtækisins verði undir eftir-
liti Samkeppnisstofnunar. Hann sagðist vonast
til að kynna fijótlega fyrir sveitarfélögum á svo-
nefndum köldum svæðum, þar sem ekki er jarð-
hiti, tillögur um að draga úr orkukostnaði með
hjálp Orkusjóðs.
Onnur umræða um frumvarp um breytingar
á fyrirkomulagi Landsvirkjunar fór fram á Al-
þingi í gær. Kom fram hörð gagnrýni á frum-
varpið, einkum frá þingmönnum Alþýðubanda-
lags og Einari Oddi Kristjánssyni, þingmanni
Sjálfstæðisflokks. Þingmenn Alþýðuflokks og
Kvennalista, sem til máls tóku, lýstu stuðningi
við meginatriði frumvarpsins en lögðu til breyt-
ingartillögu þess efnis að ýmis atriði yrðu nánar
skýrð varðandi raforkuverð í framtíðinni.
Arður eða orkuverðslækkun
Ýmsir stjórnarandstöðuþingmenn lýstu efa-
semdum um það sem fram kom í greinargerð
meirihlutans, að lækkun á raforkuverði yrði lát-
in ganga fyrir arðgreiðslum, enda væri engin
trygging fyrir því í lagafrumvarpinu. Iðnaðarráð-
herra sagði að treysta yrði því að eigendur
Landsvirkjunar tækju ekki arð út úr fyrirtækinu
umfram það sem það þoli.
Alþýðubandalagsmenn vildu að frumvarpinu
í heild yrði vísað frá og samið aftur við Reykja-
víkurborg og Akureyri til þess að tryggja að
arður af fyrirtækinu renni til allra landsmanna
og að verðjöfnunarstefna verði tryggð til fram-
búðar. Þeir bentu á gagnrýni á frumvarpið sem
borist hefur frá orkuveitum og sveitarfélögum
víða um land. Þar kemur fram ótti við að arð-
greiðslur til eigendanna muni leiða til hækkunar
orkuverðs.
Undirbúningur undir ráðherraskipti
Svavar Gestsson, þingmaður Alþýðubanda-
lags, sagði að með endurskoðun á Landsvirkjun
væri verið að undirbúa mannaskipti í ríkisstjórn-
inni og gaf til kynna að einum ráðherra Sjálf-
stæðisflokksins væri ætlað forstjórasæti hjá fyr-
irtækinu. Hann dró stórlega í efa grundvöll
reikninga á eignarhlut Reykjavíkur í Landsvirkj-
un og benti á það að stór hluti kostnaðar við
Sogsvirkjun, sem var meginframlag borgarinnar
til Landsvirkjunar, hefði verið greiddur með
Marshallaðstoð. Henni hefði verið beint til þjóð-
arinnar allrar. Svavar taldi réttan eignarhlut
Reykjavíkur vera um tvo milljarða króna í stað
þeirra fjórtán milljarða sem arðgreiðslur byggð-
ust á.
Fleiri þingmenn, meðal annars Árni M. Mathi-
esen og Einar Oddur Kristjánsson, Sjálfstæðis-
flokki, gagnrýndu útreikninga á eignarhlutan-
um. Þeir töldu einnig að lengra þyrfti að ganga
í því að koma á samkeppni á orkumarkaði. Bent
var á að fram ætti að fara mikil endurskoðun
á orkumálum vegna EES-samningsins í kjölfar
breytinga í Evrópusambandinu í átt til fijálsrar
samkeppni í orkusölu. Töldu margir gagnrýnend-
ur að ekki væri nægilegt tillit tekið til þeirrar
þróunar í frumvarpinu.
Súðavík
Komst út
úr brenn-
andi húsi
ísafirði. Morgnnblaðið.
ELDUR kom upp í einbýiishús-
inu að Nesvegi 9 í Súðavík kl.
3 aðfaranótt þriðjudags. Ein
kona var í húsinu og mun hún
hafa sofið í þvottahúsi í for-
stofu sem búið var að innrétta
sem herbergi. Var því lokað á
milli herbergisins og íbúðarinn-
ar. Konan mun hafa vaknað við
mikla sprengingu og fór þegar
í næsta hús til að láta vita hvað
hefði gerst. Var slökkvilið
Súðavíkur þegar kallað út og
vann það að slökkvistörfum
fram undir morgun.
