Morgunblaðið - 14.02.1997, Blaðsíða 22
22 FÖSTUDAGUR 14. FEBRÚAR 1997
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
LA CABINA 26 var hróp
á athygli þegar það var
frumsýnt árið 1994 hjá
Tanz-Forum í Köln,“
segir Jochen Ulrich. „Verkið var
samið á tímabili þegar dansflokk-
ur minn var í kröggum og barð-
ist fyrir tilverurétti sínum en það
hefur orðið mikil breyting á fjár-
framlögum til menningarmála
síðan Þýskaland var sameinað.
Með verkinu vildum við því segja:
Hérna erum við, við erum sterk
og falleg. Og ég held að Katrín
Hall hafi valið þetta verk á fyrsta
frumsýningarkvöldið sitt með ís-
lenska dansflokknum vegna þess
að einmitt þetta hvílir á hjarta
hennar; hún vill hrópa: Sjáið okk-
ur, við erum falleg og sterk og
ætlum að gera vel.“
Jochen Ulrich er fæddur í
Þýskalandi árið 1944 og einn af
fremstu nútímadanshöfundum
þar í landi og listdansstjóri Tanz-
Forum sem starfar við Kölnaró-
peruna. Jochen er reyndar að
skipta um starf því hann var
nýlega ráðinn listdansstjóri
Hannover-dansflokksins. Hann
hefur komið hingað tvisvar sinn-
um áður og er því ekki með öllu
ókunnur íslensku leikhúsfólki. í
fyrra skiptið settl hann upp verk-
ið Blindingsleik sem unnið var
upp úr þjóðsögunni um Gilitrutt
við tónlist eftir Jón Ásgeirsson.
Síðara verkið var Ég vil dansa
við þig en sú uppfærsla fékk ein-
róma lof gagnrýnenda og áhorf-
enda og er án efa mest sótta
sýning Islenska dansflokksins á
24 ára ferli hans, sáu hana rúm-
lega þrettán þúsund áhorfendur
og komust færri að en vildu.
Jochen segir að það sé mikil
reiði í La Cabina 26. „Það er
dimmt yfir þessu verki, litur þess
er svartur. Það er hins vegar
mjög bjart yfir nýja verkinu sem
heitir Ein og er samið hér á landi.
Það er enda samið með tilliti til
þess að það verður dansað í sömu
sýningu og La Cabina 26. Hvítur
er litur þessa verks og hef ég
kannski sótt innblástur í snjóinn
hérna og hina sérstöku birtu sem
einkennir þetta fallega land. Ein
er líka Ijóðrænt verk en La Cab-
ina 26 frekar dramatískt. Það er
mikill tilfinningahiti í La Cabina
26 en það er samið við spænska
tónlist sem byggir á flamengo-
hefðinni. Meiri ró hvílir yfir nýja
verkinu en í því kallast samt á
ákveðnar andstæður, svo sem
kómík og dramatík, hlátur og
grátur.
Svart o g hvítt
íslenski dansflokkurinn mun sýna tvö verk eftir þýska danshöfund-
inn, Jochen Ulrich, í Borgarleikhúsinu í kvöld. Annað verkið er
samið sérstaklega fyrir þessa sýningu og myndar eins konar and-
stæðu við verkið La Cabina 26 sem er eldra. Þröstur Helgason
hitti Jochen að máli og ræddi við hann um verkin og stefnuna sem
dansinn hefur verið að taka síðastliðin ár.
Morgunblaðið/Kristinn
„ÞAÐ er mjög bjart yfir nýja verkinu sem heitir Ein og er samið hér á landi.“
IDANSFLOKKI
Jochens, Tanz-
Forum, hafa
starfað tveir af
fremstu kvendönsur-
um íslendinga; fyrst
Sveinbjörg Alexand-
ers og síðar Katrín
Hall sem nú hefur
nýlega tekið við stöðu
listdansstjóra ís-
lenska dansflokksins.
„Ég hef alltaf verið
mjög hrifinn af ís-
lenskum dönsurum
enda hef ég verið með
tvo þeirra í dans-
flokknum rnínurn,"
segir Jochen. „Þeir
hafa mikinn innri kraft og
hann fer saman við góða
Jochen
Ulrich
þegar
tækni
hlýtur dansarinn að
vera góður. íslending-
ar eru líka mjög
fylgnir sér og eiga
auðvelt með að gefa
sig alla í það sem þeir
eru að gera. íslend-
ingar leggja sig mikið
fram.“
Jochen kynntist ís-
landi í gegnum Svein-
björgu Alexanders á
áttunda áratugnum
og árið 1988 réð hann
Katrínu Hall til dans-
flokks síns. „Katrín
var sólódansari í
Tanz-Forum í átta ár.
