Morgunblaðið - 25.06.1997, Blaðsíða 27

Morgunblaðið - 25.06.1997, Blaðsíða 27
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 25. JÚNÍ 1997 27 AÐSENDAR GREINAR Að þekkja niann... á Grundartanga? FÁTT er furðulegra en lesa blaðagreinar um sjávarútvegsmál sem ganga út á að þekkja mann. Þessi atvinnugrein er alltof mikilvæg til að eiga skilið slíka umfjöllun. Bent er á einhvern sem fer í kringum kvótakerfið og þannig gefið í skyn að öll fisk- veiðistjórnunin sé ónýt og eintómir glæpa- menn í sjávarútvegi. Yfirleitt eru þessar sögur hrein ósannindi. Bjarni Hafþór Nýlega birtist í Morg- Helgason unblaðinu grein þar sem höfundurinn sagðist þekkja mann sem svindlaði á kvótakerf- inu. Hann átti að vera með 200 tonna kvóta sem hann braskaði með án þess að stunda útgerð. Leit hefur staðið yfir að þessum manni en hún hefur ekki borið árangur. Það er lágmarkskrafa, þegar svona dæmi er nefnt opin- berlega, að viðkom- andi aðili sé nafn- greindur. Að öðrum kosti situr allur sjávar- útvegurinn undirþess- um ásökunum. Eg sé ekkert sem mælir gegn því að nafn- greina umræddan mann, ef hann er þá til. Finnist þessi maður ekki verður að líta á frásögn greinarhöf- undar sem ósannindi, sem sett eru fram til að ófrægja íslenskan sjávarútveg og þá sem hann stunda. Það eru til einstaklingar í öll- um atvinnugreinum sem ekki fylgja settum reglum. Það gefur ekkert tilefni til að fordæma at- vinnugreinarnar eða þau kerfi sem um þær gilda. Fátt er gagns- lausara en „ég þekki mann - blaðagreinar". Ef til er maður sem kemst upp með að leigja fiskik- vóta, án þess að stunda nokkra Oryggi og ábyrgð SUMARLOKANIR sjúkrahúsa eru orðnar árviss viðburður. Mark- mið þeirra hefur verið að ná fram sparnaði í rekstri sjúkrahúsa. Ljóst er að þegar á heildina er litið er raunsparnaður sumarlokana lítill sem enginn og lanagt í frá að hann réttlæti þær. Nú eru lokanir einnig skýrðar sem viðbrögð við skorti á mannafla til sumarafleysinga. Sumarlokanir sjúkra- húsa valda ungum læknum áhyggjum og kvíða, segir stjórn Fé- lags ungra lækna í opnu bréfi til heilbrigð- is- ogtrygginga- ráðherra. Hver sem hvatinn er teljum við sumarlokanir vera óviðunandi úr- lausn og bera vott um ábyrgðar- leysi heilbrigðisyfirvalda og sjúkrahússtjórna. Ef hvati aðgerð- anna er sparnaðarvon eru þær rangar, og ef orsökin er skortur á mannafla þá er það skylda heil- brigðisyfirvalda að meta núverandi mönnun og mönnunarþörf og gera langtímaáætlun um úrlausn. Slíkar ráðstafanir hafa ekki verið gerðar og því ljóst að heilbrigðisyfirvöld hafa engan áhuga á að leysa þann vanda. Vera má að stjórnunarleg yfirbygging heilbrigðiskerfisins, og fjarlægð stjórnenda, sé orðin það mikil að raunveruleg tengsl við starfsemina hafi rofnað. Sumarlokanir sjúkrahúsa valda ungum læknum verulegum áhyggjum og kvíða. Samkvæmt reynslu síðustu ára er hætta á að álag á bráðamóttökum sjúkra- húsa, og þá sérstaklega á Sjúkra- húsi Reykjavíkur og Landspítala, verði slíkt að þjónusta þeirra standist ekki lágmarkskröfur um öryggi. Nú þegar eru dæmi um að hættuástand hafi skapast. Þá er ljóst að óhagræði og óþægindi sjúklinga, ekki síst aldraðra, verða veruleg við þessar aðgerðir. Það er óviðunandi fyrir okkur sem veitum þessa þjónustu að sjúkling- ar og aðstandendur þeirra búi við slíkt ástand. Afleiðingar aukins álags á bráðamóttökum og sjúkradeildum samfara minnkun legurýmis eru margar. I fyrsta lagi er bið sjúkl- inga úr hófi. í öðru lagi