Morgunblaðið - 02.07.1997, Side 11
MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 2. JÚLÍ 1997 11
FRÉTTIR
Ný lög um vinnumarkaðsaðgerðir og atvinnuleysistryggingar taka gildi
Vinnumálastofnun
tekur yfir rekstur vinnu-
miðlunar í landinu
Morgunblaðið/Þorkell
PÁLL Pétursson félagsmálaráðherra og Gissur Pétursson for-
stöðumaður Vinnumálastofnunar kynntu nýju löggjöfina í gær.
NÝ LÖG um vinnumarkaðsað-
gerðir, atvinnuleysistryggingar
og lög um Tryggingasjóð sjálf-
stætt starfandi einstaklinga tóku
gildi í gær. Að sögn Páls Péturs-
sonar félagsmálaráðherra hefur
þessi löggjöf talsverðar breyt-
ingar í för með sér, m.a. verður
Vinnuskrifstofa félagsmálaráðu-
neytisins að Vinnumálastofnun,
sem mun fara með yfirstjórn og
ábyrgð á rekstri vinnumiðlunar
í landinu, atvinnuleysisbótatima-
bil verður að hámarki 5 ár og
þá munu sjálfstætt starfandi ein-
staklingar, sem hingað til hafa
átt erfiðan aðgang að Atvinnu-
leysistryggingasjóði, eiga rétt til
atvinnuleysisbóta úr Trygginga-
sjóði sjálfstætt starfandi ein-
staklinga.
Þessi löggjöf var kynnt á
blaðamannafundi í gærmorgun og sagði fé-
lagsmálaráðherra m.a. við það tækifæri að
góð sátt ríkti um þessa nýju löggjöf meðal
aðila vinnumarkaðarins.
Vinnumiðlunin færist yfir
á hendur ríkisins
Samkvæmt nýjum lögum um vinnumarkaðs-
aðgerðir fer Vinnumálastofnun, sem heyrir
undir félagsmálaráðherra, með yfirstjórn vinnu-
miðlunar í landinu, eins og fyrr segir. Landið
allt verður eitt vinnusvæði, en ein svæðis-
vinnumiðlun og svæðisráð, skipað níu mönnum,
munu starfa í hveiju kjördæmi. Þannig færast
vinnumiðlanir þær sem hafa hingað til verið í
höndum sveitarfélaganna yfír til Vinnumála-
stofnunar og þar með til ríkisins. Kostnaður
af rekstri Vinnumálastofnunar og svæðis-
vinnumiðlananna greiðist því af ríkinu. Að sögn
Gissurar Péturssonar forstjóra Vinnumála-
stofnunar er enn ómögulegt að vita hve hár
sá kostnaður geti orðið, en hann áætlar að
sparnaður sveitarfélaganna við þessar breyting-
ar nemi um samtals 100 milljónum króna.
Á Vinnumálastofnun starfa 20 manns og
er eitt helsta hlutverk stofnunarinnar að hafa
eftirlit með svæðisvinnumiðlununum, sam-
ræma starfsemi þeirra og veita starfsfólki
þeirra faglega aðstoð og fræðslu.
Verkefni svæðismiðlunarinnar verða hins
vegar að aðstoða atvinnuumsækjendur við
atvinnuleit og atvinnurekendur við að útvega
hæft starfsfólk, að taka saman og miðla upp-
lýsingum um atvinnuástand, atvinnuleysi og
atvinnuhorfur til svæðisráðs og Vinnumála-
stofnunar og að veita upplýsingar um starf-
sval og starfsmenntun og miðla
upplýsingum um laus störf og
umsóknum um störf til annarra
svæðisvinnumiðlana, svo eitt-
hvað sé nefnt. Með þessu eiga
umsækjendur rétt á vinnu hvar
sem er á landinu, að sögn ráð-
herra, en áður fyrr höfðu heima-
menn forgang að vinnu á sínum
heimaslóðum.
Að sögn Gissurar er markmið-
ið með þessu nýja skipulagi að
gera vinnumiðlanir mun skilvirk-
ari en þær hafa verið hingað til,
en á mörgum stöðum hafi þær
einungis virkað sem skráninga-
staður fyrir atvinnulausa, en ekki
sem vinnumiðlun. Hann segir
ennfremur að nú þegar sé byijað
að vinna að þessum skipulags-
breytingum og að búist sé við
því að skrifstofur svæðisvinnum-
iðlana verði teknar í gagnið eftir þijá mán-
uði. Þangað til muni þær vinnumiðlanir sem
nú starfi um landið sjá um starfsemina.
Skylt að gera starfsleitaráætlanir
í nýjum lögum um vinnumarkaðsaðgerðir
er ennfremur ákvæði um það að svæðis-
vinnumiðlun skuli með samkomulagi við hvern
einstakan atvinnuleitanda gera svokallaða
starfsleitaráætlun innan tíu vikna frá því að
viðkomandi skráir sig atvinnulausan. Þar skuli
koma fram hugmyndir atvinnuleitenda og full-
trúa svæðisvinnumiðlunarinnar um atvinnu-
möguleika viðkomandi og hvaða tilboð og að-
stoð vinnumiðlun getur veitt.