Hún átti frábæran
feril og er ein af fremstu nútíma-
dönsurum okkar tíma. Helstu
kostir hennar eru þeir að vera
alltaf opin fyrir nýjungum og
áhugasöm um að takast á við eitt-
hvað stórfenglegt. Hún er einkar
tilfinningaheitur dansari og á auð-
velt með að tjá innri átök; hún
er sveigjanlegur en jafnframt
sterkur dramatískur dansari.
Það var stórt skref að láta hana
fara og mér þótti það gott og
mikilvægt að fá að koma hingað
og taka þátt í fyrstu frumsýning-
unni hennar. Samstarf okkar mun
halda áfram.“
KATRÍN Hall hefur sagst
ætla að leggja meiri
áherslu á nútímadans
hjá íslenska dans-
flokknum en hingað til hefur ver-
ið gert og segist Jochen telja það
rétta stefnu. „Þið eigið mjög góða
nútímaleiklist hér og því held ég
að þetta sé bara eðlilegur hlutur.
Að minni hyggju hefur Katrín það
sem til þarf til að leiða íslenska
dansflokkinn inn í nútímann. Og
það er kannski táknrænt að hún
skuli byija feril sinn sem listdans-
stjóri með því að setja upp verk
eins og La Cabina 26 sem er í
hrópandi andstöðu við hefðina.
Það er mikilvægt að ijúfa landa-
mæri, yfirgefa hefðina og takast
á við ný verkefni. Þetta hefur
alltaf verið mín trú, meðal annars
vegna þess að ég vil ýta undir
sköpunarkraft dansarans og
sjálfsvitund.
Ef Katrínu á að takast að færa
dansinn út til almennings held
ég að leiðin liggi einnig í gegnum
nútímadansinn. Unga fólkið hef-
ur áhuga á líkamanum og íþrótt-
um og ef okkur tekst að sýna því
að það er þetta og tilfinningarnar
sem dansinn gengur út á þá náum
við athygli þess.“
AÐ mati Jochens er Evr-
ópa miðja dansins eins
og stendur, ekki
Bandaríkin. „Nútíma-
dansinn stendur vel í Evrópu og
má segja að hinn hefðbundni
dans sé að hverfa. Það má enda
hverjum manni vera ljóst að
framtíðin er í nýjum formum. í
Bandaríkjunum halda menn mjög
fast í hefðina og því hefur mynd-
ast mikið gap á milli hennar og
þeirra tilrauna sem verið er að
gera í dansinum í dag.
Nútímadansinn á upptök sín í
Mið-Evrópu á fjórða og fimmta
áratugnum en frumkvöðlarnir
fluttu margir hveijir vestur um
haf í stríðinu. Um hríð áttu því
mestu hræringarnar sér stað í
Bandaríkjunum en Evrópa hefur
aftur tekið forystu í þróun nú-
tímadansins; tungumál okkar og
tækni er mun ríkari en þeirra.
Ég vona að ísland verði hluti
af þessari þróun og það ætti að
geta orðið það því að Katrín var
hluti af þessari þróun. Ég held
að þetta verði stórt skref fyrir
íslenskan dans að fá Katrínu
hingað og vonandi skilja íslend-
ingar það; vonandi bera þeir
skynbragð á að framtíðin er í
nútímadansinum."
Dansarar í sýningu íslenska
dansflokksins eru ellefu. Gesta-
dansarar verða fjórir: Lescek
Kuligowski, Marcello Pareira,
Grit Hartwig og Ingo Diehl. Kul-
igowski er pólskur og hefur átt
glæstan feril með mörgum bestu
dansflokkum Þýskalands. Hann
hefur meðal annars unnið sér til
frægðar að dansa við bæði Svein-
björgu Alexanders, Maríu Gísla-
dóttur og Katrínu Hall. Pareira
hefur bæði dansað með Jennifer
Muller Company í New York og
Tanz-Forum í Köln. Hartwig og
Diehl eru bæði þýsk að uppruna
og hafa dansað við góðan orðstír
í Evrópu en dansa nú í lausa-
mennsku. Bæði tóku þau þátt í
uppfærslu Tanz-Forum á La Cab-
ina 26.
Aðrir dansarar í sýningunni
eru Birgitte Heide, Julía Gold,
Katrín Ingvadóttir, Katrín John-
son, Lára Stefánsdóttir, Guð-
mundur Helgason og David
Greenall. Tónlistin við La Cabina
26 er spænsk eins og áður sagði
og er samin og útsett af leikhús-
hljómsveitinni La Fura del Baus
en tónlistin við Ein er samin og
leikin af hljóMsveitinni Skárren
ekkert. Leikmynd í La Cabina 26
gerði Jochen Ulrich og búninga
gerði Jutta Delorme og Metchtild
Seipel. Leikmynd og búninga í
Ein gerði Elín Edda Árnadóttir.
Lýsingu annast Elfar Bjarnason.
Einungis eru fyrirhugaðar sex
sýningar á þessum verkum á
stóra sviði Borgarleikhússins.