getur uppvinnslu, greiningu, meðferð og eftirliti orðið ábótavant vegna anna starfsfólks. í þriðja lagi sjúklingar og aldraðir, sem við eðlilegar aðstæður hefðu lagst inn, sendir til síns heima. í flórða lagi eru sjúklingar á deildum út- skrifaðir heim fyrr en æskilegt er. í fimmta lagi eru sjúklingar oft lagðir inn á deildir þ.s. starfsfólk er óvant að umgangast og hafa eftirlit með viðkomandi sjúkdómi. í síðasta lagi er algengt að sjúkl- ingar liggi á göngum og fjöldi þeirra fari langt umfram mönnun starfsfólks. Hvert eitt þessara atr- iða veldur aukinni tíðni mistaka í greiningu, meðferð og ekki sist eftirliti sjúklinga og getur þannig sett viðkomandi einstakling í hættu, jafnvel lífshættu. Læknum er skylt að hafa vel- ferð sjúklings að leiðarljósi og gæta öryggis hans í hvívetna. Sjúklingur er á ábyrgð læknis og öll meðhöndlun_ og meðferð undir hans stjórn. Ábyrgð okkar og samviska gagnvart sjúklingum kallar á að við bijótumst út úr viðjum þessarar ánauðar sem sumarlokanir eru. Okkur læknum ber því að gera þær kröfur á hend- ur heilbrigðisyfirvöldum og sjúkrahússtjórnum að gerðar verði ráðstafanir til úrbóta nú þegar. Það er álit stjórnar Félags ungra lækna að læknum sé ekki faglega né siðferðislega stætt lengur á að starfa við þau skilyrði sem skapast á sjúkrahúsum vegna sumarlokan- anna. Stjórn Félags ungra lækna. útgerð, eigum við sameiginlega að taka á því tiltekna máli. Enginn heldur uppi vörnum fyrir slíkan mann og hagsmunasamtök útvegs- manna hafa haft forystu um að setja ákveðna veiðiskyldu á þá sem stunda útveg. En að leggja til sem lausn á málinu, allsheijar skatt- heimtu á íslensk sjávarútvegsfyrir- tæki í formi veiðigjalds, er fár- ánlegt. Og það vantar eitthvað í rökhugsun þeirra sem heimta skatta á aukningu í veiðikvóta. Vilja þeir láta ríkið borga þeim útgerðum sem búa við skertar afla- heimildir frá því kvótakerfið var sett á? Veiðigjald á Vestmannaeyjar Bæjarstjóri Vestmannaeyja hef- ur opinberlega skorað á þá stjórn- málamenn sem aðhyllast veiðigjald að koma út úr skápnum. Hann segir að slíkir menn gætu þurft að finna sér nýja kjósendur. Hann tók sem dæmi veiðigjald sem næmi 12% af aflaverðmæti og tæki 6 milljarða út úr atvinnugreininni. Þetta átti að skila lækkun á tekju- skatti sem næmi 22 þúsund krón- um á mann á ári eða 1.833 krónum á mánuði. Þetta var, vel að merkja, lægsta skattatalan í nýlegri skýrslu Hagfræðistofnunar Há- skólans. Þessi 12% jafngilda 1.600 milljóna skatti frá Vestmannaeyj- um til ríkisins og þessi fjárhæð færi úr byggðarlaginu á hveiju einasta ári. Bæjarstjórinn sagði þetta jafngilda 5 togskipum með þokkalegan kvóta sem á hveiju ári sigldu burt frá Eyjum. Veiðigjald á Vestmannaeyjar dregur upp táknræna mynd af þessari skatt- hugmynd í íslenskum veruleika. Það hefur ekki verið hrakið að 90% veiðigjalds yrðu innheimt á lands- byggðinni og 80% þess ráðstafað á höfuðborgarsvæðinu. Falklandseyjar Við erum fámenn þjóð sem byggir afkomu sína á farsæld í sjávarútvegi. Hér búa um 270 þús- und persónur en á jörðinni allri 6 milljarðar manna. Falklandseyjar eru hinum megin á jörðinni og þar búa álíka margir og á Húsavík. Þar leggja menn veiðigjald á útlend skip sem fiska við eyjarnar en kringumstæður allar eru sérkenni- legar. Útgerðir skipanna eru skráðar annars staðar, greiða enga aðra skatta til eyjaskeggja og leggja ekkert til samfélagsins þar. Það vita allir að þetta á ekkert skylt við íslenskan sjávarútveg. Ekkert