Þegar konan reyndi að kom-
ast aftur inn í húsið mætti henni
mikill reykur og fékk hún því
reykeitrun. Var hún þegar flutt
á Fjórðungssjúkrahúsið á
ísafirði þar sem hlynnt var að
henni. Miklar skemmdir urðu á
húsinu af völdum reyks, sóts
og hita. Vakt var við húsið fram
eftir degi í gær.
Þingsályktunartillaga
Uttekt á áhrifum
Evrópumyntar
LÖGÐ hefur verið fram á Alþingi til-
laga um að allsheijarúttekt verði gerð
á áhrifum Efnahags- og myntbanda-
lags Evrópu á íslenskt efnahagslíf.
Flutningsmenn eru þrír þingmenn
Alþýðuflokks, Jón Baldvin Hanni-
balsson, Ágúst Einarsson og Sig-
hvatur Björgvinsson. Meðal þess sem
kanna þarf að áliti þeirra eru áhrif
Evrópugjaldmiðilsins á íslenskan inn-
og útflutning, samkeppnisstöðu ís-
lenskra fyrirtækja, áhrif á önnur við-
skiptalönd, til dæmis Bandaríkin og
Japan, áhrif á vaxtastig, vinnumark-
að, atvinnuástand, efnahagsleg sam-
skipti á opinberum vettvangi innan
Evrópu og áhrif á útfærslu og fram-
kvæmd EES-samningsins.
í greinargerð með tillögunni segir
meðal annars að fyrir ísland verði
erfiðara og kostnaðarsamara að
halda uppi eigin gjaldmiðli eftir til-
komu evrósins og til greina komi að
tengja gengi íslensku krónunnar náið
við Evrópumyntina. Þar segir einnig
að samkeppnisstaða íslendinga geti
veikst meðal annars vegna þess að
búast megi við að vextir innan mynt-
bandalagsins lækki í hlutfalli við
vexti á fslandi og ýmislegt annað
hagræði verði innan bandalagsins af
sameiginlegri mynt.
Landeigendur í Gerðahreppi
Segja landi í Helgnvík
ráðstafað án heimildar
EIGANDI jarðarinnar Litla-Hólms í Gerðahreppi telur að ríkissjóður hafi
án heimildar landeigenda ráðstafað landi í Helguvík m.a. til hafnarinnar
Keflavík-Njarðvík, sem síðan hafí gert lóðarleigusamninga varðandi umrætt
land, m.a. við Helguvíkurmjöl hf. og S.R. mjöl hf. ásamt olíustöð. Þá hafi
á landareigninni verið ráðist í stórvirkar hafnarframkvæmdir, malarnám og
fleira án samþykkis landeigenda.
Jón Oddsson lögmaður hefur fyrir
hönd Fiskþurrkunar ehf. í Garði,
þinglýsts eiganda jarðarinnar Litla-
Hólms, sem ásamt fleirum hafí eign-
arrétt á umræddri strandlengju, ósk-
að eftir því að af hálfu ríkissjóðs og
Reykjanesbæjar verði gerð grein fyr-
ir ráðstöfunum á áðurgreindu landi,
bæði að því er varðar landið sjálft,
landsnytjar, framkvæmdir, lóðar-
leigusamninga, malarnám og afstöðu
til eignarréttar á landinu og fram-
kvæmda þar. Þá er óskað eftir upp-
lýsingum um tekjur af lóðarleigu,
malamámi og því sem ráðist hafi
verið í án samþykkis landeigenda,
og fram kemur að Fiskverkun ehf.
telji að á umræddu landsvæði hafi
verið unnin eignarspjöll er varði opin-
bera fébótaskyldu.
