Morgunblaðið - 10.01.1998, Blaðsíða 44

44 LAUGARDAGUR 10. JANÚAR 1998
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
LEO
JÓNASSON
+ Leó Jónasson frá
Svanavatni fædd-
ist í Hróarsdal í
Hegranesi 28. mars
1904. Hann lést á
Sjúkrahúsi Skagfírð-
inga aðfaranótt 5.
janúar síðastliðinn.
Foreldrar hans voru
Jónas Jónsson og
Lilja Jónsdóttir. Eig-
inkona Leós var Sig-
rfður Ámadóttir, f. 7.
apríl 1905, d. 21. maí
1985.
titför hans fer fram
frá Sauðárkróks-
kirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 14.
Elsku pabbi. Ég þakka þér fyrir
allt.
Ég þakka þér fyrir móttökumar
sem ég fékk þegar ég kom til þín
1952. Þú varst að vísu ekld heima
þegar ég kom en þegar þú komst inn
í eldhúsið á Svanavatni og horfðir á
mig þar sem ég sat við eldhúsborðið
og umvafðir mig þessu öryggi og
þeirri hlýju sem einkenndi allt okkar
samband upp frá því, þá varð við-
skilnaðurinn við foreldra og systkini
ekki lengur neitt óyfirstíganlegur.
Ég gleymi aldrei stóru öruggu hönd-
unum, sem leiddu mig eða greiddu á
mér hárið sem enginn annar mátti
greiða. Eða koss á kinn á kvöldin og
þakklæti sem fylgdi eftir erilsama
daga. Síðast en ekki síst vil ég þakka
þér alla þá aðstoð og kærleikann
sem þú auðsýndir mér og bömunum
mínum eftir fráfall Kristófers.
Sigriður Herdís Leósdóttir.
(Sigga Dísa.)
Elsku afi, nú þegar þú ert dáinn
hrúgast upp minningar frá
æskuárunum, hvað það var alltaf
gott að koma tO ykkar ömmu, þið
voruð svo frábær saman, þó ólík
væruð. Allt sem þið bjugguð til í
sameiningu til þess að fegra heimilið
og gera það vistlegt var hreint
listaverk. Pað var kannski ekki
undarlegt þó þú vildir ekki yfirgefa
þetta lifandi, en fyrir rest varðstu
samt að láta undan, en ótrúlega
lengi varstu samt heima. Hjartans
þökk fyrir allt sem þið amma gerðuð
fyrir mig og mína fjölskyldu.
Bestu þakkir.
Brynja Ingimundardóttir.
Elsku afi.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Sérfræðingar
í blómaskreytingum
við öll tækifæri
Skólavörðustíg 12,
á horni Bergstaðastrætis,
síini 551 9090
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
(V. Briem.)
Blessuð sé minning
þín.
Brynja, Björn, Hilm-
ar Freyr og Sverrir
Leó.
Mig langar til þess
að kveðja hann Leó
minn með nokkrum
orðum. Það er margt
skrítið í þessum heimi.
Upphaf kynna okkar Leós voru
miklum tilviljunum háð. Ég var
ungur strákpolli í blokk í Reykjavík
en Leó bóndi á Svanavatni í Skaga-
firði. Foreldrum mínum fannst til-
valið að koma frumburði sínum í
kynni við sveitalífið. Nágranni okk-
ar vann við lagningu raflína um
landið. Arið 1961 vann hann við rafl-
íunulögn í Rípurhreppi og setti
hann niður rafmagnsstaura í túnið
hjá Leó. Þessi maður benti foreldr-
um mínum á að tala við Leó og Sig-
ríði á Svanavatni. Ég var á níunda
ári þegar ég og fjölskylda mín
renndum í fyrsta sinn í hlaðið á
Svanavatni. Sama dag fóru foreldrar
mínir og ég var einn eftir í fyrsta
sinn hjá bláókunnugu fólki. Fyrstu
nóttina var ég frekar lítill í mér og lá
andvaka þar til ég skreið upp í rúm-
ið til húsráðenda og svat þar vel sem
eftir liði nætur. Upp frá því kunni ég
ávallt vel við mig á Svanavatni hjá
Sigríði, Leó og Siggu Dísu, dóttur
þeirra. Alls var ég hjá þeim sem
kaupamaður í þrjú sumur.
