Morgunblaðið - 08.03.1997, Blaðsíða 31

Morgunblaðið - 08.03.1997, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 8. MARZ 1997 31 AÐSEIMDAR GREIIMAR Orð til fjár- málaráðherra ATVIK sem kom fyrir mig á dögunum og ýfði skapið hefur lagst þungt á sinnið, jafnframt rifjað ýmislegt upp úr fortíðinni, sem rétt er að huga að í upphafi þessara orða til yðar. Þótt nokkur ár séu síðan ég hætti að venja komur mínar á toll- póststofuna í Ármúla, nema ég væri knúinn til þess, enda var ég lengi einn af píslarvottunum sem stefnt var þangað í hvert sinn sem ég fékk senda sýningarskrá eða bók að utan, sem gerðist oft hér áður. Ein ástæðan var að allt frá 1959, er ég var við nám í Múnchen í Bæjaralandi, hafði ég verið meðlim- ur Evrópska bókaklúbbsins sem þá hafði aðsetur í Stuttgart. Notið þess ríkulega að geta keypt mér vandaðar listaverkabækur á mun hagkvæmari kjörum en á almenn- um markaði, jafnframt því að bæk- urnar urðu ódýrari eftir því sem frá leið, meður því að maður aflaði sér ýmissa forréttinda. Hafði ég er svo var komið sögu verið meðlimur í tilskilin 30 ár, sem veitir hámarks- afslátt og margskonar önnur fríð- indi svo sem kaup á hvers konar tækjum, eðalhúsgögnum auk flug- ferða og menningarferðalaga um allan heim. Sumt af þessu gat ég auðvitað ekki nýtt mér að fullu nema vera búsettur í Þýskalandi, sem er annað mál en mjög gott að hafa í bakhönd- inni ef úr yrði, sem ekki var ólíklegt. Er póststofan var flutt úr mið- bænum lengst upp í Ármúla, var aðstaðan auglýst sem, „bætt og aukin þjónusta" eins og gerist jafn- an í slíkum tilvikum af hálfu hins Vegna skattlagninga ráðuneytis yðar, segir Bragi Ásgeirsson, sitj- um við á þessu „ná- kalda“ útskeri í öllum nefndum tilvikum ekki við sama borð og aðrir Evrópubúar. opinbera, þótt þolendum þyki skil- greiningin oftlega meir en skrýtin, einkum í þessu tilviki. Ekki nóg að stórum lengri leið væri að fara og bið eftir afgreiðslu yrði einnig mun lengri, heldur var skoðun hert og nú var allt opnað frá þessum heims- þekkta bókaklúbb, líkt og menn óttuðust að pakkarnir innihéldu eit- urlyf eða sprengiefni. Að vissu marki var það alveg rétt, en máttur sprengiefnisins fólst í að brjóta múra ein- angrunar og auka víð- sýni á umheiminn, list- ir og fagurbókmenntir. Eiturlyfíð var svo neysla þessa fróðleiks og sú lífsgleði sem það veitir einstaklinginum að innbyrða hann og njóta, auk þess að frá- hvarfseinkennin voru engin, gerðu manni öllu frekar mikið gott. Var ég orðinn svo langleiður á flækingi með almenningsvögn- um á staðinn, biðinni ustunni, sem Bragi Ásgeirsson viturlegt og stundum hrein ókurteisi, en ég hef ekkert starfslið í slíkt og meira en nóg að gera við tíma minn. Gat þó skiljanlega ekki annað en svarað ítrek- uðum tilmælum frá „Who is Who in the World“ fyrir 2-3 árum og árangurinn varð sá að nafn mitt var að finna í uppsláttarritinu sl. ár ásamt nokkurra annarra íslendinga. Hugðist láta við sitja en menn skrifuðu mér ítrekað og vildu enn nánari upplýsingar og og þjón- starfsfólkið átti þó minnsta sök á því það fór einungis eftir settum reglum, að ég minnk- aði stórlega við mig bókapantanir frá klúbbnum, hætti þeim svo alveg og fyrr en varði hafði ég misst öll réttindi mín, því hér giltu markaðar og strangar