Óskipt sameign
í erindi Jóns Oddssonar til ríkis-
lögmanns og bæjarstjóra Reykja-
nesbæjar er vísað til afsals, sem
dagsett er 16. september 1948,
vegna lendna í Leirulandi í Gerða-
hreppi, en samkvæmt því afsala og
selja eigendur Stóra-Hólms, Litla-
Hólms, Kötluhóls og Sólbakka ríkis-
sjóði íslands tilgreindum Iendum í
Leirulandi_ sem merktar eru inn á
uppdrátt Ágústs Böðvarssonar sem
dagsettur er 22. apríl 1947 og virt-
ar voru til fullnaðar í eignarnámi
12. janúar 1948. Með samningi 11.
júlí 1958 seldu og afsöluðu fyrr-
greindir jarðeigendur ríkissjóði beit-
arrétti, sem undanskilinn var á þeim
landsvæðum sem tekin voru eign-
arnámi 12. janúar 1948. Segir í er-
indinu að samkvæmt þessu hafi
strandlengjunni á landsvæðinu
norður af Keflavík í Leirulandi, þar
á meðal Helguvík og Hólmsbergi,
ekki verið afsalað til ríkissjóðs.
Sama eigi við um landsnytjar háðar
eignarrétti, svo sem netalög í sjó,
sem séu 60 faðmar frá stórstraums-
fjörumáli, rekarétt o. fl.
Þá segir að eignarréttur að um-
ræddri strandlengju sé í óskiptri
sameign eigenda jarðanna Stóra-
Hólms, Litla-Hólms og Kötluhóls í
ákveðnum eignarhlutföllum, en
nokkuð sé misjafnt hversu langt upp
á land frá fjöruborði umrædd land-
areign jarðanna nái. Hún virðist að
jafnaði vera um 40 metrar en þó
stærri í Helguvík.

Vatnstjón
í Miðbæ
TALSVERT tjón varð þegar
vatnslögn gaf sig í hitablásara á
annarri hæð í verslanamiðstöðinni
Miðbæ í Hafnarfirði snemma í
gærmorgun og flæddi vatnið um
sportvöruverslunina Frísport og
lager verslunarinnar sem eyði-
lagðist. Slökkviliðið í Hafnarfirði
var kallað á vettvang og aftengdi
það lögnina og aðstoðaði við að
hreinsa vatnið burt.
-----» ♦ ♦----
Hjól undan jeppa
MIKIL mildi var að enginn slasaðist
þegar annað framhjólið fór undan
jeppa undir Hafnaríjalli á mánudag.
Jeppinn var á suðurleið þegar hann
mætti flutningabíl með tengivagni á
norðurleið. Þegar bílamir mættust
slitnuðu festingar, sem héldu timbur-
hlaða á þaki tengivagnsins. Timbrið
hékk út af vagninum og lenti á fram-
horni jeppans bílstjóramegin og
kippti hjólabúnaðinum undan. Jepp-
inn ók á þremur hjólum út af vegin-
um án þess að velta.
SÉRA Sigmar I. Torfa-
son, fyrrum prestur og
prófastur á Skeggja-
stöðum, Bakkafirði,
andaðist á heimili sínu,
Amarsíðu 6B á Akur-
eyri 4. febrúar sl., 78
ára að aldri.
Sigmar var fæddur
á Hofi í Norðfirði 15.
ágúst 1918, sonur
hjónanna Torfa Her-
mannssonar og Jó-
hönnu Ingibjargar Sig-
urðardóttur, sem
bjuggu í Norðfirði, á
Hrafnabjörgum í
Hjaltastaðaþinghá og síðast á
Skeggjastöðum. Sigmar lauk stúd-
entsprófi frá Menntaskólanum á
Akureyri 1940 og kandidatsprófi í
guðfræði frá Háskóla
Islands 1944.
Hann vígðist til
Skeggjastaðapresta-
kalls í Norður-Múla-
prófastsdæmi 18. júní
1944 og þjónaði þar í
44 ár eða þar til í ág-
úst 1988. Jafnframt
gegndi hann störfum
prófasts í Norður-Múla-
prófastdæmi og síðar
Múlaprófastsdæmi í 23
ár og oft á tíðum auka-
þjónustu í nágranna-
prestaköllunum auk
ijölda trúnaðarstarfa.
Eftirlifandi eiginkona sr. Sig-
mars er Guðríður Guðmundsdóttir.
Eignuðust þau sex böm og fímmtán
barnaböm.
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
Andlát
SÉRA SIGMARI.
TORFASON