Að sögn Gissurar felur þetta í sér að sá sem
er atvinnutaus sýni fram á virka atvinnuleit
með sérstakri starfsleitaráætlun sem kveður
til dæmis á um heimsókn í fyrirtæki, þátttöku
á námskeiðum eða öðru sem í boði er, en á
móti fái viðkomandi greiddar atvinnuleysis-
bætur. Gissur segir ennfremur að með þessari
starfsleitaráætlun sé verið að reyna að ná
betur utan um vinnumiðlunina en jafnframt
geri starfsleitaráætlunin mönnum erfiðara fyr-
ir að vera á atvinnuleysisbótum á meðan þeir
stundi „svarta“ vinnu.
í lögunum segir ennfremur að úthlutunar-
nefnd geti úrskurðað um missi bótaréttar ef
sá sem er skráður atvinnulaus tekur ekki þátt
í gerð starfsleitaráætlunar á vegum svæði-
smiðlunar.
Breytingar á bótarétti og bótatímabili
Ný lög um atvinnuleysistryggingar hafa
m.a. í för með sér að bótatímabilið getur nú
að hámarki orðið fimm ár, en áður gátu
menn verið á atvinnuleysisbótum alla starf-
sævina, að sögn félagsmálaráðherra. Hann
segir ennfremur að falli maður af bótum
hafi hann um tvennt að velja. Að fá sér vinnu,
annars vegar eða að fara á aðra félagslega
framfærslu, væntaniega sveitarfélagsins,
hins vegar.
Þá segir í nýjum lögum að nýtt bótatíma-
bil geti ekki hafist fyrr en að liðnum 12 mánuð-
um frá því að bótatímabilinu lauk, enda hafi
viðkomandi að baki a.m.k. 6 mánaða launaða
vinnu eftir að bótatímabiiinu lauk.
í nýjum lögum um atvinnuleysistryggingar
er einnig kveðið á um það að greiðslur úr líf-
eyrissjóðum, almennum og fijálsum komi til
frádráttar atvinnuleysisbótum á sama hátt og
grunnlífeyrir elii- og örorkulífeyris og örorku-
styrks frá Tryggingastofnun ríkisins.
Þá er kveðið á um það að sá sem fer í
fæðingarorlof haldi áunnum bótarétti á meðan
á töku fæðingarorlofs stendur en ekki í allt
að 24 mánuði eins og áður var. Auk þess eiga
námsmenn sem hætta námi fyrir lok námsann-
ar ekki rétt á atvinnuleysisbótum fyrr en náms-
önn er lokið.
Þá tóku gildi í gær ný lög um Trygginga-
sjóð sjálfstætt starfandi einstaklinga en til-
gangur hans er að vera tryggingasjóður vegna
atvinnuleysis sjóðfélaga. Samkvæmt lögunum
eru sjóðfélagar bændur, vörubifreiðastjórar og
smábátaeigendur, en að sögn félagsmálaráð-
herra er sjóðurinn opinn öðrum stéttum óski
þær eftir því. Hann segir einnig að sjóðurinn
starfi í deildum og að þeim fjármunum sem
hver stétt leggi í sjóðinn i gegnum atvinnu-
tryggingagjald sé haldið aðgreindum.
3-dyra BALENO: 1.140.000,- kr.*
4-dyra BALENO: 1.265.000,- kr.*, 4-dyra BALENO 4WD: 1.480.000,- kr.
BALENO WAGON 2WD: 1.450.000,- kr.\ BALENO WAGON 4WD: 1.580.000,- kr.
* Sjálfskipting 100.000,- kr.
SUZUKI
BALENO
MEÐ: aflmikilli 16 ventla vél • vökvastýri •
veltistýri • samlæsingum • rafdrifnum rúðu-
vindum • rafstýrðum útispeglum • útvarpi/
segulbandi með 4 hátölurum • upphituðum
framsætum • öryggisloftpúðum fyrir ökumann og
farþega í framsæti • styrktarbitum í hurðum •
samlitum stuðurum.
Gerðu samanburð og taktu siðan ákvörðun.
SUZUKI
Ali OG
v......
SUZUKI BILAR HF
Skeifunni 17, 108 Reykjavík.
Sími 568 51 00.
WEOUMBOÐ: Akranes: Ólafur G. Ólafsson, í
Uafnarfjörður: Guðvarður Eiíasson, Grænukinrl
arðabraut 2, simi 431 28 00. i
20, simi 555 15 50. Kefla;
kureyri: BSA hf., Laufásgötu 9, simi 462 63 00. Egilsstaðir: Bila- og búvélasalan hf., Miðási 19,
............... *............. ...................ilfos
tk: BG bllakringlan, Grófinni 8, simi 421 12 00. Selfoss: Bilasala Suðurlands, Hrismýri 5, sími 482 37 00.