Morgunblaðið - 03.04.1997, Qupperneq 23

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 3. APRÍL 1997 23
LISTIR
Harmljóð og flautuleikur
TONLIST
Listasafni
Kópavogs
BAROKKTÓNLEIKAR
Flutt voru verk eftír C.P.E. Bach
Francois Couperin og J.S. Bach.
Flytjendur voru Rannveig Sif
Sigurðardóttir, Martial Nardeau,
Anna Magnúsdóttir og Ólöf
Sesselja Óskarsdóttir.
Laugardagurinn 29. mars, 1997.
MEÐ TILKOMU hljóðritunar-
tækni 20. aldarinnar sköpuðust
möguleikar á að geyma alls konar
hljóðefni og má líkja áhrifum þess-
arar tækni við upphaf prentlistar.
Mjög snemma á hljóð-ritöldinni,
tóku tónlistarmenn að hugleiða
hvað hefði einkennt tónlistarflutn-
ing fyrri tíma og hófust menn handa
við margvíslegar rannsóknir, sem
bæði beindust að bóklegu efni og
gerð hljóðfæra en í smíði þeirra
hafði nokkrum sinnum orðið mikil
breyting, þannig að hver tími átti
sín hljóðfæri, fornöldin, endurreisn-
in, barokkin, klassíkin, rómantíkin
og módernisminn, svo tilgreindir
séu aðalflokkarnir.Tónstíllinn
breyttist og á síðari árum hefur
rafmyndun hljóða komið fram, sem
eins konar fylgifiskur hljóðritunar-
innar.
Það vakti athygli þegar gefin
voru út klassísk verk, hljóðrituð
með tilbúnum hljóðeftirlíkingum og
stór hluti kvikmyndatónlistar varð
upp frá því beinlínis samin og hljóð-
rituð með svonefndum hljóðgervl-
um. Samtímis nýleit í hljóðmyndun
varð fornleitin mikilvæg og nú
starfa listhópar á öllum sviðum, þar
sem reynt er að líkja sem best eft-
ir upprunalegum flutningi. Mörgum
hefur þótt þessi leit ganga út í öfg-
ar og bera merki þess, að í nútíma-
tónlist sé ekki að fínna þá fagur-
fræði, er fullnægi hinum almenna
hlustanda og að tónskáld nútímans
séu of upptekin við alls konar til-
raunir og frumleikaleit. Tónlistar-
flóran er nú ótrúlega margbrotin,
svo að nú er vandfundinn mæli-
kvarðinn á hvað sé gott og vel gert
og í framhaldi af þessum fjölbreyti-
leika, er nánast allt kallað list.
Á tónleikunum í Gerðarsafni,
Listasafni Kópavogs, laugardaginn
fyrir páska, var flutt barokktónlist,
samkvæmt hefð þeirri, sem fræði-
menn telja að hafi ráðið mestu á
þessu skeiði listasögunnar. Tónleik-
arnir hófust á sónötu fyrir flautu
og sembal,W-83, eftir C.P.E.Bach
( W stendur fyrir Alfred Camille
Wotquenne, belgískan bókasafns-
mann). Tvær gerðir eru til af þessu
verki, sú fyrri fyrir flautu og semb-
al en síðari með continuo-rödd og
var seinni gerðin uppfærð að þessu
sinni. Flutningurinn var mjög góður
og skemmtilegt jafnvægi í hljóm á
milli hljóðfæranna. Mjúkur tónn
flautunnar féll einkar vel að silfur-
tærum tón cembalsins og gamban
gaf bassanum „kontrapunktískt"
mótvægi við tónvefnað flautunnar
og styrkti hljómskipanina.
Annað verk tónleikanna Lecons
de tenébres, eftir Francois Couper-
in, sem samið er yfir Harmljóð Jer-
emíasar. Af þessu þriggja þátta
verki var annar „lesturinn“ fluttur.
Tveir fyrstu lestrarnir eru samdir
fyrir sópran og fylgirödd (continuo)
en sá þriðji fyrir tvær sópranraddir.