reglur. Á þessu tímaskeiði keypti ég líka mikið af erlendu lesefni hér heima, aðallega viku- og mánaðarritum, þótt nokkuð dýr væru en svo hækk- aði virðisaukaskatturinn og um leið minnkaði ánægjan og getan til að kaupa þau. Minni á að erlend tíma- rit eru til stórra muna dýrari hér á landi en annars staðar og rökin fyrir því sama tuggan og kórsöng- urinn um um „aukna og bætta þjón- ustu“. Fyrir kemur að mér berast bréf víðs vegar að úr heiminum með til- mælum um hitt og þetta er varðar störf mín og frama. Svara þeim sjaldnast þótt það sé ekki alltaf Eru sjö þúsund ákær- ur væntanlegar? Til umhugsunar vegna Hæstaréttarmáls nr. 344/1966: Akæruvaldið gegn Jóhanni Bergþórssyni HÆSTIRETTUR mildaði ný- lega héraðsdóm yfir Jóhanni G. Bergþórssyni fyrrum fram- kvæmdastjóra Hagvirkis-Kletts hf. Samt var Jóhann dæmdur í þriggja mánaða fangelsi, skilorðs- bundið, og 4 milljóna króna sekt. Jóhann var persónulega dæmd- ur fyrir að Hagvirki-Klettur greiddi ekki virðisaukaskatt og staðgreiðslu opinberra gjalda á gjalddaga. Um var að ræða tvö tímabil í virðisauka og þrjú í stað- greiðslu en greitt hafði verið inn á eldra/elsta tímabil. í dómi Hæstaréttar segir m.a.: „Eftir þessu verður unnið til refsingar með því einu að láta ógert að skila umræddum gjöldum í ríkissjóð á tilskildum tíma.“ Röksemdir sem ákærði færði fram „...„leiði því ekki til sýknu heldur komi til álita við ákvörðun refsingar.“ Hagvirki-Klettur hafði í erfiðri stöðu ekki gert ríkinu hærra undir höfði en öðrum þeim sem fyrirtæk- ið skuldaði. Dómurinn hlýtur að vekja stjórnendur fyrirtækja í sveiflukenndum og áhættusömum rekstri til umhugsunar. Skv. upp- lýsingum fjármálaráðuneytis sem fram komu í málinu voru rúmlega 3.000 aðilar í vanskilum með ein- hvern virðisaukaskatt 1996, og tæp 7.300 í vanskilum með stað- greiðslu opinberra gjalda, sem er rúmlega þriðjungur þeirra aðila sem eru á staðgreiðsluskrá. Stjórnendur þeirra mega því búast við ákæru ef jafnræðisreglu er fyigt. Þótt fyrirtæki greiði ekki laun til starfsmanna við útborgun er það ekki refsivert í sjálfu sér. Ef einhver hætta er á því að ekki verði til fyrir skattinum, þegar að gjalddaga hans kemur, getur stjórnandi sloppið við refsingu með Ásgeir Thoroddsen Bjarni Þór Óskarsson því að greiða engin laun eða lægri laun til að eiga örugglega fyrir skattinum. 16 virtir löggiltir endurskoðend- ur staðfestu í málinu að fyrirtæki Samkvæmt þessum * dómi, segja Asgeir Thoroddsen og Bjarni Þór Óskarsson, hljóta stjórnendur að láta skattgreiðslur njóta for- gangs á kostnað ann- arra kröfuhafa. á íslandi halda ekki innkomnu fé frá virðisaukaskatti og stað- greiðslu aðgreindu frá öðru fé í rekstri, né heldur framlagi starfs- manna til lífeyrissjóða og stéttar- félaga. Skv. þessum dómi hljóta stjórn- endur að láta skattgreiðslur njóta forgangs á kostnað annarra kröfu- féllst ég á að vera einnig með í ár, sækist þó lítt eftir slíkri fordild. Þetta er nokkuð digur bók og dýr í innkaupi, er ekki á almennum sölumarkaði að ég viti til, en hægt að nálgast hana í öllum mikils hátt- ar bókasöfnum og opinberum stofn- unum víða um heim. Greiðlega hafði gengið að fá bókina, án þess að krafist væri innflutningsgjalds og virðisauka- skatts á sl. ári, og bjóst ég við að svo yrði einnig