Leó var mikill búmaður, harðdug-
legur og alltaf í góðu skapi og geisl-
aði af honum lífsgleðin. Hann var
fjárglöggur, hestamaður mikill og
dýravinur. Aldrei heyrði ég hann
byrsta sig né hallmæla nokkrum
manni. Hann las mikið og var fróð-
ur mjög um ýmis innlend og erlend
málefni, enda var lestrarfélag Ríp-
urhrepps á Svanvatni. Hin síðari ár
þegar hann kom til Reykjavíkur á
leið sinni til Siggu Dísu á Selfossi,
gisti hann ævinlega hjá foreldrum
mínum og var þar aufúsugestur.
Hann skipti aldrei skapi og var alla
ævi sami fjörkálfurinn og heim-
spekingurinn. A sumrin kom ég,
kona mína og böm ávallt við hjá
Leó þegar við vorum á ferð um
Skagafjörðinn. Eitt sumarið er við
komum við hjá Leó var hann nýbú-
inn að kaupa íslensku sálfræðibók-
ina, sem var mikill doðrantur. Leó
var á kafi að kynna sér efni hennar,
en sagðist hafa byrjað á að lesa um
gamlingjana, síðasta kafla bókar-
innar, því þeim hluta bókarinnar
væri hann kunnastur, síðan ætlaði
hann að snúa sér að ungviðinu.
Þegar ég talaði við Leó síðast
símleiðis, sagði hann að honum liði
vel, að vísu væri hann frekar lélegur
að neðan, en hausinn væri væntan-
lega í lagi. Svo hló Leó sínum glað-
væra hlátri.
Ég, fjölskylda mín og foreldrar
sendum innilegar samúðarkveðjur
til Siggu Dísu og annarra ættingja.
Magnús Bjöm Jónsson.
,AUtaf sól á Svanavatni.“ - „AUir
eiga að vera góðir.“ Þetta eru þær
+
Eiginmaður minn,
KARL BÁRÐARSON
húsgagnabólstrari,
Hjailalandi 22,
Akureyri,
sem lést á Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri
þriðjudaginn 6. janúar, verður jarðsunginn
frá Akureyrarkirkju mánudaginn 12. janúar
kl. 13.30.
Fyrir hönd aðstandenda,
Óiöf Jónsdóttir.
setningar sem ég man einna best úr
munni Leós og var hann þó spakur
maður á margan hátt og orðheppinn
ef hann vildi. Þær lýsa líka einstöku
geðslagi hans og gleði yfir að vera
til einmitt á þessum stað á jarðar-
kringlunni. Betri sveit en Hegra-
nesið var óhugsandi, betri jörð en
Svanavatn áreiðanlega ekki til.
Veðrið skipti ekki máli, heldur and-
rúmsloftið í fólkinu. Hafi Leó á ein-
hverjum vettvangi átt það til að
skipta skapi fór það framhjá mér
sem bami og þau sex sumur sem ég
var í sveit hjá þeim Sigríði á árun-
um 1965-1970 man ég aðeins einu
sinni eftir því að hann reiddist. Þá
hafði gleymst að sækja kýmar.
Skyldurækni og samviskusemi vora
dyggðir sem þau Sigríður lögðu ríka
áherslu á, enda var krökkum sem
aldur höfðu til þess haldið að vinnu
alla virka daga sem viðraði og ef
rigndi eftir að sláttur hófst var gert
við girðingar með undraverðum
strekkjara sem mér verður oft
hugsað til. I minningunni er ekkert
yndislegra en að vera niðri á túni og
raka á eftir múgavélinni, hjálpa til
við að binda bólstra, elta sleðann
heim, troða undir bita í hlöðunni,
jafnvel að finna bleytuna og fýluna
úr heyinu sem fyrir var. Leó óbifan-
legur á gæmnni í traktorssætinu -
Massey Ferguson - Sigríður óskeik-
ul inni að undirbúa matartíma eða
kaffitíma. Það sem ekki rifjast upp!