ríki sem stundar þróaðan sjávarútveg leggur á veiðigjald. Það var reynt á Nýja-Sjálandi en því var hætt árið 1994 eftir slæma reynslu. Þeir sem vilja hækka skatta á sjávarútveg landsbyggð- arinnar geta gert það í gegnum núverandi skattakerfi. Það þarf ekki nýtt orð utan um slíkan þankagang. Ókeypis - Ókeypis Utan á Cheerios pökkum er stundum fullyrt að eitthvað ókeyp- is fylgi með í kaupunum. Stórir stafir skreyta pakkann; „Free- inside“. Þegar pakkinn er opnaður Það vantar eitthvað í rökhugsun þeirra, segir- Bjarni Hafþór Helga- son, sem heimta skatta á aukningu í veiðikvóta. kemur oft í ljós lítið plastleikfang. Trúir þú því að leikfangið sé ókeyp- is? Borgaði enginn fyrir fram- leiðslu á þessum hlut? Því er stund- um haldið fram að fiskikvótum sé úthlutað ókeypis til sjávarútvegs- fyrirtækja. Þetta er röng hugsun. Ef ég kæmi til þín með 100 tonna þorskkvóta og segði að þú mættir eiga hann, myndir þú kannski í fyrstunni upplifa það sem gjöf. En þegar ég segði þér að fara og sækja þessi 100 tonn, myndirðu allt í einu átta þig á því að þessi tonn eru ekki ókeypis. Fiskurinn syndir ekki heim til þín. Þetta er sú staðreynd sem blasir við íslensk- um sjávarútvegsfyrirtækjum. í lögsögunni eru árlega veiddar 1,7 milljónir tonna af fiski og það er dýrt að sækja þennan fisk. Þessi kostnaður er okkar vandamál, samhliða harðnandi verðsam- keppni á erlendum mörkuðum. Þeir sem trúa því, að veiðiheimild á fiski sem er á bólakafi í íslensku lögsögunni, sé ókeypis, trúa líka því sem stendur utan á Cheerios pökkunum. Sameignin Gullfoss Rök fyrir veiðigjaldi byggjast á því að sameign hafi verið stolið frá þjóðinni. Þeir sem stunda sjávarút- veg eru þjófkenndir. Þessi áróður er til skammar. Sameignarákvæðið um fiskimiðin tryggir að stjórnvöld ákvarða hversu mikið má veiða hveiju sinni. Þess vegna syndir jafnmikið af fiski í lögsögunni í lok fiskveiðiársins og synti í henni í bytjun þess. Það er sama magn af fiski í sjónum núna og á þessum tíma í fyrra og það verður sama magn í sjónum á næsta ári. Raun- ar er fiskmagnið að aukast en ekki minnka, vegna þeirrar fis- kverndarstefnu sem hér er fram- fylgt. Það er ekki víst að svo væri ef sameignarákvæðið tryggði ekki ákvörðunarrétt stjórnvalda um heildarveiði. Það er ekkert jafngildi á milli þess að nýta sameign og leggja á skatta. Hér á landi nýta fjölmargir sameignir af ýmsu tagi. Þeir eru ekki skattlagðir fyrir það sérstaklega, enda engan veginn líklegt að það sé skynsamlegt. Á að leyfa ferðaskrifstofu að selja flugmiða út á sameignina Gullfoss, án þess að borga sérstakan auð- lindaskatt fyrir að segja frá fossin- um í auglýsingum? Eins og Gull- foss er á sínum stað, syndir sama magn af fiski í sjónum frá ári til árs. Það hefur ekkert verið frá neinum tekið. Höfundur er framkvæmdastjóri Útvegsmannafélags Norðurlands. Aukasæti til Benido í ágúst frá kr. rm 46.933 Verð kr. 46.933 H 1 Verð kr. 58.560 M.v. hjón með 2 börn í ágúst, E1 Faro, 1 vika. PillÍtll Vika á E1 Faro, m.v. 2 í íbúð í ágúst. Heimsferðir hafa nú fengið nokkur viðbótarsæti til Benidorm 13., 20. og 27. ágúst og viðbótaríbúðir á vinsælasta hótelinu okkar, E1 Faro, þar sem þú ert öruggur um glæsilegan aðbúnað í fríinu. Allar íbúðir með eldhúsi, baði, stofu, einu svefnherbergi og svölum, sjónvarpi og síma. Glæsilegur arður, móttaka, veitingastaður, íkamsrækt. Austurstræti 17,2. hæð • Sími 562 4600
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.