í ár, sem átti sinn þátt í því að féllst á tilmæli útgef- enda. En eftir dijúga bið í lengstum mannlausri afgreiðslu í hádeginu, þótt opin eigi að vera viðstöðulaust frá 9-15.30, nálgaðist bókin mig loks. Kom þá í ljós að mér var ætlað að reiða af hendi vel á sjötta þúsund krónur fyrir að fá hana upp í hendurnar og bitu hér engin rök til andmæla. Var mér þá öllum lokið, hafnaði að taka við henni með þeim tilmælum að hún yrði endursend útgefanda. Vil með þessum rituðu orðum minna á, vísa til og árétta, að vegna skattlagninga ráðuneytis yðar sitjum við á þessu „nákalda" útskeri í öllum nefndum tilvikum ekki við sama borð og aðrir Evr- ópubúar. Ekki um eðlilegt aðgengi að upp- byggjandi fróðleik í rituðu máli, sem ég tel aðför að skoðana- og upplýs- ingafrelsi einstaklingsins. Þá er það ennfremur réttur hvers manns að eiga til stolt og siðgæði til að velja og hafna og síst má án þess vera. Loks þykir mér fulllangt gengið og mikil býsn að krefja fólk um virðis- aukaskatt ofaná fremd þess og frama. Eitthvað leiðir þetta hugann að stjómunarháttum í ríkjum óbilgirni og einræðis, svo og öðrum sem menn kenna iðulega við bjúgaldin nokkurt, hágult á ytra byrði, föl- gult hið innra. Höfundur er listmálari og listgagnrýnandi. BLUMDUQLUQQATJOLD Breidd 120 cm til 150 cm 'b Pö Z-BRAUTIR OG GLUGGATJÖLD, W FAXAFENI 14, SÍMI 533 5333. hafa. Verði því hvorki greidd laun né þjáðum viðskiptamönnum greitt fyrr en skattur- inn hefur fengið sitt. Annars blasi sekt og fangelsi við. Hin lexían af dóm- inum er sú að ef ekki er til á gjalddaga nema fyrir hluta af líf- eyrissjóðsgreiðslum vegna starfsmanna gæti verið rétt að til- taka í skilagrein að innborgun sé þau 4%, sem haldið var eftir af launum launþeg- ans. Lífeyrissjóðir ráðstafa inn- borgunum til sín þannig að fyrst greiðast elstu skuldir og þá líka 6% hlutur atvinnurekanda. Það að fyrirtæki greiði ekki 6% mótfram- lag sitt er vissulega greiðsludrátL ur en þó ekki refsivert athæfí. í máli Jóhanns kom fram að veruleg- ar innborganir höfðu verið greiddar til lífeyrissjóða. Fullyrt var að inn- borganir hefðu numið a.m.k. 4% hlut launamanna. Ákæru um þetta efni var vísað frá þar sem ekki var talið í ljós leitt hvort svo hefði ver- ið. Starfsmenn missa hins vegar almennt séð ekki réttindi þótt at- vinnurekandi greiði ekki að fullu, ef hann sendir inn réttar skilagrein- ar eins og Hagvirki-Klettur hafði gert. I máli Jóhanns kom fram að bókhald allt var óaðfínnanlegt og Jóhann hafði lagt persónulegar eignir sínar undir til að reyna að bjarga félaginu. Höfundar eru starfandi lögmenn og fóru meó málsvörn Jóhanns G. Bergþórssonar í héraði ogfyrir Hæstarétti. Hverfafundur * með borgarstjóra Ingibjörg Sólrún Gísladóttir borgarstjóri heldur hverfafund með íbúum í Bakka- Stekkja- Skóga- og Seljahverf! auk Suður-Mjóddar í Ölduselsskóla mánudaginn 10. mars kl. 20.00. Á fundinum mun borgarstjóri m.a. ræða um áætlanir og framkvæmdir í hverfunum. Síðan verða opnar umræður og fyrirspurnir með þátttöku fundarmanna og embættismanna borgarinnar. Jafnframt verða settar upp teikningar af fyrirhuguðum framkvæmdum í hverfunum ásamt öðru fróðlegu og myndrænu efni. Allir velkomnir. Skrifstofa borgarstjóra. n
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.