Maðurinn með stálhnefana - Jack
Barr - og aðrar bækur úr bókasafni
sveitarinnar, sem Sigríður gætti.
Rykkom í lofti sem englar. Silfur-
skotturnar. Útvarpið stóra á hill-
unni fyrir ofan beddann við glugg-
ann sem Bjami hélt að myndi detta
ofan á sig af því hann hafði höfuð-
kúpubrotnað. Síminn: tvær langar
og tvær stuttar. Grjóthrúgumar
sem við týndum úr flaginu. Pakk-
amir að sunnan með appelsínugul-
um og bleikum djúsflöskum úr plasti
sem breyttust í borðlampa, sárafáar
ferðir á Krókinn með Siggu Dísu á
115 niður óralanga brekku sem ég
held að sé ekki lengur til. Einu sinni
fór ég út úr sveitinni í réttir, en það
átti ekki við. Svanavatn var ekki í
Skagafirði heldur var það bara
Svanavatn og fjöllin sem sáust af
hlaðinu og sjö eða níu kirkjur hétu
ekki neitt. Tindastóll, Drangey,
Málmey, Þórðarhöfði og Glóðafeykir
era einu ömefnin sem ég man eftir
að væm höfð á orði, fyrir utan bæja-
nöfn í sveitinni og nokkur úti á
Skaga. Kannski era það ýkjur, en
sumarbömin lifðu í lokuðum heimi,
að minnsta kosti þau yngri, þar sem
vora Sigríður og Leó, Sæa litla á
Hegrabjargi og fólkið þar, Spori og
kýmar, kisur og kettlingar, heima-
lingar og rollur sem sóttu í túnið.
Klöppin fyrir ofan fjárhúsin dugði
sem leiksvæði og þar áttum við okk-
ar eigin bú eins og þúsundir ann-
arra bama. Umsvifin náðu ekki út
fyrir girðingu nema þegar berin
vora sprottin. Og nú er ekki gott til
þess að hugsa að eiga aldrei framar
eftir að renna í hlað og finna Leó í
eldhúsinu eða heyra til hans í morg-
unsárið bjástra við hafragrautinn og
súra slátrið fyrir mig og syni mína.
Skemman hranin, fjárhúsin hrunin -
hver veit nema bæjarhúsin séu
hranin fyrst Leó kemur ekki aftur.
Sjálfur er hann örugglega feginn,
enda býsna langt síðan hann fór að
hafa á orði að hann hlakkaði til að
hitta Sigríði fyrir handan. Vonandi
gerðist það. Blessuð sé minning
þeirra beggja.
Már Jónsson.
í byrjun aldarinnar, sem nú er
senn á enda rannin, var margt með
ólíkum hætti og nú tíðkast. Draum-
urinn um forræði þjóðarinnar í eigin
málum og síðan sjálfstæði var hvati
til framfara á öllum sviðum þjóðlífs-
ins. Stofnuð vora ungmennafélög
víða um land til þess að efla þor og
dug æskunnar, og þessi ungmenna-
félagsandi sveif yfir vötnunum. Við
sem voram að vaxa úr grasi á þriðja
og fjórða tug aldrarinnar urðum
þeirrar gæfu aðnjótandi að verða
snortin af þessum anda og tilbúin að
leggja þar hönd á plóginn, hvert
með sínum hætti eftir hæfni og getu.
Það er bjart í minningunni yfir
þessum æskudögum heima í Skaga-
firði, og þeir koma mér í hug þegar
ég minnist frænda míns, Leós Jón-
assonar, bónda á Svanavatni, sem
andaðist á fyrstu dögum þessa ný-
byijaða árs, hátt á 94. aldursári.