Lestrarnir eru meðal bestu söng-
verka eftir Couperin og skaði mik-
ill, að sex aðrir lestrar, sem vitað
er með vissu að hann samdi, hafa
ekki varðveist. Hljómbyggingin hjá
Couperin er rík af ómstreytum og
krómatískum hljómum, eins og
lækkuðum sexundarhljómi á öðru
sæti og minnkuðum ferhljómum.
Þrátt fyrir frjálslegt tónmál, er
sterk trúartilfinning ríkjandi, sem
oft er sérlega áhrifamikil, t.d. í
„vocalisu“ þáttunum á undan hveiju
versi en þó sérstaklega í Recordata
est (nr.7), sem er þó í ströngu
passakalíuformi.
Flutningur Rannveigar Sifjar
Sigurðardóttur var mjög fallega
mótaður og hvergi ofgert í flúri,
sem margir flytjendur ofrækta með
sér og sama má segja um hljóðfæra-
leikinn. Rannveig ætti að flytja alla
„lestrana“ og fá til liðs við sig ann-
an barokk-lærðan sópran, til að
syngja með sér þann þriðja, því hér
um að ræða sérlega fagra söngtón-
list.
Fyrir utan „lestrana" eftir Cou-
perin, var e-moll flautusónatan
BWV 1034, það bragðbesta á þess-
um tónleikum og var leikur Martial
Nardeau aldeilis frábær og sama
má segja um fylgiraddirnar, sem
voru í höndum Onnu og Sesselju.
Tvö síðustu söngverkin voru ar-
íur úr tveimur kantötum eftir J.
S. Bach og verður að segjast eins
og er, að þessi vinnuskyldu-verk
meistarans eru mörg hver ekki sér-
lega áhugaverðar tónsmíðar.t.d.
BWV 100, Was Gott tut og BWV
119, Preise, Jerusalem, sem þrátt
fyrir ágætan og slysalítinn söng
Rannveigar, var ekki merktur þeim
glæsileik, sem meistarinn er mest
dáður fyrir. Báðar þessar kantötur
eru ritaðar fyrir kór, einsöngvara
og kammerhljómsveit (blásara,
slagverk og strengi) og trúlega fá
aríurnar annan svip, sem hluti af
stærri heild.
í heild voru tónleikarnir vel fram-
færðir, leikur og söngur allur hinn
vandaðasti. Rannveig Sif Sigurðar-
dóttir er efnileg söngkona og hefur
lagt sig sérlega eftir flutningi bar-
okktónlistar og var söngur hennar
í „lestrunum“ eftir Couperin, sér-
lega góður, bæði hvað snertir radd-
tækni og mótun tónferlis. Verður
fróðlegt að fylgjast með þessari
ágætu listakonu, þegar hún hefur
dregið sér meiri reynslu í átökum
við stór o g erfið verkefni barokktón-
listarinnar.
Jón Ásgeirsson
Jazztón-
leikar á
Jómfrúnni
KVINTETT Ólafs Jónssonar og
Sigurðar Flosasonar heldur jazz-
tónleika á Jómfrúnni á vegum
Jazzklúbbsins Múlans, föstudaginn
4. apríl.
Á efnisskrá sveitarinnar, sem
leikur tveggja lúðra harðbopp eins
og það heitir á fagmálinu, eru lög
eftir Joe Henderson, Kenny Dor-
ham og fleiri sem koma við sögu
harðboppsins, sem átti sitt blóma-
tímabil 1955-1960. Hrynsveitina
skipa Kjartan Valdemarsson á
píanó, Gunnar Hrafnsson á kontra-
bassa og Matthías Hemstock á
trommur.
Tónleikarnir hefjast kl. 21 og
er miðaverð kr. 1.000, en kr. 500
fyrir nemendur og ellilífeyrisþega.
KVINTETT Ólafs Jónssonar og Sigurðar Flosasonar.

CARE
«Easy Care» buxur
Vindjakkar
Vinnuskyrtur
DRESS
MANN
Ath Sendum i póstkrófu. Grænt númer 800-5730.
Simi 562-9730. Fax 562-9731
LAUGAVEGI 18 B - REYKJAVIK