Leó var fæddur í Hróarsdal í
Hegranesi 28. mars 1904, sonur
hjónanna Jónasar Jónssonar,
bónda þar, og Lilju Jónsdóttur,
síðustu konu hans. Hann ólst upp í
stórum systkinahóp þar sem hann
var um miðja aldursröð 12 alsystk-
ina. Leó var, eins og sagt er, vel af
Guði gjörður, bæði til sálar og lík-
ama, meðalmaður að hæð, en sam-
an rekinn og ramur að aflí,
jarpskolhærður, með móbrún
augu, vel á sig kominn, fríður sýn-
um og hinn karlmannlegasti. Góð-
um gáfum gæddur, glaðsinna, mál-
snjall og rökfastur á mannfundum
og ódeigur að viðra skoðanir sínar
á mönnum og málefnum. Enn er
mér sem í fersku minni hve inni-
KRISTJANA S.G.
SVEINSDÓTTIR
+ Kristjana S.G. Sveinsdóttir
fæddist á Þingeyri við Dýra-
Qörð 21. september 1916. Hún
lést 5. desember siðastliðinn og
fór útför hennar fram frá Akur-
eyrarkirkju 11. desember.
Til elsku ömmu.
Hún fæddist fyrir vestan í Dýra-
firðinum og ólst þar upp. Fullorðin
kona kom hún í Eyjafjörðinn og átti
þar heima. Árið 1978 flytur hún í
Laxagötu 2 þar sem hálfsárs stubb-
ur bjó með mömmu sinni og pabba.
Ég var bamið sem naut þeirra
forréttinda að vera eina bamið á
heimilinu í 18 ár, þá fæddist litli
bróðir, sem svo stuttan tíma fékk að
njóta samvera hennar. Lengi var
amma búin að bíða eftir lítilli Jönu,
og loks er hún hélt að hún væri á
leiðinni var henni sagt að það væri
strákur sem von væri á og sætti hún
sig við að þar kæmi lítill Jens. Hún
var alla ævi bam í hjarta og bömin
hændust að henni. Hún gat setið á
gólfinu og leikið í bíla- eða
kubbaleik. Litað með smáfólkinu,
skoðað myndir, lesið sögur eða
kvæði. Æi leyfið honum hitt og
þetta heyrðist oft. Hún átti svo bágt
með að banna það sem þau langaði
að gera.
Hún sótti skemmtanir hjá
gamla fólkinu og lifði þar upp
barnæsku sína við leik og dans,
eins var hún dugleg að ferðast
meðan hún gat, og alltaf fannst
henni mjög gaman. Hún réri og
Skilafrestur
minningargreina
EIGI minningargrein að birtast á
útfarardegi (eða í sunnudagsblaði ef
útför er á mánudegi), er skilafrestur
sem hér segin I sunnudags- og
þriðjudagsblað þarf grein að berast
fyrir hádegi á föstudag. í miðviku-
dags-, ftmmtudags-, fostudags- og
laugardagsblað þarf greinin að ber-
ast fyrir hádegi tveimur virkum
dögum fyrir birtingardag. Berist
grein eftir að skilafrestur er út-
runninn eða eftir að útfðr hefúr far-
ið fram, er ekki unnt að lofa ákveðn-
um birtingardegi.
lega hann gladdist og fagnaði þeg-
ar Framsóknarflokkurinn vann
bæði þingsætin í Skagafirði í al-
þingiskosningunum 1937.
Nokkuð var það árvisst að laga
þyrfti veginn í Nesinu á hverju vori.
Þá var Leó þar jafnan verkstjóri, og
minnist ég þess hve laginn hann var
að halda okkur strákunum að verki
og hvetja okkur til dáða með haka
og skóflu að vopni langan og strang-
an vinnudag. Samt sem áður gátum
við stundum ólmast og flogist á í
kaffitímanum, því það var oftast svo
ákaflega gaman að lifa á þessum ár-
um. Ungmennafélagið „Hegri“
starfaði þá af allmiklum þrótti og
hélt málfundi reglulega að vetrinum.
Félagið fékk landspildu, sem var í
eigu ríkisins, til ræktunar, þar sem
þurfti að handgrafa skurði til fram-
ræslu og girða landið. Ennfremur
var stundum farið í heyskap á ey-
lendinu einhverja síðsumarhelgi til
fjáröflunar fyrir ungmennafélagið.
Þá var unnið að kappi og oft glatt á
hjalla. Allt var þetta að sjálfsögðu
unnið í þegnskyldu af félögunum og
þar lét Leó ekki sinn hlut eftir
liggja.
Á þessum áram keypti hann
ásamt systur sinni og mági jörðina
Vatnskot í Hegranesi, og stoftiuðu
þau þar nýbýlin Hegrabjarg og
Svanavatn þar sem Leó síðan átti
heima til æviloka.
Þegar Leó var um fertugt kvænt-
ist hann ekkjunni Sigríði Sigurlínu
Ámadóttur frá Mallandi. Þau eign-
uðust ekki böm saman, en kjördótt-
ir þeirra er Sigríður Herdís Leós-
dóttir, bróðurdóttir Sigríðar, sem
þau ólu upp frá bamsaldri. Leó
missti konu sína árið 1985, og eftir
það var hann einbúi, en hafði þá
jafnan unglinga sér til aðstoðar um
heyskapartímann.
Eftir að heilsan tók að biia fyrir
alvöra hætti hann búskap að mestu,
og systurdætur hans að
Hegrabjargi litu til með honum.
Það var gaman að ræðá við Leó,
því hann var minnugur og fjölfróður
og hafði frá mörgu að segja. Síðast-
liðið sumar dvaldist Leó um tíma á
Sjúkrahúsi Reykjavíkur til rann-
sókna. Þar bar fundum okkar síðast
saman. Hann var þá hress og kátur
að vanda og æðralaus þrátt fyrir að
erfiðir sjúkdómar og elli kerling
sæktu fast að honum. Næst þegar
ég ætlaði að heimsækja harrn þang-
að, frétti ég að hann væri kominn
heimleiðis.
Með hrærðum huga þakka ég Ijúf-
ar minningar og sendi vandamönn-
um samúðarkveðjur.
Sigmar Hróbjartsson.
rambaði upp á gamla mátann og
naut ég þess ríkulega sem var
einn svo lengi. Garðsvíkurbömin
voru líka eins og hennar bama-
börn , ekki síst „litli húsbóndinn"
hann Jón Aki.
Síðustu mánuðina dvaldi amma á
elliheimilinu Skjaldarvík og við
heimsóttum hana vikulega, svo hún
gæti fylgst með litla bróður, sem
þrátt fyrir að geta helst aldrei
stoppað átti alltaf tíma til að kyssa
ömmu sína og faðma.
Við erum þakklátir fyrir allar
stundimar sem við áttum með
henni og að hún skyldi fá að halda
andlegri reisn, þótt líkaminn væri
farinn að láta sig. Við þökkum henni
fyrir allt sem hún var okkur og vit-
um að hún fylgist með okkur. Við
kveðjum með einu af uppáhaldsljóð-
unum hennar.
í b(júgri bæn, og þökk til þín
sem þekkir mig og verkin mín.
Eg leita þín, Guð leiddu mig
og lýstu mér um ævistig.
Ég reika oft á rangri leið,
sú rétta virðist aldrei greið.
Ég geri margt sem miður fer
og man svo sjaldan eftir þér.
Sú ein er bæn í bijósti mér,
ég betur kunni þjóna þér.
Því veit mér feta veginn þinn,
að verðir þú æ Drottinn minn.
(Pétur Þórarinsson)
Friðrik Baldur Gunnbjöms-
son og Jens Sigmundur Esra
Gunnbjörasson.